Etiket: ayasofya

  • Ayasofya’da Filistin için destek mitingi

    Ayasofya’da Filistin için destek mitingi

    Filistin’e Destek Platformu öncülüğünde İran’ın başkenti Tahran’da suikast sonucu şehit edilen Hamas lideri İsmail Heniyye ve İsrail’in Gazze’ye uyguladığı soykırımı protesto etmek için 200 bine yakın kişi Ayasofya Meydanı’nda toplandı. “Şehit Heniyye’den Son Çağrı” programına AK Parti İstanbul İl Başkanı Osman Nuri Kabaktepe, İçişleri Komisyonu Başkanı Süleyman Soylu, İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Bilal Erdoğan, ÖNDER İmam Hatipliler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Ceylan, Hamas yetkililerinden Talal Nassar ve binlerce vatandaş katıldı. Vatandaşların Türk ve Filistin bayrakları ile Kelime-i Tevhid flaması taşıdığı etkinlikte, Filistin’in özgürlüğü için sloganlar atıldı.

    “Heniyye tertemiz kanıyla imkansızı bilmeyen bir milletin var olduğunu gösterdi”

    Programda konuşan Hamas yetkililerinden Talal Nassar, “İsmail Heniyye’yi rahmetle yad ediyoruz. Heniyye Rabbine gitti ama bu dava yolda kalmadı. Bu dava bugün Hamas’ın ve bütün ümmetin omuzlarında devam ediyor. Heniyye tertemiz kanıyla imkansızı bilmeyen bir milletin var olduğunu gösterdi. Bizler ise onun yolundan devam ediyoruz. Filistin’in fethine kadar yürüyoruz. Siyonist İsrail’e bir mesajımız var; sanmayın ki Heniyye’yi şehit etmekle, sanmayın ki Gazze’deki mazlumları katletmekle bu direnişi bitireceksiniz. Çünkü Filistin’in davası bitmeyecek. Filistin davası Allah’ın kitabından bir ayettir. Bu dava İslam baki olduğu sürece devam edecek ve bu ümmetin omuzlarında yürüyecek. Bu dava Sultan Abdülhamid’in davasıdır. Bu dava Müslümanların davasıdır” dedi.

    “İsmail Heniyye hayatını halkının özgürlüğüne adamış bir kahramandır”

    İlim Yayma Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Bilal Erdoğan ise konuşmasında, “Mukaddes kitabımız Kur’an-ı Kerim’de yüce Rabbimiz şehitlerimizi bize şöyle tasvir ediyor; ‘Allah yolunda öldürülenleri sakın ölü sanma. Bilakis onlar diridirler.’ İsmail Heniyye hayatını halkının özgürlüğüne adamış bir kahramandır. Bu uğurda kendisi ve ailesi nice fedakarlıklar yaptı. 10 aydır barış için çalışan lider bir siyasetçiydi” dedi.

  • Ayasofya’da Ramazan temizliği

    Ayasofya’da Ramazan temizliği

    Fatih Belediyesi’ne bağlı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü ekipleri Ramazan ayı öncesinde Fatih Belediyesi, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi ve çevresinde temizlik yaptı. Caminin içi gül suyuyla yıkanırken, avlusu ve çevresi de sıcak suyla temizlendi.

    Ramazan ayı öncesi Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde temizlik yaptıklarını söyleyen Fatih Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdür Yardımcısı Recep Yıldız, “Ayasofya Cami içerisinde yaklaşan ramazan ayı öncesinde Fatih Belediyesi olarak 20 kişiden oluşan ekibimizle birlikte temizlik çalışmaları yapmaktayız. Yapılan çalışmalar kapsamında cami içerisinde halılar, ayakkabılıklar temizlenmekte ve dezenfekte çalışmaları yapılmaktadır. Cami dışında ise avlunun, meydanın ve şadırvanların yıkanması sıcak su kullanılarak yapılmaktadır. Çalışmalarımız ramazan ayı boyunca 7/24 çalışma esasına göre devam edecek olup her akşam gül suyu sıkılacaktır. Amacımız Ayasofya Camii’yi ziyarete gelenlere daha temiz daha hijyenik bir ortamda ibadet etmelerini sağlanmaktır” ifadelerini kullandı.

  • Ayasofya’da yeni dönem

    Ayasofya’da yeni dönem

    Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Ayasofya’da 15 Ocak 2024 tarihinden itibaren UNESCO’nun tavsiyesi ile ziyaretçi yönetim planı uygulamasına geçeceklerini açıkladı.

    Buna göre; Ayasofya Camii’ni ziyaret, 15 Ocak itibarıyla yabancı ülke vatandaşları için ücretli olacak. İbadet amaçlı gelen Türk vatandaşları ile turistik amaçla gelen yabancı vatandaşların çakışmaması için 15 Ocak’tan itibaren Ayasofya Camii’ne girişler değiştirilecek.

    Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Atatürk Kültür Merkezi’nde (AKM) basın toplantısı düzenledi.

    Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Ayasofya-i Kebîr Câmii’nin UNESCO tavsiyesi üzerine 15 Ocak 2024 tarihinden itibaren ziyaretçi yönetim planı uygulamasına geçileceğini duyurdu. Ersoy, “15 Ocak’tan itibaren yabancı ziyaretçilere ücretli olacak. İbadetlerini ifa etmek üzere gelen Türk vatandaşlarından ücret alınmayacak.” ifadelerini kullandı.

  • Ayasofya Camii’nde Filistinliler için dua

    Ayasofya Camii’nde Filistinliler için dua

    Milli İrade Platformu İsrail’in Filistin’deki saldırılarına tepki göstermek amacıyla İstanbul’da “Büyük Filistin Yürüyüşü” etkinliği düzenledi. Beyazıt Meydanı’ndan Sultanahmet’e yürüyen grup, etkinliğin tamamlanmasının ardından Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde akşam namazı kıldı. Akşam namazını kıldıran Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş, namaz sonrası Filistinliler için dua ederek, “İlahi Ya Rabbi! Ülkemiz genelinde okunan binlerce hatm-i şeriften hasıl olan sevabı, Kudüs’ün, Filistin’in, Mescid-i Aksa’nın özgürlüğü için fedai can eden bütün şehitlerin ruhlarına hediye eyledik kabul eyle Ya Rabbi. Ruhlarını mele-i alada ferahnak eyle, kabirlerini cennet bahçelerinden bir bahçe eyle Ya Rabbi. Mazlumlara, mağdurlara, haksızlığa uğrayanlara yardım eyle Ya Rabbi. Zalimleri kahru perişan eyle Ya Rabbi.

    İlahi Ya Rabbi! Yeryüzünde nice zulümler işleniyor, Filistin’de, Gazze’de, Kudüs’te, Arakan’da, Irak’ta, Hindistan’da, Keşmir’de, Doğu Türkistan’da ve dünyanın pek çok yerinde yaşanan bu zulümleri en kısa zamanda ortadan kaldırman için Sana yalvarıyoruz Ya Rabbi. Bizleri her türlü kötülüklerden, şerlerden, düşmanların zulmünden muhafaza eyle Ya Rabbi. Bütün Müslümanlara birlik, beraberlik nasip eyle Ya Rabbi. Bizi sırat-ı müstakime ulaştır, gazaba uğramışların, azımsatmışların yolundan bizleri uzak eyle Ya Rabbi.

    İlahi Ya Rabbi! Kur’an’ın da buyuruyorsun ki; ‘Hepiniz Allah’ın ipine sımsıkı sarılınız, tefrikaya düşmeyiniz.” İlahi Ya Rabbi! İslam’da, Kur’an’da, Peygamber Efendimizin (s.a.s.) izinde buluşmayı İslam alemine nasip eyle. Birliğimize, beraberliğimize göz dikmiş olan dahili ve harici düşmanlara fırsat verme Ya Rabbi. Onların dinimiz, inancımız, gençlerimiz, Müslümanlar, İslam beldeleri, Kudüs, Filistin, Gazze, Anadolu’muz ve bütün İslam alemi için kurmuş oldukları her türlü tuzakları kendi başlarına makus eyle Ya Rabbi.

    İlahi Ya Rabbi! Kur’an-ı Kerim’inde ‘Allah’ın yardımıyla; O, dilediğine yardım eder’ buyuruyorsun Filistinli kardeşlerimizi meleklerinle güçlendir Ya Rabbi. Onların gücünü, gücünün üzerinde göster ve düşmanlarının kalplerine korku sal Ya Rabbi. Bizleri her türlü afetlerden, felaketlerden, görünür görünmez kazalardan, belalardan muhafaza eyle Ya Rabbi” dedi.

  • Adayların son durağı netleşti

    Adayların son durağı netleşti

    Tüm dünyanın merakla beklediği seçimler yarın gerçekleştirilecek

    Vatandaşlar, pazar günü sandık başına gidecek ve oylarını kullanacak.

    Muharrem İnce’nin adaylıktan çekilmesinin ardından aday sayısı 3’e düşerken seçimlerin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu arasında geçmesi bekleniyor.

    Kampanyayı nerede bitirecekleri netleşti

    Büyük bir heyecanla beklenen seçimler öncesi Cumhurbaşkanı adayları Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu’nun seçim öncesi son programları netleşti.

    Cumhurbaşkanı Erdoğan akşam namazını Ayasofya’da kılacak

    Seçim çalışmalarını İstanbul’da noktalayacak olan Erdoğan, ilçe ziyaretlerinin ardından Ayasofya’ya geçecek.

    Akşam namazını Ayasofya’da kılacak olan Erdoğan, seçim programını sonlandıracak.

    Kılıçdaroğlu’nun son durağı Anıtkabir

    Final mitingini Ankara’da gerçekleştiren Kılıçdaroğlu’nun seçim öncesi son programı ise Anıtkabir ziyareti olacak.

    Kılıçdaroğlu’nun seçim programı da saat 14:00’te gerçekleşecek Anıtkabir ziyaretinin ardından son bulacak.

  • Ayasofya’dan TCG Anadolu’ya eşsiz manzara

    Ayasofya’dan TCG Anadolu’ya eşsiz manzara

    Dünyanın ilk SİHA gemisi TCG Anadolu tüm ihtişamıyla bir kez daha Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi manzarasına demirledi. İstanbul’da 17 Nisan’da vatandaşların ziyaretine açılan gemi, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı etkinlikleri kapsamında boğazdan geçiş yaparak halkı selamlamıştı.

    TCG Anadolu yoğun ilgi nedeniyle bir kez daha Sarayburnu Limanı’na demirleyerek Ayasofya ve Topkapı Sarayı manzarasına konuşlandı.

    2 Mayıs’a kadar ziyarete açık olacak

    TCG Anadolu bugüne kadar 92 binin üzerinde ziyaretçiyi ağırladı.

    Sarayburnu Sahili’nde vatandaşların ziyaret etmek için uzun kuyruklar oluşturduğu gemi, 2 Mayıs’a kadar görülebilecek.

     

  • Cumhurbaşkanı Erdoğan bayram namazını Ayasofya’da kıldı

    Cumhurbaşkanı Erdoğan bayram namazını Ayasofya’da kıldı

    Bölgedeki turları devam ettireceğiz. Bundan sonra da açılışlardan çok mitinglere ağırlık vereceğim. Gidilmemiş il bırakmak istemiyoruz” dedi.
    Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ramazan Bayramı namazını Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde kıldı. Namaz sonrası vatandaşlarla bayramlaşan ve fotoğraf çekilen Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Karadeniz gazı ile ilgili konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Karadeniz doğalgazı ile ilgili söylenmesi ne varsa bunları dün akşam söyledik. Öncelikle bir ay, ardından da bir yıl olmak üzere ücretsiz şekilde Karadeniz doğalgazını milletimizle buluşturacağız. Bu süreç içerisinde de ülke genelinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız artık doğalgazımızın girmediği il, ilçe bırakmayacağız. Bu yoğunluk ile yüklenecek. Şu an itibarıyla da bir taraftan sismik araştırmalar, bir taraftan sondaj çalışmaları devam ediyor. Bu rezervi artırmak üretimi artırma noktasında. Yarın Nurdağı’ndayım, oradan Gaziantep’e geçeceğim. Hatay’a geçme durumum olacak. Bölgedeki turları devam ettireceğiz. Bundan sonra açılışlardan çok mitinglere ağırlık vereceğiz. Bu konuda İstanbul ve Ankara’daki ilçeleri devam ettirirken şehir mitinglerimizi de Artvin ve Rize’den başlamak üzere Trabzon, Giresun, Ordu ve Samsun, bu şekilde devam ettireceğiz. Planlamaları Seçim Koordinasyon Merkezimiz yapıyor. Bu istikamette çalışmalara devam edeceğiz. Gidilmemiş il bırakmak istemiyoruz.

    Ben yalnız çalışmıyorum. Aynı zamanda tüm kabine üyesi arkadaşlarımız zaten yoğun bir şekilde onlar da çalışıyor. Adaylarımızın yoğun çalışmaları var. Bu şekilde kalan süreyi dolduracağız. Bütün hedefimiz 14 Mayıs’ı başarılı bir şekilde tamamlamak” dedi.


    Togg’un uluslararası bir marka olduğunu tüm dünyanın göreceğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Teslimat tırlarımız şu an yollarda. Onun dışında değerli kardeşim İlham Aliyev’e gönderdik. Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’e de aynı şekilde gönderdik. Bunu diğer liderler ile bu şekilde paylaşacağız. Togg’un sadece ulusal değil, uluslararası bir marka olduğunu da dünya görecek. Şu an için lider kardeşler çok çok memnunlar. Ülkemizde de Togg’u tercih edenler memnun kalacaklar” şeklinde konuştu.


    AK Parti ilçe binasına yapılan saldırı ile ilgili konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bazı parti başkanlarının yaptığı şekilde bir değerlendirmenin içerisine girecek değilim. Ondan bir rant beklentisi içerisinde değilim. Terörist teröristliğini, eşkıya eşkıyalığını her yerde her zaman yapacaktır. Kaldı ki Çukurova ilk değildir. Biz terör bölgelerinde bunları zaten AK Parti olarak çok yaşadık. Biz bu konuda çok şehitler de verdik. Bunlardan bihaber olarak parti başkanları kendilerine İstanbul’da bir saldırı olunca bunu ranta dönüştürmenin gayreti içerisine girdiler. Ardından bu olay gerçekleşti. Biz bütün tedbirlerimizle siyasette bu işlere yabancı değiliz. İlk defa olan şeyler de değil. İçişleri Bakanlığımız, emniyet teşkilatımız bu eşkıyayı anında yakaladılar. Gereken şeyler de şuan için yargıda yapılıyor” açıklamasında bulundu.


    Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan daha sonra gazetecilere çikolata ve börek ikram etti.

  • ABD’li turist, Ayasofya’da müslüman oldu

    ABD’li turist, Ayasofya’da müslüman oldu

    Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde Bartın’da yaşanan maden faciasında hayatını kaybeden madenciler için mevlit programı düzenlendi. Mevlit sırasında ismi Anthony olduğu öğrenilen Amerikalı bir turist, müslüman olmak istediğini söyledi. Amerikalı turist, mevlit programı için camide bulunan Hüseyin Çevik hocanın yanına götürüldü. Program için camide bulunan bir başka isim Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Koordinatör Başhekimi Prof. Dr. Nurettin Yiğit ise ABD’li turiste tercümanlık yaptı. Kelime-i Şahadet getiren turist, müslüman oldu. O anlar cep telefonu kamerasına yansıdı. Camide bulunan cemaat ise o anlarda tekbir getirdi. ABD’li turistin Muhammed Fatih adını aldığı öğrenildi.

  • Ayasofya’ya 2 yılda 6,5 milyon ziyaretçi

    Ayasofya’ya 2 yılda 6,5 milyon ziyaretçi

    İstanbul Müftü Yardımcısı ve Müftü Vekili Ahmet Aktürkoğlu, 2 yıl önce ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin 6,5 milyonun üzerinde ziyaretçiyi ağırladığını söyledi.

    İstanbul’un fethine kadar 916 yıl kilise, 1453’ten itibaren de cami olarak kullanılan Ayasofya, 1934’te alınan karar üzerine 86 yıl müze olarak hizmet verdi.

    Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle açtığı dava 10 Temmuz 2020’de karara bağlandı. Danıştay 10. Dairesi’nin, camiden müzeye dönüştürüldüğü 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını oy birliğiyle iptal etmesiyle Ayasofya’da yeniden ibadet etmenin yolu açıldı.

    Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ayasofya’nın yeniden ibadete açılmasına ilişkin kararnameyi aynı gün imzalarken, Ayasofya’nın Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek ibadete açılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında da yayımlandı.

    Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi, 24 Temmuz 2020’de 86 yıl sonra kılınan ilk cuma namazıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı merasimle ibadete açıldı.

     “Müslüman olmaya karar verenler, o anı Ayasofya’da tescilliyor”

    İstanbul Müftü Vekili Aktürkoğlu, yaptığı açıklamada, Ayasofya’nın fetihle birlikte camiye dönüştürülmesinin İslam tarihinin önemli olaylarından biri olduğunu söyledi.

    Uzun süre müze olarak hizmet veren Ayasofya’nın 2 yıl önce 24 Temmuz’da yeniden ibadete açıldığını hatırlatan Aktürkoğlu, “Dünyada bulunan bütün kutsal mekanlar ziyaret akınına uğradığı gibi Ayasofya yeniden ibadete açıldıktan sonra yerli ve yabancı turistlerden büyük ilgi görüyor. Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi açılışının ikinci yılında 6,5 milyonun üzerinde ziyaretçiyi ağırladı.” dedi.

    Aktürkoğlu, Kurban Bayramı’nda da Ayasofya’ya ilginin fazla olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:

    “Ayasofya-i Kebir Camii’ni Kurban Bayramı’nda günlük 120 bin kişi ziyaret etti. Halkımız ve dünyadan gelen ziyaretçilerin Ayasofya’ya olan ilgisi her gün artıyor. Özellikle hafta sonları ziyaretçiler artıyor. Sabah namazları, Türkiye’nin dört bir yanından gelen gençler, çeşitli kurum ve kuruluşların organizasyonuyla birlikte çok coşkulu kılınmakta. Bu da bizi son derece memnun etmektedir. Ayrıca Ayasofya’da ihtida olayı da günlük olarak yaşanıyor. Daha önce Müslüman olmuş veya Müslüman olmaya karar verenler, o anın Ayasofya’da tescillenmesi için hocalarımızdan rica ediyorlar. Hocalarımız ihtida merasimini Ayasofya’da gerçekleştiriyor. Günlük ortalama üç, beş civarında dünyanın her yerinden İslamiyeti seçenler ihtida merasiminin orada yapılması için bize çok talepte bulunuyor. Bu da bizi çok sevindiriyor.”

    “Salgının azalmasıyla kurallara uyarak ziyaretçileri ağırlamaya devam ediyoruz”

    Caminin ibadete açılmasının ardından koronavirüs salgınının yaşandığını aktaran Aktürkoğlu, bu dönemde pandemi kurallarına uyarak ziyaretçi ağırlandığını anlattı.

    Aktürkoğlu, görevlilerin yönlendirmesiyle temizlik ve mesafe kurallarına uyulduğunu belirterek, “Salgının azalmasıyla yine kurallara uyarak ziyaretçileri ağırlamaya devam ediyoruz. Ancak maske kullanımı zorunluluğu kaldırıldı. Ama camideki aşırı yoğunluktan dolayı insanların çok uzun süre aynı yerde vakit geçirmelerini engel olacak şekilde sirkülasyonu sağlamaya çalışıyoruz. Yani ziyaret saatlerini sınırlamaya çalışıyoruz. 120 bin kişinin bir günde girip çıkmasını, belli saatlerde giriş ve çıkışları organize etmemiz gerek. Vatandaşlarımızın ziyaretlerini kolaylıkla gerçekleştirebilmesini sağlıyoruz.” ifadelerini kullandı.

    Ayasofya’nın idare kurulu tarafından yönetildiğini, üniversitelerden hocaların katılımıyla bir bilim kurulu oluşturulduğunu dile getiren Aktürkoğlu, Ayasofya Medresesi’nin açılmasıyla ilmi faaliyetlerin daha yoğun bir şekilde gerçekleştirileceğini kaydetti.

    Aktürkoğlu, şu anda cami dersleri seviyesinde hocaların kürsüden tefsir ve hadis dersleri verdiğini ifade ederek, yaz döneminde 1,5 aylık bir araya girildiğini, eylülden itibaren hem çevrim içi hem de yüz yüze tefsir ve hadisin yanında Peygamberin hayatından örneklerin anlatılacağı derslerin yapılacağını aktardı.

    Ayrıca Ayasofya’nın ibadet mekanının ötesinde sembolik bir anlamı olduğu belirten Aktürkoğlu, buranın hem fiziki mekanının hem de manevi temsil ruhaniyetinin özellikle Müslümanlar tarafından en iyi şekilde korunup muhafaza edilmesi gerektiğini dile getirdi.

  • Ayasofya Camisi’nde figürler gün yüzüne çıktı

    Ayasofya Camisi’nde figürler gün yüzüne çıktı

    Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nde 2013’ten bu yana kurulu olan iskelenin sökülmesinin ardından alandaki Serafim Meleği figürü, tarihi vaiz kürsüsü ve mahfil de yeniden gün yüzüne çıktı.

    Ayasofya Camisi’nde Serafim Meleği figürü, vaiz kürsüsü ve mahfil yeniden gün yüzüne çıktı.

    Danıştay 10. Dairesi’nin Ayasofya’nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etmesinin ardından Diyanet İşleri Başkanlığına devredilerek Cumhurbaşkanı Kararı ile 24 Temmuz Cuma günü yeniden ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nde bakım ve restorasyon çalışmaları devam ediyor.

    Çalışmalar kapsamında Ayasofya’daki iç duvarların onarımı için 2013’te kurulan iskele söküldü. İskelenin kaldırılmasının ardından tarihi vaiz kürsüsü ve mahfil ile kubbe altındaki Serafim Meleği figürü de yeniden görünür hale geldi.

    Cami içerisindeki panel ise zemindeki mermerler üzerinde yürütülen bakım ve onarım çalışmaları nedeniyle bir süre daha kalacak.

    Fatih döneminden 19. yüzyılın ortasına kadar açık bırakıldı

    Uzun dönem Ayasofya’daki bakım ve restorasyon çalışmalarına katılan Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Fırat Diker, tarihi yapıda bulunan eserleri değerlendirdi.

    Eski Ahit’e göre tanrının tahtını koruyan altı kanatlı melekler olan Serafim’in, Hristiyan teolojisinde geçtiği için fresk ve minyatürlerde yer yer kullanıldığını belirten Diker, “Serafim melekleri Ayasofya ana kubbesinin altındaki dört pandantifte yer almaktadır. Bunlardan sadece yüzü açık olan ile hemen sağ yanındaki mozaik bezemedir. Diğer ikisinin mozaik süslemeleri depremlerden ötürü döküldüğü için sonradan kalem işiyle tümlenmiştir ve yüzleri yoktur.” dedi.

    Serafim meleklerinin Ayasofya’nın ilk inşa edildiği döneme yani 6. yüzyıla tarihlendirilebileceğini dile getiren Diker, Bizans sanatının bu yüzyılda melek figürüne aşina olduğunu kaydetti.

    Camideki Serafim meleklerinin yüzlerinin fetihten sonra açık olarak kaldığını anlatan Diker, şöyle konuştu:

    “Serafim meleklerinin yüzleri, Fatih Sultan Mehmet’ten Sultan Abdülmecit dönemine yani 19. yüzyılın ortalarına kadar yaklaşık 400 yıl boyunca açıktaydı. Gerek Evliya Çelebi’nin anlatımında gerekse sonraki dönemlerde Ayasofya iç mekanını resmetmiş Avrupalı seyyahların betimlemelerinde bu meleklerin yüzleri açık görülmektedir. Ancak 1847-49 yılları arasında Ayasofya onarımlarını yürüten İtalyan asıllı mimar Fossati tarafından bunların yüzü sıvanıp maskeyle örtülmüştür. Bugün gördüğünüz Ayasofya’nın tavan ve yarım kubbe süslemelerinde Fossati’nin dekorasyon anlayışı oldukça baskındır ve mevcut durum Ayasofya’nın Klasik Osmanlı cami görünümünden farklıdır.”

    Diker, 2009’da İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğünde görevli olduğu dönemde yürüttükleri Ayasofya ana kubbe mozaikleri restorasyonu ve konservasyonu kapsamında mozaik figürünün yüzündeki maskeyi kaldırıp sıvayı kaldırdıklarını söyledi.

    Fossatti onarımlarıyla kapatılan meleklerden birisinin yüzünün yürüttükleri çalışmayla tekrar gün ışığına çıkarıldığını ve bu mozaiğin Cumhuriyet tarihinde Ayasofya’da gün yüzüne çıkartılan son mozaik olduğunu anlattı.

    Kürsü 16. yüzyılın sonlarından kalma

    Doç. Dr. Hasan Fırat Diker, vaiz kürsüsünün 16. yüzyıl sonlarında yapılmış olabileceğini ve yaklaşık 350 yıl boyunca vaazlarda kullanıldığını aktardı.

    Aynı bölgedeki mahfilin de vaiz kürsüsüyle aynı dönemlerde yapıldığını anlatan Diker, “Bunların iç mekanda birden fazla olması, Ayasofya iç mekanının akustiğinden ötürü, imam ve müezzinin sesleri yan ve arka mekanlara olması gerektiği gibi erişemediğinden, klasik Osmanlı camilerden çok daha fazla müezzin mahfiline ihtiyaç duymasıyla açıklanabilir.” diye konuştu.

    Devrin alimleri kürsüde vaaz verirdi

    İstanbul Medipol Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet İpşirli, cuma günlerinde kalabalık cemaate namazdan sonra vaaz edilmesinin Osmanlılarda bir gelenek olduğunu belirterek, Ayasofya-i Kebir Camii’nde de “Ayasofya kürsü şeyhliği” makamının bulunduğunu ifade etti.

    Bu görevi yapanların aynı zamanda tekke şeyhi olması sebebiyle bu isimle anıldığını anlatan İpşirli, “Ayasofya kürsü şeyhleri padişah, vezir, şehzade, valide sultan camilerinde vaizliklerde bulunduktan sonra bu göreve getirilirlerdi. Bu alimler, o dönemde genellikle sadece Arapça olarak okunan ve Türkçe açıklaması yapılmayan hutbeleri cuma namazından sonra yaptıkları vaazlarla halka açıklarlardı. Kürsü şeyhleri şeyhülislamlık makamı tarafından tayin edilir ve kendilerine vakıf gelirlerinden dolgun ücret ödenirdi.” şeklinde konuştu.

    Ayasofya kürsü şeyhlerinin protokolde de önlerde yer aldığını belirten İpşirli, şeyhlerin hükümdarla birlikte sefere katılıp bazen sohbet ettiklerini dile getirdi.

    Prof. Dr. İpşirli, Osmanlı’nın son dönemlerinde iyi yetişmiş ve hitabeti güzel şeyh bulunamaması üzerine bu göreve tekke dışından alimlerin atandığını kaydetti.

    Bu arada, 2018’de hayatını kaybeden Bizantolog ve sanat tarihçisi Prof. Dr. Semavi Eyice’nin, Ayasofya’ya ilişkin bir makalesinde, kürsü ve yakınındaki mahfilin 16. yüzyılın sonralarında Sultan III. Murad zamanında yapıldığı yer alıyor.