Radyonve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), küfür ve argo ifadelerin kullanıldığı ‘Konuşanlar’ programı nedeniyle, dijital içerik platformu Exxen’e idari para cezası ve katalogdan çıkarma müeyyidesi uyguladı.
RTÜK’ten yapılan yazılı açıklamaya göre, kamuoyunda tartışmalara yol açan ve tepkiyle karşılanan Exxen’in ‘Konuşanlar’ programı RTÜK toplantısında ele alındı. Programda mizahı aşan galiz ifadelerin, bir yapımda ağza dahi alınmayacak söylemlerin bulunduğunu tespit eden RTÜK, Türk toplumunun temeli olan ailenin fertlerinin de dahil edildiği ve cinsiyetçi unsurlar da içeren çok sayıdaki küfür ve argo kelimelerin ekranlara yansıtılmasının yayıncılık ilkelerine aykırı olduğu kanaatine vardı.
Kitle iletişim araçlarında sıkça duyulan argo/küfür kullanımının zaman içerisinde bireyler tarafından kanıksanabileceği ve meşrulaşabileceği sonucuna varan Üst Kurul üyeleri, 6112 sayılı Kanunda yer alan, ‘Yayın hizmetleri, ….. Toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olamaz.’ ve ‘Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez.’ hükümlerinin ihlal edildiği gerekçesiyle Exxen’e idari para cezası ve katalogdan çıkarma müeyyidesi uyguladı.
NETFLİX’E PARA CEZASI
Lisanslama süreçleri biten dijital platformları denetlemeye hız veren RTÜK, son toplantısında Netflix’te yayınlanan İspanyol yapımı bir filmi de ele aldı. Söz konusu filmin eşcinselliğin, ensest ilişkilerin ve çiftler arası eş değiştirmenin yoğun olarak işlendiği bir kurgu üzerine inşa edildiğini belirleyen Üst Kurul, bu durumun toplumun manevi değerlerine ve genel ahlaka aykırı olduğundan hareketle yapımın yer aldığı Netflix’e idari para cezası ve katalogdan çıkarma cezası verdi.
FOX’A ‘YASAK ELMA’ MÜEYYİDESİ
FOX’da yayımlanan ‘Yasak Elma’ dizisi hakkında hazırlanan uzman raporu da Üst Kurulun masasındaydı. Dizideki sahnelerde geçen ‘İki tane iyi arkadaş varmış böyle birbirlerinin evine girip çıkan cinsten, birisi diğerinin kocasıyla birlikteymiş….Hayır sanki dünyada ilk defa böyle bir şey oluyormuş gibi konuşuluyor da. Günümüzde herkes yapıyor.’, ‘Ayrıca herkes beni ‘metres’ ilan ediyor ama karşımdaki adam ne ailesini ne karısını düşünüyor’ şeklindeki diyaloglar ayrıntısıyla incelendi. Gayrimeşru ilişkilerin ‘eğlence’ adı altında masumane gösterildiğini, toplumsal manada olumsuz bir kavram olan ‘metres’ kelimesinin normalleştirildiğini, hatta çocuğun olduğu bir sahnede kullanıldığını, aile kavramıyla ilgili olumsuz şakalar yapıldığını, aldatılan kadınların küçük düşürüldüğünü, Türk toplumunun genel ahlak kavramı ve milli-manevi değerleriyle bağdaşmayacak çeşitli ifadelerin izleyicilere aktarıldığını tespit eden RTÜK, dizinin aile mefhumunun kapsadığı değerlerin erozyona uğramasına ve aile üyelerinin birbirlerine yönelik olumsuz davranışlarının toplum tarafından kanıksanarak topluma zarar verici nitelikte olduğuna karar vererek yayıncı kuruluşa idari para cezası yaptırımı uyguladı.
HALK TV’YE İKİ AYRI YAPTIRIM
Halk TV’nin ilk dosyası ‘Açıkça’ programına ilişkindi. Programda konuklar arasında geçen ‘Bakın hainlik aranıyorsa, ihanet aranıyorsa ihanet burada. Şunu sana sağlayan sana bunu veren bu rejime, Cumhuriyete, üstelik onun anayasasına göre görevlendirildiğin halde o anayasayı ihlal ederek, laiklik ilkesi doğrultusunda görev yapman gerekirken laikliği alaşağı edip her fırsatta onu yok etmeye çalışırken bu ülkenin anayasal düzenine ihanet ediyorsunuz.’ şeklindeki ifadelerle Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’a yönelik yapılan açıklamaların kamusal sorumluluk anlayışı ile bağdaşmadığı, yayın sırasında kullanılan bu ifadelerin dürüst, kişi ve kurumları zedeleyecek nitelikte olduğu kanaatiyle Halk TV’ye idari para cezası yaptırımı uygulandı. ‘İki Yorum’ isimli programı da görüşen Üst Kurul, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli hakkında eleştiri sınırlarını aşan açıklamalardan dolayı Halk TV’ye idari para cezası verdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik yine eleştiri sınırlarını aşan ifadelerin kullanıldığı Tele 1’in ‘Demokrasi Arenası’ programı da Üst Kurul toplantısında yaptırıma uğradı.
DMAX’A SİGARA CEZASI
Kanalın ‘Bagaj Savaşları’ isimli belgeselinde hiçbir önlem alınmadan sigara içme ve duman görüntülerinin ekrana getirildiğini belirleyen RTÜK, yayıncı DMAX’a da idari para cezası uyguladı.
