Bilim insanları, Danimarka’da vizon çiftliklerinde mutasyona uğrayan yeni tip koronavirüsün (Covid-19) sıçan, fare, dağ gelinciği ve tarla faresi gibi insanlarla iç içe bulunan diğer hayvanlara sıçrayarak, direncinin artabileceği konusunda uyarıda bulundu. Danimarka ve Avrupa Birliği tarafından geçen hafta yapılan açıklamada, mutasyona uğrayan virüsün, aşı çalışmalarını etkisiz hale getirebileceği açıklanmıştı. Öte yandan, Cluster-5 adı verilen mutant virüsle dünyada şu ana kadar 220’den fazla insanın enfekte olduğu biliniyor.
HABİTAT YIKIMI ZOONATİK HASTALIKLARIN EN BÜYÜK NEDENİ
Günümüzde insanlarda hastalığa neden olan virüs ve bakterilerinin yüzde 70’ine yakının hayvan kökenli olduğu düşünülüyor. Hayvanlardan insanlara geçen zoonatik hastalıkların sayısı ise gün geçtikçe artıyor. Ekolojik tahribat, ete olan talebin artması ve doğanın insan eliyle yıkımı Ebola, Sars, Nil virüsü, Rift Vadisi ateşi, Zika virüsü ve son olarak da yeni tip koronavirüs pandemisini ortaya çıkardı.
220’Yİ AŞKIN KİŞİ YENİ VİRÜSLE ENFEKTE OLDU
Bununla birlikte, geçen yılın Aralık ayında Çin’in Hubey eyaletinde ortaya çıktığı düşünülen yeni tip koronavirüs üç ay önce Danimarka’da vizon çiftliklerinde mutasyona uğradı. Bu kapsamda geçen hafta ülkedeki tüm vizonların itlaf edileceği duyurulan ülkede, 220’yi aşkın kişi Cluster-5 adı verilen mutasyona uğrayan yeni tip koronavirüsle enfekte oldu. .
DSÖ VE EDCD ALARMA GEÇTİ
Söz konusu durum Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Avrupa Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) alarma geçirirken, mutasyona uğrayan virüsün aşı çalışmalarını etkileyebileceği belirtildi.
MUTASYON VİZONLARLA SINIRLI KALMAYACAK
Ancak, uzmanlar mutasyonun vizonlarla sınırlı kalmayacağı hakkında uyardı. İngiltere’de faaliyet gösteren Wellcome Trust adlı organizasyonun yöneticisi Jeremy Farrar, yeni tip koronavirüsün sıçan, fare, dağ gelinciği ve tarla faresi gibi diğer hayvanlara sıçrayabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) ise ülkeleri, potansiyel halk sağlığı riskleri konusundaki endişelerin ortasında, vizon, rakun gelincik ve tarla fareleri gibi duyarlı hayvanları ve onlarla yakın temas halindeki insanları izlemeye çağırdı. Paris merkezli organizasyon, farklı hayvanların virüsün kaynağı haline gelmesi riskinin dünya çapında endişe yarattığını belirterek, gelecekte görülebilecek olası salgınlara karşı uyardı.
Vizonun yakın akrabası olan gelinciklerin de koronavirüse duyarlı olduğu biliniyor ve hayvanlar da insanlarla benzer semptomlar gösteriyor.
Bilim insanları, virüsün vizon çiftliklerinde bulaşıcı damlacıklar yoluyla, yem veya yatak takımları ya da toz içeren pislikler yoluyla yayıldığından şüphelendiklerini belirtti. Vizonların “virüs rezervuarı” haline gelmesinden araştımacılar, diğer vahşi ve evcil hayvanlarda gözetimin gerekli olduğunu söyledi.
MUTASYONLAR NEDEN ENDİŞE YARATIYOR?
Danimarkalı yetkililer, geçen hafta yaptıkları açıklamada, vizon çiftliklerinde bulunan mutasyonun aşı çalışmalarını etkisiz hale getireceğinden endişe ettiklerini belirtti. Hükümet, ülkedeki17 milyon hayvanı itlaf etmek için bir çalışma başlattı ve ülkenin kuzeybatısında yaşayan insanlar için dört haftalık bir karantina emri verdi. İtlafın yasallığı üzerine tartışmalar ise çeşitli protestolara yol açtı.
MUTASYON, AŞI ÇALIŞMALARININ MERKEZİNDEKİ BAŞ PROTİENDE MEYDANA GELDİ
Kopenhag’daki Statens Serum Enstitüsünde virüs araştırma başkanı Profesör Anders Fomsgaard, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Mutasyon her zaman olur, ancak bu mutasyonlar ara sıra virüsün baş proteininde olur. Bu yüzden, amino asitleri ve bu proteinin şeklini değiştiren mutasyonları gördüğümüzde biraz gergin oluyoruz. Çünkü aşı çalışmaları, virüsün vücuda tutunmasını sağlayan bu proteini hedef alıyor” dedi.
KÜRK YETİŞTİRİCİLİĞİ ADIM ADIM SONA YAKLAŞIYOR
Öte yandan, Danimarka’nın dışında Hollanda, , İspanya, İsveç, İtalya ve ABD’deki kürk çiftliklerinde koronavirüs salgınları rapor edildi. İngiltere ve Avusturya yıllar önce kürk üretimini yasaklarken, Almanya Belçika, Fransa ve Norveç de vizon çiftçiliğini sona erdirme planlarıyla aşamalı olarak durdurdu. Hollanda ise gelecek yıl ilkbaharda vizon kürkü yetiştiriciliğine son verecek
