Bursa’da uzay ve havacılık konusunda heyecan ve farkındalık oluşturmak amacıyla kurulan Gökmen Uzay ve Havacılık Eğitim Merkezi (GUHEM), ziyaretçilerini uzayın derinliklerine götürüyor.
Osmangazi ilçesinde 13 bin 500 metrekare alanda kurulan, 154 interaktif düzenek ve çeşitli simülatörlerin bulunduğu merkezde ziyaretçilere “aya dokunma”, “ayda yürüme” ve “uzaya fırlatılma” hissi yaşatılmaya çalışılıyor.
Zeplin şeklindeki binanın ilk katında havacılıkla ilgili düzenekler, uçak simülatörleri, gerçek boyutlu A-320 uçak modeli, uzay aracı izlenimi verilmiş bir asansörle çıkılan ikinci katta ise gök bilimine dair düzenekler, atmosfer olayları, güneş sistemi, diğer gezegenlerde hayat olasılığı, uluslararası uzay istasyonunda yaşam ve uzaya ilişkin bilgiler sunuluyor.
“Uçuş Rüyası ve Uzayın Keşfi”, “Model Uçak Uçurun”, “Pervaneler Nasıl Çalışır”, “Piston Motoru ve Jet Motoru”, “Bir Uzay Gezgini Programla”, “Mars’taki Robotlar”, “Roket Modelleri”, “Merkür Programı Fırlatma Deneyimi”, “Vostok1 Kumanda Modülü” gibi daha pek çok deney düzeneğinin yer aldığı merkez, ziyaretçilerine ilginç deneyimler yaşatacak.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) öncülüğünde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), Bursa Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle yapımı tamamlanan ve resmi açılış töreni, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın katılımıyla 30 Ekim’de gerçekleştirilen merkez, tanıtım amacıyla düzenlenen organizasyonda yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri eşliğinde az sayıda çocuğu konuk etti. Merkez, Kovid-19 tedbirleri altında yakın zamanda ziyaretçilerini küçük gruplar halinde düzenli olarak ağırlayacak.
“Herkesin gelmesi uğraması gereken bir yer”
GUHEM Genel Müdürü Halit Mirahmetoğlu, merkezin ilk katında havacılık, üst katında uzay temasının işlendiğini söyledi.
Havacılığın bütün unsurlarını anlatmaya çalıştıklarını vurgulayan Mirahmetoğlu, “Sonrasında güneş sistemi, uzaydaki araçlar, ay üzerinde nasıl yürünebileceği gibi farklı konuları simülatörlerle aktarmaya çalışıyoruz. Bu şekliyle GUHEM, bir eğitim merkezi.” dedi.
BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay’ın 2013’te ortaya koyduğu vizyondan yola çıkarak, Bursa Büyükşehir Belediyesi, TÜBİTAK ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının desteğiyle GUHEM’in açıldığını anlatan Mirahmetoğlu, şöyle devam etti:
“Merkezde 15 farklı temada 160’a yakın düzenek var. Bunların sayısını zamanla artırmak istiyoruz. Bu düzeneklerden bazıları ufak, bazıları da kocaman uçaklar. Havacılıkla ilgili alanda 10 simülatörle Havacılık Akademisinde eğitimler vereceğiz. Merkezde, 3-6 yaş için özel bir alan var. Buradaki deney düzeneklerinin bazılarının onlar için tehlikeli olabileceğini düşünerek, onlara özel bir alan yaptık. Bu alanda eğitmenler eşliğinde havacılığı öğrenebilecekler. Merkez ise 6 yaştan itibaren 7’den 77’ye herkesin bir şeyler bulabileceği bir yer. Ben bile bu kadar sektörün içindeyken halen bazı simülatörlerde yeni bir şeyler öğreniyorum. Burası gerçekten bir hobi olarak uzay ve havacılıkla ilgilenen ya da bunu profesyonelce yapmak isteyen herkesin gelmesi uğraması gereken bir yer.”
“Uçak kullanma ve ayda yürüme deneyimi”
Mirahmetoğlu, merkezdeki deney düzenekleri ve simülatörlerin tasarımının Kanadalı bir firma tarafından gerçekleştirildiğini dile getirerek “Dizaynlar, Kanadalı firma tarafından yapılsa da buradaki deney düzeneklerinin tamamı Türkiye’deki alt yüklenici firmalar tarafında üretildi ve üretilmeye de devam edecek. Bazı programlar, bazı ürünler yurt dışından geliyor. Yüzde 100 olmasa da yüzde 90’a yakın bir yerlilik oranında çalışıldı.” ifadesini kullandı.
Merkezde en çok ilgi çeken şeylerin simülatörler olduğuna işaret eden Mirahmetoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Çocukların deneyimlemek istediği şeyler. Üst katta ‘1/6 ay simülatörü’ var. Ay üzerinde yürümenin birebir yapılabileceği bir simülatör. Ağırlığınızı altıda birine düşürerek, hareket etmenizi sağlıyor. Tabii dengenizi de nasıl koruyacağınızı öğrenmeniz lazım. Çok eksenli bir simülatör var. Bunda da uzaydaki referans noktasına göre nasıl hareket edildiğini öğretmeye çalışıyoruz. Alt kattaki simülatörlerde birebir uçak kullanma deneyimi edinilebilecek. Tamamen hareketli bir sivil uçağın nasıl kullanılabileceği öğretilecek. Bu öğreti sırasında havayı, motorları kontrol edebiliyor, türlü zorluklarla uçak kullanma deneyimi yaşatıyoruz. Yani havacılık ve uzayla ilgili her türlü faaliyet, bu merkezde bulunabilir.”
Mirahmetoğlu, merkezin bilim iletişimcilerinin anlatımlarıyla gezdirilmesi esasına göre tasarlandığını belirterek, “Bütün düzenekler dokunulan, deneyimlenen düzenekler. Bu yüzden dikkat edilmesi gereken çok fazla hijyen kuralı var. Önümüzdeki haftalarda ufak gruplar halinde çalışmaya başlayacağız. Bireysel giriş için şu anda açılamayacağını öngörüyoruz.” ifadesini kullandı.
