Blog

Migren, tüm baş ağrısı hastalıkları içinde doktora en fazla başvuru nedeni olan durum olarak dikkat çekiyor. Migren tanısı için özel bir laboratuvar testi veya radyolojik inceleme bulunmazken, insanlık tarihi kadar eski bir hastalık olan migren toplum için oldukça önemli bir sağlık sorunu. Kadınların yaklaşık yüzde 20’sinin, erkeklerin ise yüzde 8’inin migrenli olduğu biliniyor. Uzm. Dr. Didem Er migrende ilaç dışı tedaviler konusunda bilgi verdi.

Migren tedavisinde oksipital blokaj yöntemi hakkında konuşan Uzm. Dr. Didem Er, “İlaçlar etkili olamadığında ve baş ağrıları günlük yaşam aktivitelerini etkilemeye başladığında, migren tedavisi için alternatif bir çözüm olan oksipital blokaj yönetimi etkili bir çözüm yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapılan çalışmalarda sadece ilaca cevap vermeyen migren ağrılarında değil, aşırı ilaç kullanımına bağlı baş ağrısı olan hastalarda, servikojenik baş ağrısı, küme baş ağrısı ve oksipital nevraljide oksipital sinir bloğu ile değişen oranlarda olumlu yanıt alındığı gösterilmiştir. Oksipital blokaj başın ağrı duyusunu algılayan kısmın anestezik maddelerle blokajı ve sinirin uyarılabilirliğinin azaltılması işlemidir. Bu yöntem sayesinde ağrıya neden olan sinir sistemindeki ağrı duyusu bloke edilir ve dolayısıyla ağrı kesilir. Diğer bir yöntem ise botoks uygulamasıdır” dedi.

Botoksun migren tedavisinde nasıl kullanılmaya başlandığını da anlatan Dr. Er, “Yüzdeki kırışıklıkları yok etme amacı ile ‘botulinum toksini’ (botoks) yaptıran migrenli hastaların baş ağrılarının azaldığının fark edilmesi, migren tedavisinde botoks kullanımının yolunu açtı. Yapılan araştırmalar 3 aydan fazla bir süre boyunca, ayda 15 ya da daha fazla gün, migren karakterinde baş ağrısı olarak tanımlanan kronik migren tedavisinde botoks uygulamasının etkili olduğu gösterdi. Bu etkinin, botoks’un, sinir sonlanma bölgelerinde bazı nörotransmitterlerin salınımını engellemesi yoluyla inflamatuvar ağrıyı önlemesinden kaynaklandığı düşünülüyor” diye konuştu.

Tedavi için botoksun tekrarlanabileceğini ifade eden Er, şunları söyledi: 

“Kozmetik amaçla sadece yüz bölgesinde uygulanan botoks, migren tedavisinde bundan farklı olarak alın, şakaklar, ense ve boyun bölgelerinde belirli noktalara derialtına botulinum toksini iğne ile verilerek uygulanıyor. Çoğu durumda uygulamaların etkisi yaklaşık 3-4 ay süreceğinden tedavinin devamı için tekrarlanması gerekiyor. Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’den sonra ülkemizde de onaylanmış olan kronik migren tedavisinde botoks uygulanmasının güvenilir olması için bir nöroloji uzmanı tarafından yapılması büyük önem taşıyor.”

Pre-diyabet, diyabet öncesi ilk safha olarak kabul ediliyor. Kilolu ve obez kişilerde ortaya çıkma olasılığı yüksek olan hastalıkta en sık görülen insülin direnci sorunu çözümlenemezse Tip 2 diyabet hastası olma riski artıyor. Araştırmalara göre, çoğu gizli şeker hastalarına 10 yıl sonra Tip 2 diyabet tanısı konuyor. Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, gizli şekerin ne olduğunu, belirtilerini ve alınması gereken önlemleri açıkladı.

DİYABETE DÖNÜŞME RİSKİ YÜKSEK

Gizli şeker hastalığının toplumda sık görüldüğünü ve önlem almak gerektiğini vurgulayan Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, gizli şeker hastalarının damar sağlığı yüksek risk grubunda yer aldığını ve pre-diyabetin diyabete dönüşme riskinin çok yüksek olduğunu aktardı.

TÜRKİYE’DE GÖRÜLME SIKLIĞI YÜZDE 36

Hastaların yüzde 20’sinde organ hasarı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Aydın, “İnsülin direnci dediğimiz bozuklukla başlayan önce tokluk sonra açlık kan şekerinin yüksekliğiyle seyredip diyabete neden olan bir hastalık tablosudur. Diyabetin yol açtığı tüm hastalık risklerini taşır. Diyabet tanısı koyduğumuz hastaların yüzde 20’sinde organ hasarı ortaya çıkıyor. Hastalar görmede bozukluk, kalp krizi riski, böbrek yetmezliği gibi sorunlarla karşımıza geliyor. Bunlar pre-diyabet döneminde ortaya çıkıyor. Diyabet, her 7 kişiden 1’inde olmak üzere çok sık görülen bir hastalık. Bunun öncülü olan pre-diyabet ise her 3 kişiden 1’inde görülüyor. Türkiye’de görülme sıklığı yüzde 36’dır” diye konuştu.

PRE-DİYABET DÖNEMİNDE DİYABET ÖNLENEBİLİR

Kilo vermenin ve egzersizin hastalığı önlemede önemli bir faktör olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Aydın, “Pre-diyabet önlenebilir. Çünkü bu hastalık diyabetin başladığı yerdir. Diyabet, pankreasta insülin salgısının bozulduğu yerde başlıyor. Buna neden olan en önemli faktör vücuttaki yağın fazla olmasıdır. Buna bağlı gelişen toksinlerdir. Dolayısıyla kilo vermek, sağlıklı beslenmek, egzersiz bu bozuklukların giderilmesini sağlayacaktır. Böylece, uzun dönemde diyabete olan gidişatı geriliyor. Bu konuda yapılan çalışmalarda bize, insanların yaşam tarzını değiştirerek, kilo verip, egzersiz yaparak bu bozuklukların yüzde 58 oranında geriletildiğini gösteriyor. İlaç tedavisiyle de yüzde 27 oranında düzelme sağlandığını biliyoruz” ifadelerini kullandı.

ÇOCUKLARDA DA SIK GÖRÜLÜYOR

Pre-diyabetin bir belirtisi olmadığını hatırlatan Prof. Dr. Hasan Aydın, “Dünyadaki obezite çocukluk çağına indiği için pre-diyabetti de çocukluk çağında sık görülen bir hastalık olarak biliyoruz. Pre-diyabetin bir belirtisi yok. Belirtiler diyabete dönüştüğünde ortaya çıkıyor. Ağız kuruluğu, çok su içme, idrara sık çıkma gibi şikayetler ancak o evreden sonra görülüyor. Sessiz bir evre gibi gözükse de yol açtığı sorunlar açısında önemlidir” dedi.

HASTALIK RİSKİNİ NE ARTIRIYOR?

Yılda bir kez mutlaka kan şekeri ölçümü yapılmasını öneren Prof. Dr. Aydın, “Aileden gelen genetik bir zemin oluyor, hipertansiyon, gebelikte şeker hastası olanlar, kötü beslenme, hareketsiz yaşam, kilo fazlalığı gibi faktörler birbirinden bağımsız olarak hastalık riskini ortaya çıkarıyor. Böyle şikayetleri olan kişilerin düzenli şeker takibinden geçmeleri lazım. Yılda bir kez mutlaka kan şekerlerini ölçtürsünler” diye konuştu.

HASTALIKTAN KORUNMAK MÜMKÜN

Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Aydın, hastalıktan korunmak için alınması gereken önlemleri ise şöyle sıraladı:

“Hastalıktan korunmak için vücut ağırlığının yüzde 10’unu kaybetmek gerekli. Bunun için iyi beslenmek ve kilo kontrolü şart. Haftada minimum 150 dakika olacak şekilde egzersiz yapmalıyız. Bunlar aerobik egzersizlerden oluşmalıdır. Şekeri ve unu hayatımızdan tamamen çıkarmalı ve öğün düzeni olmalı. Yani hiçbir öğünü atlanmamalı. 3 öğün mutlaka tüketilmelidir. Özellikle ailesinde diyabet öyküsü olan kişilerin bu konuda daha dikkatli olmaları gerekiyor. Yaşam tarzı değişiklikleri yaparak hayat boyu sürdürmeliler.”

Çiftler arasında cinsel isteksizliğin yeterince önemsenmediğini ve cinselliğin çiftler arasında konuşulması tabu olarak algılanan bir konu olduğunu belirten İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Psikiyatri Uzmanı Dr. Murat Altın, “Gündelik yaşamın koşuşturmaları, iş stresleri, aile içi ilişkilerde olan gerginlikler, maddi sorunlar, çocuklarla ortaya çıkan ani krizler, günlük sorunlarla kavgalar derken çiftler cinsellikten giderek uzaklaşmaya başlıyor. Bu konunun konuşulması, üzerindeki toplumsal tabular da devreye girince cinsellik gibi önemli bir konu ve bu konuda yaşanan sorunlar hasıraltı edilmeye başlanıp görmezden geliniyor. Bir camdaki ufak bir çatlak nasıl ki yavaş yavaş giderek büyüyor ve en sonunda camı çatlatıyorsa, cinsel yaşamda biriken sorunlar da evlilikte giderek büyüyen bir çatlağa dönüşüyor” diye konuştu.

CİNSEL İSTEKSİZLİĞİN SEBEBİ RUHSAL VEYA TIBBİ RAHATSIZLIKLAR OLABİLİR

“Dünya Sağlık Örgütü’ne göre cinsel sağlık; bir kişinin cinsel yaşamını bir zorlama olmadan, mutlu ve zarar görmeden sürdürebilmesidir” diye konuşan Dr. Murat Altın, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Sağlıklı bir iletişim, kişilik gelişimi ve çiftler arasındaki sevginin paylaşımını olumlu yönde zenginleştirmenin yanı sıra duygusal, düşünsel ve toplumsal bütünlüğünü sağlamaya katkı sağlar. İnsanlarda cinsellik istek, uyarılma, orgazm ve çözülme evrelerinden oluşur. Bu evreler değişik anatomik ve fizyolojik süreçleri içerir. ‘İstek evresi’ diğer evrelerden bağımsız olup cinselliği başlatan ve şekillendiren en önemli evredir. Bu nedenden dolayı en sık karşılaşılan cinsellik sorunlarından biri cinsel isteksizliktir. Erkeklerden farklı olarak kadınlarda cinsellikle ilgili yaşanılan sorunların kaynağında; ruhsal veya tıbbi rahatsızlıklar olabileceği gibi kişinin yaşamı içerisinde karşılaştığı cinsel veya kişiler arası sorunlar olabilir. Birçok vakada ise bu sorunların çoğunlukla birlikte bulunduğunu görmekteyiz.”

KOKU DA, KÖTÜ DAVRANIŞ DA KADINI SOĞUTABİLİR

Dr.  Altın, istenmeyen bir kişi ile evlilik, cinsel saldırılar, cinsellik ile ilgili çocukluk veya gençlik çağında öğrenilen yanlış ve korkutucu bilgiler gibi olumsuz cinsel tecrübelerin kadının cinselliğe karşı negatif bir tutumunun oluşmasına yol açabileceğine dikkat çekti.

Dr. Altın, “Özellikle ülkemizde eşlerin ilgisizliği, aldatmaları veya eşlerinin ebeveynleri (özellikle kayınvalideler) ile ilgili sorunlarda eşinin kadına destek olmamasından dolayı kadınlar eşlerine karşı öfke, hatta kin duymaya başlar. Bu durum kadının eşine karşı olumsuz duygular beslemesine, sevgisinde azalmaya neden olurken cinsel istek de olumsuz yönde etkilenir. Yine eşinin gerekli kişisel hijyeni göstermemesi, kötü vücut ve ağız kokuları olması durumlarda kadınların –özellikle daha titiz kadınların- cinsel uyarılmalarını olumsuz etkiler. Bu durumu bazen eşi ile konuşamaz veya eşinden bu konuda gerekli desteği göremez. İlerleyen dönemlerde kadında cinsel anlamda isteksizlik gelişmeye başlayabilir” diye konuştu.

HALSİZLİK VE ENERJİ KAYBINI CİDDİYE ALIN

Çiftleri halsizlik ve enerji kaybını ciddiye almaları gerektiği konusunda uyaran Dr. Altın, şöyle konuştu:

“Sağlıklı ve mutlu bir cinsel yaşantı için her iki cinste de fiziksel sağlık olmazsa olmaz bir gerekliliktir. Son yıllarda hareketsiz yaşam tarzı özellikleri, yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda özellikle Fe (demir) eksikliği anemisi, B12 ve D vitamini başta olmak üzere diğer vitamin eksiklikleri sıklıkla görülmektedir. Örneğin istatistiklere göre tüm Dünya’da kadınların yüzde 35’inde Fe eksikliği anemisi görülmektedir. Bu durum özellikle kadınlarda yoğun halsizlik, isteksizlik ve enerji kaybına neden olurken, cinsel yaşam da bundan etkilenecektir. Yine tiroit fonksiyon bozukluları, diyabet gibi endokrinolojik rahatsızlıklar cinsel isteği azaltabilir. Cinsel isteksizlik, tansiyon ilaçları, bazı antidepresanlar veya doğum kontrol ilaçlarının yan etkisi olarak da ortaya çıkabilir.”

UZMANA GİTMEKTEN ÇEKİNMEYİN

Ruhsal rahatsızlıklar içinde kadınlarda en sık görülenlerinden bir tanesinin Hipoaktif Cinsel İstek Bozukluğu (HCİB) olduğunu söyleyen Psikiyatri Uzmanı Dr. Murat Altın, “Kadınlarda HCİB, cinsel fantezi/ cinsel istekte devamlı ya da yineleyici olarak ortaya çıkan ve kişi/ kişiler arasında sorun oluşturan azlık ya da eksiklik olarak tanımlanır. Çalışmalarda sıklığı konusunda değişik veriler olmasına karşın toplumda görülme sıklığı yüzde 9-12 civarındadır. Kadınlarda yüzde 20-40 gibi yüksek bir oranda görülen majör depresyon günlük klinikte en sık gördüğümüz cinsel isteksizlik nedenlerinden biridir. Majör depresyonun bulgularından biri cinsel isteksizlik olmasının yanı sıra tedavisinde kullanılan antidepresan ilaçlarının bazılarının yan etkileri, bu durumu daha sıkıntılı bir hale sokabilir. Yine kadınlarda görülen vajinismus rahatsızlığında iyi bir terapi ve tedavi süreci ile çözülmez ise ilerleyen dönemlerde cinsel isteksizliğe neden olabilir. Kadınlarda görülen cinsel isteksizlik belli bir süre sonra hem ruhsal hem de ailevi ve sosyal işlevsellikte sorunlara neden olabileceği için dikkat edilmesi ve önem verilmesi gereken bir durumdur. Bu sorunları yaşayan kadınların, en kısa zamanda bu konuda eğitim almış ruh sağlığı profesyonellerinden destek alması önemlidir” ifadelerini kullandı.