Dün öğle saatlerinde Zara ilçe sınırlarında bulunan Gürlevik Dağı çevresine çiriş otu toplamaya giden 4 kişilik grupta bulunan İbrahim Korkmaz, bir süre sonra kaybolmuştu. Yakınlarının ihbarı üzerine olay yerine çok sayıda arama kurtarma ekibi sevk edilmişti. Kaybolan yaşlı adamı arama çalışmaları, 6 saatlik çabanın ardından sonuç verdi. 15 saat sonra; AFAD, jandarma, UMKE, SİSAD, ANDA, Can Suyu ve MEB AKUB ekiplerinin çabası sonucu yaşlı adam sağ bulundu. Yaşlı adam olay yerinde yapılan ilk müdahalenin ardından hastaneye kaldırıldı. Sağlık durumunun iyi olduğu öğrenildi.
Etiket: çiriş otu
-
Çiriş otu tezgahtaki yerini aldı
Elazığ’da dağların yüksek kesimlerinde yetişen çiriş otu, uzun süren kış mevsiminin ardından baharın gelmesiyle köylüler tarafından toplanmaya başlandı. Toplanan otlar, kent merkezindeki manav ve seyyar satıcılarda satışa sunuldu. Çiriş otu, birçok yemekte kullanılmasının yanı sıra, şeker, tansiyon ve kansere de iyi geliyor. Birçok pazarcının geçim kaynağı olan çiriş otunun kilosu ise 40 liradan satışa sunuldu.
Çiriş otu satan Fuat Nazik, “Şeker hastası olanlar, bağırsak hastası olanlar Allah tarafından dağda yetişen çiriş otunda şifa buluyorlar. Bunu aynı ıspanak gibi doğruyorsun ondan sonra sıkıp tereyağına yumurtalı, çökelekli yiyorsunuz. Büyük bir şifadır. Bunun kilosu 40 liradır. Bu otu yılda sadece 2 ay bulabiliyoruz onun dışında bulamıyoruz. Vatandaşlarımızın talepleri oldukça fazla yurtdışından yurtiçinden gelip bu otu alıp gidiyorlar. Elazığ’ın dışında nadir illerde bulabilirsiniz” dedi.
-
Dağlarda çiriş otu bereketi
Bahar ayları ile birlikte Erzincan’ın yüksek kesimlerinde ortaya çıkan çiriş otu vatandaşlar tarafından toplanmaya başlandı. Munzur Dağlarında yerli ve yabancı birçok kişiye rehberlik yapan Murat Aydemir, yaptığı gözlemlerde dağ keçilerinin de çirişi yediğini ifade etti. Dağlarda doğal olarak yetişen çirişten birçok yemek yapıldığını anlatan Aydemir, çirişten yapılan turşunun ayrı bir lezzet olduğunu söyledi.
İnsanlar yüzyıllardır yaşamın neredeyse her alanında bitkilerden faydalanıyor. Bazı bitkiler tıbbi faydaları sebebiyle sağlık alanında kullanılırken bazı bitkiler besin bazıları ise boya ya da süs bitkileri olarak kullanılıyor. Çiriş otu da bu bitkilerden bir tanesi. Latincede Asphodelus aestivus L. olarak bilinen ve Zambakgiller familyasına ait olan çiriş otu, çoğu bölgede güllük, dağ pırasası, kirkiş otu, sarı zambak, yabani pırasa ve yeling otu olarak biliniyor. Toplumun büyük bir kısmı bazı hastalıkların tedavisinde tıbbi bitkilere başvuruyor. Bitkisel tedavi yöntemlerinin yan etkilerinin olmadığı ya da daha az olduğu düşünülmesi buna büyük bir etken olarak gösteriliyor. Çiriş otu da bölgede halkın tercih edilen bitkilerin başında yer alır.
Çirişten birçok yemek yapılıyor
Meryem Badayman, Ekin Dinçel ve Ayla Ünver Alçay tarafından yapılan bir araştırmada çirişin; yabani bir ot olup yenilebilmesinin yanında vitamin, antioksidan, lif ve mineral içerikleri ile vücudu besleyen özelliğe sahip olması sebebiyle yaygın olarak tüketildiği belirtildi. Çiriş otu, Afrika, Arap ülkeleri, Türkiye, Mısır ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde görülen bir bitki türü. Türkiye’de Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişiyor. Çiriş otu genel olarak zararsız ve faydaları ile ön planda olan bir bitki olarak biliniyor. Bunun yanında çirişin yaprakları henüz tazeyken de yenilebiliyor. Ayrıca çirişten çorba ve birçok yemek de yapılıyor. Haşlandıktan sonra yumurta ile kavrulması ya da peynirle de karıştırılarak yufka ekmek içinde yeniliyor. Ayrıca kaşila diye adlandırılan bir yemeği de yapılıyor. Sevilen yemeklerden biri olan kaşila, çirişin kaynatılıp, içerisine bulgur katılarak, katılaşıncaya kadar pişirilmesiyle yapılıyor. Katılaştıktan sonra içi çukurlaştırılarak yağ dökülüp ve servis edilip yeniliyor.
-
Dağlarda çiriş otu bereketi
Bahar ayları ile birlikte Erzurum’un yüksek kesimlerinde ortaya çıkan çiriş otu vatandaşlar tarafından toplanmaya başlandı. Kendini doğaya veren ve İspir ilçesinde yaşayan Bülent Erkan, yaptığı gözlemlerde yaban keçilerinin de çirişi yediğini ifade etti. Dağlarda doğal olarak yetişen cirişten bir çok yemek yapıldığını anlatan Bülent Erkan, “kiriş gulik turşusu”nun ise vazgeçilmez bir lezzet olduğunu söyledi.
Halk tarafından tedavi için de kullanılıyor
İnsanlar yüzyıllardır yaşamın neredeyse her alanında bitkilerden faydalanıyor. Bazı bitkiler tıbbi faydaları sebebiyle sağlık alanında kullanılırken bazı bitkiler besin bazıları ise boya ya da süs bitkileri olarak kullanılıyor. Çiriş otu da bu bitkilerden bir tanesi. Latincede asphodelus aestivus l. olarak bilinen ve zambakgiller familyasına ait olan çiriş otu, çoğu bölgede güllük, dağ pırasası, kirkiş otu, sarı zambak, yabani pırasa ve yeling otu olarak biliniyor. Toplumun büyük bir kısmı bazı hastalıkların tedavisinde tıbbi bitkilere başvuruyor. Bitkisel tedavi yöntemlerinin yan etkilerinin olmadığı ya da daha az olduğu düşünülmesi buna büyük bir etken olarak gösteriliyor. Çiriş otu da bölgede halkın tercih edilen bitkilerin başında yer alıyor.
Cirişten birçok yemek yapılıyor
Meryem Badayman, Ekin Dinçel ve Ayla Ünver Alçay tarafından yapılan bir araştırmada çirişin; yabani bir ot olup yenilebilmesinin yanında vitamin, antioksidan, lif ve mineral içerikleri ile vücudu besleyen özelliğe sahip olması sebebiyle yaygın olarak tüketildiği belirtildi. Çiriş otu, Afrika, Arap ülkeleri, Türkiye, Mısır ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde görülen bir bitki türü. Türkiye’de Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu Ege ve Akdeniz bölgelerinde yetişiyor. Çiriş otu genel olarak zararsız ve faydaları ile ön planda olan bir bitki olarak biliniyor. Bunun yanında çirişin yaprakları henüz tazeyken de yenilebiliyor. Ayrıca çirişten çorba ve birçok yemek de yapılıyor. Haşlandıktan sonra yumurta ile kavrulması ya da peynirle de karıştırılarak yufka ekmek içinde yeniliyor. Ayrıca kaşila diye adlandırılan bir yemeği de yapılıyor. Sevilen yemeklerden biri olan kaşila, çirişin kaynatılıp içerisine bulgur katılarak katılaşıncaya kadar pişirilmesiyle yapılıyor. Katılaştıktan sonra içi çukurlaştırılarak yağ dökülüp ve servis edilip yeniliyor.
-
Çiriş otuna yoğun talep
Vatandaşların küçük çapa ve bıçak yardımıyla kökünden çıkartılan çiriş otu, özenle toplanıp çamur ve diğer otlardan arındırıldıktan sonra pazara ulaştırılıyor. Yörede ‘gulik’ olarak da bilinen çiriş otu bölgede çorba, gözleme ve konservelerde kullanılıyor. Ispanağın tüketildiği şekilde sofralarda yerini alıyor.
Gulik otunun birçok hastalığa şifa olduğunu belirten seyyar organik ürün satıcısı Dursun Özgül, “Yıllardır bu işleri yapıyorum. Doğal ürünler satıyorum. Vatandaşların sağlıklı ürün tüketmesi için, sağlıklarına yarayışlı olması için hep doğal ürün satarım. Doğal fide satarım. Sattığımız bu şifalı otun bir ismi gulik diğer ismi ise çiriştir. Bu çok sağlıklı bir ürün. Romatizma, şeker ve tansiyona iyi geldiğini biliyoruz. Hepsi doğal, hepsi güzel, hepsi organik ürünler. Yiyin güzel yaşam sürün. Yiyin güzelleşin’’ dedi.
Şifalı, lezzetli ve organik oluşundan dolayı sıklıkla tükettiklerini aktaran İbrahim Köse, “Ulusalda çiriş otu olarak bilinen, yöremizde de gulik olarak adlandırdığımız bu ot, birçok derde deva, birçok hastalığa çare olduğu bilinmektedir. Yöremizde de birçok çeşit olarak yemeği yapılmaktadır. Herkese tüketmeleri konusunda tavsiye ediyoruz. Yüksek rakımlı dağlarda zor şartlarda toplanan gulik otu, bahar mevsiminde ortaya çıkmaktadır. Birçok zorlukla toplanan bu bitkinin farklı hastalıklara derman olduğu bilinmektedir” diye konuştu.
-
“Çiriş Otu” deyip geçmeyin
Doğu Anadolu Bölgesinde ve Erzurum’da bu günlerde çarşı pazarda sıkça görülen ‘‘çiriş otu’’ da bunlardan birisi olarak gösteriliyor. Ciriş otu, Asphodelaceae familyası ve Asphodelus cinsi üyesi ve Latince Asphodelus aestivus L. olarak adlandırılır.
Bir çok bölgede yemeği yapılıyor
İstanbul Aydın Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada; çiriş bitkisinin yaprakları pırasa yaprağına benzediği ancak pırasaya nazaran oldukça küçük ve çoğu yörede ‘‘yabani pırasa, güllük, yeling otu ve sarı zambak’’ olarak adlandırıldığı ifade edildi. Ciriş; Afrika, Arap ülkeleri, Mısır, Türkiye ve Avrupa’nın bazı kesimlerinde görülen çok yıllık bir bitki. Çiriş, ülkemizde Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun, İç Anadolu’nun dağlarında yetişiyor. Türk mutfağının yöresel yemeklerinde, özellikle bu bölgelerde kullanıldığı biliniyor. Ot yemeklerinde sıklıkla kullanılan çiriş; dağ pırasası, gülük, sarı çiriş, gulik olarak da biliniyor. Çirişten yapılan ve en popüler yemekler çirişli pilav ve çirişli yumurtalı kavurma.
Cirişin hem çorbası ve yemeği yapılıyor
Bunun yanında çirişin yaprakları henüz tazeyken de yenilebilmektedir. Ayrıca çirişten çorba ve birçok yemek de yapılıyor. Haşlandıktan sonra yumurta ile kavrulması ya da peynirle de karıştırılarak yufka ekmek içinde yenilmesi gibi. Ayrıca kaşila diye adlandırılan bir yemeği de yapılıyor. Sevilen yemeklerden biri olan kaşila, çirişin kaynatılıp, içerisine bulgur katılarak, katılaşıncaya kadar pişirilmesiyle yapılıyor. Katılaştıktan sonra içi çukurlaştırılarak yağ dökülür ve servis edilip yeniliyor.
Yabani otlar mutfak kültünün zenginliği
İstanbul Aydın Üniversitesi’nden Meryem Badayman, Ekin Dinçel ve Ayla Ünver Alçay tarafından yapılan bir araştırmada çirişin; yabani bir ot olup yenilebilmesinin yanında vitamin, antioksidan, lif ve mineral içerikleri ile vücudu besleyen özelliğe sahip olması sebebiyle yaygın olarak tüketildiği belirtilerek, “Dünya nüfusunun hızlıca artmasıyla birlikte sağlık problemleri nedeniyle yabani otlarla yapılan yemeklere karşı ilgi daha da artmıştır. Yabani otlardan yapılan yemeklerin Türk mutfak kültürümüzün zengin bir parçası olduğu bilinilmektedir. Çiriş bitkisiyle yapılan yemekler geniş bir mutfak yelpazesine sahiptir. Böylece ülkemizde doğal olarak yetişen, gıda olarak tüketilebilen ve tıbbi özellikleri olan çiriş otunun ilerleyen zamanlarda daha da yaygınlaşacağını ve gerekli araştırmalar sonucunda da insan sağlığına olan yararlarının artacağı düşünülmektedir.” denildi.
-
Şifa kaynağı ‘Çiriş’ otu
Mart ve nisan aylarında dağlardan toplanan çiriş otu, birçok pazarcının da geçim kaynağı oldu. Saatlerce kırsal alandan toplanan ot, merkezdeki bazı noktalara getirilerek kilosu 17 TL’den satışa sunuluyor.
Çorba, pilav, börek ve sulu yemeklerde kullanılan çiriş otunun, birçok hastalığa da şifa kaynağı olduğu ifade ediliyor. Geçimlerini doğadan topladığı doğal otları satarak yapan pazarcılar, çiriş otunun bağırsaklara, mideye ve kansere iyi geldiğini söyledi.
Fiyatının bu yıl 17 TL olduğunu aktaran pazarcılar, “Baharın gelmesiyle birlikte de ilk aylarda çiriş otu, ışgın, kenger gibi otlar bizim bölgemizdeki dağların yüksek kesimlerinde yetişiyor. Genelde yöre insanımız, bu otları toplayıp kendi evlerinde yiyecek olarak kullanıyor. Bizlerde çarşı pazarda bunları satarak geçimizi sağlamaya çalışıyoruz. Şu an ilk etapta çiriş otu yetiştiği için onu getirip satıyoruz.
Önümüzdeki haftalarda ise ışgın ve diğer otlar yetişince getirip satacağız. Bu otun yanında yetişen diğer otlar, genelde insanımız tarafından yöresel yemeklerde kullanılıyor” dediler.