Etiket: faiz indirimi

  • ABD’de faiz indirimi beklentileri

    ABD’de faiz indirimi beklentileri

    ABD ekonomisinin son 30 yılın en güçlü “şahin” adımlarına karşın soğuma emaresi göstermemesi piyasalarda başlıca risk unsuru olmaya devam ediyor.

    Covid-19 salgını sonrası alınan önlemler dünya genelinde enflasyona neden olurken, salgının etkisini kaybetmesiyle birçok merkez bankası, “güvercin” politikalara son vererek “şahin” tarafa geçti.

    “Şahin” adımlarda dünyaya öncülük eden Fed, 25 baz puanla başlayan faiz artırımlarını 75 baz puana kadar çıkarttı ve toplamda 450 baz puanlık faiz artırımına gitti.

    Banka, Aralık 2022 ve şubat toplantılarında faiz artırım hızını 25’er baz puan düşürerek 75 baz puandan 25 baz puana indirirken, bu dönemde para piyasalarındaki fiyatlamalara Fed’in nihai faiz oranını yüzde 5,25-5,50 bandında belirleyeceği beklentileri hakim oldu. Buna karşın şubatta açıklanan istihdam raporu verilerinde tarım dışı istihdamın ocakta 517 binle beklentilerin oldukça üzerinde gerçekleşmesi, piyasalardaki fiyatlamaları tekrar zorlaştıran süreci başlattı.

    Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in faiz oranını yüzde 6’ya kadar çıkarabileceğine yönelik tahminler ortaya çıkarken, Banka’nın yıl sonunda faiz indirmeye başlayacağına yönelik öngörüler ise önemli derecede güç kaybetti.

    ABD Ekonomisi soğumuyor 

    Ülkede açıklanan makroekonomik veriler, Fed’in soğutmaya çalıştığı ekonominin hala sıcak olduğuna işaret ediyor.

    Analistler, açıklanan bazı verilerin sınırlı da olsa yavaşlayan ekonomik aktiviteye işaret ettiğini ancak söz konusu yavaşlamanın piyasa beklentilerinin uzağında kaldığını belirterek, bu durumun piyasa fiyatlamalarını bozmaya devam ettiğini söyledi.

    Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam, şubatta 311 bin kişi artarak beklentileri aşarken, işsizlik yüzde 3,4’ten yüzde 3,6’ya yükseldi.

    Fed’in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç ise aynı dönemde yüzde 0,2 artarak 33,09 dolara tırmandı. Piyasa beklentileri, ortalama saatlik kazancın söz konusu dönemde ocak ayında olduğu gibi yüzde 0,3 artması yönündeydi.

    ABD’de ocak ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 6,4 ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzde 6 artarken, iki verinin de piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşmesi enflasyonda düşüş eğilimine ilişkin soru işaretlerini ortaya koydu.

    Ülkede fabrika siparişleri, yılın ilk ayında yüzde 1,6 azalsa da tahminlerden daha az geriledi, perakende satışlar ise ocakta yüzde 3 ile öngörülerin üzerinde arttı.

    ABD’de özel sektör istihdamı şubatta 242 bin yükselirken, piyasalarda 200 binlik bir artış olması bekleniyordu. Ülkede JOLTS açık iş sayısı, ocakta 10 milyon 842 bine gerilese de bu verinin beklentilerin üzerinde kalması dikkati çekti.

    Fed’in bu ayki Bej Kitap Raporu’nda da genel ekonomik faaliyetin 2023’ün başlarında “biraz” arttığı bildirildi. Birçok bölgede fiyat artışlarının yavaşlamasına karşın enflasyonist baskıların yaygın olmaya devam ettiğine işaret edilen raporda, fiyat artışlarının yıl boyunca ılımlı hale gelmeye devam etmesinin beklendiği kaydedildi.

    Analistler, ABD ekonomisinde konut sektörünün önemine dikkati çekerek, faiz artışlarının bundan önceki dönemlerde ilk önce konut sektörünü etkilediğini, devamında diğer sektörlerin yavaşladığını ifade etti.

    Atılan “şahin” adımlara karşın ülkede henüz konut sektöründe de istenilen sonucun alınamadığını belirten analistler, artan faiz oranlarının ekonomide yavaşlamaya neden olamamakla birlikte bankacılık başta olmak üzere çeşitli sektörlerde likidite sorununa yol açabilme ihtimalinin Fed’in işini gittikçe zorlaştırdığını kaydetti.

    ABD’de ocakta yeni konut satışları 670 binle öngörülerin oldukça üzerinde gerçekleşti. S&P Case-Shiller Ulusal Konut Fiyat Endeksi, geçen yıl aralıkta yıllık bazda yüzde 5,8 artarak önceki aylara kıyasla yavaşlama kaydetti.

    Öte yandan, ülkede hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 50,6 ile genişlemeye işaret ederken, tüketici güveni de güçlü kalmayı sürdürüyor.

    Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi şubatta 67’ye çıktı, ocakta kişisel harcamalar da yüzde 1,8 ile beklentilerin üzerinde arttı.

    Ülkede Conference Board Tüketici Güven Endeksi, şubatta düşüşünü sürdürdü. Tüketicilerin 12 aylık enflasyon beklentileri yüzde 6,7’den yüzde 6,3’e geriledi.

  • Ev alacaklar dikkat! Detaylar belli oldu

    Ev alacaklar dikkat! Detaylar belli oldu

    Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararının ardından kamu bankaları da kredi faiz oranlarını düşürdü. Sıfır konutlar için kredi faiz oranlarını, 1 milyon TL altı tutarlarda yüzde 1.20’ye, 1 milyon TL üzerindeki tutarlarda ise yüzde 1.29’a indi. Böylece 500 bin lira kredi çekilmesi halinde vatandaşın toplam ödemesi 39 bin 638 lira daha az olacak. Sıfır ev almak için 1.5 milyon lira kredi çekenlerin toplam ödemesi de 67 bin lira düşecek.

    Kamu bankaları kredi faiz oranlarında ürün ve vade yapısına göre 100 baz puana kadar değişen oranlarda indirime gitti. Kamu bankaları, kurumsal kredi faiz oranlarında 100 baz puana kadar indirim yaptı. Konut kredilerinde de indirime giden kamu bankaları, sıfır konutlar için kredi faiz oranlarını, 1 milyon lira altı tutarlarda yüzde 1.20’ye, 1 milyon lira üzerindeki tutarlarda ise yüzde 1.29’a düşürdü.

    YÜZDE 1.20’YE DÜŞTÜ

    Merkez Bankası (MB), eylül ayında başlattığı politika faizinde indirim sürecini kasım ayında da devam ettirdi. 23 Eylül tarihinde politika faizi yüzde 19’dan yüzde 18’e, 21 Ekim’de yüzde 16’ya ve son toplantıda da yüzde 15’e indirdi.

    Kamu bankalarında indirim başlamadan önce 1 milyon liranın altında genellikle uygulanan faiz alan yüzde 1.37, 1 milyon lira ve üstü kredilerde uygulanan aylık faiz yüzde 1.41 civarındaydı. Kamu bankaları kredi faizlerindeki ilk indirimleri 25 Ekim tarihinde yapmıştı. Konut kredileri faiz oranları 1 milyon lira altı tutarlarda yüzde 1.29, 1 milyon lira üzerindeki tutarlarda yüzde 1.34’e düşürülmüştü.

    Merkez Bankası’nın perşembe günü yaptığı toplantının ardından dün de kamu bankalarından bir adım geldi. kamu bankaları sıfır konutlar için kredi faiz oranlarını 1 milyon lira altı için yüzde 1.20’ye, 1 milyon lira üstü için de yüzde 1.29’a düşürmüş oldu.

    ORTALAMA FAİZDE DURUM NE OLDU?

    Para Politikası Kurulu (PPK) eylül ayından itibaren politika faizinde 4 puanlık indirim yaptı. Merkez Bankası’nın bankalarca açılan kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz verilerine göre ticari kredilerde ortalama faiz 3 Eylül tarihinde yüzde 21.62 civarındaydı.

    24 Eylül’de yüzde 21.20 olan ortalama ticari kredi faizleri, 22 Ekim’de yüzde 20.25, 29 Ekim’de yüzde 19.38, 5 Kasım’da yüzde 19.50 ve 12 Kasım tarihinde de yüzde 19.32’ye geriledi. 18 Kasım tarihinde yapılan 100 baz puanlık indirimin etkisi bu ortalamalara henüz yansımadı.

    Konut kredilerinde ise 3 Eylül tarihinde yüzde 17.88 olan ortalama faiz, 24 Eylül’de yüzde 17.91, 22 Ekim’de yüzde 17.95, 29 Ekim’de yüzde 17.53, 5 Kasım’da yüzde 17.23 ve 12 Kasım’da da yüzde 17.14 seviyesine gerileyebildi. Ticari kredile faizlerinde gerileme gözlenirken, konut kredilerinde sınırlı kaldı.

    1 MİLYON TL ALTI İÇİN TAKSİTLER

    1 milyon lira altı konutlar için kredi faizi yüzde 1.29’du. 500 bin lira kredi çekilmesi halinde 120 ay vadeyle aylık taksit ödemesi 8 bin 214 liraya denk geliyordu. Geri ödenecek toplam tutar 985 bin 721 lira olacaktı. Sıfır konutlar için kamu bankaları kredi faizini yüzde 1.20’ye çekti.

    Bu durumda 500 bin liralık bir kredi için aylık taksit 7 bin 884 lira gerileyecek ve ödenecek toplam tutar da 946 bin 83 liraya düşecek. Toplam geri ödenecek tutar 39 bin 638 lira daha az olacak.

    100 bin lira kredi çekmek istenildiğinde kredi faizi yüzde 1.29’ken 120 ay vadede aylık taksit olarak bin 642 lira ödeyecekti. Geri ödenecek toplam tutar ise 197 bin 144 liraydı. Faizin düşürülmesiyle taksit tutarı bin 577 lira, geri ödenecek toplam tutar da 189 bin 217 lira olacak. Böylece geri ödenecek toplam tutar 7 bin 927 lira azalacak.

    1 MİLYON TL ÜSTÜ İÇİN TAKSİTLER

    Kamu bankaları 1 milyon lira ve üstünde konut kredisi faizi olarak yüzde 1.34 faiz uyguluyordu. Sıfır ev almak için 1.5 milyon lira kredi 120 ay vadeyle çekildiğinde aylık taksit 25 bin 201 lira, geri ödenecek tutar da 3 milyon 24 bin lira olacaktı.

    Kredi faizi 1 milyon lira üstü kredilerde yüzde 1.29 olunca, aynı kredi için aylık taksit ödemesi 24 bin 643 olacak. Geri ödenecek toplam tutar ise 2 milyon 957 bin liraya inecek.

    ‘SIRA ÖZEL BANKALARDA’

    Konut kredi faizindeki indirimi değerlendiren İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele kapsamında faiz oranlarında indirim yapmasına kamu bankalarının destek vermesini bekliyorduk ve bu adımının piyasa için olumlu olduğunu düşünüyoruz. Asıl önemli beklentimiz özel bankaların da bu adıma ayak uydurması.

    Kamu bankalarının 1 puanlık indirimi rakamsal olarak çok büyük bir tutar olmayabilir. Önemli olan tüm finans sektörünün el ve güç birliği yaparak enflasyon ve yüksek faizle mücadele edildiğini göstermesidir. Özel bankaların da faiz indirimine gitmesi, kredi kullanmak isteyenlere olumlu bir mesaj verecektir ve belirsizliğin ortadan kalkacağına dair umutları artıracaktır” dedi.