Blog

Diyet ve Beslenme Uzmanı Bengü Ünal, kış aylarıyla birlikte artan tatlı tüketimine karşı uyarılarda bulundu. Yoğun iş temposu ve hormonal bozuklukların tatlı tüketimini arttırdığına dikkat çeken Üna, “Tatlı tüketimi çoğu kişinin vazgeçilmezidir. Tatlı tüketmenin asıl nedeni ise düzensiz beslenme, kişilerde yoğun iş temposundan kaynaklı ara öğünleri yapamama, hormonal bozukluklar, kadınlarda regl dönemi ya da kişilerde uyku, yeme bozukluklarından kaynaklanan tatlı ihtiyaçları ortaya çıkmakta. Ortaya çıkan tatlı ihtiyaçlarında, pasta, şerbetli tatlılar ya da çikolata gibi tatlı tüketimlerine yöneliriz. Bu tatlılar kişilerde endorfin ve serotonin hormonu salgılamaktadır. Bunların diğer adı da mutluluk hormonudur. Fakat bu mutluluk kısa sürmekte ve bu tarzda besinler fazla kalorisinden kaynaklı kişilerde kilo alımına sebep olmakta” dedi.

“Şeker bağımlılık yapmaktadır”
Şekerin bağımlılık yaptığını söyleyen Ünal, “Şerbetli tatlılar ya da çikolata gibi besinlere yöneldiğimizde ortak besin aslında şekerdir. Çünkü şeker bağımlılık yapmaktadır. Bu yüzden de daha fazla yeme isteği ortaya çıkartır. Bu tarzda şekerli besinler sadece tatlılarda bulunmamakla beraber aynı zamanda hazır paket ürünler içerisinde de bulunmakta. Bu hazır paket ürünlerin etiketini okuduğumuzda etiketlerde maltoz, dekstroz gibi sonu ‘oz’ kelimesiyle biten birçok bileşen bulunmakla beraber mısır şurubu içerikli besinler de bulunuyor. Bunlar gizli şeker adı altındadır. O yüzden aldığımız besinlerin etiketlerini de okumamız gerekiyor” diye konuştu.

“Şeker tüketimini azaltmak rahat uyku çekmenizi sağlar”
Şeker tüketimini azaltmak rahat uyku çekmeyi sağladığı ve diyabet riskini azalttığını belirten Diyet ve Beslenme Uzmanı Bengü Ünal, “Şekeri hayatımızdan çıkardığımızda daha rahat uyku çektiğimizi, diyabet riskimizin azaldığını, kolesterol seviyesinin düştüğünü hatta trigleserit seviyesinin de düştüğünü göreceksiniz. Tatlı krizlerinin en önemli nedenlerinden biri de insülin salınımının fazla olmasından kaynaklanmakta. İnsülin vücuda daha fazla salgılandığında biz daha fazla çok tatlı yemeye yöneliyoruz. Bu gibi durumları ortadan kaldırmak için de düzenli öğün yapmak gerekiyor. Mutlaka sabah kahvaltı yapılmalı ve 2 ana öğünle birlikte ara öğünleri yapmanız gerekmekte. Bunun yanı sıra lifli gıdaları tüketmek gerekiyor. Lifli gıda dediğimiz sebzeler ve meyvelerdir. Mevsim meyvelerinden brokoli ve karnabaharı tüketebiliriz. Lifli besinler bizim vücudumuzda kan şekerini dengeleyip uzun süre tok kalmamızı sağlamaktadır. Bir de basit karbonhidrat yerine kompleks karbonhidratları tüketmemiz gerekiyor. Beyaz uz, nişastalı besinler ve şeker içerikli besinlerden ziyade kompleks karbonhidrat dediğimiz bulgur, tam buğday ya da çavdar ekmeği gibi ekmekler tüketebiliriz” ifadelerini kullandı.
Baklagillerin tüketimini arttırılması gerektiğini belirten Ünal, “Ayrıca kuru baklagiller posa yönünden zengin olduğu için kuru baklagillerden faydalanmak gerekiyor. Çünkü posa miktarı yüksek olan besinler bağırsaklardaki şeker emilimini azaltmakta. Bunlara da nohut ve mercimeği örnek verebiliriz. Ara öğünlerde mutlaka kuruyemiş tüketmek gerekiyor. Badem, ceviz, incir, kuru kayısı, hurma gibi şeker içerikli kuru meyveleri de ara öğünlerimizde tüketebiliriz. Süt yoğurt grubu gibi besinler her öğünde tüketmemiz gerekiyor. Bunlar aldığımız besinlerdeki şeker oranını düşürmekle beraber şeker ihtiyacını da bastıracaktır. Meyvelerin suyun tüketmek yerine kendisi tüketilmeli. Protein ağırlıklı et, tavuk, balık gruplarından her gün tüketmeye çalışılmalı. Bunlar tokluk sağladığı için açlık yaşayıp şekerli tatlı besinlerin tüketimini de azaltacaktır. Zencefil ve zerdeçal gibi bitki çaylarından yararlanılabilir. Bunlar kan şekerini dengeler. Tarçını ise 1 litrelik suyun içerisine bir çubuk tarçın atacak olursak hem günlük su ihtiyacının 1 litresini karşılamamızı hem de kan şekerinin de dengede kalmasını sağlar. Mutlaka bol su içilmeli. Çünkü suyun birçok yararıyla birlikte iştah kapatmaya da etkisi bulunmakta” dedi.

İstanbul Aydın Üniversitesi (İAÜ) Psikoloji Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Engin Eker antidepresan kullanımını tetikleyen depresyon oranlarındaki artış için “Kişilerin depresif bozukluk yaşamaları göründüğü kadar kötü bir durum olmayabilir. Tüketim çılgınlığının, piyasa koşularının, sürekli tüketim ve alışveriş zincirinin mengenesindeki modern insan, hızla akan hayat, ilişkiler, sosyal etkinlikler ve sosyal medya rüzgarı içerisinde hiçbir şeyin derinine inemeden, hiçbir duyguda makul süreler ikamet edemeden yani hissetmeden, yüzeysel temaslarla hayatını ve ilişkilerini ikame ettirmeye çalışırken depresyon bu muazzam hızı kesecek, modern hayatın peşinden koşulsa da asla yetişilemeyecek rüzgarına kement vuracak bir duygusal sığınak olabilir. Durmak, yavaşlamak, ruhsal mekanın, toprağın ve varoluşun ağırlığını hissetmek için depresyona tutunuyor insanoğlu” ifadelerini kullandı.

“Antidepresanların kullanım oranları güvenilir değil”
Dr. Eker yıllar içinde ciddi rakamlara ulaşan antidepresan kullanımı için ise “Antidepresan kullanımını belirleyen birçok faktör söz konusu. Araştırmalar antidepresan kullanım oranlarıyla ülke halklarının mutluluk oranları arasında bir korelasyon bildirmemektedir. Ayrıca depresyon tanısı konma oranlarıyla antidepresan kullanım oranları da tutarlı değildir. Ayrıca mutluluk kavramı da tartışmalı bir kavram. Haz ve iç ferahlığı farklı duygu durumları gösterir ve antidepresanların beyindeki etki mekanizmaları da bu duygu durumları için farklı yollar ve nöronal ajanlar kullanırlar. Velhasıl antidepresanların kullanım oranlarıyla ilgili kayıtlar da güvenilir değildir. Antidepresan Kullanım Bozukluğu denen bir rahatsızlık mevcut ve bu bozukluğu olan kişiler, reçetesiz usulsüz bir şekilde bu ilaçları eczaneden ya da antidepresan kullanan bir yakınından temin edebilmekte ya da doktor doktor dolaşarak reçeteli bir şekilde de bu ilaçlara ulaşabilmektedirler” diye konuştu.

Sorunlar kişileri teknolojik cihazlara yöneltmekte
Teknolojinin değişen depresyon ve antidepresan kullanım oranlardaki etkisine değinen Dr. Engin Eker “Teknolojik gelişim, insan ilişkilerinin çatlaklarına hunharca sızmaktadır. Bebeğinin neden ağladığını tercüme eden cihazlar anne ve bebeğin otantik ve ahenkli dansını bozmakta güvenli bağlara saldırmaktadır. Yetişkinlerin, çiftlerin, ebeveyn ve evlatların yaşadıkları sorunlarda teknolojik cihazlar ve onlara dönük ilgilinin aile bireylerine yönlendirilmemesi meselesi en başta gelen konulardandır. Bu durum temelde güvenli bağlar kurmamızı engellemektedir. İlişkilerde güvenli hissetmeyen kişiler de kolaylıkla bu tip cihazların hükmüne girmektedir. Bu da ilişkilerdeki kopuşu ve yalnız hissedişi arttırmakta, sorunlar çıkarmakta, sorunlar da kişileri daha çok teknolojik cihazlara yöneltmekte ve döngü büyüyerek devam etmektedir. Güvenli bağların eksikliği, kişilerin depresif hissetmelerinin de birincil sebeplerinden sayılabilir. Güvenli bağlanma, ruh sağlığının birincil garantilerindendir” dedi.

Ağız ve diş sağlığı, dikkat edilmemesi halinde hem görünüş olarak hem de sağlık açısından önemli sıkıntıları beraberinde getirebiliyor. Dünya Diş Hekimleri Günü vesilesiyle ağız ve diş sağlığı konusunda uyarılarda bulunan VM Medical Park Bursa Hastanesi Diş Hekimi Dt. İpek Turgut, diş fırçalama konusunda, “Ağız içinde rahat hareket etmesi için küçük boy diş fırçaları tercih edilmelidir. Elektrikli diş fırçaları kolaylık sağlayabilir ancak bazı kişiler sesten tedirginlik duyabilir. Çürüklerden korunma için de florid içeren diş macunları tercih edilmelidir. Pirinç tanesi kadar diş macunu kullanılarak fırçalama yapılmalıdır” dedi.
Diş fırçasının doğru kullanımının ağız ve diş sağlığı için çok önemli olduğunu da vurgulayan Dt. İpek Turgut, şu tavsiyelerde bulundu:
“Diş fırçalarken fırçanız kuru olmalıdır. Islatılarak yapılan işlemlerde fırça kılları yumuşadığı için etkili temizlik yapılamamaktadır. Fırçayı diş ve diş eti üzerine yerleştirin ve diş etinize doğru hafif açılandırın. Ufak dairevî hareketlerle en az 8-10 kez fırçayı yerinden kaldırmadan diş yüzeylerini temizleyin. Daha sonra bir fırça boyu ilerleyerek aynı işlemi diş yüzeylerine uygulayın. Dişlerin dil ve damak tarafına bakan yüzeylerini mümkünse dairesel hareketlerle, fırçayı diş etlerinden dişe doğru hareket ettirerek ya da ileri-geri süpürme hareketleriyle fırçalayın. Fırçayı dişlerinizin çiğneme yüzeylerine yerleştirin ve ileri-geri hareketlerle fırçalayın.”

Estetik Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Op.Dr. Diren Çelik, “Ergenlik sonrası daha çok meme kitlesinden yoğun bir doku görülürken, kilolu hastalarda yağ dokusu baskınlığı görülür. Öncelikli karar verilmesi gereken kullanılacak yöntemdir. Meme kitlesi baskın hastalarda cerrahi olarak bu dokunun çıkarılması (subkutan mastektomi) gerekir. Eğer yağ dokusu baskınsa sadece laser liposuction yeterli olacaktır” dedi.
Ameliyat öncesinde 6 saat boyunca su, yemek ve sigara kullanılmaması gerektiğini belirten Çelik, “Ameliyat saatinde ise hasta, yatağında yapılan ilacın verdiği rahatlıkla ameliyathaneye indirilir ve genel anestezi altında operasyon tamamlanır. Subkutan mastektomi meme başının alt sınırında yapılan yarım ay şeklinde kesi ile yapılır ve tüm meme dokusu bu yolla dışarıya çıkarılmış olur. Her iki meme için drenler yerleştirilir. Laser liposuction için ise her meme için ikişer delik kullanılır ve yağlar dışarı çekildikten sonra laser yardımıyla cilt sıkılaştırılır.Geride kalan meme dokusu olduğu görülürse meme başı alt sınırından 1-2cm’lik bir kesi yardımıyla bu meme dokusu dışarı çekilir” açıklamalarında bulundu.
Ameliyattan 4-6 saat sonra hastaneden taburcu olmanın mümkün olduğunu kaydeden Çelik, “Ameliyat sonrasında nadiren ağrı görülebilir, bunlar da ağrı kesiciler yardımıyla kesilir. Ameliyat sonlandırılırken giydirilen atlet şeklindeki korse 1 ay boyunca kullanılmalıdır. Göğüs bölgesinin tam olarak şekil alması yaklaşık 2 ay sürecektir” şeklinde konuştu.

Mutfak yemekleriyle meşhur Gaziantep’te mevsimsel geçişlerde en çok tercih edilen kebap çeşitleri arasında soğan kebabı yer alıyor. Gribin ve nezlenin doğal ilacı olarak bilinen soğan kebabı, kentteki restoran veya fırınlarda pişirilerek afiyetle yeniliyor. Gaziantep yemekleri hem mideye hem de göze hitap ederken sağlık konusunda da şifa oluyor. Soğuk algınlığı, grip ve nezle gibi hastalıklardan korunmak isteyen Gaziantepliler, doğal antibiyotik deposu olan soğan kebabını tüketiyor.
Soğan kebabının yapımı hakkında bilgi veren restoran işletmecisi Mehmet Emin Şenel, soğan kebabının daha çok kış aylarında tercih edildiğini söyleyerek, “4 kişilik soğan kebabı için 1 kilo 200 gram kadar soğan 750 gram da zırhtan çekilmiş kıyma gerekiyor. İster tepsi de ister şişte yapılabilir soğan kebabı. Şişe saplarken önce soğan sonra kıyma ve tekrar soğan şeklinde şişe diziliyor. Şişler hazırlandıktan sonra mangalda kısık ateşin üzerinde ara sıra çevirerek pişirilmesi sağlanıyor. Pişen soğan kebabı tavaya çekilerek, üzerine hazırlanan özel sos dökülüp, bir müddet ocakta terlenmesi sağlanıyor. Soğan kebabı kış aylarında tercih edilen bir kebaptır. Soğan antibiyotik içerdiği için, gribe ve nezleye karşı faydalı oluyor. Bu sebeple kentte, soğan kebabına kış aylarında yoğun ilgi oluyor” dedi.