Afganistan’ın kuzeyindeki Baghlan vilayetinin Pol-e-Khomri şehrindeki bir camide cuma namazı sırasında bombalı saldırı gerçekleştirildi. Baghlan Bilgi ve Kültür Dairesi Direktörü Mustafa Haşimi, “İmam Zaman Cami’de patlama meydana geldi, ölü ve yaralılar var” ifadelerini kullandı. Haşimi, ölü ve yaralı sayısına ilişkin net sayı vermezken, ayrıntıların ilk değerlendirmelerin ardından paylaşılacağını belirtti.
Saldırıyı henüz üstlenen olmadı.
https://twitter.com/linetv/status/1712811195671965920
Afganistan’ın Herat eyaletinde dün meydana gelen depremde bilanço artıyor. Afet Yönetimi Bakanlığı Sözcüsü Janan Saiq, Zindajan bölgesindeki 13 köyde büyük yıkımlara yol açan 6.3 büyüklüğündeki depreme ilişkin bugün başkent Kabil’de düzenlediği basın toplantısında, “2 bin 53 kişi hayatını kaybetti ve 9 bin 240 kişi yaralandı. Raporlara göre, ne yazık ki 13 köyde bin 320 ev tamamen yıkıldı” ifadelerini kullandı. Yetkililer, kayıp ihbarlarının çoğunun Zindajan bölgesinden geldiğini ve yaklaşık bin 200 ailenin hala enkaz altında olduğunu belirtiyor.
Öte yandan Taliban, ülkede depremlerin ardından evleri yıkılan yüzlerce insana yardım sağlanması için ülkelerden iş birliği talep etti.
Edinilen bilgilere göre, Afganistan’da 6.4 büyüklüğünde deprem meydana geldi.
Afganistan’ın kuzeyindeki Cüzcan vilayetinin Kuş Tepe ilçesinde okula el bombası atıldı, iki öğrenci öldü.
Cüzcan Emniyet Müdürlüğü Sözcüsü Abdul Settar Halimi, basına yaptığı açıklamada, Kuş Tepe ilçesindeki okula kimliği belirsiz kişinin el bombası attığını belirtti.
Saldırıda iki öğrencinin yaşamını yitirdiğini ifade eden Halimi, 4 öğrencinin yaralandığını söyledi.
Görgü tanıkları, saldırının kızların eğitim gördüğü ilkokula düzenlendiğini öne sürdü. Saldırıyı henüz üstlenen olmadı.
Afganistan’ın kuzeydoğusundaki Badakhshan eyaletinin Hindukuş bölgesinde meydana gelen ve çevre ülkelerde de hissedilen 6.5 büyüklündeki depremde bilanço artıyor. Afganistan Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Sharafat Zaman Amrakhel, ülkenin 34 ilinde hissedilen depremde 3 kişinin hayatını kaybettiğini, 44 kişinin ise yaralandığını açıkladı.
Depremden etkilenen Pakistan’ın Khyber Pakhtunkhwa eyaletinde, can kaybı sayısının 9’a yükseldiği, 160 kişinin de yaralandığı belirtildi. Eyalette en az 19 evin hasar gördüğü açıklanırken, depremin Lahor, İslamabad, Rawalpindi, Quetta, Peşaver, Kohat ve Lakki Marwat gibi birçok kentte hissedildiği öğrenildi. Telefon hatlarının da hasar gördüğü Pakistan’da bir otoyol, toprak kayması nedeniyle trafiğe kapandı. Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, afet kurumlarına acil durum önlemlerinin alınması talimatı verdi.
ABD Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS), merkez üssü Hindukuş dağlık bölgesi olan depremin yerin 187 kilometre derinliğinde meydana geldiğini açıklamıştı. Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi tarafından yapılan açıklamada ise depremin Pakistan, Hindistan, Özbekistan, Tacikistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan’da hissedildiği belirtilmişti.
Afganistan’ın doğusundaki Paktika vilayetinde geçtiğimiz yıl Haziran’da meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki depremde binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) tarafından yapılan açıklamada, Afganistan’ın kuzeydoğusundaki Badakhshan eyaletinde yer alan Jurm’un 40 kilometre güneydoğusunda yaklaşık 188 kilometre derinlikte 6.5 büyüklüğünde deprem meydana geldiği bildirildi. Depremin Afganistan’ın dışında Pakistan ve Hindistan’dan da hissedildiği belirtildi. Pakistan’ın başkenti İslamabad, Lahor ve birçok kentinde hissedilen depremin en az 30 saniye sürdüğü belirtildi. Pakistan’da çok sayıda kişi kendini sokağa attı.
Depremde herhangi bir can ve mal kaybı henüz bildirilmedi.
Taliban, ülke genelinde haşhaştan sonra kenevir ekimini de yasakladı. Taliban lideri Molla Hibetullah Ahundzade, konu ile ilgili bir kararname yayınladı.
Kararnameye göre, Afganistan genelinde kenevir ekimi ve ticareti yasaklandı, yasağa uymayanların ekinleri yok edilecek ve bu kişiler cezalandırılacak.
Yasağın takibi ve uygulanmasını, Taliban geçici hükümetinin İçişleri Bakanlığı ve ilgili kurumlar yürütecek. Kenevir, haşhaştan sonra ülke genelinde Afgan çiftçilerin en çok rağbet gösterdiği ürünlerden biri olarak öne çıkıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) raporlarına göre, 2010 yılında Afganistan dünya genelinde en fazla kenevir üreten ülke olmuştu.
Geçen yıl nisan ayında da Taliban lideri Molla Hibetullah Ahundzade’nin kararıyla ülke genelinde haşhaş ekimi de dahil olmak üzere, alkol, eroin, uyuşturucu hapları, esrar gibi maddelerin kullanımı, üretimi ve ticareti yasaklanmış, kuralı ihlal eden herkesin cezalandırılacağı bildirilmişti.
Geçen yıl nisan ayındaki söz konusu yasağa rağmen Afganistan’da haşhaş ekimi artış gösterdi. Taliban yetkilileri ve Afgan çiftçiler, yasağın tam olarak uygulanabilmesi için uluslararası yardımın önemine vurgu yapıyor.
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi’nin (UODC) Kasım 2022’de yayınlandığı rapora göre, Taliban yönetimi iktidara geldikten sonra 2022’de bir önceki yıla kıyasla haşhaş ekimi yüzde 32 arttı.
Rapora göre Afganistan, küresel afyon tedarikinin yüzde 80’ini karşılıyor.
Mevcut ekonomik kriz ve kuraklık nedeniyle normal tarım ürünlerini “daha az karlı” olduğu gerekçesi ile tercih etmeyen tarla sahipleri, daha az su isteyen haşhaşa ve kenevire yöneliyor.
Sahil Güvenlik Kuzey Ege Grup Komutanlığı ekipleri, Ayvacık ilçesi açıklarında 3 ayrı bölgede lastik botlar içinde kaçak göçmen olduğu bilgisi üzerine harekete geçti. Sahil Güvenlik Botları ‘TCSG-905’, ‘KB-20’ ve ‘TCSG -907’ tarafından Yunan Sahil Güvenlik ekiplerince Türk karasularına geri itilerek ölüme terk edilen lastik botlar içindeki Afganistan uyruklu toplam 106 kaçak göçmen kurtarıldı.
Kaçak göçmenler işlemlerinin ardından Ayvacık ilçesindeki Yabancıları Geri Gönderme Merkezi’ne teslim edildi.
Göç İdaresi Başkanlığı koordinesinde, yurda kaçak yollarla giren yabancı uyruklu vatandaşların sınır dışı edilme çalışmaları devam ediyor. Bu çerçevede yeni yılın ilk ayında 8 bin 571 düzensiz göçmen sınır dışı edilirken, Esenboğa Havalimanı’nda gerçekleştirilen bu yılki 9’uncu charter uçuşu ile 139 Afganistan uyruklu yabancı ülkesine gönderildi. Geri gönderme uçuşu öncesi açıklamalarda bulunan Göç İdaresi Başkanı Savaş Ünlü ise, geri gönderme süreci ve verileriyle ilgili bilgilendirmelerde bulunarak düzensiz göçle mücadelede kararlı adımlar atmaya devam edeceklerini belirtti.
“Düzensiz göçle mücadelemiz 4 aşama üzerinden yürütülmektedir”
Düzensiz göçle mücadelenin Düzensiz Göç Strateji Belgesi ve Eylem Planı çerçevesinde devletin tüm kurumlarıyla tam bir koordinasyon ve uyum içinde 7/24 esasına göre kararlılıkla yürütüldüğünü aktaran Ünlü, düzensiz göçle mücadelenin 4 aşama üzerinden yapıldığı söyledi. Ünlü, şöyle konuştu:
“Bunlardan ilki; göçe kaynaklık eden ülkelerle yapılan çalışmalardır. Burada amacımız, düzensiz göçün doğduğu kaynağında önlenmesidir. Mücadelemizin ikinci önemli ayağı ise ülkemiz sınırlarının etkin biçim korunmasıdır. Ülkemizin bütün sınırları son teknoloji sitemlerle aralıksız olarak gözetlenmektedir. Yürütülen bu kararlı mücadele ve teknolojik gelişmelerin de etkisiyle birlikte 2016’dan beri 2 milyon 760 bin kaçak göçmenin ülkemiz sınırlarından yasa dışı girişi engellenmiştir. Üçüncü aşamamız ise ülke içerisinde etkin yakalamadır. Bütün bu çalışmalar neticesinde 2016 yılından bugüne kadar ülkemizde 1 milyon 396 bin kaçak göçmen yakalanmıştır. Mücadelemizin son kısmı ise yakalanan düzensiz göçmenlerin seri ve etkili işleyen bir sınır dışı mekanizmasıyla gönderilmesidir.”
“2022 yılında sınır dışı etme başarımız yüzde 71’e ulaştı”
Başarılı çalışmalar neticesinde göç yönetiminde kayda değer sayılara ulaştıklarını ifade eden Ünlü, “2015 yılında bin 740 olan geri gönderme merkezi kapasitemiz, bugün itibarıyla 30 geri gönderme merkezine ve 20 bin 540 kapasiteye ulaşmıştır. Bu sayı 27 Avrupa Birliği ülkesinin toplam geri gönderme merkezi kapasitesinden fazladır. Göçe kaynaklık eden ağırlıklı 15 ülkeyle ‘Geri Kabul Anlaşmaları’ imzaladık. Tüm bu çalışmalar neticesinde 2016’da yüzde 9-10 civarında olan geri gönderme başarı oranı 2022 yılında sınır dışı etmeyi başardığımız 124 bin 411 düzensiz göçmenle yüzde 71’e ulaşmıştır” diye konuştu.
“Bu yıl 8 bin 571 düzensiz göçmenin sınır dışını gerçekleştirmiş durumdayız”
Ocak ayında 8 binden fazla kaçak göçmenin sınır dışı edildiğini aktaran Ünlü, “Sadece 2022 yılında Afganistan’a 235, Pakistan’a da 2 charter uçuşu gerçekleştirildi. Toplam 237 uçuşla 45 bin kaçak göçmeni ülkemizden sınır dışı ettik. Yürütülen bu kararlı mücadele sonrasında 2022 yılında ülkemiz sınırlarına yönelen, kaçak giriş için gelen düzensiz göçmen sayısında bir önceki yıla göre yüzde 38’lik bir azalma yaşanmıştır. Bu mücadeleye bundan sonra da aynı kararlılıkla devam edilecektir. Bu yıl da toplam 8 bin 571 düzensiz göçmenin sınır dışını gerçekleştirmiş durumdayız. Üstelik bu sayıya bugün gönderdiğimiz bu 139 göçmen dahil değildir” değerlendirmesinde bulundu.
“Avrupa’ya Batı Balkanlar rotasından yaklaşık 150 bin kaçak giriş var”
Düzensiz göçün sadece Türkiye’ye yönelmediğine dikkat çeken Ünlü, “Örneğin, Avrupa Birliğine Frontex’in kendi verilerine göre söylüyorum, 2022 yılında sadece Batı Balkanlar rotasından yaklaşık 150 bin kaçak giriş vardır. 2021 rakamlarını paylaşayım, 700 binin üzerinde AB genelinde yakalanan kaçak göçmenin yaklaşık 80 binini geri göndermişler, bu da yaklaşık yüzde 10-11’lik bir başarı oranına tekabül ediyor” ifadelerini kullandı.
Son 6 yılda 450 binden fazla düzensiz göçmen sınır dışı edildi
Göç İdaresi Başkanlığınca gerçekleştirilen başarılı çalışmalar çerçevesinde 2016 yılından bu yana toplam 458 bin 521 kaçak göçmenin sınır dışı edildiği aktarıldı. Ülkesine dönen gönüllü Suriyeli sayısının ise 542 bin 432 olduğu belirtildi. Halihazırda geri gönderme merkezlerinde 19 bin 502 düzensiz göçmenin idari gözetim altında olduğu, terke davet çerçevesinde işlemleri süren 371 yabancıyla birlikte toplamda 19 bin 873 yabancının sınır dışı işlemlerine devam edildiği öğrenildi. Ayrıca, yılbaşından bu yana yakalanan mükerrerlikten arındırılmış düzensiz göçmen sayısının da 7 bin 599 olduğu aktarıldı.
Tahıl ürünlerinin güvenli transferi için oluşturulan Müşterek Koordinasyon Merkezi (MKM) tarafından denetimi tamamlanan M/V ANHTEİA isimli ve Malta bandıralı gemi Afganistan için yola çıktı. Dünya Gıda Programı’nın (WFP) insani yardımları kapsamında Ukrayna’nın Chornomorsk Limanı’ndan 15 Ocak 2023’te hareket eden ve yaklaşık 16 bin ton buğday taşıyan gemi İstanbul Zeytinburnu açıklarında MKM yetkilileri tarafından denetlendi. Gemi Afganistan’a giden 5’inci gemi olma özelliğini taşıyor.
Ülkemizin yürüttüğü yoğun diplomasi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile BM Genel Sekreteri riyasetinde 22 Temmuz 2022’de Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler arasında imzalanan “Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi” sonrasında 1 Ağustos’ta Odessa Limanı’ndan tahıl yüklü olarak yola çıkan ilk gemi olan Razoni’den bugüne dek Ukrayna limanlarından 674 gemi ile toplam 18 milyon tondan fazla tahıl ürünü sevk edildi.
Varılan mutabakat ile hem Ukrayna limanlarında tahıl yüklü olarak bekleyen gemilerin limanlardan emniyetli olarak çıkışı sağlanmış hem de İstanbul’da kontrolü yapılan gemilerin Ukrayna limanlarına giderek tahıl sevkiyatı yapmasının önü açılmıştı.
Türkiye’nin Yürüttüğü “Lider diplomasisi” ile 120 gün daha uzatılmıştı
Tahıl ürünlerinin Ukrayna’dan emniyetli şekilde sevki için İstanbul’da oluşturulan ve 27 Temmuz 2022’de açılan Müşterek Koordinasyon Merkezi, faaliyetlerin 29 Ekim’de Sivastopol’da gerçekleştirilen saldırılar nedeniyle geçici olarak durdurulduğunu BM ve Türkiye’deki makamlara iletmiş ve Ukrayna limanlarından gemi çıkışı durdurulmuştu.
“Lider diplomasisi” yürüten Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın girişimleri ve talimatları doğrultusunda Milli Savunma Bakanı Akar da tahıl koridorunun açık kalmasına yönelik yoğun çalışmalar yürütmüş ve 19 Kasım 2022’de anlaşmanın 120 gün süreyle uzatılmasına karar verilmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde az gelişmiş ülkelere tahıl sevki
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “tahılda öncelik fakir ülkeler olacak” ifadeleriyle çağrıda bulunması üzerine az gelişmiş ülkelere giden tahıl miktarının artırılması sağlandı. Bu çerçevede tahıl krizinin yıkıcı sonuçlarından en çok etkilenen Yemen, Afganistan, Etiyopya, Somali ve Cibuti başta olmak üzere Afrika ve Asya’daki birçok ihtiyaç sahibi ülkeye gıda ulaştırılmış oldu.