Enis Berberoğlu’nun yeniden yargılanmasına ilişkin tezkere Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda okundu. Berberoğlu, yeniden CHP İstanbul milletvekili.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinin, Enis Berberoğlu hakkında verdiği “yeniden yargılama ve infazın durdurulması” kararı ile ilgili Başkanlık tezkeresi TBMM Genel Kurulunda okundu. Kararın okunmasının ardından Berberoğlu milletvekili vasfını yeniden kazandı.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi kararına uyarak, Enis Berberoğlu’nun yeninden yargılanmasına karar verdi. İnfazının durdurulmasına karar veren mahkeme, Berberoğlu’nun dokunulmazlığının kaldırılması için Adalet Bakanlığı’na yazı yazılarak, fezleke düzenlenmesinin istenmesine hükmetti.
Anayasa Mahkemesi, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski Milletvekili Enis Berberoğlu hakkında daha önce verilen ihlal kararının uygulanmaması gerekçesiyle yapılan ikinci başvuruda yeniden hak ihlali kararı vermişti. Kararı değerlendiren İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ne sunduğu mütalaasında, sanık Enis Berberoğlu hakkında yeniden yargılamanın kabulü, verilmiş mahkumiyet hükmüne ilişkin infaz işlemlerinin durdurulması ve sanığın hükümlü statüsü sona erdirilerek hakkında yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi talep etmişti. Kararı değerlendiren İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, kararın bağlayıcı olduğunu belirterek, karara uyulmasına oy birliğiyle karar verdi.
Yeniden yargılama talebinin kabulüne karar veren mahkeme, infazın durdurulmasına hükmetti. Sanık hakkında kesinleşmiş hükmün bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar veren mahkeme, milletvekili olması nedeniyle yasama dokunulmazlığı kaldırılana kadar yargılamanın durmasına karar verdi.
Mahkeme, sanığın dokunulmazlığının kaldırılması için Adalet Bakanlığı’na yazı yazılarak fezleke düzenlenmesinin istenilmesine hükmetti.
MİT tırlarının durdurulması görüntülerini Can Dündar’a verdiği gerekçesiyle 5 yıl 10 ay hapis cezası alan ve milletvekilliği düşürülen Enis Berberoğlu Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuş ve Berberoğlu hakkında yeniden yargılama kararı verilmişti. Kararı değerlendiren İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, yeniden yargılama yapılmasına yer olmadığına karar vermiş, Enis Berberoğlu ise avukatları aracılığıyla bir üst mahkeme olan İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi’ne itiraz dilekçesi sunmuştu.
İtirazı değerlendiren İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi, itiraza ilişkin karar verilmesine yer olmadığına hükmetmişti. Mahkeme kararında, ‘yeniden yargılama ile ilgili ve müteakip işlemlere ilişkin kararı vermekle görevli mahkemenin ihlal kararının kaynağı olan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi olduğu değerlendirilerek, Anayasa Mahkemesi’nin ihlalin giderilmesine ilişkin görevin İstanbul Bölge Mahkemesi 2. Ceza Dairesi olduğu kanaatine varılarak ve mahkememizin değişik iş talebi olarak geldiği ve görevsizliğe ilişkin mahkememizce göz önünde bulundurularak vaki itiraz hakkında karar verilmesine yer olmadığına’ ifadelerine yer verilmişti. Dosyanın İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ne iadesine karar verilmişti.
Berberoğlu’nun avukatları ise kararın ardından yeniden Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu. Başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, hak ihlali kararı vermişti.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Anayasa Mahkemesi (AYM) kararına uyularak Enis Berberoğlu hakkındaki infaz işlemlerinin durdurulmasını talep etti.
Başsavcılıkça İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilen talep yazısında, eski CHP Milletvekili Enis Berberoğlu’nun Anayasa Mahkemesi’ne yapmış olduğu bireysel başvurunun 21 Ocak’ta karara bağlanarak oy birliğiyle başvurusunun kabul edilebilir bulunduğu belirtildi. Yazıda, “AYM kararında sanık Kadri Enis Berberoğlu’nun Anayasa’nın geçici 20. Maddesinin yürürlüğe girmesinden sonra yapılan seçimlerde milletvekili seçilmesi nedeniyle tekrardan yasama dokunulmazlığını elde ettiğini, ancak yargılamaya devam edilmesi nedeniyle sanık Kadri Enis Berberoğlu’nun Anayasal siyasi faaliyette bulunma ve seçilme hakkının ihlal edildiğine karar verildiği” kaydedildi.
“Anayasa Mahkemesi bireysel başvuruları kabul ve karara bağlama noktasında Anayasaya tarafından yetkilendirilmiş olup kararları Anayasal olarak bağlayıcı niteliktedir” vurgusu yapılan yazıda, “Anayasa Mahkemesi’nin 21 Ocak 2021 tarihli kararında da belirtildiği üzere sanık Kadri Enis Berberoğlu hakkında yeniden yargılamanın kabulü, hakkında verilmiş mahkumiyet hükmüne ilişkin infaz işlemlerinin durdurulması, sanığın hükümlü statüsü sona erdirilerek hakkında yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi ve sanık Kadri Enis Berberoğlu hakkında TBMM’den dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin fezleke düzenlenmesi kamu adına talep ve mütalaa olunur” ifadeleri kullanıldı.
MİT TIR’larının durdurulması görüntülerini verdiği iddiasıyla Enis Berberoğlu, “Devletin güvenliği, iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri açıklamak” suçundan 5 yıl 10 ay hapis cezası Yargıtay’da onanmıştı. Onama üzerine milletvekilliği düşürülen Enis Berberoğlu, Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuş ve Berberoğlu hakkında yeniden yargılama kararı verilmişti. Kararı değerlendiren İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi ise yeniden yargılama yapılmasına yer olmadığına karar vermişti. Enis Berberoğlu ise avukatları aracılığıyla bir üst mahkeme olan İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi’ne itiraz dilekçesi sunmuştu. İtirazı değerlendiren İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi de itiraza ilişkin karar verilmesine yer olmadığına hükmetmişti. Mahkeme kararında, “yeniden yargılama ile ilgili ve müteakip işlemlere ilişkin kararı vermekle görevli mahkemenin ihlal kararının kaynağı olan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi olduğu değerlendirilerek, Anayasa Mahkemesi’nin ihlalin giderilmesine ilişkin görevin İstanbul Bölge Mahkemesi 2. Ceza Dairesi olduğu kanaatine varılarak ve mahkememizin değişik iş talebi olarak geldiği ve görevsizliğe ilişkin mahkememizce gözönünde bulundurularak vaki itiraz hakkında karar verilmesine yer olmadığına” ifadelerine yer verilmişti. Bunun üzerine Berberoğlu’nun avukatları da yeniden Anayasa Mahkemesine başvurmuştu.
Gizli kalması gereken bilgileri açıklamak” suçundan 5 yıl 10 ay hapis cezası alan ve Anayasa Mahkemesinin hak ihlali kararı verdiği Enis Berberoğlu’nun yeniden yargılanmasına yer olmadığı hükmüne yapılan itiraz, üst mahkemeye gönderildi.
Enis Berberoğlu’nun avukatları tarafından İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmek üzere, Anayasa Mahkemesi’nin “yeniden yargılama” hükmünü yerinde görmeyen İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesine sunulan itiraz dilekçesi, incelendi.
Mahkeme heyeti, usul ve yasaya uygun kararlarının yerinde olduğunu belirterek, dilekçe ve dava dosyasının, itirazı inceleyecek olan ve üst mahkeme sayılan İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verdi.
İtiraz dilekçesi İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yasal süresi içerisinde incelenip karara bağlanacak.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, CHP Milletvekili Enis Berberoğlu ile ilgili yeniden yargılanma yer olmadığına ilişkin kararının detayları ortaya çıktı. Mahkeme kararında, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) Berberoğlu ile ilgili “yeniden yargılama ve durma” kararının “yerindelik denetimi” kapsamında olduğu değerlendirmesi yaptı. Mahkeme AYM’nin böyle bir yetkisi olmadığı görüşüyle, yeniden yargılama ve durma kararı verilmesine yer olmadığına, hükmün aynen ifasına oy birliğiyle karar verdi.
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, CHP Milletvekili Enis Berberoğlu’nun yeniden yargılamasına yer olmadığına ilişkin karar verdi. DHA muhabiri kararın detaylarına ulaştı. Buna göre Mahkeme, AYM’nin “yol gösterme” değil, “yerindelik denetimi” yaptığı, böyle bir yetkisi bulunmadığı gerekçesiyle yeniden yargılama ve durma kararı verilmesine yer olmadığına, hükmün aynen ifasına oy birliğiyle karar verdi.
Mahkeme, 6126 Sayılı “Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkındaki” Kanunun 50 fıkra 1-son cümlesinde “yerindelik denetimi” yapma yetkisinin bulunmadığını belirttiği kararında şu değerlendirmeyi yaptı:
“AYM’nin hak ihlali talebindeki görevi mevcut yargılama dosyasındaki ihlali tespit etmek ve daha sonra ihlalin nasıl kaldırılacağı ya da durdurulacağı konusunda mahkemeye yol göstermektir. AYM tarafından başvurucu hakkında seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının ihlal edildiğine karar verilmekle birlikte, ihlalin ortadan kaldırılması için yeniden yargılama ve mahkememizce durma kararı verilmesi gerektiğine dair yol gösterme işlemi yapılmıştır. 6216 sayılı Yasa’nın 50 fıkra 1-son cümlesinde ayrıntılı olarak belirtildiği üzere, AYM ihlal kararından sonra hiçbir şekilde yerindelik denetimi yapamayacaktır.”
AYM’nin bu kararıyla Mahkemeye müdahale ettiği değerlendirilmesi yapılarak, şöyle denildi:
“Bu kapsamda incelendiğinde; başvurucu hakkında daha önceden verilmiş olan ve Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin kararıyla kesinleşen hapis cezasına ilişkin başvurucunun hak ihlali tespit ettikten sonra, yerindelik denetimi yapacak şekilde, yeniden yargılama ve hemen durma kararı verilmesi, mahkememizin görev ve yetki alanı içerisinde verilmiş karara müdahaledir.”
Temyiz aşamasında sanık avukatlarının yargılamanın durması talebinde bulunduğu ancak reddedildiği hatırlatılan kararda “Sanık avukatları tarafından daha önceden yargılamanın ve infazın durması talepleri temyiz aşamasında incelenmiş olup, bu taleplerin reddine karar verilmiştir. Yeniden AYM tarafından bu talepler hakkında yerindelik denetimi oluşturacak şekilde yeniden yargılama ve durma kararı verilmesine ilişkin mahkememize yol gösterme kararı, yerindelik denetimi kapsamındadır” denildi. Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri ile ilgili kanunun ilgili maddesinde, AYM’nin yerindelik denetimi yapma yetkisi bulunmadığı belirtilen kararda “AYM vermiş olduğu kararda hak ihlali tespitinden sonra, yeniden yargılama ve durma kararı verilmesine dair yapmış olduğu yol gösterme işlemi de, yerindelik denetimi yapma kapsamında kaldığı anlaşılmıştır” denildi.
Anayasa Mahkemesi CHP’li eski milletvekili Enis Berberoğlu’nun seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, durdurulan MİT tırları görüntülerini Cumhuriyet gazetesine verdiği iddiasıyla yargılandığı davada 5 yıl 10 ay hapis cezası alan Enis Berberoğlu’nun, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının oy birliğiyle ihlal edildiğine hükmetti.
Enis Berberoğlu’nun bireysel başvurusunda, “dokunulmazlık hakkını yeniden kazanan bir milletvekili hakkında yargılamaya devam edilmesi ve tutukluluğun sürdürülmesi nedeniyle seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, iddia tanığının duruşmada hazır edilmemesi nedeniyle de tanık sorgulama hakkının ihlal edildiği” öne sürülmüştü.
Başvuruyu bugünkü gündem toplantısında ele alan Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, Berberoğlu’nun, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulunun oy birliğiyle aldığı kararın gerekçesi daha sonra yazılacak.
Berberoğlu, durdurulan MİT tırları görüntülerini Cumhuriyet gazetesine verdiği iddiasıyla yargılandığı davada, “siyasi ve askeri casusluk maksadıyla devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından gizli kalması gereken bilgilerini açıklamak” suçundan 5 yıl 10 ay hapis cezası aldı.
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 20 Eylül 2018’de Berberoğlu’nun hapis cezasını onadı, milletvekilliği sona erinceye kadar cezasının infazının durdurulmasına ve salıverilmesine karar verdi.
Yargıtay kararı üzerine tahliye edilen Enis Berberoğlu hakkındaki kesinleşmiş ceza, TBMM Genel Kurulu’nda 4 Haziran 2020’de okunmuş ve CHP’li Berberoğlu’nun milletvekilliği düşürülmüştü. Ertesi gün gözaltına alınan Berberoğlu, yeniden tutuklanarak cezaevine gönderilmiş, aynı gün koronavirüs tedbirleri kapsamında izinli olarak cezaevinden çıkarılmıştı.
Milletvekilliğinin düşürülmesinin ardından, kesinleşmiş hapis cezası nedeniyle dün gözaltına alınan ve ardından tutuklanarak cezaevine gönderilen CHP’li Enis Berberoğlu, tahliye edildi.
Enis Berberoğlu, dün gece hakkındaki kesinleşmiş hapis cezası nedeniyle tutuklanarak Maltepe Cezaevi’ne götürüldü. Berberoğlu’nun, koronavirüs salgını nedeniyle evinde cezasını çekmesi yönünde karar verildi.
Berberoğlu’nun 18 aylık cezasının 31 Temmuz’a kadar olan kısmını dışarıda, sonrasını ise cezaevinde geçirmesi yönünde karar alındığı öğrenildi. Bunun üzerine Berberoğlu, Maltepe Cezaevi’nden tahliye edildi.
Milletvekilliği düşürülen Enis Berberoğlu, CHP Genel Merkezi’nde düzenlediği basın toplantısında kalan 18 aylık cezasını yatmak için teslim olacağını belirterek çıktığı günden bu yana demokrasi koşullarında bir gelişme olmadığını belirterek kararın kendisi için bir sürpriz olmadığını söyledi.
”Demokrasi için bir bedel ödenecekse bu bedeli önce CHP’liler öder” diyen Berberoğlu, basın mensuplarından helallik istedi.
CHP milletvekili Enis Berberoğlu MİT TIR’ları haberi yüzünden casuslukla suçlanıp 25 yıl hapse çarptırılmıştı. Peş peşe gelen tartışmalı kararlar üzerine CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu 15 Haziran 2017 günü Ankara’dan yola çıkarak İstanbul’da sona eren 24 günlük tarihi Adalet Yürüyüşü’nü gerçekleştirmişti.
Berberoğlu hakkındaki karar, Yargıtay tarafından 9 Ekim 2017 tarihinde bozulmuştu. Yeniden yargılanan Berberoğlu 13 Ekim 2018’de 5 yıl 10 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu: Enis Berberoğlu’nun Milletvekilliğinin düşürülmesi, içinde yaşadığımız 20 Temmuz Sivil Darbe sürecinin bir sonucudur, millet iradesinin yok sayılmasıdır. Adaleti, hakkı ve hukuku sağlamak için demokrasi mücadelesine devam edeceğiz.