Blog

Çocukluktan itibaren geçirdiği idrar yolu enfeksiyonlarından dolayı iki böbreğini de kaybeden Aygül Ahmetova, (13) ülkesi Azerbaycan’da 4 yıldır diyalize giriyordu. Anne Zarife Ahmetova, ülkesinde gezdirmediği hastane kalmadı ama kalbinde de problemi olan 13 yaşındaki kıza annesinin böbreğini nakil edemediler.

Son Çare Olarak Olarak Türkiye Cumhuriyeti’ne Başvurdular

Son çare olarak Türkiye’nin Türk Cumhuriyetlerdeki hastalara yılda 400 ücretsiz nakil yaptığını öğrenen aile Sağlık Bakanlığı’na başvurdu.
Türkiye’den kabul gören davet üzerine önce İstanbul’a giden aile bir kaç hastane gezdikten sonra kalp problemi olduğu için “nakil yapamayız” cevabı aldı. Daha sonra Bursa’ya gelen burada da bir kaç hastane gezdikten sonra Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne yatış yaptı. Burada yapılan tedavinin ardından kalp hastalığı düzelen 13 yaşındaki hastaya Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji ve Çocuk Romatoloji Birim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Dönmez, tarafından anneden alınan böbrek başarılı şekilde nakil edildi. Şimdi sağlığına kavuşan Azeri hasta gidemediği okuluna gitmek istiyor.

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji ve Çocuk Romatoloji Birim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Dönmez,”Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji ve Romatoloji Bilim Dalında Azerbaycan’dan gelen bir hastamıza böbrek naklini gerçekleştirdik. Bizim merkezimiz Güney Marmara’da çocuklarda böbrek nakli yapan önemli merkezler arasında bulunmaktadır. Kadavra böbrek nakillerinde özellikle birinci sırada yer almaktadır. Azerbaycan’dan gelen hastamız Bursayı tercih etmiş ancak bir kaç hastaneye gittiğinde böbrek naklinin yapılamayacağı söylenmiş, hasta bizim hastanemizi tercih ettiğinde kalp problemleri vardı. Hastaya yoğun bir tedavi uyguladıktan sonra kalbinde toparlama ve düzelme oldu. Bundan sonra hastaya hastaya annesinden aldığımız böbreği nakil ettik. Hastamız 13 yaşındaydı detaylı inceleme yaptığımızda böbrek rahatsızlığına sebep olan nedeni bulduk. Buna çocukluğundan itibaren tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının gelişmiş olduğunu gördük. Çocukluktan yetişkinliğe taşınan tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları böbrek yetmezliğine sebebiyet vermektedir. Halen ülkemizde çocuklarda böbrek yetmezliğine tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları sebep olmaktadır. Önlenebilir bir hastalık olan idrar yolu enfeksiyonlarının önemini bir kez daha vurgulamak istiyorum. Azerbaycan’dan gelen hastamızın vücudu nakil ettiğimiz böbreği kabul etti. Haftada 4 gün 4 saat diyalize giren hastamız 2 haftadır diyalize girmemektedir. Sağlık Bakanlığı, her yıl Türkiye Cumhuriyetlerden gelen 400 hastaya ücretsiz olarak böbrek nakli yapılmaktadır. Bu hastamız da 400 hastanın içerisindedir. Hastamız Bursa’da bir çok hastane gezdikten sonra bizim hastanemizi tercih etmiştir” dedi.

Haftada 4 Gün Diyalize Giriyordum

Azerbaycan’da 3 yıl tedavi gördükten sonra nakil için Türkiye’ye gelen Aygül Ahmetova, “Hayatım 3 yıldır çok zor geçiyordu. Haftada 4 gün diyalize giriyordum. İyileşeceğim konusunda hiç umudum yoktu. “İyileşemiyorum” diye çok sinirleniyordum. Okula gidemiyordum. Osman hocam başarılı şekilde naklimi yaptı, artık iyileştim bundan sonra okula gitmek istiyorum, herkese çok teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.

Kızına böbreğini veren Zarife Ahmetova, “Biz Azerbaycan’dan geldik. kızım 3 yıldır diyaliz hastası kendi ülkemizde tüm hastanelere götürdüm. Duydum ki Türkiye Cumhuriyeti, Türk Cumhuriyetlerindeki hastalara nakil yapıyormuş öğrendim hemen başvurdum kabul edildi. Türkiye’de bir çok hastaneye gittim kızıma nakil yapılamadı. En son Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde nakil başarılı şekilde gerçekleşti” diye konuştu.

Klinik Psikoloji Uzmanı Elif Beydağı, çocukların internet alışkanlığının sosyal olumsuzluk oluşturduğuna dikkat çekerek, internet ve bilgisayara olan ihtiyacın şekli ve şiddetinin çocuğun yaşına göre değişim gösterdiğinin altını çizdi. Beydağı, “Modern yaşamın bir gereği haline gelen bilgisayar ve internet kullanımı, hepimizin hayatına hızla girerken, bizlerle birlikte çocuklarında hayatına girdi. İnternetin iletişim ve eğitim başta olmak üzere çeşitli alanlarda yararları olduğu bilinse de, çocuklarda oluşturduğu psikolojik ve sosyal olumsuz etkileri yadsınamaz bir gerçek. Günümüz teknolojisinde çocukların internet ve bilgisayardan uzak kalmaları mümkün değildir. İnternet ve bilgisayara olan ihtiyacın şekli ve şiddeti çocuğun yaşına göre değişim gösterir. Bu durumda bilgisayar ve internetin doğru ve denetimli kullanımı; çocuğun sosyal, duygusal, bilişsel gelişimi için yararlıdır. İnternetin olumlu amaçlarla kullanılması noktasında ebeveynler çocuklarıyla birlikte kabul edilebilir kurallar ve metotlar çerçevesinde bir anlaşma yapabilir. Bunun için çocuğun yaş grubuna göre hareket etmek önemlidir. Her yaştaki çocuğa aynı mantık içerisinde ve benzer kurallar doğrultusunda yaklaşmamak gerektiğini unutmamakta fayda vardır” dedi.

“İnternet, 2 yaş öncesi çocukların gelişimlerini etkiler”

İnternetin 2 yaş öncesi çocukların gelişimini etkilediğini belirten Psikolog Beydağı, “0-6 yaş arası dönemde çocukların zihinsel, duygusal, sosyal ve dil gelişimleri hızlıdır. Okul öncesi dönem olarak da adlandırılan bu dönemde çocuklar araştırmayı, yeni bir şeyler öğrenmeyi severler ve her şeyi merak ederler. Ayrıca, çocukların en hareketli oldukları dönemdir. Bu dönem de sosyalleşmeleri aile içinde başlar ve okul öncesi dönem ile devam eder. Çocuk kendini ifade etmeye, tepki göstermeye, insanlarla birlikte vakit geçirmeye, yeni arkadaşlar tanımaya, oyun oynamaya ve akademik olarak yeni şeyler öğrenmeye ihtiyaç duyar. 2 yaş öncesindeki çocuklara bilgisayar ve internet kullandırılması, gelişim dönemlerine ait bu özellikleri engeller. Bu nedenle 3 yaş sonrası çocukların anne ve babanın denetiminde internet kullanımına başlaması gerekir” ifadelerine yer verdi.

“20 dakikadan fazla bilgisayar zararlı”

2 ile 4 yaş arasındaki çocukların bilgisayarla 20 dakikadan fazla ilgilenmesinin zararlı olduğunu vurgulayan Beydağı, “2 ile 4 yaş arasındaki çocukların dikkat süreleri 20 dakika ile sınırlıdır. Çocuğun 20 dakikadan fazla bilgisayarla ilgilenmesi zararlı olur. Çocuk, özellikle bu dönemde anne ve babanın kucağında bilgisayar kullanmalıdır. Küçük çocukların zihinsel gelişimlerine uygun oyunlar, çizgi filmler sadece anne ve babaları yanlarındayken kısa süreli olarak izletilmelidir. Ayrıca, bu yaş dönemi çocuklar için, Bilgisayar karşısında geçirilecek zaman bir ya da iki saati geçmemelidir ve bu sınırlandırmaya çocukların uymaları sağlanmalıdır. Anne ve babalar, bu yaş dönemindeki çocukları bilgisayar veya internet başında yalnız bırakmamalı, devamlı yanında bulunmalıdır. Bu yaş dönemi çocukların, oyun çocukları oldukları unutulmamalıdır. Bu nedenle, anne ve babaların gözetimi altında olmak şartıyla, bilgisayar ve internet kullanmalarına ve bilgisayarda oyun oynamalarına izin verilebilir. Ancak çocuğun sağlıklı gelişimi için yaşamındaki diğer etkinliklerle beraber orantılı süreler ayırması desteklenmelidir. Bu dönemde, Çocuk bilgisayar kullanırken anne ve babanın yanında olması yeterlidir. Çocuğun ne yaptığını anne ve baba mutlaka görmelidir. İnternet kullanımı haftada en fazla 3 gün, 1 saat olmalıdır. Ayrıca çocuğun bilgisayarı çok iyi kullanıyor olması çocuğun çok zeki olduğunu göstermez. Yaş grubu çocuklar için, İnternet deneyimleri konusunda daha bilgilidir, ancak uygunsuz içeriklere maruz kalıp kalmadıklarını öğrenmek için onların internet kullanımlarını denetlemekte ve izlemekte fayda vardır. Bu yaştaki çocukların internet üzerinden hangi kişisel bilgileri vermemeleri gerektiğini anlamaları sağlanmalıdır” şeklinde konuştu.

“İnternet iyi yönde kullanılırsa zihinsel gelişime faydalı”

Ergenlik öncesi çocuklarda İnternetin iyi yönde kullanılırsa zihinsel gelişime faydalı olacağını söyleyen Beydağı, “Yaş grubu (ergenlik öncesi dönem olarak da isimlendirilen bu dönemde), Çocuklar her şeyi bilmek istediklerinden sürekli bir araştırma ve inceleme içerisindedir. İnternetin sunduğu imkanların ve yeniliklerin farkında oldukları için, bu imkânları sonuna kadar kullanmak isterler. Yani bu dönemde çocuklarda çok hızlı değişimler yaşanmaktadır. Eğer bu değişim diğer alanlarda olduğu gibi İnternet ortamında da iyiye, güzele ve doğruya kanalize edilirse, çocukların zihinsel gelişimine faydalı olacaktır. Aksi takdirde, çocukların internette pornografi, suç örgütlerinin faaliyetleri gibi olumsuzluklarla karşılaşması mümkündür. Bu yaş grubu çocuklarda anne ve babaya bağımlılık devam etmekle birlikte olabildiğince bağımsız hareket etme isteği de görülmektedir” ifadelerini kullandı.

“14-16 yaş grubu çocuklarda anne babaya önemli iş düşüyor”

14-16 yaş grubu (çocukluktan gençliğe geçiş olarak nitelendirilen bu yaş döneminde) çocukların anne ve babalarının dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Beydağı, “İlişki içerisinde olduğu arkadaş grubunun önemi artar ve pek çok faaliyetin gerçekleştirilmesinde onlara danışır ve onların onayını alarak hareket ederler. Anne ve babalar, bu yaş grubundaki çocuklarını, internet ortamında da gerçek dünyada olduğu gibi ahlaki davranışlara uyulması gerektiği konusunda bilgilendirmeli, interneti başkalarına zarar verici bir araç olarak kullanmaması konusunda eğitmelidirler. Ayrıca, bu dönemde çocuklarda, herhangi bir konuda anne ve babaya danışmama, onların beklentilerini karşılamama, her konuda bağımsız hareket etme, yeni düşüncelere açık olma ve aile değerleriyle yaşlarına özgü değerlerin bağdaşmaması gibi davranışlar görmek oldukça mümkündür. Ebeveynler için, internet ve bilgisayar teknolojileri konusunda bu yaş dönemi çocuklarına yardımcı olmak oldukça zordur, çünkü genelde internet ve bilgisayar kullanımı konusunda anne ve babalarından daha fazla bilgiye sahiptirler. Bu nedenle, anne ve babaların bu yaş grubu çocukları için oldukça dikkatli olmaları gerekmektedir. Aksi takdirde, çocukların internette meydana gelen tehlikelere (cinsel istismar, pornografi, suç örgütlerinin faaliyetleri gibi) maruz kalmaları ya da internet bağımlısı olma olasılığı mevcuttur. Bu istenmeyen kullanım modelleri çocuğun kişilik gelişimini de olumsuz etkiler. Burada önemli olan şudur; çocuk belli bir yaşa gelinceye kadar anne-babadan öğrenmesi gereken bilgileri başka birisi aracılığıyla öğrenmemeli ve bu bilgileri çocuğa ilk veren ebeveyni olmalıdır. Çocukların internet ortamındaki etkileşimlerini, adımlarını izlemeli ve bu noktada onlara rehberlik etmeleri ve onları yönlendirmeleri gerekir” diye konuştu.

https://test.linehaber.com.tr/bursada-kayip-olarak-aranan-14-yasindaki-damla-tik-tok-uzerinden-tanistigi-biriyle-kacmis/

Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Dr. Gülsüm Gönülalan, halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin vücuttaki insülin eksikliğinden ya da insülinin yeterince işlev görmemesinden kaynaklı karbonhidrat, yağ, protein gibi besin maddelerinin yeterince faydalanamadığı bir metabolizma bozukluğu olduğunu söyledi.

“Hareketsiziz ve obeziz”

Diyabetin sıklığının Türkiye’de giderek arttığını ifade eden Uzman Dr. Gülsüm Gönülalan, “Diyabeti mutlaka tespit etmemiz ve önlemini almamız gerekmektedir. Halsizlik, yorgunluk, kilo kaybı, ağız kuruması, çok su içme gibi şikayetler oluşturabilir. Özellikle bu şikayetleri olan hastaların diyabetleri basit bir kan tahlili ile tespit edebileceğimiz hastalıktır. Özellikle ailesinde diyabeti olan kişilerde risk daha fazladır. Bu kişilerin mutlaka takip edilmesi, kontrol yaptırılması, tetkik edilmesi gerekmektedir. Sıklığı çok artmıştır çünkü biz daha hareketsiziz ve obeziz maalesef. Teknoloji kendini inceltirken, maalesef bizleri kalınlaştırdı, önünde geçirdiğimiz vakitler arttı. Daha sağlıksız beslenmeye başladık. Bu yüzden diyabet ve obezite riskimiz arttı. O yüzden mutlaka hepimizin bu konuda bilinçli olması ve diyabetin tespit edilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.

“Diyabet sadece kanda bir şeker yüksekliği demek değildir”

Tedavi olunduğu takdirde önlenebilir organ kayıplarının olmayacağını anlatan Uzman Dr. Gönülalan, diyabetin sadece kandaki şeker yükselmesi olmadığını dile getirdi. Diyabetin uzun dönemdeki zararlarına değinen Uzman Dr. Gönülalan, “Yıllar içerisinde etkilediği göz, böbrek, kalp damarları gibi önemli organlarımızı da hasarlandırdığı için ilerleyen dönemde bu organların yetmezliklerine varıncaya kadar değişik şikayetlerimiz ortaya çıkabilir. Güzel bir tedaviyle kontrollü bir hastada önlenebilir durumlar olduğu için diyabetimizi mutlaka kontrol altında tutmamız gerekir” diye konuştu.

“Diyabet olduğunu kabul etmemiz gerekiyor”

Hastaların zor duruma düşmeden diyabeti kabul etmediğini belirten Uzman Dr. Gönülalan, “Hastalar şekeri 300-400’le gezebiliyor, dolaşabiliyor, rutin hayatına devam edebiliyorlar. Çok aktif şikayetleri olmuyor, böbreğime bir şey olmuyor ben iyiyim diye düşünebiliyorlar. Ama yıllar içerisinde yüksek giden bu şeker organların fonksiyonlarını azalttığı için, hastada şikayet olduğu ve anladığı zaman iş işten geçmiş oluyor. O yüzden önce diyabet olduğunu kabul etmemiz, tedavi olmamız ve kontrollere gelmemiz gerekiyor” şeklinde konuştu.