Milyonlarca emekliyi doğrudan ilgilendiren yeni yıldaki zam oranları, ocak ayında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanacak aralık ayı enflasyon oranının ardından kesinleşecek ve emekli aylıkları 6 aylık enflasyon farkı oranında artacak. TÜİK’in açıkladığı 3 aylık enflasyon oranlarına bakıldığında temmuz ayında aylık enflasyon yüzde 3,23, ağustosta yüzde 2,47 ve eylülde yüzde 2,97 olarak kaydedildi. 3 aylık toplam enflasyon ise 8,93 olarak kayıtlara geçti. Yeni yılda güncellenecek olan emekli aylıklarına ilişkin konuşan Türkiye Gazetesi Yazarı ve Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, yılsonu enflasyon tahminleri çerçevesinde oluşabilecek emekli ücretlerini değerlendirdi. Karakaş, Orta Vadeli Plan (OVP) ve beklenti anketleri çerçevesinde emekli aylıklarının değerlendirilebileceğini belirterek, “3 aylık enflasyon farkı şu anda temmuz, ağustos ve eylül aylarına ait 3 aylık enflasyon rakamlarını kesin olarak biliyoruz. Bugün itibarıyla SSK ve Bağ-Kur emeklilerimize yüzde 8,93 oranında zam verilmesi kesin. Kök maaşı 11 bin 500 lira olan SSK ve Bağ-Kur emeklisinin bugün itibarıyla yüzde 8,93’lük enflasyon farkını göz önünde bulundurduğumuz zaman 12 bin 527 lira zamlı maaş alacak” açıklamasında bulundu.
“Yüzde 41,5’lik enflasyon rakamı gerçekleşirse SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 13,46 oranında zam alacak”
OVP’nin güncellendiğini ve yıl sonu enflasyon beklentisinin yüzde 41,5 olduğunu hatırlatan Karakaş, “Yüzde 41,5’lik enflasyona göre 6 aylık enflasyon farkını hesapladığımız zaman yüzde 13,46 gibi bir rakam ortaya çıkıyor. Hükümetin OVP’de öngörmüş olduğu yüzde 41,5’lik enflasyon rakamı gerçekleşirse SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin yüzde 13,46 oranında zam almaları söz konusu olacak. Buna göre bir hesaplama yaptığımız zaman kök ücreti 11 bin lira olan emekliye yüzde 13,46 zam yapıldığı takdirde maaşı 12 bin 500 liranın altında kalmakta. Özetle OVP’de öngörülen yüzde 41,5’lik enflasyon farkı gerçekleşirse kök maaşı 11 bin liranın altında olanlara sıfır zam söz konusu. Bu durumda bu emeklilerimiz mevcut 12 bin 500 lirayı almaya devam edecekler” ifadelerine yer verdi.
“Enflasyon yüzde 43’ün üzerinde olursa SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 15 zam alacak”
Enflasyon beklenti anketlerinin değerlendirmelerini de paylaşan Karakaş, bu çerçevede yılsonu enflasyonunun yüzde 41,5’ten daha fazla olacağını dile getirerek, “Beklenti anketlerine ve uluslararası kuruluşların tahminlerine baktığımız zaman yılsonu enflasyonunun yüzde 41,5 olmayacağı görülmekte. Bunun da yüzde 43 ve üzerinde olması öngörülmektedir. Bu senaryoya göre hesaplama yapıldığı zaman en az yüzde 15’lik zam yapılması söz konusu. Bu durumda enflasyon yılsonunda yüzde 43’ün üzerinde olursa SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 15 oranında bir zam söz konusu olacak. Bu yüzdeye göre hesaplama yaptığımız zaman bugün itibarıyla kök maaşı 10 bin 870 liranın altında olan emeklilerin maaşları 12 bin 500 lirada kalacak. Yani yüzde 15 oranında bir zam olsa bile kök maaşı 10 bin 870 lira olan emekliler sıfır zam alma riskiyle karşı karşıya kalacaklar” diye konuştu.
“11 bin liranın altında olan emeklilerin maaşlarına sıfır zam alması söz konusu”
En düşük emekli ücretinin 12 bin 500 lira olduğunu da hatırlatan Karakaş, “Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yapacağı hesaplamada ortaya çıkan 6 aylık fark neyse sadece o oranda zam yapılması öngörülmekte. Bu durumda 11 bin liranın altında olan emeklilerin maaşlarına sıfır zam alması söz konusu. Fakat 2023 yılının temmuz ayında kök maaşı düşük olanlara zam yapılmadığı için zam almayan 4 milyona yakın emekli ortaya çıktı. Bu durumda da taban maaş 12 bin 500 lirayla sabit kalırsa 10 bin 870 liranın altında maaş alan 4 milyona yakın emekli sıfır zam riskiyle karşı karşıya kalacak. Ancak biz bu 12 bin 500 liralık taban maaşının katı tutumuna karşı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın devreye girip en az 15 bin liraya çıkarmasını beklemekteyiz” değerlendirmesinde bulundu.
“Hükümetin bir yasal düzenleme yapması gerekmekte”
Enflasyonun beklentilerde olduğu gibi yüzde 43 olması durumunda ise maaşı 12 bin 500 lira altında olan tüm emeklilerin yüzde 15’lik zam alacağını kaydeden Karakaş, “Bunlara herhangi bir sosyal yardım ya da hazine yardımı olmayacak. En düşük emekli maaşı 12 bin 500 liradan 15 bin liraya çıkarıldığı takdirde en geç aralık ayında hükümetin bir yasal düzenleme yapması gerekmektedir. Yasal düzenleme yapılmadan bunun arttırılması mümkün değildir. Dolayısıyla aradaki farkın tamamının SGK’nın değil hazinenin kasasından çıkması söz konusu olacaktır” şeklinde konuştu.
