Sultanhisar ilçesine bağlı Atça Mahallesi’ndeki karpuz üreticileri artan maliyetlerden şikayetçi. Üretici Ercan Sarıkaya, “Şu anda karpuzlarımızı günlük 3 traktör, 5 traktör kesmeye çalışıyoruz. Bu kesilen karpuzun neredeyse üç traktörünü işçiye maliyet olarak veriyoruz. Yevmiye 400 lirayken karpuzu 80 kuruş, 1 liraya satarsak bunun elektrik parası, su parası, mazot parası, gübre parası, ilaç parası, bizim işçiliklerimizin parası mümkün değil çıkmıyor. Durum kötü” diye konuştu.
“HAYAT ŞARTLARINDAN MEMNUN DEĞİLİZ”
Karpuz toplayan tarım işçisi, “Yevmiyelerden memnunuz fakat hayat şartlarından memnun değiliz. Hayat çok pahalı, ürün para etmiyor. Böyle olunca yevmiyeler az. Yaptığımız ürünlerin karşılığında yevmiyelerimizin karşılığını alıyoruz, fakat hayat çok pahalı. Hep zarar. Hükümet, çiftçiye destek olmuyor. Ürün bittiği için kapalı serayı açıyoruz” dedi.
“EKTİĞİMİZİN KARŞILIĞINI ALAMIYORUZ”
Türkan Sarıkaya ise şunları söyledi:
“Biz, yaptığımız masrafları alamıyoruz. Bu karpuzu, kış ayından bu yana uğraşıyoruz, diktik, ekimini gerçekleştirdik. Karpuz ekimini iki serayla yaptık ama ektiğimizin karşılığını alamıyoruz. Karpuz şu anda 1 lira gitmiyor. Çiftçi kan ağlıyor. Sesimizi duysunlar. Mazota bir daha zam geldi. Ektiğimizin maliyetini alamıyoruz. Bir römork karpuz dolduruyoruz, işçi yevmiyelerini karşılamıyor. Bu römork dolduğunda 1,5 ton geliyor. Bu satıldığında işçi yevmiyeleri, hiç maliyet kalmıyor. Dolar yükseldiğinde bizim de malımız para etsin. Maliyet yükselmesin. Geçim zor oluyor. Fidanlarımızı dolar bazında alıyoruz. Kökeni ocak ayında aldık. Dolar karşılığı 5 liraya aldık. Dolar yükseldikçe fidan maliyeti yükseliyor. Ne olacak bu çiftçinin hali?”
“BU DOLARA BİR ‘DUR’ DENMELİ”
Üretici Ercan Sarıkaya da şöyle konuştu:
“Karpuz hasadımıza başladık. Bunları 3 aydır yetiştireceğiz diye uğraşıyoruz. Yetiştirdik ama fiyatlardan memnun değiliz. Şu anda fiyatlar 80 kuruş, 1 lira civarında. Bu fiyatlar bizim maliyetimiz değil. Bizim maliyetlerimiz 2 lira, 2,5 lira, 3 lira arasında. Havaların serin gitmesinden dolayı karpuz tüketimi Türkiye genelinde düşük. İhracat yok. İhracatçı, Türkiye genelinde hiçbir meyveyi sebzeyi ihraç etmiyor. Sebebi; elindeki doları nakde çevirip, TL’ye çevirip de ürün almıyor bizden. Diyor ki ihracatçılar, ‘Nasılsa dolar yükseliyor, paramızdan para kazanıyoruz, ihracat yapıp niye kendimizi üzelim. Oturduğumuz yerden, yattığımız yerden para kazanıyoruz’ diyorlar. Bu gidişe bir ‘dur’ demek lazım. Türkiye’de hiçbir sebze meyve; şeftalisi, karpuzu, eriği, domatesi hiçbir şey para etmiyor. Bunun tek sebebi; ihracatçı parasını yastık altında tutuyor. Dolardan para kazanıyor. Biz bundan şikayetçiyiz. Bu gidişin önü durmalı. Bu dolara bir ‘dur’ denmeli. Bunu ekonomistlere söylüyorum, devletimize söylüyorum. İhracatçıyı serbest bıraksınlar. İhracatçının önü açılsın. Çiftçi şu anda bitti. Hayvancılık bitti. Çiftçi şu anda üretemez oldu. Mazotlardan dolayı fiyat yüksek. Nakliyeden dolayı fiyatlar yüksek. Artık buna bir ‘dur’ demek gerekiyor. Bütün ekonomistlere söylüyorum, devletimize de söylüyorum, ihracatçılarımıza da söylüyorum; bu işin önünü hep beraber açalım. Ülke olarak ‘dur’ diyelim. Çiftçi şu anda bitmiş durumda.
“HARCADIĞIMIZ MALİYETLERİ GERİ ALAMIYORUZ”
Şu anda karpuzlarımızı günlük 3 traktör, 5 traktör kesmeye çalışıyoruz. Bu kesilen karpuzun neredeyse üç traktörünü işçiye maliyet olarak veriyoruz. Yevmiye 400 lirayken karpuzu 80 kuruş, 1 liraya satarsak bunun elektrik parası, su parası, mazot parası, gübre parası, ilaç parası, bizim işçiliklerimizin parası mümkün değil çıkmıyor. Durum kötü. Bizler, şubat ayında ekim yaptık. Yağmurdan çamurdan korumak için fidelerimizin üstüne naylon çektik, sera örtük. Bu seranın maliyetleri, naylon maliyetleri dolar bazında olduğu için büyük maliyetlere mal oldu. Bir dönüm yere 70-80 bin liralık naylon gidiyor. Bu naylonu biz 2-3 sene kullanıyoruz ama sonuçta güneşte eriyor. Biz, bunu tekrar almak zorunda kalıyoruz. Yenisini alamayacağız artık, çünkü naylon da dolara bağlı. Şu anda ne yapacağımızı bilmiyoruz. Biz, bu tarlaya 20 bin tane fide aldık diktik. Şubat ayındaydı dikim zamanı, 5 liradan aldık. O zaman da dolar bazında aldığımız için dolar 18 liraydı, şu anda 23 lira, 24 lira. Bizim fidan şu anda 7 liraya, 8 liraya gelmiş durumda. Biz, ürünümüzü geçen yılların altında, düşük satıyoruz. Harcadığımız maliyetleri geri alamıyoruz.”
