Pembe Tek Boynuz

Etiket: fizik

  • Nobel Fizik Ödülü sahiplerini buldu

    Nobel Fizik Ödülü sahiplerini buldu

    Pierre Agostini, Ferenc Krausz ve Anne L’Huillier’in “maddedeki elektron dinamiklerini incelemek için attosaniye ışık darbeleri üreten deneysel yöntemler” ile 2023 Nobel Fizik Ödülü’ne layık görüldü.

    Bu yıl 11 milyon İsveç kronuna (yaklaşık 1 milyon dolar) yükseltilen ödül, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından veriliyor.

    Nobel Fizik Ödülü, Macar bilim insanı Katalin Kariko ve ABD’li meslektaşı Drew Weissman’ın Covid-19 aşılarının yolunu açan mRNA molekülü keşifleri nedeniyle tıp ödülünü kazanmalarının ardından bu hafta verilen ikinci Nobel oldu.

    NOBEL ÖDÜLLERİ HAKKINDA

    Dinamitin mucidi ve iş insanı Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine bilim, edebiyat ve barış alanlarındaki başarılara verilen ödüller, 1901 yılından bu yana bilim dünyasındaki en prestijli ödüllerden biri haline geldi.

    Geçen yıl, Alain Aspect, John Clauser ve Anton Zeilinger, iki parçacığın aralarındaki boşluktan bağımsız olarak birbirine bağlı olduğu kuantum dolanıklık üzerine yaptıkları çalışmalarla Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmıştı.

    Ekim ayı başında hafta içi peş peşe açıklanacak Nobel ödüllerini kimya, edebiyat, barış ve ekonomi ödülleri takip edecek.

  • Oppenheimer’ın Türk fizikçiye mektubu

    Oppenheimer’ın Türk fizikçiye mektubu

    Atom bombasının babası olarak anılan Robert Oppenheimer’ın hayatını anlatan “Oppenheimer” filmi vizyonda. Sosyal medyanın gündeminde ise bir mektup var. Filme ilham veren fizikçi Robert Oppenheimer’ın, 1962’de Türk fizikçi Feza Gürsey’e yazdığı mektup, kısa süre içerisinde sosyal medyanın en çok konuşulan konularından biri haline geldi.

    Oppenheimer mektubunda şunları söylüyor:

    “T.D.’den, gelecek yıl burada bir yılı karşılayabileceğinizi öğrendim. Umarım öyledir ve sizden haber aldığımda meslektaşlarıma danışacağım ve olumlu düşüncelerimizi kağıda dökeceğiz. Kısa süre sonra tekrar gelmeniz bana doğru geliyor.”

    20. yüzyılın önemli matematikçi ve teorik fizikçilerinden biri olarak kabul edili Feza Gürsey, 1971’den 1991’e kadar Yale Üniversitesi’nin Fizik Bölümü’nde görev yaptı. Temel parçacık fiziği alanında yaptığı önemli katkılar nedeniyle 19 Ocak 1977’de Sheldon Glashow ile birlikte Oppenheimer Ödülü’ne layık görüldü.

    Bilim ve teknoloji dünyasında “nükleer bombanın babası” olarak anılan, Manhattan Projesi başkanlığını yapmış Amerikalı fizikçi ve üniversite profesörü Robert Oppenheimer, bilimsel ekibin önderliğini yaparak Los Alamos’ta nükleer silahların geliştirilmesine öncülük etti. bilimsel ekibin önderliğini yaparak Los Alamos’ta nükleer silahların geliştirilmesine öncülük etti. Proje sonunda 16 Temmuz 1945’te New Mexico’da gerçekleştirilen Trinity testi ile dünyanın ilk nükleer patlaması başarıyla gerçekleştirildi.

    Ancak nükleer silahların kullanımının yarattığı etik ve siyasi tartışmalar nedeniyle, Oppenheimer’in güvenlik soruşturması sürecinde önceden yaptığı bazı siyasi ve sosyal aktiviteleri nedeniyle ABD hükümeti tarafından güvenilmez görüldü ve 1954’te gizli belgelere erişiminin kaldırılmasına karar verildi. Bu olay, Oppenheimer’in kariyerine ve yaşamına olumsuz bir etki yaptı.

    Robert Oppenheimer, nükleer fizik alanında yaptığı önemli katkıları ve Manhattan Projesi’ndeki liderliği nedeniyle bilimsel dünyada ve tarihçiler arasında önemli bir figür olarak hatırlanıyor.

  • Türk gencinden olimpiyatlarda derece

    Türk gencinden olimpiyatlarda derece

    Almanya’da Türk genci başarılarıyla ses getirdi. Ülkenin Erlangen kentinde yaşayan Efe Berk Gökkuş, üniversiteye girmek için lise eğitiminin ardından üniversiteye giriş sınavına girilmesi gerekirken, matematik ve Fizik olimpiyatlarındaki başarısı nedeniyle Nürnberg-Erlangen Friedrich-Alexandar Üniversitesi fizik bölümüne kabul edildi.

    En başarılı beş öğrenciden biri

    Efe Berk Gökkuş, 2 senedir üstün yetenekli öğrencilerin yer aldığı Orta Frankonya Özel Eğitim programında tek Türk öğrenci olarak Almanya tarafından verilen özel bir eğitim alıyor. Ayrıca Bavyera eyaleti tarafından Matematik dalında bu yılın 10’uncu sınıflar arasındaki en başarılı beş öğrenciden biri olarak başarı ödülüne hak kazandı. Gökkuş ödülünü, 14 temmuzda Nürnberg’de alacak.
    Almanya’nın Kiel şehrinde düzenlenen ve Bavyera Eyaletinden sadece 6 öğrencinin, Almanya genelinde ise 50 öğrencinin katıldığı Almanya Fizik olimpiyatları takımı seçmelerinde 32’inci olan Efe, üniversitedeki ilk yarı yıl eğitimini de 1.0 not ile bitirip yaz tatilinde fizik eğitimine devam etme hakkı kazandı.

     

    “Deneysel Fizik dersini üstün başarıyla tamamlamıştır”

    Lisedeki 2’inci yılında üniversiteye kabul edilen başka bir öğrencinin olmaması nedeniyle öğretmenleri tarafından tebrik edilen ve özel izinle üniversiteye gitmeyi başaran Efe Berk, amacım fizik ve matematik alanında başarılara imza atan bir fizik profesörü olmak” dedi.
    Gökkuş’a üniversiteye kabul edilmesine yönelik başarı belgesini Nürnberg-Erlangen Friedrich-Alexander Üniversitesinden Prof. Dr. Andreas Hirch verdi.

    Efe Berk Gökkuş’un aldığı belgede “Erlangen Albert-Schweitzer-Gymnasium 10. sınıf öğrencilerinden Efe Berk Gökkuş, Friedrich-Alexander-Universitesi Fizik Bölümü 2022/23 eğitim yılının ilk yarısında “Deneysel Fizik” dersini üstün başarıyla tamamlamıştır. Bu belge, bitirme sınavında aldığı sonuç olarak ilerideki üniversite eğitiminde geçerli sayılacaktır” yazısı yer aldı.

    “Tek Türk genci olması bizleri gururlandırıyor”

    Efe Berk Gökkuş’un bilgisayar mühendisi olan annesi Çiler Gökkuş ve babası Serdar Gökkuş yaptığı açıklamada, “Bizler için dünyadaki en önemli varlıklarımız çocuklarımızdır. Bizler ebeveynler olarak çocuklarımızın geleceğini düşünürsek ve çocuklarımızı iyi bir meslek sahibi olarak görmek istiyorsak onlarla yakından ilgilenmeliyiz. Çocuklarımızın yerinin okul ve bilim yerleri olduğunu aklımızdan çıkarmamalıyız. Efe oğlumuzun Almanya genelinde birçok seminer ve konferansa katılması aynı zamanda okul orkestrasında gitar çalan tek Türk genci olması bizleri gururlandırıyor” dedi.

  • Türk bilim adamları fizikte yeniçağ açıyor

    Türk bilim adamları fizikte yeniçağ açıyor

    Sivas Cumhuriyet Üniversitesi (SCÜ) Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Akkoyun ve çalışma arkadaşları; Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Bayram ile Artvin Çoruh Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cafer Mert Yeşilkanat tarafından, makine öğrenmesi kullanarak tesir kesitlerini çevrimiçi hesaplamaya imkan sağlayan bir hesaplama modülü oluşturuldu. Modül, gerçekleştirilen çalışmalar arasında Dünya’da bir ilk oldu.

    Ayrıca çalışma grubu üyelerinden Prof. Dr. Serkan Akkoyun ve Doç. Dr. Cafer Mert Yeşilkanat tarafından, “Estimation of fission barrier heights for even-even superheavy nuclei using machine learning approaches” isimli çalışma ilgili alanda öncü sonuçlar elde etti.

    Web of Science (WOS) dergi sıralamasında nükleer fizik alanında Dünya’da 5. sırada bulunan “Journal of Physics G: Nuclear and Particle Physics” dergisinde yayımlanan çalışma ile doğada bulunmayan ve henüz sentezlenmemiş süper-ağır atom çekirdekleri için makine öğrenmesi algoritmaları kullanarak atomların yaşam süreleri ile ilişkili bir kavram olan fisyon bariyer seviyeleri başarılı bir şekilde tespit edildi.


    Çalışma 10 yıl sürdü

    Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serkan Akkoyun, geliştirdikleri projenin üzerinde 10 yıldır çalıştıklarını belirterek, “Biz çalışma arkadaşlarımızla yaklaşık 10 yıl önce yapay zekanın fizikteki problemlere uygulanıp uygulanamayacağını merak ederek yola çıktık. O günden beri pek çok çalışma yaptık. Atomların özelliklerini, içerilerinde neler olduklarını ve temel birleşenlerini yapay zekânında yardımıyla belirleyebiliyoruz. Biz bu programın üzerinde 10 yıldır çalışıyoruz, zorluklarımız problemleri ele alıp çözebileceğimiz bir problemi alabilmek. Ele aldığımız problemi yapay zekanın desteği ile çözüm üretebilmek. Yapay zekâyı kullanabilmek için bizim bilgisayarlara ve algoritmalara ihtiyacımız var. Yeri geliyor bilgisayarlar bu karmaşık algoritmayı çözemiyor ve daha güçlü bilgisayar ağlarına bağlanmamız gerekiyor ”dedi.


    Dünyada ilk oldu

    Akkoyun, projenin dünyada bir ilk olduğunu belirterek, “Siz elinizdeki büyük veriyi kullanarak bilgisayarınıza bir eğitim yapıyorsunuz. Bugüne kadar yapılmış, deneyle gözlenip insan gözünün gördüğü verileri biz bilgisayara öğretiyoruz. Daha sonrasında bu öğrettiklerimizden yeni problemlerin sorularına cevap vermesini istiyoruz. Dünyada bir ilk olarak modül yetiştirdik. Fizik açısından yüksek bütçeli reaksiyonları gerçekleştirmek çok zaman ve güç gerektiren deneylerdir. Yaptığımız proje ile biz deneylerin tasarım aşamasında, yapacağımız deneylerin gerçekleşme ihtimalini hesaplayan bir modül geliştirdik. Dünya üzerinde herhangi bir araştırmacı burada bulunan modüle ulaşarak gerçekleştirmeyi planladığı reaksiyonun olma ihtimalini kestirebilecek. Fizik alanında yapay zeka ile kol kola girdik, artık yanımızda bir yoldaş” diye konuştu.