Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ocak ayına ilişkin enflasyon verilerini yayımladı. Buna göre Türkiye’de yıllık tüketici enflasyonu yüzde 48,69 olarak kaydedildi. Böylelikle enflasyon Nisan 2002’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Ocak ayında üretici fiyatlarında da hızlı yükseliş izlendi. Yıllık bazda üretici fiyatlarında yüzde 93,53 artış kaydedilirken, aylık artış ise yüzde 10,45 oldu.
Ocak ayında tüketici fiyat endeksi önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 48,69 arttı.
Böylelikle enflasyonda Nisan 2002’den bu yana en yüksek seviye görüldü.
TÜİK verilerine göre Ocak’ta aylık enflasyon yüzde 11,10 oldu.
Ocak ayında üretici fiyatları da hızlandı. Verilere göre üretici fiyat endeksi yıllık bazda yüzde 93,53 arttı. Aylık bazda üretici fiyatlarındaki artış ise yüzde 10,45 olarak kaydedildi.
TÜİK’in açıkladığı verilere göre yıllık çekirdek enflasyon yüzde 39,45 oldu.
409 maddenin 354’ünde artış oldu
Ocak 2022’de, endekste kapsanan 409 maddeden, 38 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 17 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 354 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
Yıllık en yüksek artış ulaştırmada
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 68,89 ile ulaştırma, yüzde 55,61 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 54,53 ile ev eşyası oldu.
Yıllık en düşük artış yüzde 10,76 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 18,67 ile eğitim, yüzde 25,32 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 28,63 ile sağlık oldu.
Aylık en yüksek artış alkollü içecekler ve tütünde
Buna karşılık, 2022 yılı Ocak ayında aylık bazda artışın yüksek olduğu ana gruplar sırasıyla, yüzde 21,90 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 18,91 ile konut, yüzde 12,82 ile ev eşyası oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Ocak ayında aylık düşüş gösteren ana grup yüzde 0,24 ile giyim ve ayakkabı oldu. En az artış gösteren ana gruplar ise yüzde 1,19 ile eğitim, yüzde 2,16 ile haberleşme ve yüzde 8,09 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.
Beklenti yüzde 46,5 düzeyindeydi
Bloomberg HT Araştırma Birimi’nin 25 kurumun katılımıyla gerçekleştirdiği ankette medyan beklenti Ocak ayında tüketici fiyatlarının aylık yüzde 9,4, yıllık ise yüzde 46,5 seviyesinde artması yönünde oluşmuştu.
Ankette Ocak ayı enflasyonu için en düşük beklenti aylık yüzde 5,8, en yüksek beklenti yüzde 13,72 olarak kaydedilmişti.
Yabancı kurumlar yüzde 48’in üzerini öngörmüştü
Yurtiçinde kurumlar yüzde 46,5 seviyesini dile getirirken yabancı kurumların analizinde Ocak için yüzde 48,2 beklentisi öne çıkmıştı.
Unicredit, müşterileriyle paylaştığı bir notta Ocak ayında enflasyonun aylık bazda yüzde 10,7 artarak yıllık yüzde 48,2’ye çıkmasını beklediklerini söylemişti.
Manşet enflasyondaki yükselişin üçte birinin artan elektrik ve doğalgaz fiyatlarından geleceğini belirten banka, alkol ve tütünün ise enflasyona 1,1 yüzde puan ekleyebileceğini belirtmişti.
Çekirdek enflasyonda ise aylık yüzde 7 yükseliş bekleyen banka, yıllık çekirdek enflasyonun yüzde 39,5’e ulaşmasını beklediklerini ifade etmişti.
Unicredit, belirli ürünlerden oluşturdukları sepetteki değişime göre Ocak ayında gıda fiyatlarındaki artışın yüzde 8,5 olacağını düşündüklerini vurgulamıştı.
Öncü göstergelerde sert yükselişler izlendi
Enflasyon açısından öncü göstergeler olarak kabul edilen Türk-İş ve İstanbul Ticaret Odası’nın ilgili endeksleri de fiyat artışlarının Ocak ayında hızlandığına işaret etmişti.
İstanbul Ticaret Odası’nın hesapladığı, perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi Ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 13,78; bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 50,91 arttı.
Böylelikle 2002 yılından bu yana en yüksek yıllık enflasyon kaydedildi.
Türk-İş’in hesapladığı gıda enflasyonu ise konfederasyonun verileri tuttuğu dönemin en yüksek seviyesine çıkmıştı.
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 3,71, son 12 ay itibariyle yüzde 59,67 oranında bir artış hesaplandığı belirtilmişti.
Bu oran araştırma tarihinin en yüksek yıllık gıda enflasyonu olarak kaydedilmişti.
Konfederasyonun açıklamasında, “Döviz kurlarının son büyük zirvesinden sonra geçen ay yüzde 25’e yakın bir artış gören gıda fiyatlarında, yeniden değer kazanan Türk lirasının olumlu etkisi market ve pazarlara neredeyse hiç yansımadı.” ifadeleri kullanılmıştı.
Nebati: Enflasyon Nisan’da yüzde 50’nin altında tepe yapacak
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, tüketici enflasyonunun Nisan’da yüzde 50 altında bir seviyede zirve yapacağını öngördü.
Enflasyon verisinin hemen öncesinde yayımlanan Nikkei haber ajansı söyleşisinde Nebati enflasyonu “önümüzdeki ciddi bir problem” olarak tanımlarken, dünyanın da benzer problemler yaşadığını söyledi ve “Ocakta yüksek enflasyon bekliyoruz ve bir süre seviyesini koruyacak. Yaz aylarında toparlanma göstermeye başlayacak ve aralıkta baz etkisiyle ciddi bir oranda düşecek” dedi. Nebati “Lira geçen yıl yüzde 45 değer kaybı yaşadı. Biz lirada daha fazla negatif gelişme ve sonuç olarak daha fazla değer kaybı öngörmüyoruz” ifadelerini kullandı.
