İsrail’in Filistin ve Lübnan’a yönelik saldırıları sürerken, Hizbullah’tan İsrail’e bir misilleme saldırısı daha geldi. Hizbullah’tan yapılan açıklamada, Tel Aviv’in banliyölerinde bulunan bir İsrail askeri istihbarat biriminin füzelerle hedef alındığı bildirildi. Saldırıyı doğrulayan İsrail ordusu Hizbullah’ın Lübnan’dan 5 füze fırlattığını açıklarken, füzelerin bazılarının etkisiz hale getirildiği bazılarının ise açık bir alana düştüğü belirtildi. Can kaybı ya da yaralanma olup olmadığına dair bilgi paylaşılmadı. Hizbullah’ın son saldırısının İsrail ordusunun Beyrut’ta bulunan Hizbullah’ın istihbarat merkezini vurduğunu açıklamasının ardından gelmesi dikkat çekti.
Kategori: Dünya
-
Tunus’ta Kays Said yeniden cumhurbaşkanı seçildi
Tunus’ta 6 Ekim’de düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçiminin sonucu belli oldu. Bağımsız Yüksek Seçim Otoritesi, Cumhurbaşkanı Kays Said’in oyların 90.69’unu alarak yeniden cumhurbaşkanı seçildiğini bildirdi. Said’in rakipleri Ayachi Zemmal’in oyların yüzde 7,3’ünü, Zouhair Maghzaoui’nin ise oyların yüzde 1,9’unu aldığını aktaran Seçim Otoritesi, seçime katılım oranının yüzde 28,8 olduğunu ifade etti.
Tunus’ta seçime katılım oranı 2011’deki devrimden bu yana en düşük seviyede gerçekleşti.
-
Berlin’de Filistin’e destek gösterisine polisten müdahale
İsrail saldırılarının birinci yıldönümünde Almanya’nın başkenti Berlin’de Filistin’e destek gösterisi düzenlendi. Kreuzberg’teki Südstern Metrosu’nda toplanan yaklaşık bin 500 gösterici, İsrail saldırılarının bir an önce sonlandırılmasını talep etti. Ellerinde Filistin bayrakları taşıyan göstericiler, “İsrail terör devleti”, “Almanya finanse ediyor, İsrail bombalıyor” ve “Filistin’e özgürlük” sloganları attı. Yasaklı slogan atılmaması ve pankartlar taşınmaması konusunda uyarıda bulunan polis, göstericilere müdahalede bulundu. Aralıklarla gösterinin sona erdirilmesi çağrısında bulunan polis, gösterinin sonlandırılmaması nedeniyle göstericilere müdahale etti. Polis, çok sayıda göstericiyi gözaltına aldı.
-
İsrail, Lübnan’da 120’den fazla noktayı vurdu
İsrail’in Lübnan’a yönelik saldırıları devam ediyor. İsrail ordusu, 100’e yakın savaş uçağının erken saatlerde Lübnan’da 120’den fazla noktayı vurduğunu açıkladı. Ordu, bir saat süren saldırılarda çok sayıda Hizbullah mevzisinin vurulduğunu öne sürdü. İsrail saldırılarındaki ölü ve yaralı sayısına ilişkin ise henüz açıklama yapılmadı.
-
İsrail’den Gazze’nin kuzeyine tahliye emri
İsrail’in Gazze Şeridi ve Lübnan’daki saldırıları devam ediyor. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Gazze Şeridi’ndeki saldırıların başlamasının yıldönümünde Filistinlilere yönelik açıklama yaptı. Açıklamada, Şeridin kuzeyindeki Beyt Hanun, Cibaliye ve Beyt Lahya’da yaşayan Filistinlilere güneydeki İsrail tarafından belirlenen insani bölgeye tahliye emri verildi. IDF’nin Arapça sözcüsü Albay Avichay Adraee, “IDF güçleri şu anda bölgede büyük bir güçle operasyon yürütüyor. Güvenliğiniz için bu bölgeleri derhal boşaltmalısınız” ifadelerini kullanarak, boşaltılması gereken bölgelerin bir haritasını yayınladı. Adraee, Salah al-Din yolunun, sivillerin Gazze’nin güneyine kaçabilmeleri için bugün yerel saatle 08.00 ile 17.00 arasında insani yardım koridoru olarak açılacağını söyledi.
İsrail’den Doğu Kudüs’e baskın
Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrail ordusunun işgal altındaki Doğu Kudüs’ün kuzeyinde yer alan Kalandiya Mülteci Kampı’na düzenlediği baskında 12 yaşındaki Filistinliyi vurarak öldürdüğünü belirtti. Açıklamada, baskında 3’ü çocuk 7 Filistinlinin yaralandığı, 20 Filistinlinin de gözaltına alındığı kaydedildi.
İsrail’in Bekaa Vadisi’ne saldırısında 2 kişi öldü
Lübnan Ulusal Haber Ajansı’na göre, İsrail güçlerinin Lübnan’ın doğusundaki Bekaa Vadisi’nde yer alan Kaliya kasabasında bir evi vurdu. Saldırıda 2 kişi hayatını kaybetti.
-
2024 Nobel Tıp Ödülü’ne ABD’li biyologlar Ambros ve Ruvkun layık görüldü
İsveç’in başkenti Stockholm’deki Karolinska Enstitüsü Nobel Komitesi, bu yılki Nobel Tıp Ödülü’nün sahiplerini açıkladı. Ödülü, mikroRNA ve bu molekülün transkripsiyon sonrası gen regülasyonundaki rolünün keşfi nedeniyle ABD’li biyolog Victor Ambros ve ABD’li moleküler biyolog Gary Ruvkun kazandı. Nobel Komitesi, iki bilim adamının “gen aktivitesinin nasıl düzenlendiğini yöneten temel bir prensibin keşfi” nedeniyle bu onura layık görüldüğünü ifade etti.
Komite tarafından çalışmaya ilişkin yayınlanan açıklamada, “Kromozomlarımızda depolanan bilgiler, vücudumuzdaki tüm hücreler için bir kılavuza benzetilebilir. Her hücre aynı kromozomlara sahip olduğundan, her hücre tam olarak aynı gen bileşimine ve tam olarak aynı talimatları içeren bir kılavuza sahiptir. Diğer yandan, kas ve sinir hücreleri gibi hücre tiplerinin çok farklı özellikleri vardır. Peki bu farklılıklar nasıl ortaya çıkar? Bunun cevabı, her hücrenin kılavuzdan sadece kendisini ilgilendiren talimatları seçmesine imkan tanıyan gen regülasyonunda yatar. Bu sayede, her hücre tipinde yalnızda doğru gen seti aktif hale gelir” denildi.
Victor Ambros ve Gary Ruvkun’un farklı hücre tiplerinin nasıl geliştiği konusuyla ilgilendiği belirtilen açıklamada, “Bu çerçevede gen regülasyonunda kilit rol oynayan yeni bir küçük RNA molekül sınıfı keşfettiler. Bu çığır açıcı keşif, insanlar dahil olmak üzere çok hücreli organizmalar için temel olan büsbütün yeni bir gen düzenleme prensibini ortaya çıkardı. Artık, insan genomunun binden fazla mikroRNA kodladığı biliniyor. Bu şaşırtıcı keşif, gen regülasyonuna tamamen yeni bir boyut kazandırdı. MikroRNA’ların organizmaların nasıl geliştiği ve işlediği konusunda temel bir öneme sahip olduğu, bu keşifle kanıtlanmış oldu” denildi.
Fizik, kimya, edebiyat, barış, tıp ve ekonomi ödülleri veriliyoriNobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, geçtiğimiz yıl Covid-19 salgınına karşı mRNA aşılarının geliştirilmesine imkan sağlayan keşifleri nedeniyle Macaristanlı Katalin Kariko ve ABD’li Drew Weissman’a verilmişti. Nobel Ödülleri, İsveçli kaşif Alfred Nobel’in “servetinin insanlığa en büyük faydayı sağlayanlara ödüller vermek için kullanılmasını” talep ettiği vasiyeti üzerine oluşturulmuştu.
9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfı’nın insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp kategorilerinde en başarılı bulunan kişi ve kuruluşlara takdim ediliyor. Bunlara ek olarak, 1968’de 300. yılını kutlayan İsveç Merkez Bankası’nın Nobel Vakfı’na yaptığı bağışla kurulan Nobel Ekonomi Ödülü de ekonomi dalında en başarılı bulunan sahiplerine teslim ediliyor.
Nobel ödülü kazanan tanınmış isimler arasında Albert Einstein, Niels Bohr ve Marie Curie gibi bilim uzmanları, Ernest Hemingway ve Albert Camus gibi yazarlar ile Nelson Mandela ve Martin Luther King Jr. gibi toplumlara liderlik etmiş isimler yer alıyor.
-
Kaani’nin öldüğü iddialarına yalanlama
İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Koordinasyon Yardımcısı İrec Mescidi, geçtiğimiz hafta Lübnan’ın başkenti Beyrut’a düzenlenen saldırıdan bu yana Kudüs Gücü Komutanı İsmail Kaani’den haber alınmadığı yönündeki iddialara yanıt verdi. Mescidi, “Birçok kişi, ‘General Kaani’ye ne oldu?’ diye sorarak açıklama yapmamızı istiyor. Ancak açıklama yapmaya gerek yok. Kendisinin sağlık durumu iyi ve görevine devam ediyor” dedi.
Kudüs Gücü Komutanı İsmail Kaani’nin, geçtiğimiz hafta perşembe günü Hizbullah’ın Genel Sekreter Yardımcısı ve Hasan Nasrallah’ın halefi olarak görülen Haşim Safiyuddin ile birlikte öldürülmüş olabileceği iddia edilmişti.
-
Samsun’da örtü yangını korkuttu
Kavak ilçesi Güven Göleti mevkisinde henüz bilinmeyen bir nedenle kuru ortalın tutuşması sonucu yangın meydana geldi. Hızla yayılan yangını çevredeki vatandaşlar fark ederek 112’ye ihbarda bulundu. İhbarın ardından olay yerine itfaiye ve jandarma ekipleri sevk edildi. Büyükşehir Belediyesi itfaiye ekipleri yangına müdahale ederek çevredeki Ahırlı Mahallesi’ne sıçramadan söndürdü. Yangın sonucu 3 dönümlük alan zarar gördü.
Yangının çıkış nedeni araştırılıyor. -
Gazze’ye 1 yıldır ölüm yağıyor
Hamas’ın geçtiğimiz yıl 7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’in sıkı korunan sınırlarını geçerek başlattğı Aksa Tufanı Operasyonu’na karşılık İSrail’in Gazze Şeridi’ne başlattığı saldırılar devam ediyor. İsrail’in Gazze’de on binlerce Filistinliyi öldürdüğü, milyonlarca sivili yerinden ettiği, Orta Doğu’da tansiyonun yeniden yükselmesine neden olduğu saldırıların üzerinden 1 yıl geçti. İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’ye yönelik saldırıları, aylarca süren yoğun çatışmalar ve katliamları ABD’nin desteği ile aralıksız sürerken İsrail’in saldırılarının bölgesel bir savaşa dönüşebileceğine ilişkin endişeler de artıyor.
7 Ekim: Aksa Tufanı
7 Ekim 2023’te Hamas, Filistinlilere ve Mescid-i Aksa başta olmak üzere kutsal değerlere yönelik artan saldırılara karşılık vermek amacıyla İsrail’in güneyine bir operasyon başlattı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da İsrail’in savaşta olduğunu ilan etti, Gazze’ye hava saldırıları başlatarak bölgeyi tamamen kuşatma kararı aldı.
13 Ekim: Gazze’ye kara harekatı başladı
13 Ekim 2023’te İsrail, Gazze’de bir milyonu aşkın insana evlerini tahliye ederek güneye gitme çağrısında bulundu. Bu çağrıya rağmen bölgeden ayrılmaya çalışan Filistinlileri hedef alan çok sayıda bombalı saldırı gerçekleşti. Aynı gün, İsrail Ordusu güçleri Gazze’ye kara harekatı başlattı. Bir gün sonra İsrail, Gazze’nin kuzeyindeki 22 hastanenin boşaltılması emrini verdi. Bu emir, Dünya Sağlık Örgütü tarafından hasta ve yaralılar için “ölüm cezası” olarak tanımlandı.
17 Ekim: Baptist Hastanesi vuruldu
17 Ekim’de Gazze Şeridi’ndeki Baptist Hastanesi’nin (Al Ahli Arab Hastanesi) vurulması sonucu en az 500 kişi hayatını kaybetti. Hastane, İsrail’in saldırılarından korunmak için sağlık kuruluşunun hedef alınmayacağına inanan yüzlerce Gazzeli sivile de ev sahipliği yapıyordu. Hastane saldırısı, İslam dünyasında büyük bir öfkeye neden oldu.
27 Ekim: İşgal başladı
27 Ekim 2023’te İsrail, Gazze’ye geniş çaplı bir kara operasyonu başlatarak bölgeyi işgal etmeye başladı. İsrail’in “Demir Kılıçlar” adını verdiği operasyonun amacı Hamas’ın yok edilmesi ve rehinelerin kurtarılması olarak açıklandı.
15 Kasım: El Şifa Hastanesi baskını
15 Kasım 2023’te İsrail güçleri, günlerce süren kuşatmanın ardından Gazze’deki en büyük hastane olan Şifa Hastanesine baskın düzenledi. İsrail, elektrik ve malzeme yetersizliği nedeniyle yeni doğanlar dahil hastaların hayatını kaybettiği hastanenin Hamas tarafından komuta merkezi olarak kullanıldığını ileri sürdü. Şifa Hastanesi’nden zorla tahliye edilen Filistinli yaralılar, hastanede geride kalanların İsrail güçleri tarafından öldürüldüğü veya alıkonulduğunu söyledi.
24 Kasım – 1 Aralık 2023: Ateşkes
24 Kasım – 1 Aralık 2023 tarihleri arasında İsrail ve Hamas arasında ilk kez ateşkes ilan edildi. Çatışmaların bir süreliğine durdurulması, çoğunluğu kadın ve çocuk 105 İsrailli ve yabancının serbest bırakılmasıyla sonuçlandı. Karşılığında İsrail hapishanelerinde tutulan 240 Filistinli mahkum serbest bırakıldı. Bu süreçte Gazze Şeridi’ne insani yardım da ulaştırıldı. Savaş, karşılıklı suçlamalar sonucu 1 Aralık tarihinde yeniden başladı.
24 Aralık 2023: Refah’a hava saldırıları
24 Aralık 2023’te İsrail’in hava saldırıları, Gazze’nin güneyindeki Refah kentini hedef aldı ve aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 45’ten fazla kişi hayatını kaybetti.
İsrail’in Refah’a saldırıları, uluslararası kuruluşlar ve insani yardım teşkilatları tarafından büyük öfke ve kınama ile karşılandı. Saldırılar, ciddi bir insani durumla karşı karşıya olan Gazze’deki durumu daha da kötüleştirdi.
İsrail Başbakanı Netanyahu, bombalamayı trajik aksaklık olarak nitelendirdi ve saldırıyı incelediklerini ifade etti.
29 Aralık 2023: Uluslararası Adalet Divanında İsrail’e soykırım davası
Güney Afrika, 29 Aralık 2023’te Uluslararası Adalet Divanı’nda İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki eylemlerinin Birleşmiş Milletler’in Soykırım Sözleşmesini ihlal ettiği suçlamasıyla dava açtı. Görülmeye devam eden davanın başvurusunda Güney Afrika, Uluslararası Adalet Divanı’ndan ayrıca Filistin halkının Soykırım Sözleşmesi kapsamında korunan bir grup olarak değerlendirilmesi ve soykırımdan kurtarılmaları için acil tedbirler alınması talebinde bulundu.
Ağustos ayında İsrail aleyhindeki davaya dahil olmak için Türkiye de Uluslararası Adalet Divanı’na resmi başvuruda bulundu.
12 Ocak 2024: Yemen’e hava saldırısı
ABD ve İngiltere, Yemen’deki Husilerin İsrail’in Gazze’deki saldırılarına tepki gerekçesiyle Kızıldeniz’de gerçekleştirdikleri saldırılarına cevap amacıyla 11 Ocak 2024’te Yemen genelinde hava saldırısı gerçekleştirdi.
Husiler, Kızıldeniz’deki saldırılarına devam edeceklerini açıkladı.
29 Şubat 2024: Ölü sayısı 30 bini geçti
Gazze’deki Sağlık Bakanlığı, 7 Ekim 2023’ten bu yana hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısının 30 bin seviyesini geçtiğini açıkladı. 29 Şubat 2024 itibarıyla resmi rakam, 30 bin 35 olarak açıklandı.
Bakanlık ölenlerin çoğunluğunun kadınlar ve çocuklar olduğunu belirtti ve gerçek rakamın muhtemelen daha yüksek olduğunu vurguladı.
1 Nisan 2024: İnsani yardım çalışanları öldürüldü
İsrail’in Gazze’deki operasyonları sırasında World Central Kitchen için çalışan 7 yardım görevlisi, İsrail’in hava saldırısında hayatını kaybetti.
İnsan Haklarını İzleme Örgütü, 1 Nisan 2024’teki saldırının izole olarak gerçekleşen bir hata olmadığını ve insani yardım kuruluşlarına yönelik bir dizi saldırının bir parçası olduğunu açıkladı. Kuruluş, insani yardım kuruluşları ve Birleşmiş Milletler ajanslarının İsrail makamlarına yardım konvoyları ve tesislerinin koordinatlarını düzenli olarak ilettiklerini, ancak İsrail güçlerinin bu konvoylara ve sığınaklara uyarıda bulunmaksızın saldırdığını tespit etti.
13 Nisan 2024: İran-İsrail gerginliği tırmandı
İran, İsrail’in 1 Nisan 2024’te Suriye’nin başkenti Şam’daki İran büyükelçiliğine saldırmasına cevap olarak 13 Nisan 2024 akşamı, İsrail’i hedef alan bir insansız hava aracı saldırısı başlattı. İsrailli yetkililere göre yalnızca Golan Tepeleri ve Necef Çölü’ndeki bir İsrail üssünü hedef alan insansız hava araçlarının büyük çoğunluğu hedeflerine ulaşmadan imha edildi.
24 Mayıs 2024: Uluslararası Adalet Divanı, BM yetkililerinin Gazze’de soykırım iddialarını araştırmalarını istedi
Uluslararası Adalet Divanı, 24 Mayıs 2024 tarihinde açıkladığı kararda İsrail’in Refah’a saldırılarını acilen durdurmasını ve İsrail’e Gazze’de soykırım iddialarını araştıracak BM yetkililerine bölgeye erişim imkanı vermesini emretti. Karar açıklamasında, “İsrail, Birleşmiş Milletler’in yetkili organları tarafından soykırım iddialarını araştırmak üzere yetkilendirilen herhangi bir soruşturma komisyonu, gerçekleri araştırma misyonu veya soruşturma organının Gazze Şeridi’ne engelsiz erişimini sağlamak için etkili tedbirler almak zorundadır” denildi.
31 Temmuz 2024: İsmail Haniye suikastı
Hamas Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye, İran’ın başkenti Tahran’da gerçekleştirilen bir hava saldırısında öldürüldü. Hamas, saldırı nedeniyle İsrail’i suçlarken suikast, bölgede gerginliğin daha da tırmanmasına neden oldu.
10 Ağustos 2024: Sığınmacılarla dolu okul, sabah namazı sırasında vuruldu
10 Ağustos 2024’te Gazze Şehri’nin Daraj mahallesinde yerlerinden edilmiş Filistinlilerin sığındığı El-Tabin Okulu, sabah namazı sırasında İsrail füzeleri tarafından vuruldu. Aralarında çocukların da bulunduğu 100’den fazla insan hayatını kaybetti.
10 Eylül 2024: “İnsani bölgede” katliam
Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail’in Han Yunus kentinin batısında yerinden edilmiş Filistinlilerin yaşadığı El Mevasi bölgesindeki çadır kamplarını hedef aldığı saldırılarda 40 kişi öldü, 60 kişi de yaralandı. İsrail’in Han Yunus’ta “insani bölge” ilan ederek daha önce tahliye ettiği sivilleri yönlendirdiği yerde gerçekleştirdiği katliam, dünya kamuoyunda tepkiye neden olurken Hamas bu bölgede hiçbir savaşçısının yer almadığını açıkladı.
27 Eylül 2024: Hizbullah lideri Nasrallah öldürüldü
27 Eylül 2024 akşamı İsrail’in Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta Hizbullah’ın ana karargahını hedef aldığı saldırıda Hizbullah lideri Hasan Nasrallah öldürüldü.
1 Ekim 2024: İran’ın füze saldırısı
1 Ekim 2024’te İran, İsrail’in Hizbullah lideri Nasrallah’ın öldürülmesine cevap olarak 180’den fazla balistik füzeyle İran’a saldırdı. Çok sayıda balistik füzenin İsrail’in hava savunma sistemi Demir Kubbe’yi aşabildiği gözlenirken saldırı sonucunda Batı Şeria’da bir kişi hayatını kaybetti. -
ABD’den İsrail’e son 1 yılda 17,9 milyar dolar askeri yardım
İsrail’in Gazze Şeridi’nde sivilleri katletmesinin üzerinden bir yıl geçti. Günden güne saldırılarını yoğunlaştıran ve geri adım atmayan İsrail’in bu soykırımına dünya sessiz kalmaya devam ederken, en büyük destek ise ABD’den geliyor. ABD’nin Rhode Island eyaletindeki Brown Üniversitesi tarafından hazırlanan “Savaşın Maliyetleri Projesi” kapsamında açıklanan rapora göre, Gazze Şeridi’nde saldırıların başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana Washington yönetiminin İsrail’e 17,9 milyar dolar askeri yardımda bulundu ve bu Orta Doğu’da çatışmaların tırmanmasına neden oldu.
Yardımların çoğu top mermileri, sığınak deliciler ve hasas güdümlü bombalar
ABD’nin 1 yıl içinde İsrail’e teslim ettiği silahların çoğunun top mermileri, 2 bin kiloluk sığınak deliciler ve hasas güdümlü bombalar olduğu aktarılan rapora göre, yapılan yardımlar, İsrail’in Demir Kubbe ve David’s Sling füze savunma sistemlerinin yenilenmesi için harcanan 4 milyar dolardan, tüfek ve jet yakıtı için harcanan nakit paraya kadar uzanıyor.
Raporda ayrıca, ABD’nin saldırıların başlamasından sonra bölgedeki askeri operasyonlarını artırmak için ek olarak 4,86 milyar dolar harcadığı da aktarıldı.
Araştırmacılar, ABD’nin geçtiğimiz yıl 7 Ekim’den bu yana İsrail’e ne gönderdiğinin tüm ayrıntılarına ulaşmanın mümkün olmadığını, bu nedenle yıl için 17,9 milyar doların kısmi bir rakam olduğunu söylüyor.