Pembe Tek Boynuz

Kategori: Dünya

  • Koronavirüs hurafeleri yüzlerce cana mal oldu

    Koronavirüs hurafeleri yüzlerce cana mal oldu

    Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Covid-19) salgınına karşı ortaya atılan yanlış bilgi ve hurafeler, yüzlerce insanın hayatını kaybetmesine, binlercesinin de hastanelik olmasına neden oldu. American Journal of Tropical Medicine and Hygiene dergisinde yapılan araştırmada, virüse karşı ‘önlemler’ adı altında ortaya atılan yanlış bilgiler paylaşıldı.

    Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs nedeniyle yaklaşık 746 binden fazla kişi yaşamını yitirdi, dünya genelinde ise 20 milyondan fazla kişi virüse yakalandı. American Journal of Tropical Medicine and Hygiene dergisinde yapılan araştırmada sadece virüsün değil, virüse karşı alınan ‘yanlış önlemler’ ve hurafeler nedeniyle yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği, binlercesinin de yaralandığı açıklandı. Söz konusu hurafeler arasında yüksek dereceli alkol, dezenfektan, Metanol, inek dışkısı ve deve idrarı tüketmek gibi sözde önlemler bulunuyor.

    DEZENFEKTAN VE YÜKSEK DERECELİ ALKOL İÇEN 800 KİŞİ ÖLDÜ

    American Journal of Tropical Medicine and Hygiene dergisindeki verilere göre, yüksek dereceli alkol ve dezenfektan içen 800 kişi hayatını kaybetti. Metanol içen 5 bin 800’ü aşkın kişi ise hastaneye kaldırıldı ve 60’ı görme kaybı yaşadı. Katar’da dezenfektan içen sağlıklı iki kişi ise zor kurtarıldı.

    İNEK DIŞKISI, DEVE İDRARI…

    Özellikle Hindistan’da inek dışkısı ve idrarının tüketilmesinin koronavirüse karşı etkili olduğu söylentileri yayıldı. Öte yandan, zehirli bir bitki olan tatuladan yapılma bir içeceği içen 5’i çocuk 12 kişi hastaneye kaldırıldı. Ayrıca Suudi Arabistan’da deve idrarının limonla karıştırılmasının mucizevi bir etkisi olduğu ifade edilse de bu bilgilerin yanlış olduğu dergideki araştırmada defalarca vurgulandı.

    YANLIŞ BİLGİLER EN ÇOK HİNDİSTAN, ÇİN, ABD VE İSPANYA’DA YAYILIYOR

    Avustralya, Tayland ve Japonya’dan bilim insanlarının yaptığı araştırmada, salgından ziyade yanlış bilgi paylaşımının hızla arttığı ifade edildi. 87 ülke üzerinde yapılan araştırmada 2 bin 300 içeriğin yüzde 87’sinin virüs hakkında yanlış bilgiler ve tavsiyeler içerdiği ortaya çıktı. Araştırmacılar, sosyal medyada yoğun olarak paylaşılan sözde önlemlerin insanlar için tehlikeli ve ölümcül olabileceğinin altını çizerek hükümetleri ve uluslararası kuruşları yanlış bilgilerle mücadelede daha etkin rol oynamaya çağırdı.

  • 3 ülkede ölü sayısı durdurulamıyor

    3 ülkede ölü sayısı durdurulamıyor

    Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında son 24 saatte Brezilya’da 1274, Meksika’da 926, Hindistan’da 834 kişi yaşamını yitirdi.

    Brezilya Sağlık Bakanlığının verilerine göre, 1274 kişinin yaşamını yitirmesiyle ülkedeki virüs kaynaklı ölü sayısı 103 bin 26’ya, vaka sayısı da 52 bin 160 artarak 3 milyon 109 bin 630’a yükseldi.

    Yaklaşık 46 milyon nüfuslu, ülkenin ticaret merkezi Sao Paulo eyaleti, 639 bin 562 vaka ve 25 bin 571 virüs kaynaklı ölümle ülkenin salgından en çok etkilenen bölgesi olarak öne çıkıyor.

    Virüsten iyileşenlerin sayısı ise 2 milyon 243 bin 124 olarak kayda geçti.

    Nüfusu 211 milyonu aşan Brezilya, Latin Amerika’da “salgının merkez üssü” olarak nitelendiriliyor.

    Meksika’da ise Sağlık Bakanlığının verilerine göre, ülkede son 24 saatte Kovid-19 kaynaklı can kaybı 926 artarak 53 bin 929’a ulaştı.

    Meksika’da Kovid-19 vaka sayısı 6 bin 686 artışla 492 bin 522’ye yükseldi.

    Ülkede bugüne kadar Kovid-19 tespit edilen 332 bin 800 kişi iyileşti.

    Meksika’da Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin günlük sayısı ilk kez 27 Mayıs’ta 500’ü aşmış, ilk vaka 28 Şubat’ta saptanmış, ilk ölüm ise 19 Mart’ta olmuştu.

    Asya ülkesi olan Hindistan’da Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ülkede son 24 saatte 834 kişinin hayatını kaybetmesiyle Kovid-19’dan ölenlerin sayısı 46 bin 91’e çıktı.

    Vaka sayısı son 24 saatte 60 bin 963 artarak 2 milyon 369 bin 639’a ulaştı.

    Ülkede şimdiye kadar virüse rastlanan 1 milyon 640 bin 21 kişi iyileşti.

    Kovid-19 görülen ülke ve bölgelerdeki yeni vakalara ilişkin güncel verilerin derlendiği “Worldometer” internet sitesine göre, Hindistan, “dünyada en fazla vaka görülen 3’üncü ülke” konumunda bulunuyor.

  • DSÖ’den aşı açıklaması

    DSÖ’den aşı açıklaması

    Corona virüsle mücadelede aşı haberi Rusya’dan geldi. Devlet Başkanı Vladimir Putin ülkede geliştirilen aşıya Sağlık Bakanlığı’nın onay verdiğini duyurdu. Kızına aşı yapıldığını belirten Putin, kısa zamanda seri üretime geçileceğini söyledi. Rusya’da üretilen aşı dünyanın ilk Covid-19 aşısı olma özelliğini taşıyor. DSÖ’den, Rus sağlık birimleriyle irtibat halinde oldukları açıklaması geldi.

    Rusya Doğrudan Yatırım Fonu’nun Başkanı, Kirill Dmitriev de konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Ülkede geliştirilen COvid-19 aşısı ile ilgili konuşan Dmitriev, “Aşının adı Sputnik olacak” dedi.

    Sputnik, Sovyetler Birliği’nin gönderdiği ilk uydunun adıydı. Bu uydu, Soğuk Savaş döneminde uzay yarışlarını da başlatan baş aktörlerden birisiydi.

    DSÖ’DEN “YAKIN TEMAS” AÇIKLAMASI

    Birleşmiş Milletler bünyesinde çalışmalarını sürdüren Dünya Sağlık Örgütü, Rus yetkililerin açıklamaları ile ilgili açıklama yaptı. DSÖ Sözcüsü, “Rus sağlık yetkilileriyle Covid-19 aşısının tescil alma süreciyle ilgili yakın temastayız” açıklamasını yaptı.

  • Rusya koronavirüs aşısını buldu!

    Rusya koronavirüs aşısını buldu!

    Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, koronavirüse karşı geliştirilen ilk aşının tescil edildiğini açıkladı. Açıklama yapan Putin, “Gamaleya Enstitüsü tarafından geliştirilen Kovid-19 aşısı, Rusya Sağlık Bakanlığı’ndan onay aldı. Rusya’nın koronavirüs aşısının seri üretimine yakında başlamasını umuyorum” dedi. Rusya’da üretilen aşı dünyanın ilk Kovid-19 aşısı olma özelliğini taşıyor. Aşı Putin’in kızına da yapıldı.

    Putin, “Bildiğim kadarıyla, bu sabah dünyada bir ilk olarak yeni tip koronavirüse karşı geliştirilen aşı tescillendi” dedi.

    Rusya Sağlık Bakanı Mihail Muraşko’dan kendisini aşı ile ilgili bilgilendirmesini isteyen Putin, “Yine de aşının oldukça etkili olduğunu, kararlı bir bağışıklık oluşturduğunu biliyorum. Tekrarlıyorum: Aşı gerekli tüm denemelerden geçti” dedi.

    Koronavirüs aşısının ilk görüntüsü

    Koronavirüse karşı geliştirilen ilk aşı üzerinde çalışanlara teşekkür eden Putin, bunun dünya için çok önemli bir adım olduğunu vurguladı.

    ‘Kızıma aşı yapıldı’

    Aşının alıcı antikor ve hücresel bağışıklık oluşturduğunu belirten Putin, “Bunu çok iyi biliyorum, zira kızlarımdan biri aşıyı yaptırdı. Bir anlamda kızım da aşı deneyinde yer aldı diyebiliriz” dedi.

    Putin, aşılamadan sonra kızının ateşinin 38 dereceye çıktığını, ertesi gün ateşinin 37 derecenin biraz üstünde olduğunu ifade etti.

    Putin, “İkinci iğneden, aşılamadan sonra ateşi yine biraz yükseldi, daha sonra her şey ortadan kayboldu. Kendisini iyi hissediyor ve titreleri (antikor) yüksek düzeyde” dedi.

    ‘En kısa zamanda seri üretime başlayacağımızı umuyorum’

    “En kısa zamanda aşının seri üretimine başlayacağımızı umuyorum. Bu önemli” diyen Putin, isteyen herkese aşı yapılabilmesi için bunun gerekli olduğunu kaydetti.

    Putin, aşı yaptırmanın kesinlikle gönüllülük çerçevesinde olması gerektiğini de vurguladı.

  • Lübnan’da Başbakan istifa etti

    Lübnan’da Başbakan istifa etti

    Lübnan Başbakanı Hassan Diyab, Beyrut Limanı’ndaki şiddetli patlamanın ardından gelen yoğun baskılar üzerine istifa etti.

    Ülkede patlama sonrası başlayan protestolar halen devam ediyor. Yer yer şiddet olaylarının yaşandığı protestolarda sorumluların cezalandırılması talep ediliyor. Beyrut Valisi Mervan Abbud aralarında yabancı işçilerin de bulunduğu onlarca kişinin halen kayıp olduğunu söyledi. Beyrut Valisi geçen hafta yaptığı açıklamada kentteki zararın 10-15 milyar dolar civarında olduğunu açıklamıştı.

     

  • Yunanistan’da ‘Oruç Reis’ telaşı

    Yunanistan’da ‘Oruç Reis’ telaşı

    Oruç Reis sismik araştırma gemisinin, hidrokarbon arama çalışmalarına devam etmek üzere Kıbrıs açıklarına ulaşması Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesiminde telaşa sebep oldu.

    Rum Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides, Oruç Reis’in görev sahasına ulaştığını öğrenmesinin ardından Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ve Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri ile telefonda görüştü.

    Rum kesimi Dışişleri Bakanlığının Twitter hesabından yapılan paylaşımda, görüşmede Doğu Akdeniz’de yaşanan son gelişmelerin ele alındığı bildirildi.

    Rum basınında da Oruç Reis’in çalışmalarını sürdürmek için görev sahasına ulaşması büyük yankı uyandırdı.

    Haberlerde, Oruç Reis’in gelecek iki hafta Doğu Akdeniz’deki çalışmalarını sürdüreceği yer alırken, bu adımın Türkiye ile Yunanistan arasındaki gerilimi yeniden artırabileceği ifade edildi.

    Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 7 Ağustos’ta yaptığı açıklamada, “Yunanistan sözünü tutmadığı için Türkiye bölgedeki enerji çalışmalarını sürdürecek.” yönündeki açıklaması da Rum basınında yer aldı.

    Yunanistan’dan ilk tepkiler

    Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Türkiye’nin NAVTEX ilanı sonrası Milli Güvenlik Hükümet Konseyini (KYSEA) acil toplantıya çağırdı.

    Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Charles Michel’i telefonla arayan Miçotakis’in, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile de öğleden sonra Doğu Akdeniz’deki gelişmelere ilişkin telefonda görüşeceği açıklandı.

    Başbakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Miçotakis, Michel’e Mısır ile yapılan deniz yetki sınırlandırma anlaşması ve Doğu Akdeniz’deki gelişmelere ilişkin bilgi verdi.

    Diğer yandan Yunan basınının ordu kaynaklarına dayandırdığı haberlerde, “Yunan Silahlı Kuvvetleri alarmda” ifadesi kullanılarak, Oruç Reis ve beraberindeki gemilerin, “Yunan Donanması tarafından izlendiği ve askerlerin izinlerinin iptal edildiği” kaydedildi.

    Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “MTA Oruç Reis Sismik Araştırma Gemimiz, Akdeniz’deki yeni görevi için Antalya’dan demir alarak çalışma yapacağı alana ulaştı. 83 milyon arkanda Oruç Reis. Rast gele!” ifadelerini kullanmıştı.

    Oruç Reis, Ataman ve Cengiz Han isimli gemilerle Kıbrıs açıklarında daha önce ilan edilen bölgede sismik çalışmalarını sürdürecek.

  • Beyrut’taki patlamanın ardından 3 bakan istifa etti

    Beyrut’taki patlamanın ardından 3 bakan istifa etti

    Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta geçen hafta meydana gelen patlama sonrası Adalet Bakanı Marie-Claude Najm de istifa etti. Najm, patlamanın ardından istifa eden üçüncü bakan oldu. Beyrut Valisi Marwan Abboud, hayatını kaybedenlerin sayısının 200’ü aştığını açıkladı.

    Marwan Abboud çok sayıda kişinin hala kayıp olduğunu söyledi.

    Abboud kayıpların çoğunun yabancı işçiler olduğunu belirtti.

    Adalet Bakanı Marie-Claude Najm ise Pazartesi günü istifa mektubunu Başbakan Hassan Diab’a iletti.

    Lübnan’da Pazar günü de Enformasyon Bakanı Manal Abdel Samad ile Çevre Bakanı Damianos Kattar istifa etmişlerdi.

    Kattar yazılı açıklamasında hükümetin reforma gitmek için birçok fırsatı kaçırdığını söylemişti.

    Beyrut’taki patlama sonrası kentte binlerce kişi de evsiz kalmıştı.

    Hükümete tepki

    Kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları sürerken, Cumartesi ve Pazar günü düzenlenen gösterilerde hükümet protesto edildi.

    Öfkeli göstericiler polisle çatıştı.

    Lübnan’da bugünkü kabine toplantısı sonrası yapılacak açıklama merakla bekleniyor.

    Ne olmuştu?

    Beyrut’taki patlamanın 6 yıldır güvensiz koşullarda limanda depolanan 2750 ton amonyum nitratın infilak etmesi sonucu meydana geldiği açıklanmıştı.

    Lübnan Cumhurbaşkanı Michel Aoun soruşturmada “dış müdahale” ihtimalinin de değerlendirildiğini açıklamış, bağımsız bir soruşturma komisyonu kurulmasını ise reddetmişti.

  • İtalya’da 5 milletvekiline istifa çağrısı

    İtalya’da 5 milletvekiline istifa çağrısı

    İtalya’da hükümetin, Covid-19 tedbirlerinden zarar gören vatandaşlara destek amacıyla verdiği 600 ve 1000 euro’luk yardımlardan beş milletvekilinin de faydalandığı ortaya çıktı.

    La Repubblica gazetesinin ortaya çıkardığı skandala karışan milletvekillerinin isimleri, gizlilik kanunları gereği açıklanmadı. Ancak beş milletvekilinin üçünün muhalefetteki Lig (Lega) Partisi’nden, diğer ikisinin de iktidardaki 5 Yıldız Hareketi ve Yaşayan İtalya (Italia Viva) partilerinden olduğu belirtildi.

    La Repubblica’nın sosyal sigorta kurumundan kaynaklara dayandırdığı haberi üzerine, bu milletvekillerine istifa çağrıları gelmeye başladı.

    Milletvekillerinin yanı sıra, 2 bin kadar yerel yönetim yetkilisinin de Covid-19 yardımlarından faydalandığı iddia edildi.

    İtalya’da Covid-19 salgınını kontrol altına almak amacıyla uygulanan kapama tedbirlerinin ekonomiyi durma noktasına getirmesi nedeniyle hükümet, Mart ayından itibaren çalışanlara ekonomik destek paketleri hazırlamıştı. Milletvekillerinin, serbest çalışanlar için hazırlanan yardım paketlerinden faydalandığı belirtiliyor. Bu pakette, Mart ve Nisan aylarında 600 euro, Mayıs’ta ise 1000 euro’luk mali destek yer alıyordu.

    ‘Belli ki 13 bin euro maaş yetmiyordu!’
    Koalisyon hükümetinde yer alan 5 Yıldız Hareketi’nden Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, “kurnazlık yapan zavallılar” diye nitelediği bu milletvekillerini ortaya çıkarak istifa etmeye çağırdı.

    5 Yıldız’ın eski siyasi lideri de olan Luigi Di Maio, “Belli ki yaklaşık 13 bin euro’luk aylık maaşları, faydalandıkları tüm ek hak ve ayrıcalıklar onlara yetmiyordu! Utanç verici. Gerçek bir ahlaksızlık” diye tepki gösterdi. Di Maio, “Bedenlerinde bir utanç kırıntısı kaldıysa İtalyanlardan özür dilesinler, parayı iade etsinler ve istifa etsinler” dedi.

    Koalisyon ortağı Demokratik Parti’nin Genel Sekreteri Nicola Zingaretti de milletvekillerinin Covid-19 yardımı almasını “utanç verici” sözleriyle kınadı.

    Muhalefetteki Lig Partisi’nin lideri Matteo Salvini ise hem bu yardıma başvuran milletvekillerini, hem de hazırladığı kararnamenin buna izin verdiği gerekçesiyle hükümeti ve sosyal sigorta kurumunu (INPS) eleştirdi. Salvini “Herhangi bir başka ülkede bunların hepsi istifa ederdi” dedi.

    Paketin acilen devreye girmesi gerekiyordu
    5 Yıldız Hareketi’nden Temsilciler Meclisi Başkanı Roberto Fico ise Covid-19 yardım paketinin, durumun aciliyeti nedeniyle hemen devreye girebilmesi için esnek tutulduğunu vurguladı.

    Roberto Fico, “Paketin ivedilikle uygulanabilir olması amaçlanıyordu, bu yüzden kapsamı geniş tutulmuştu. Burada sorumluluğun, bireysel ve siyasi etikten kaynaklanması gerektiğini düşünüyorum” dedi.

    Fico, “Bu gibi durumlarda bireylerin hataları tüm kurumları yaralar. Bu yüzden hepimiz güçlü biçimde tepki vermeliyiz” diye konuştu.

    La Repubblica’nın dün ortaya çıkardığı skandal, bugünkü ulusal gazetelerin birçoğunda manşetlerde yer aldı. Il Giornale gazetesi “İkramiye skandalı. Dilenci milletvekilleri”, Il Tempo “Kovun onları” manşetiyle çıktı.

  • Köpeğinin ölümüne sebep olan kadına dava açılıyor

    Köpeğinin ölümüne sebep olan kadına dava açılıyor

    Belçika’da güneş altında bıraktığı aracın içine köpeğini kilitleyerek hayvanın ölmesine neden olan kadına dava açılıyor.

    Yerel basındaki haberlere göre, hayvan hakları için çalışmalar yürüten GAIA adlı örgüt, adı açıklanmayan kadın hakkında şikayette bulunma kararı aldı.

    Brugges kentinde meydana gelen olayda, köpeğin, bir saatten fazla süre bir hastanenin otoparkına park edilen ve çok ısınan aracın içinde havasız kalarak öldüğü belirtildi.

    Örgütün başkanı Michel Vandenbosch, tüm farkındalık kampanyalarına ve geçmişteki benzer olaylara rağmen bazı kişilerin köpeklerini araçlarında bırakmayı sürdürdüğünü söyledi.

    Vandenbosch, “Uyarıları dikkate almayanlar bunun sonuçlarına katlanmalı. Sahipleri tarafından korunması gerekirken, sahiplerinin hataları yüzünden masum hayvanların ölmesinden artık bıktık.” dedi.

    Ülke yasalarına göre, böyle bir davranış 12 bin avroya kadar para ve 6 aya kadar hapisle cezalandırılıyor.

    Belçika’da 2018’de benzer bir olayda köpek ölmemesine rağmen sahibine ceza verilmişti.

    GAIA yetkililerinin verdiği bilgiye göre, güneşli havalarda araçların içindeki sıcaklık çok kısa sürede 50 dereceyi aşabiliyor.

    Hava sıcaklığı 21 derece olduğunda güneşte bırakılan bir aracın içindeki hava 10 dakikada 32 dereceye, 30 dakikada 40 dereceye, bir saatte ise 45 dereceye yükseliyor. Hava sıcaklığı 30 dereceyi aştığında ise araç içi sıcaklığı çok daha yüksek derecelere ulaşıyor.

    Hayvanların araçta uzun süre bırakılmaması, kısa süreli durumlarda da aracın gölgeye park edilmesi ve camının aralıklı bırakılması tavsiye ediliyor.

  • “Bakanlığın açıkladığı sayılar gerçeğin sadece yirmide biri”

    “Bakanlığın açıkladığı sayılar gerçeğin sadece yirmide biri”

    İran’da Koronavirüsle Mücadele Kurulu Üyesi Muhammed Rıza Mahbubfer, ülkede yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin yapılan resmi açıklamaların gerçek sayıların sadece “yirmide biri” olduğunu söyledi.

    “Jahanesanat” haber sitesine konuşan Mahbubfer, “İran’da ilk Kovid-19 vakaları, resmi olarak duyurulduğu tarihten bir ay önce görülmüştü. Hükümet, bazı siyasi ve güvenlik gerekçeleriyle, devrim kutlamaları ve genel seçimlerin yapılmasından sonra virüsün ülkede yayıldığına dair resmi açıklama yapma kararı aldı.” dedi.

    Ülkede salgının yayılmaya başladığı günden bu yana Kovid-19 kaynaklı ölüm ve vaka sayılarına ilişkin açıklanan resmi sayıların gerçeği yansıtmadığını söyleyen Mahbubfer, “Sayılarla ilgili şeffaf bir bilgi akışı sağlanmadı. Resmi sayılar, siyasi ve güvenlik endişeleri göz önüne alınarak açıklanıyor. Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan (can kaybı ve vakalara dair) sayıların, gerçek sayıların yirmide biri olduğunu düşünüyorum.” ifadelerini kullandı.

    Kurul ile hükümet arasında ciddi görüş farklılıkları

    Koronavirüsle Mücadele Kurulu üyeleri ile hükümet arasındaki görüş farklılıklarına da değinen Mahbubfer, şunları kaydetti:

    “Tüm uyarılara rağmen Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin, muharrem ayı etkinliklerinin coşkuyla kutlanacağını söylemesi, Kurul üyeleriyle hükümet arasındaki ciddi görüş farklılıklarını ortaya koymuştur.”

    Sonbaharda daha ölümcül yeni bir dalga endişesi

    Ekonomik kaygılar nedeniyle Kovid-19 kısıtlamalarının hafifletilmesini de eleştiren Mahbubfer, ülke genelinde sıkı tedbirler alınmaması durumunda sonbaharda daha ölümcül yeni bir dalganın yaşanabileceğini söyledi.

    Çin’den dünyaya yayılan Kovid-19, İran’da ilk olarak 19 Şubat’ta Kum kentinde görülmüş, ardından ülkenin tamamına yayılmıştı.

    İran Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ülkede dün itibarıyla virüs kaynaklı can kaybı 18 bin 427’ye, vaka sayısı da 326 bin 712’ye ulaştı.