İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, depremin büyük hasara neden olduğu Adıyaman’ı ziyaret etti. Valiliğe geçen Bakan Soylu, bahçede bekleyen vatandaşlarla uzun süre görüştü.
Daha sonra salona geçen Bakan Soylu, Türkiye’nin değişik illerinden Adıyaman’a görevlendirilen koordinatör vali, kaymakam, belediye başkanları, güvenlik güçleri ve kurum müdürleriyle bir toplantı yaptı. Toplantı basına kapalı olarak gerçekleştirildi.
UNESCO Kültür Mirası listesinde yer alan Nemrut Dağı’nda bulunan devasa heykellerin, Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde ilk belirlemelere göre zarar görmediği ortaya çıktı.
Depremlerde Adıyaman’da binlerce bina yıkılmış ve binlerce vatandaş ise enkaz altında kalarak hayatını kaybetmişti.
2 bin 206 metre yükseklikteki Nemrut Dağı’nda bulunan tonlarca ağırlığındaki heykellerin zarar görmediği belirlendi.
Adıyaman Valisi Mahmut Çuhadar, sağlık sorunları sebebi ile görevden affını istediğini ve kentten ayrıldığını açıkladı. Adıyaman’dan ayrıldığına dair yazılı açıklama da bulunan Vali Mahmut Çuhadar, “Yaklaşık 3 yıldır yürütmekte olduğum Adıyaman Valiliği görevimden yaşadığım sağlık sorunları sebebi ile affımı talep etmiş bulunmaktayım. 06.02.2023 tarihinde yaşadığımız deprem felaketinin yaralarını devlet ve millet dayanışması ile sarılacağına dair inancım tamdır. Adıyaman ve Adıyamanlı hemşerilerimin yüreğimizde hep özel bir yeri olacaktır. Allah hepimizin yar ve yardımcısı olsun” ifadelerini kullandı.
Adıyaman Valiliği’nde düzenlenen toplantı sonrasında gazetecilere açıklamalarda bulunan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, geçici barınma, enkaz kaldırma, yeni şehirleşme, geçici iş yerleri ve Ramazan ayında yapılacak olan çalışmaların toplantıda değerlendirildiğini söyledi.
Herkesin elinden gelen bütün gayreti ortaya koyduğunun altını çizen Bakan Soylu, “Vatandaşlarımızın hem sabrı hem tevekkülü ile hem karşı karşıya kaldığımız bu süreçten çıkabilmenin inancıyla beraber adımlarımızı atmaya, hızlı bir şekilde tavır almaya, özellikle şehirlerin kendi toparlayabileceği yaşam alanlarının toparlanmasına yönelik adımlar atıyoruz. Cumhurbaşkanımızın başkanlığında, tüm bakan arkadaşlarımız, tüm kurum ve kuruluşlarımızla tüm yöneticilerimizle, sivil toplum kuruluşlarımızla hepimiz elimizden gelenin en üstünü yapmak için gayret sarf ediyoruz. Dünyada hiçbir devlet karşı karşıya kaldığı durumu buraya getirebilme kabiliyetine sahip değildir. Yerkürenin en büyük depremlerinden birisiyle karşı karşıyayız. Ama el birliğiyle inşallah çok kısa bir zaman içerisinde içerisinden çıkacağız. Buralardaki işimizi bitirmeden vatandaşımızın geçmiş hayatının daha iyi bir noktasına kavuşturmadan çıkmayacağız. Elbette ki kaybettiğimiz canlarımızı geri getirebilmek mümkün değil. Bunun için diğer noktaların tamamını tamir etmeye, telafi etmeye bu ülkenin, bu devletin imkanı var. Biz de çabuk zaman içerisinde vatandaşımıza bu imkanı sunmaya çalışıyoruz. Allah yardımcımız olsun. Sağlığından hijyenine kadar her türlü süreçte bütün arkadaşlarımız her bir detayla ilgileniyorlar” dedi.
Kahramanmaraş merkezli 7,7 büyüklüğündeki deprem, insanlarda olduğu kadar hayvanlarda da büyük paniğe neden oldu.
Adıyaman’ın Kahta ilçesinde büyükbaş hayvanların bulunduğu çiftlikteki hareketlilik güvenlik kameralarına yansıdı.
Saatler 04.17’yi gösterdiğinde, yerin sallanmaya başlamasıyla birlikte ayağa kalkan hayvanlar, sağa sola koşuşturdu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgelerde incelemelerde bulunmak üzere Adıyaman’da.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de eşlik ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Adıyaman merkez ile Gölbaşı ilçesini ziyaret ederek depremzedelerle bir araya gelecek, deprem sonrası yürütülen çalışmalarla ilgili incelemelerde bulundu. Erdoğan ve Bahçeli, daha sonra Adıyaman Afad Koordinasyon Merkezi’nde açıklama yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
”Bugün 21. günü artık geride bırakıyoruz 22. gündeyiz. Büyük felaketten bu yana 10 bin artçı deprem yaşadık. Her şeyin farkındayız ve gereğini yaptığımızdan, yapacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın. Sarsıntıların yıkıcı etkisi, olumsuz hava nedeniyle ilk birkaç gün Adıyaman’da arzu ettiğimiz etkinlikte çalışma yürütemedik. Bunun için helallik istiyorum. Adıyaman’da 16 bine yakın konteyner kuracağız. Herkese 15 bin lira taşınma yardımı yapıyoruz.
Deprem bölgesi genelinde zemin etütleri tamamlanarak inşa aşamasına gelinen konut sayısı 309 bini buldu. Kimse mağdur edilmeyecek. Kira yardımı talep eden kimseyi geri çevirmeyeceğiz. Adıyaman’da yaklaşık 50 bin konut yapacağız. Mikro bölgeleme ve jeolojik etüt çalışması biten yerlerde hemen kazmayı vuruyor, inşaata başlıyoruz. Zemin etüdleri tamamlanınca kazma vuruyoruz. Fay hattına yakın yerlere yapılaşmaya izin vermeyeceğiz. Mart’ta 30 bin konuta başlıyoruz. Yeni binalar 3 veya 4 katı geçmeyecek.
Şehrinize sahip çıkın ata yurdunuzu asla kalıcı olarak terk etmeyin. Yıkılan her konutun yerine daha güvenlisini yapıp sizlere vereceğiz. Her fani gibi bizim de kusurlarımız hatalarımız olabilir ama her alanda ülkemize canla başla hizmet verdiğimizi hiçkimse inkar edemez.
Dalkavuklara asla kulak asmayın. Bir taraftan AFAD’a Kızılay’a saldıran bu dalkavuklara asla kulak asmayın.
Sarmalık kıyılmış tütünden aldığımız özel tüketim vergisini tütün cinsine göre farklılılaştırmak için genel bir çalışma zaten yürütüyorduk. Ancak deprem sebebiyle OHAL bölgesindeki illerde faaliyet gösteren sarmalık kıyılmış tütün üreten kooperatiflerimiz için düzenleme yapmayı kararlaştırdık. Kıyılmış tütün satışındaki yüzde 55 olan özel tüketim vergisi oranını yarıya indiriyoruz.
MHP lideri Bahçeli ise ”Bugünkü Türkiye yalnız bir Türkiye değildir. Bugünkü Türkiye milleti ile barışmış bir Türkiye’dir. 3 önemli konu vardır. Birincisi beslenme ikincisi barınma üçüncüsü emniyettir. Şu anda Türkiye 21 günde ayağa kalkmak üzeredir.” diye konuştu.
Deprem bölgesinde artçı sarsıntılar devam ediyor. Adıyaman’ın Gölbaşı ilçesinde saat 05.51’de 5 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.
Sarsıntı, yerin 8 buçuk kilometre derinliğinde oldu.
Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremde büyük hasar gören ve binlerce insanın öldüğü Adıyaman’da AK Parti Adıyaman Milletvekili Yakup Taş da 27 akrabası ile birlikte hayatını kaybetti. Aynı zamanda akrabası olan danışmanı Ahmet Dede Demir’in nişan töreni için Adıyaman’a gelen ve depreme yaşadığı 8 katlı Aydın apartmanında yakalanan Yakup Taş’ın cenazesine 44 saat sonra ulaşılabildi. Apartmanda termal kameralarla yapılan aramalar sonuç vermedi. Binada hayatını kaybeden ve üç-dört gün içinde çıkartılan cenazeler, Börgenek köyündeki aile mezarlığında toprağa verildi.
Köyde kurulan taziye çadırı ise halen açık. Taziye için gelen misafirler Yakup Taş’ın akrabaları tarafından karşılanıyor. Yakup Taş’ın kardeşi Ahmet Taş, ölen akrabalarının aile apartmanında depreme yakalandıklarını belirterek, “Abim, yeğenlerim, kardeşlerim 24 kişi, 4 kişi de teyze çocukları, danışmanı, annesi, iki kardeşi toplam 28 kişinin apartmandan cenazelerini alıp defnettik. Sağ olsun Türkiye kilitlendi devletimiz de vatandaşımız da Adıyaman’a el birliğiyle destek oldular. Allah devletimizi başımızdan eksik etmesin” dedi.
Binadan ilk gün 5 kişiyi kendi imkanlarıyla canlı çıkardıklarını, ikinci gün AFAD ekiplerinin desteğiyle canlı çıktığını hatırlatan Taş, “Danışmanı ve aynı zamanda yeğeni olan Ahmet Dede Demir’in nişanı için Adıyaman’a gelmişlerdi. O bahane oldu, hepsi bir araya toplandı. Danışmanı da vefat etti. Cumartesi gecesi nişanlandı, pazar gecesi öldü” diye konuştu.
Yaşanan deprem felaketinin ardından Bursa’ya gelen depremzedeler, KYK yurtları, misafirhaneler ve otellerde ağırlanıyor. Nilüfer Hatun Yurdu’nda misafir edilen Eyüp Ünler, yaşadığı korku dolu anları halen unutamadığını dile getirdi. 16 kişilik ailesiyle Bursa’ya geldiğini belirten Ünler;
“Adıyaman’dan geldim. Yaşadığımız büyük depremde 4 tane cenazemiz oldu. 3 tane evimiz yıkıldı. İnsanların çığlıkları, ‘kurtarın’ diye bağırmalarını halen duyuyorum. Çok etkilendim. Böyle bir deprem görmedim. 78 yaşındayım. 20 tane deprem gördüm. Ama bu hiçbir depreme benzemiyordu. Bu bir bela, musibetti. Bize geldi. Rabbim hidayet etsin inşallah. Ben Bursalılara teşekkür ediyorum.
Ben onlara insanlık borçluyum. Bize sahip çıktılar. Devletimiz de bize sahip çıktı. Burada bize yer verdiler. Yemeğimiz var, suyumuz sıcak. Günde 3 sefer ekmeğimizi önümüze koyuyorlar. İnşallah kısa zaman sonra yine memleketimize döneceğiz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan sağolsun.
Bize yeni konutlar yapacağının sözünü verdi. Her insan kendi memleketinde yaşamak ister. Böyle bir sıkıntı geldi. Adıyaman bitti. Boynumuz büküldü. Bu acıyı inşallah unutacağız. Orada gördüğümüz herkes bize kuvvet verdi. Demek ki “biz yalnız değiliz” diye düşünüyoruz. Biz burada 17 kişi konaklıyoruz. Kızlarım, gelinlerim ve torunlarımla birlikteyiz. Hepimiz sağlığı yerinde. İnşallah güzel günler göreceğiz” dedi.
Ak Parti Bursa İl Başkanı Davut Gürkan da yurtta kalan depremzedeleri ziyaret ederek geçmiş olsun dileğini iletti, bir talepleri olup olmadığını sordu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, deprem felaketinden en çok etkilenen illerden biri olan Adıyaman’a geldi. Depremzedelere kapılarını açan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Adıyaman Bölge Müdürlüğü’nün konteyner kentinde incelemelerde bulunan Bakan Dönmez, depremzedelerle de yakından ilgilendi. Bölgedeki petrol kuyularının 286’sının yeniden üretime geçtiğini ifade eden Bakan Fatih Dönmez, gazetecilere yaptığı açıklamada şöyle konuştu:
“TPAO Adıyaman Bölge Müdürlüğü’ndeyiz. Yine depremin ilk günlerinde de bölge müdürlüğümüzü ziyaret ederek hem faaliyetleri hakkında hem de afetten etkilenen yapılar ve insanlarımızla alakalı ziyaretlerimiz, incelemelerimiz ve yapılması gerekenlerle ilgili talimatlarımızı iletmiştik. Bugün de tekrar bölgeye gelerek hem enerji altyapısıyla ilgili hem de TPAO’nun faaliyetleri ile alakalı yerinde inceleme imkanı bulduk. İlk anda petrol üretim faaliyetleri ile ilgili kontrol amaçlı durdurmuştuk.
Bugün itibariyle 290 kuyumuzun 286’sını tekrar üretime aldık. Kalan bu 4 kuyu ile alakalı arkadaşlarımızın incelemeleri ve yeniden işletmeye alma çalışmaları devam ediyor. TPAO yıllardır burada üretim yapan şirketimiz. Yöre halkından birçok insanımızı da burada istihdam ediyoruz. Onlar da depremin ilk anından itibaren tesisin kapılarını Adıyamanlılara açtılar. 2 bin 680 civarında çadır ve 214 konteynırı insanımıza tahsis ettik. Bu vatandaşlarımızın hem temel ihtiyaçlarını giderdik. Yeme, içme, barınma ve ısınmayla ilgili hem de bazı acil tıbbi müdahalelerin yapılmasıyla ilgili burada gereken destekler verildi. Bu bölgede hem çalışanlarımız hem de bölge insanı için 2 bin konteynerlik için konteyner kent planlanıyor. Gayet modern şekilde yapılacak. İhtiyaçları karşılayacak şekilde dayalı döşeli bir kent oluşturulacak. Yine TPAO’nun idari ve çalıştığı binalarda çeşitli hasarlar var. Güvenli çalışabilmek için arkadaşlarımız prefabrik yapıların içerisinde hizmet vermeye devam ediyor.”
“Yeni yapıların yer seçiminde mümkün olduğu kadar faydan uzak çalışmalar yapılıyor”
Elektrik ve doğalgaz arzının orta ve ağır hasarlı yapıların haricinde sağlanabildiğine dikkat çeken Bakan Fatih Dönmez, MTA’nın çıkarttığı diri fay hatlarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığıyla yeri yerleşim yerlerinin inşası konusunda koordinasyon halinde olduklarını belirten Bakan Dönmez şöyle konuştu:
“Öte yandan elektrik ve doğalgaz arzıyla alakalı olarak da bölge genelinde elektrik tarafında hem iletim hem de dağıtımla ilgili olarak büyük oranda çalışmalar tamamlandı. Sadece hasarlı bölgelerde ve hasarlı yapılarda elektrik arzı sağlayamıyoruz. Aynı şekilde doğalgazda da BOTAŞ ana iletim hattındaki arızaları, hasarların onarımlarını ilk beş gün içerisinde tamamlamıştı. Doğalgaz dağıtım şirketleri de il ve ilçe merkezlerinde dağıtım şebekelerini süratle kontrol ettiler. Teste aldılar. Yoğun hasarlı bölgeler ve hasarlı yapılar dışında binalarımıza kadar doğalgazı getirmiş durumdayız. Doğalgazda şöyle bir durum da var. Kontrole ve teste yetkili ekiplerimiz binalara gittiğinde insanlarımız henüz binaya yerleşmemiş oluyor. Daire içlerinde kontroller yapılamıyor. Kontrol ekipleri de daire vanalarını açıp gazı sağlayamıyor. Vatandaşlarımız hasarsız ya da az hasarlı binalara yerleştiğinde eğer binasında elektrik ya da doğalgaz arzı yoksa elektrik için Alo 186, Doğalgaz için de Alo 187’yi aramak suretiyle teknik ekiplerimizi çağırabilirler. Ekiplerimiz de dairedeki iç tesisatları kontrol etmek suretiyle herhangi bir sorun olmadığında bu elektrik ya da doğalgaz arzını sağlamış olacaklar. Burada tabi şunu da gözden kaçırmamak gerekiyor.
Bir taraftan da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hasar tespit heyetleri binaların ilk hasar değerlendirmelerini yapıyorlar. Hem elektrik şirketlerimiz hem de gaz dağıtım şirketlerimiz buradaki hasar tespit çalışmalarının neticesine göre gaz sağlıyor. Şu anda oturulabilir nitelikte olanlar hasarsız ya da az hasarlı olanlar. Orta hasarlı olanlar, ağır hasarlı olanlar, yıkılmış olanları takdir edersiniz ki bunlara herhangi bir elektrik ve gaz arzı sağlanamamaktadır. Bu vesile ile elektrik ve gaz şirketlerinde çalışan tüm ekiplerimize teşekkür ediyorum. Onlara destek vermek ve yardımcı olan hemen hemen tüm şehirlerimizden gelenler var onlara da teşekkür ediyorum. Öte yandan MTA Türkiye’deki diri fay hatlarının haritasını çıkarttı. Sıvılaşmaya yatkın, sıvılaşma potansiyeli olan, aynı şekilde heyelanlı bölgelerin haritasını çıkartan bir kurumumuz. Geçmişte zaten diri fay hatları yayınlanmıştı. Yayınlanır yayınlanmaz da başta AFAD olmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bu haritalar gönderildi. Kenti, alt yapı ve tesisi planlarken bunların dikkate alınarak yapılması hususunda MTA da yine depremin ilk anından itibaren teknik ekiplerini sahaya göndermek suretiyle yüzeysel olarak zaman zaman dron ile zaman zaman yürüyerek fay kırıklarının oluştuğu ve yüzeyde belirtisi olan noktalarda gözlemlerini ve ölçümlerini yaptılar. Bu sahadaki çalışmalar da biter bitmez ilgili kurumlarla paylaşılacak. Yeni yerleşim yerlerinin seçimi konusunda MTA’nın yapmış olduğu bu çalışmaların son durumunu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na paylaştık. Onlar da yer seçimlerini faydan mümkün olduğu kadar uzak alanlarda seçimlerini yapıyorlar. Yakın koordinasyon içerisindeyiz.”
9 bin 798 madenci arama kurtarma çalışmalarına katıldı
Başta Zonguldak Türkiye Taşkömürü Kurumu’ndan giden 3 bin 500’i aşkın madencinin yanı sıra TKİ, Eti Maden ve özel maden şirketleri olmak üzere deprem afetinin yaşandığı bölgelerde 9 bin 798 çalışanın arama kurtarma çalışmalarına katıldığını ifade eden Bakan Dönmez açıklamalarını şöyle tamamladı:
“Bir diğer husus arama kurtarma çalışmaları. Bölgede hemen hemen arama kurtarma çalışmaları artık tamamlandı. Birçok ilde enkaz kaldırma çalışmaları tamamlandı. Orada da özellikle başta kamu kurumlarımız olmak üzere maden şirketlerimiz, TTK, TKİ ve onun iştirakleri Eti Maden, MTA ve özel maden şirketleri olmak üzere bu bölgede 9 bin 798 çalışanımız arama kurtarma çalışmalarına katıldı. Arama kurtarma çalışmaları biten yerlerde de bu arkadaşlarımız artık görev yerlerine dönmeye başladılar. Onlara da bu fedakarlıkları ve hizmetleri için tekrar teşekkürlerimi sunuyorum. Genel olarak enerji altyapısıyla alakalı gelinen aşamaları sizlerle paylaşmış oldum. İlk günden beri çalışma arkadaşlarımız bölgede. Bu çalışmaları yakinen izliyor ve koordine ediyoruz. Amacımız hayatı bir an önce normalleştirebilmek. Enerjiyle ilgili yapılması gerekenleri süratle yerine getirmektir.”
Oluşturulan konteyner kentinde kalan depremzedeler ise Fatih Dönmez ile görüşerek “Allah devletimizden razı olsun. Devletimize zeval vermesin” dedi.