İsrail, Gazze’ye yönelik saldırılarına 368 gündür devam ediyor. Filistin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İsrail ordusunun son 24 saatte düzenlediği 8 saldırıda 56 Filistinlinin hayatını kaybettiği, 278 Filistinlinin ise yaralandığı kaydedildi.
Gazze Şeridi’nde 7 Ekim’den bu yana gerçekleştirilen saldırılarda can kaybının 41 bin 965’e, yaralı sayısının da 97 bin 590’a yükseldiği bildirildi.
Rusya, Ukrayna’nın Harkov kentine saldırı düzenledi. Harkov Valisi Oleh Syniehubov, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada saldırıda 1’i çocuk 11 kişinin yaralandığını duyurdu. Syniehubov açıklamasında, saldırı sonucu alt yapıda hasar meydana geldiği ve yetkililerin saldırıda kullanılan silahı tespit etmeye çalıştığını bildirdi. Syniehubov ve Harkov Belediye Başkanı Ihor Terekhov, saldırıda bir üretim tesisinin vurulduğunu ve yangın çıktığını söyledi.
Rusya sınırına 30 km mesafede bulunan Harkov, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarına başladığı 2022 yılından bu yana sık sık saldırıların hedefi oluyor.
Geçtiğimiz hafta da Rusya tarafından Harkov’a gerçekleştirilen saldırıda güdümlü bombanın 5 katlı binaya isabet etmesi sonucu en az 10 kişi yaralanmıştı.
Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Naim Kasım, Lübnan televizyon kanalında önemli açıklamalarda bulundu. Lübnan’ın güneyindeki kara saldırılarının 7 gün önce başladığını ancak İsrail ordusunun henüz bir ilerleme sağlayamadığını belirten Kasım, Hasan Nasrallah’ın öldürülmesinin ardından yeni genel sekreterin seçileceğini ve süreç tamamlandığında duyuru yapılacağını ifade etti.
Hamas’ın geçtiğimiz yıl 7 Ekim’de başlattığı Aksa Tufanı Operasyonu’nu istisnai bir olay ve Orta Doğu’da değişimin başlangıcı olarak nitelendiren Kasım, “İsrail’in hedefi direniş eksenini tamamen sona erdirmek ve Filistin halkını yok etmektir” ifadesini kullandı. Kasım, İsrail’in bölgedeki tüm ülkeleri ve halkları kendi politikalarına tabi tutmak istediğini söyledi.
“ABD Gazze’deki suçların ortağıdır”
ABD’nin İsrail’e yönelik desteğine ilişkin konuşan Kasım, “Amerika Birleşik Devletleri’ni Gazze’de işlenen tüm suçlarda önemli bir ortak olarak görüyoruz. ABD’nin desteği olmasaydı, İsrail’in saldırıları bir ay içinde son bulurdu” dedi. Hamas’ın çok daha fazla direnme kapasitesine sahip olduğunu vurgulayan Kasım, “Filistin halkı yenilmezdir ve özgürlüğe layıktır” şeklinde konuştu.
Hizbullah’ın İsrail’in gerçekleştirdiği saldırı ve suikastların ardından İsrail ordusuna direnme kapasitesinin zarar görmediğini belirten Naim Kasım, “Askeri kapasitemiz iyi. Düşmanlarımızın savaş kabiliyetlerimiz hakkında söyledikleri bir yanılgı. Yalan söylüyorlar. Cephedeki savaşçılarımız sağlam. Son 10 günde İsraillilerin acısı arttı. Onlara, daha fazla İsraillinin yerinden edileceğini söylüyoruz. İsrail’in planı, Lübnanlı sivilleri öldürmek ve kaos oluşturmak için köyleri boşaltmak. Ama onlara, çabalarının başarısız olduğunu söylüyorum” diye konuştu.
El Kaide’nin 2011 yılında öldürülen lideri Usame Bin Ladin’in oğlu Ömer Binladin, yıllardır yaşadığı Fransa’dan sınır dışı edildi.
Sosyal medya hesabından terör paylaşımlarını övdüğü gerekçesiyle sınır dışı edilen Binladin’in Fransa’ya dönüşü de yasaklandı. Fransa İçişleri Bakanı Bruno Retailleau konuya ilişkin açıklamasında Ömer Binladin’in Fransa’ya girişinin yasaklandığına ilişkin kararı imzaladığını ifade ederek Binladin’in daha önce deport edildiğini açıkladı. Ömer Binladin’in ne zaman sınır dışı edildiğini ve nereye gönderildiğini ise açıklamayan Fransız Bakan Retailleau, “Bir İngiliz vatandaşının eşi olarak yıllardır Orne bölgesinde yaşayan Binladin, 2023 yılında sosyal medya ağlarında terörü öven yorumlar yaptı. Alınan idari yasak, Ömer Binladin neden ne olursa olsun Fransa’ya dönmesini engellemektedir” dedi.
Arnavutluk’un başkenti Tiran’da muhalif Demokrat Partisi’nin (PD) düzenlediği hükümet karşı gösteri, şiddet olaylarına dönüştü. Geçtiğimiz hafta hapis cezasına çarptırılan ana muhalefetteki Arnavutluk Demokratik Partisi (PD) Milletvekili Ervin Salianji’nin serbest bırakılmasını talep eden ve PD lideri Sali Berisha’nın ev hapsinde tutulmasına tepki gösteren muhalifler, Başbakan Edi Rama hükümetine istifa çağrısı yaparak Başbakanlık binası önünde toplandı. “Diktatörlük yıkılsın” şeklinde slogan atan göstericiler, polisle yaşanan arbedenin ardından binaya molotof kokteyli attı. Hükümeti yolsuzluk, adam kayırma ve muhalefeti susturmaya çalışmakla suçlayan göstericiler, daha sonra Başbakan Edi Rama’nın liderliğini yaptığı Sosyalist Parti’nin genel merkezi, İçişleri Bakanlığı, Tiran Belediyesi ve parlamentoya geçti. Parlamento önündeki gösteride polis, protestocuları göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıttı. Binaların protestoculardan korunması için binden fazla polis görevlendirildi. Göstericilerin attığı molotof kokteylleri ve yabancı maddeler nedeniyle 10 polis memurunun yaralandığı açıklandı. Protestocular ayrıca reklam panolarına ve belediyeye ait diğer mallara zarar verdi, çöp konteynerlerini yaktı. Tiran’daki ABD Büyükelçiliği, vatandaşlarına protesto gösterisinden uzak durma çağrısı yaptı.
Demokrat Parti Genel Sekreteri Flamur Noka, protestoyu “sivil itaatsizliğin devam edeceği” sözleriyle sonlandırdı.
Hükümet ile muhalefet arasındaki anlaşmazlık
Arnavutluk’ta hükümet ve muhalefet arasındaki gerginlik, Demokratik Partisi (PD) Milletvekili Salianji’nin 1 yıl hapse mahkum edilmesi ve milletvekilliğinin düşürülmesi nedeniyle başladı. PD’liler, eski İçişleri Bakanı Fatmir Xhafaj’ın kardeşinin uluslararası uyuşturucu ticaretine karıştığı yönünde iftirada bulunmaktan 1 yıl hapse mahkum edilen Salianji’nin siyasi nedenlerle cezalandırıldığını savunuyor. Saliajni’nin hapsedilmesinin ardından PD lideri Sali Berisha, ülke genelinde büyük bir protesto dalgası başlatılması çağrısı yapmıştı. Muhalefetin tepkileri nedeniyle geçtiğimiz hafta da Arnavutluk parlamentosunda gerginlik yaşanmış, muhalif milletvekilleri ile daha önceki oturumda ceza alan milletvekillerinin parlamentoya girişine izin vermeyen güvenlik birimleri arasında arbede yaşanmıştı.
Muhalif vekiller, 30 Eylül’de de parlamento binasının dışında sandalyelerini ateşe vermişti.
Üst üste 3 seçiminden zaferle çıkan Edi Rama, 2013’ten beri iktidarda bulunuyor.
Nepal’de Pazar gününden bu yana kayıp olduğu bildirilen 5 Rus dağcının cansız bedenleri bulundu. Dünya’nın 8 bin 167 metre yüksekliği ile en yüksek yedinci dağı olan Dhaulagiri’ye tırmanan 5 dağcının kayıp düşerek hayatını kaybettiği belirtildi. Dağcıların cansız bedenleri arama operasyonunda kurtarma helikopteri tarafından tespit edildi.
Tırmanış turları düzenleyen Katmandu merkezli şirket tarafından yapılan açıklamada, dağcılardan ikisinin zirveye ulaştığı, diğer dağcıların zirveye ulaşmadan geri döndüğü ancak dağcılar ve ekip arasındaki telsiz bağlantısının bir süre sonra koptuğu ifade edildi.
Cesetlerin dağdan ne zaman ve nasıl alınacağı henüz netlik kazanmazken, operasyon için kapsamlı bir plan hazırlanması bekleniyor.
İsrail’in Lübnan’da Hizbullah’a yönelik saldırıları devam ediyor. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) tarafından yapılan açıklamada, dün IDF’nin başkent Beyrut’ta Hizbullah’ın istihbarat noktalarına yönelik saldırı gerçekleştirdiği, saldırıda Hizbullah Komutanı Süheyl Hüseyin Hüseyini’nin öldürüldüğü belirtildi. Hüseyni’nin komutasındaki karargahın Hizbullah’a bağlı lojistiği denetlediği ve örgüt içindeki çeşitli birimlerin bütçelendirilmesi ve yönetiminden sorumlu olduğu ifade edildi. Karargahta hassas güdümlü füzelerin üretiminden ve Lübnan’daki silahların depolanması ve taşınmasından sorumlu olan Hizbullah’ın Araştırma ve Geliştirme Biriminin de bulunduğu aktarıldı.
Hüseyni’nin İran ve Hizbullah arasındaki silah transferlerinde önemli bir rol oynadığı belirtilen açıklamada, Hizbullah birimleri arasında silahların dağıtımından sorumlu olduğu ve bu silahların hem nakliyesini hem de ödemelerini denetlediği kaydedildi. Hüseyni’nin ayrıca Hizbullah’ın en yüksek askeri organı olan Cihat Konseyi’nin bir üyesi olduğu ifade edilirken, Hizbullah komutanının örgütün savaş planları ile Lübnan ve Suriye’den İsrail’e yönelik saldırılarının koordinasyonunda da rol oynadığı belirtildi.
Cumhuriyetçi ABD Başkan Adayı Donald Trump, ABD’nin Florida eyaletinde bulunan kendisine ait golf kulübünde gerçekleştirdiği etkinlikte Hamas’ın geçen yıl 7 Ekim’de başlattığı Aksa Tufanı Operasyonu ile ilgili açıklamalarda bulundu. Hamas’ın ABD Başkanı Joe Biden ve ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris yönetiminin zayıflığından faydalandığını savunan Trump, “Geçtiğimiz birkaç yıl zayıflığın sadece şiddet ve savaş doğurduğunu kanıtladı” dedi. 7 Ekim’i “korkunç bir tarihi an” olarak niteleyen Trump, “Sanki cehennemin kapıları açılmış ve dehşetini dünyaya salmış gibiydi. Bunu göreceğimizi hiç düşünmemiştik. Ve bunun büyük bir kısmının bu ülkenin liderliğiyle ilgisi var” ifadelerini kullandı.
Yahudi karşıtlığının arttığını savundu
7 Ekim sonrasında Yahudi karşıtlığının arttığını savunan Trump, “7 Ekim’in kendisi kadar şoke edici olan şey, hemen ardından gördüğümüz antisemitizm patlamasıdır” dedi. Yahudi karşıtı nefretin “özellikle de Demokrat Parti saflarını” sardığını iddia eden Trump, “Cumhuriyetçi Parti’ye bu korkunç hastalık bulaşmadı. Ve ben görevde olduğum sürece de bulaşmayacak” diye konuştu.
“Önce seçimi kazanmamız gerekiyor”
Geçen yıl kendisinin görevde olması halinde Orta Doğu’daki gelişmelerin hiç yaşanmamış olacağını söyleyen Trump, “Ben başkan olsaydım 7 Ekim saldırısı asla gerçekleşmezdi” dedi. Yeniden başkan seçilmesi halinde İsrail’e tam destek sözü veren Trump, “Ben başkan olduğumda, ABD bir kez daha güçlü ve (İsrail’e) hiç olmadığı kadar yakın olacak. Ancak seçimi kazanmamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Trump: “İsrail’i savaşı kazanması için destekleyeceğim”
İhtiyaç duyulan şeyin sarsılmaz bir ABD liderliği olduğunu ifade eden Trump, yeni ve daha uyumlu bir Orta Doğu’nun yakın olduğunu söyledi. “Yahudi devletinin yok edilmekle tehdit edilmesine izin vermeyeceğim. Yahudi halkının bir kez daha Holokost’a uğramasına izin vermeyeceğim” diyen Trump, “Amerika’ya ya da müttefiklerimize karşı bir cihat başlatılmasına izin vermeyeceğim ve İsrail’i savaşı kazanması için destekleyeceğim” şeklinde konuştu.
Milton Kasırgası’nın gücü artıyor, Florida’ya yöneliyor
Milton Kasırgası, Meksika Körfezi’nde hızla güçlenerek potansiyel olarak yıkıcı bir kategori 5 fırtınaya dönüştü ve şu anda saatte 180 mil hıza ulaşan rüzgarlarla doğuya, Florida’ya doğru ilerliyor. Uzmanlar, çarşamba günü geç saatlerde Florida’nın Körfez Kıyısı’nda karaya ulaşması beklenen kasırganın, eyaletin geniş bir kesiminde ciddi tehdit oluşturacağını belirtiyor. Fırtına Florida’ya yaklaştıkça, özellikle batı kıyısında şiddetli fırtına dalgaları ve büyük yıkım riski bulunuyor.
Florida’da zorunlu tahliyeler
Milton Kasırgası’nın yaklaşmasıyla birlikte Florida eyaletinde geniş çaplı önlemler alınmaya başlandı. Bölgedeki yetkililer, kasırganın etkilerinden korunmak amacıyla zorunlu tahliye kararları aldı. Eyalet genelinde 15 milyon kişi sel uyarısı altında, 11 milyon kişi ise tropikal kasırga riskine karşı dikkatli olmaya çağrıldı. Market raflarının boşaldığı görülen Florida’da, Helene Kasırgası’nın yaralarını sarmaya çalışırken, Milton Kasırgası’nın tehdidi ile karşı karşıya kalmanın yarattığı stres ve endişe bölge halkını sarıyor.
Milton Kasırgası’nın potansiyel etkileri ve hazırlık çabaları
Ulusal Kasırga Merkezi’nin (NHC) tahminlerine göre, Milton Kasırgası çarşamba günü Florida’nın batı kıyılarına ulaştığında büyük yıkımlara yol açabilecek. NHC, kasırganın deniz sıcaklıklarının etkisiyle güçlenmeye devam ettiğini ve merkezdeki rüzgar hızlarının artabileceğini bildirdi. Ancak kasırganın karaya ulaşmadan önce göz duvarı değiştirme döngüsüne girebileceği ve bu süreçte rüzgar hızlarının bir miktar zayıflayabileceği öngörülüyor.Bu tehlikeli durumun yanı sıra, Milton Kasırgası’nın ardından etkili olabilecek şiddetli fırtına dalgaları ve seller nedeniyle bölgedeki birçok ev ve iş yerinin tehdit altında olduğu belirtiliyor. Ulusal Kasırga Merkezi, bu kasırganın Florida’nın batı kıyısı için kayıtlara geçen en yıkıcı fırtınalardan biri olma potansiyeline sahip olduğunu açıkladı.
FEMA’nın hazırlıkları ve Beyaz Saray’ın destek çabaları
Beyaz Saray, kasırganın yaratacağı olası yıkımlara karşı Federal Acil Durum Yönetim Ajansı (FEMA) aracılığıyla kapsamlı hazırlık çalışmaları başlattı. FEMA, özellikle Helene Kasırgası’nın etkilerini hala hisseden bölgelerde enkaz kaldırma işlemlerini hızlandırarak Milton Kasırgası’nın zararını en aza indirmek için çalışıyor. Beyaz Saray, “Helene Kasırgası’nın etkilerinden geriye kalan enkaz, başka bir fırtınanın meydana gelmesi halinde yaşamlar ve geçim kaynakları için ek tehditler oluşturabilir,” ifadelerini kullanarak duruma dikkat çekti.
İklim değişikliği ve kasırga tehditleri
NBC meteoroloğu John Morales, Milton Kasırgası’nın büyümesinin arkasında yatan nedenin iklim değişikliği ve küresel ısınma olduğunu vurguladı. “Küresel ısınma, bu tür fırtınaların daha sık ve daha şiddetli hale gelmesine neden oluyor,” diyen Morales, Meksika’nın Yucatán Yarımadası’nda kasırganın yolunda olan insanların çoğunun yetersiz kaynaklara sahip olduğunu ve büyük bir tehlikeyle karşı karşıya olduklarını belirtti.
Teknolojik sorunlar ve NHC web sitesi kesintisi
Yoğun ilgi nedeniyle Ulusal Kasırga Merkezi’nin web sitesi pazartesi günü saat 17.00 sularında geçici bir süreliğine çöktü. Yetkililer, kısa süre sonra sitenin tekrar erişime açıldığını ve stabil durumda olduğunu duyurdu. Daha önce de yüksek etkili hava olayları sırasında benzer teknik sorunların yaşandığı belirtildi.
Milton Kasırgası’nın ardından gözler kurtarma çalışmalarında olacak
Florida, iki hafta önce Helene Kasırgası’nın yarattığı tahribatla mücadele ederken, şimdi Milton Kasırgası’nın yaratacağı olası yıkımlara karşı hazırlanıyor. Yetkililer ve uzmanlar, birbirini takip eden bu iki kasırganın halk üzerinde yaratacağı stresin ve yükün çok ağır olabileceği konusunda uyarıyor. Bölgedeki topluluklar, hem fiziksel hem de psikolojik olarak bu zor koşullarla başa çıkmaya çalışırken, federal ve yerel yetkililer halkın güvenliği için tüm önlemleri almaya devam ediyor.
Protestocular toplu namaz kıldı
Filistin yanlısı protestocular öğlen namazı saatinde Wall Street’te ezan okuyup, toplu namaz kıldılar. Bu esnada İsrailli karşıt grup, sloganlar atarak namaz kılan gruba müdahale etmeye çalıştı.
İsrail yanlısı grupların kışkırtıcı tavırları
Protestolar sırasında, İsrail yanlısı grupların kışkırtıcı eylemleri dikkat çekti. İsrail yanlısı protestocuların, Müslümanların kutsal değerlerine hakaret ederek, peygamber Hz. Muhammed’e yönelik küfürlü ifadeler kullanması, gerilimi artırdı. Buna rağmen Filistin yanlısı göstericiler, bu tahriklere karşı sağduyulu davrandı ve barışçıl bir duruş sergiledi. Göstericiler, topluca öğle namazı kılarak, Gazze’de devam eden şiddetin son bulması için dualar etti ve ateşkes çağrısında bulundu.
Wall Street’te başlayan gösteriler, Manhattan genelinde devam etti
Protesto, New York’un sembolik noktalarından biri olan Wall Street’teki New York Borsası önünde başladı ve Manhattan boyunca birçok önemli noktaya yayıldı. Göstericiler, “Özgür Filistin, Özgür Gazze” ve “Söyle İsrail bugün kaç çocuk öldürdün?” gibi sloganlarla İsrail’in eylemlerini kınarken, aynı eleştiriyi ABD yönetimine de yönelterek, “Söyle Amerika bugün kaç çocuk öldürdün?” sloganlarıyla ABD Başkanı Joe Biden’ın politikalarına tepki gösterdiler. Gösteri boyunca polis ve göstericiler arasında zaman zaman gergin anlar yaşandı. Polisin sert müdahalesi sırasında bazı göstericilerin darbe aldıkları görüldü ve çok sayıda gözaltı gerçekleştirildi. Gözaltılar sırasında yaşanan arbede, protestocuların öfkesini artırdı ve olaylar kontrolden çıkmadan önce güvenlik güçleri durumu stabilize etmek için yoğun çaba sarf etti. Protestoyu izlemek için iki polis helikopteri ve bir polis dronu da kullanıldı.
New York Belediye Başkanı Eric Adams’a tepki
Göstericiler, sadece İsrail’in saldırılarını kınamakla kalmadı, aynı zamanda New York Belediye Başkanı Eric Adams’ı da sert eleştirilerle hedef aldı. Adams, İsrail yanlısı politikaları ve İsrail destekçisi şirketlere yaptığı maddi yardımlar nedeniyle protestocular tarafından “Siyonist olmakla” suçlandı. “Katil İsrail, işbirlikçi Amerika” sloganları atan göstericiler, Adams’ın İsrail’e yönelik desteklerini kınayan pankartlar taşıdı.
Sivil toplum kuruluşlarından ortak çağrı: Ateşkes istiyoruz
Göstericiler, ABD’nin İsrail’e verdiği desteğin sona ermesi çağrısında bulunurken, Amerikan hükümetinin Ortadoğu politikalarına yönelik sert eleştirilerini dile getirdiler. “ABD, İsrail’e silah ve finansal destek vermeye devam ettikçe, bu şiddet döngüsü asla sona ermeyecek” diyen protestocular, uluslararası toplumun daha fazla adım atması ve İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarının durdurulması için baskı yapması gerektiğini vurguladı.
New York’ta gerçekleşen protestoya, uluslararası insan hakları örgütleri ve sivil toplum kuruluşları da destek verdi. Hep birlikte İsrail’in askeri operasyonlarının durdurulması ve Gazze’deki ablukanın sona ermesi yönünde taleplerde bulundular.