Van’da, sonbahar mevsimi son günlerinde sararan ağaç yapraklarının oluşturduğu güzel manzaralar, görülmeye değer kareler oluşturuyor. Kış mevsiminin habercisi hazan mevsimi sonbahar, kendini güzel bir şekilde gösteriyor. Kısalan günler, sararan yapraklar, yağan yağmurlar ve esen serin rüzgarları ile sonbahar, adeta görsel şölen sunuyor.
Erzurum’un önemli turizm ve doğal güzelliklerinden biri olan Tortum Şelalesi, sonbahar birlikte gelen rengarenk cümbüşüyle ziyaretçilerini bir kez daha kendisine hayran bıraktı. Uluslararası Sakin Kentler Birliğince (Cittaslow) “Türkiye’nin 11. sakin kenti” seçilen Uzundere, özellikle sahip olduğu Tortum Şelalesi ve çevresindeki doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini kendine hayran bırakmaya devam ediyor.
Tortum Şelalesi, şimdilerde sonbaharın etkileyici renklerine bürünmeye başladı. Uzundere ilçesinde yer alan bu doğa harikası, her yıl on binlerce ziyaretçiyi ağırlamayı sürdürüyor. Sonbaharın gelmesiyle birlikte, şelale çevresindeki ağaçlar sarı, kırmızı ve turuncu tonlarıyla süslenirken ortaya çıkan manzaralar adeta bir tabloyu andırıyor. Doğaseverler için muhteşem bir seyahat rotası olan Tortum Şelalesi, hem yerel halkın hem de turistlerin keyif aldığı bir doğa kaçamağı olarak popülerliğini sürdürüyor.
Şelalenin çevresi rengarenk oldu
Tortum Şelalesi, sonbaharın gelmesiyle birlikte etkileyici renklere büründü. Uzundere ilçesinde yer alan bu doğal harika, ziyaretçilere görsel bir şölen sunuyor. Doğaseverler için harika bir kaçış noktası olan Tortum Şelalesi, sadece yerel halkın değil, aynı zamanda şehre gelen turistlerin de ilgisini çekiyor. Şelaleyi ziyaret etmek isteyenler için erişim kolaylığı sağlanmış durumda. Ayrıca, ziyaretçilere çevre hakkında bilgi sunan bilgilendirici panolar da bulunuyor. Tortum Şelalesi’nin sonbahardaki manzarası, fotoğrafçılar için de eşsiz fırsatlar sunuyor.
Siirt Botan Vadisi sonbaharın renklerini yansıtan, doğal tarihi zenginlikleriyle ziyaretçilerini bekliyor. Siirt’teki Botan Vadisi Delikli Taş olarak bilinen Rasıl Hacar bölgede oluşan huzur ortamıyla birlikte yerli ve yabancı turistlerin uğrak yeri haline geldi. Rasıl Hacar’a gelenler, Delikli Taşta çektirdikleri fotoğrafları sosyal medya hesaplarında paylaşıyor.
Siirt’in tarihi mekanlarından biri olan ve Delikli Taş olarak bilenen Rasıl Hacar’da baharın gelmesi ile birlikte ziyaretçi hareketliliği yaşandı. Antalya’dan Siirt’e Delikli Taşı görmek için gelen Servet Demirdöven; Delikli Taşı herkesin görmesi gerektiğini belirtti. Demirdöven; “Burası harika, çok güzel bir yer. Gelsinler görsünler ve gezsinler. Çok güzel ve hoş bir yer. Manzara harika. Gezmeye ve görmeye değer bir yerdir’’ dedi.
Keban Baraj Gölü havzasında Murat Nehri’ne sıfır konumda bulunan Aşağı İçme köyü, konumu, manzarası ve güzelliği ile tatil bölgelerini aratmıyor. Her mevsim farklı bir güzelliğe bürünen köy, yıllardır kuraklıkla boğuşuyordu. Bu yıl bahar aylarında etkili olan yağışların ardından barajın da debisi yükseldi. En son 5 yıl önce dalgalar köye vururken, bu sene de debi aynı seviyeye geldi. Debinin son 5 yıldır ilk defa bu kadar yükseldiğini ve bu yükselişin 15 Haziran’a kadar süreceğini dile getiren köy sakinleri, güzelliğiyle köyün tatil beldelerini aratmadığını dile getirdi.
Köyün etrafının eskiden arazi olduğunu belirten köy sakinlerinden Selahattin Mutlu, “Barajın gelmesiyle birlikte burası bir tatil köyüne dönüştü. 2019 yılından sonra su seviyesi ilk defa bu kadar yükseldi. Suların tekrardan yükselmesiyle birlikte köyümüz tekrardan güzel bir tatil köyü olmuştur. Manzarası, yeşilliği ve suyu ile meşhurdur. Buraya gelenler hem suyun tadını çıkartıyor hem de balıklarını yiyorlar. Bu sene bol yağışları barajları doldurdu. Geçen yıl su seviyesi daha aşağıdaydı fakat bu sene daha yukarıda. Haziran ayının 15’ine kadar da su seviyesi yükselebilir. Su ilk defa bu kadar yüksek oluyor. 2019 yılında da yüksekti fakat bu yıl daha yüksek bir seviyede. Dışarıdan gelenler burayı bir sahil köyü olarak görüyorlar. Aynı zamanda burada tekne turları yapıyoruz. Köyümüz tatil beldelerini aratmıyor. Türkiye’nin batısında dahil böyle bir köy bulamazsınız. Baraj suyu çekilmezse eğer köyümüz daha da güzel olacaktır” dedi.
Türkiye’nin en önemli sulak alanlarından biri olan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde ilkbaharın gelmesiyle birlikte görsel şölen yaşanıyor. Su papatyaları ve rengarenk çiçeklerle kaplanan deltada kartpostallık görüntüler oluştu. 2023 yılında yaklaşık 100 bin kişinin ziyaret ettiği delta Ramazan Bayramı tatilinde ise yaklaşık 7 bin 500 ziyaretçiyi ağırladı. Yerli ve yabancı turistlerin ilgi gösterdiği deltada özellikle hafta sonları yoğunluk iki katına çıkıyor.
Doğal yaşama insan müdahalesi en aza indirildi
Samsun’un 19 Mayıs, Bafra ve Alaçam ilçeleri sınırlarında bulunan, 56 bin hektar alana sahip Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, Türkiye’de yaban hayatının korunduğu en önemli noktalardan birisi olma özelliğine sahip. 13 Nisan 2016’da, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde, Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan uygulamalarla doğal yaşama insan müdahalesi en aza indirildi.
2023 yılında 100 bin kişi ziyaret etti
Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin koruma amaçlı çalışmalarının olumlu geri dönüşleri hızla alınan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’ni ziyaretçiler sadece bisiklet, elektrikli bisiklet, akülü araçlarla deltayı gezebiliyor. Bu kapsamda 2023 yılında deltayı yaklaşık 100 bin kişinin ziyaret ettiği belirtildi. Uygulanan tedbirlerle birlikte deltadaki gerek kuşların gerek diğer yaban hayvanlarının sayısı her geçen yıl artarken göçmen kuşlar deltada yoğun bir şekilde gözlemlenebiliyor.
“Ülkemiz için çok önemli bir alan”
Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nin Türkiye’de doğal yaşamın ve yaban hayatının korunduğu en özel alanlardan birisi olduğunu belirten Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Halit Doğan, “Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti hem şehrimiz hem ülkemiz için önemli bir nokta. Yaban hayatının koruma altında olduğu ve bu kapsamda tüm tedbirlerin uygulandığı bu özel alanı ülkemizde ve yurt dışında daha çok insanın görmesini haberdar olmasını istiyoruz. Büyükşehir Belediyesi olarak doğa harikası bölgenin korunmasını sağlamanın yanında misafirlere de en iyi hizmeti sunabilmenin gayreti içindeyiz. Özellikle kuş gözlemcilerin, fotoğrafçıların, doğa tutkunlarının yoğun ilgi gösterdiği bölge özelikle ilkbaharda yemyeşil ve çiçeklerle rengarenk bir görünüme kavuştu. Kıymetli hemşehrilerimi ve kentimize il dışından gelen yerli ve yabancı turistleri mutlaka Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’ni ziyaret etmeye davet ediyorum” dedi.
365 ayrı türe ev sahipliği yapıyor
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti, habitat çeşitliliği ve fauna açısından zengin popülasyonuyla nesli tükenme tehlikesi altındaki 24 kuş türünden 15’ine, ülkede görülen 500 kuş türünden de 365’ine ev sahipliği yapıyor. 140 tür kuşun ürediği delta her yıl 7 milyondan fazla göçmen kuşun rotasında yer alıyor. Özellikle bahar döneminde binlerce leyleğe ev sahipliği yapıyor.
Erzincan’da köylerdeki ormanlık alanlar ve dağlar başta olmak üzere yüksek rakımlı bölgelerde sonbaharla oluşan doğal güzellikler, seyrine doyumsuz manzara sunuyor.
İlkbaharda yemyeşil görüntüsüyle bölgeye ayrı renk katan farklı türdeki ağaçların yaprakları, sonbahar aylarında rengarenk renklere bürünüp ardından dökülüyor. Renk cümbüşüne dönen ve tabloyu andıran dağlardaki ağaçlar, doğaya ayrı bir güzellik katıyor
Dağlarda görülen rengarenk ağaçlar, yolda ilerleyen sürücülere güzel manzara izleme keyfi sunuyor.
Rengarenk dağları izlerken keyif aldıklarını belirten vatandaşlar, “Buralar gezip görülecek yerler. Sonbaharda yapraklar sararmaya başladı ve her ağaç ayrı bir renk aldı.” dedi.
Doğu’nun Çukurova’sı Iğdır’da yer alan kayısı bahçeleri şehrin ekonomisine büyük katkı sağlıyor. Bahar ayında açan çiçekleri ile tablo gibi bir görüntü ortaya koyan bahçeler sonbahar mevsimi ile de muhteşem görüntüler ortaya çıkarmaya başladı.
Sonbahar mevsimi ile kayısı ağaçlarında sarararak dökülen yapraklar kente ayrı bir güzellik katıyor. Sarı, yeşil ve kahverengi tonların bir araya geldiği bahçeler görenleri kendine hayran bırakıyor. Havadan dron ile görüntülenen bahçelerin masalsı güzelliği ziyaretçilerini bekliyor.
Antalya’nın tarihi Kaleiçi bölgesinde bulunan falezlerin denizle buluştuğu nokta, sadece kara üstü güzellikleriyle değil, aynı zamanda deniz altı zenginlikleriyle de dalış tutkunlarını cezbetmeye devam ediyor. Deniz sporlarına ilgi duyanlar ve su altı macerası arayanlar için Kaleiçi, son yıllarda heyecan verici bir dalış destinasyonu haline geldi. Turkuaz mavisi sularda farklı türlerde çok sayıda balık, renkli mercan resifleri ve antik surların kalıntıları gibi ilgi çekici deniz altı özellikleri bulunuyor. Dalış noktaları, hem yeni başlayanlar hem de deneyimli dalıcılar için uygun farklı derinlik seviyelerine sahip özellikte bulunuyor.
“Bu yıl Rus turistte ise azalma yaşandı”
Her yıl dünyanın dört bir noktasından milyonlarca misafir ağırlayan turizm kenti Antalya’da su altı güzelliklerine en çok ilgi ise Avrupalı turistlerden geldi. 2023 yılının dalış sektörü için iyi geçtiğini ifade eden Antalya Sualtı Derneği Başkanı Semih Başaran, “Turistlerin ilgisi geçen yıla göre daha fazla oldu. Dönemsel olarak düştüğü zamanlar da oldu. Özellikle Avrupalı turistlerin ilgisinin yüksek olduğunu gördük. Hindistan’dan da gelenler oldu. Bu yıl Rus turistte ise azalma yaşandı. Kaleiçi bölgesinde su altı canlılığı oldukça fazla. Farklı çeşitlerde çok sayıda balık görüyoruz, özellikle levrek ve kefal sürüleri var” dedi.
“Almanya ve İngiltere’den gelen turistlerin ilgisi daha fazla”
Kaleiçi ve falez bölgesinde canlı popülasyonunun oldukça fazla olduğuna dikkat çeken Başaran, “Küresel ısınmanın bir sonucu olarak istilacı türleri de çok görmeye başladık. Her yıl bunun sayısı giderek artıyor, bu yıl balon ve aslan balıklarını fazlasıyla gördük. Avrupa’dan Almanya ve İngiltere’den gelen turistlerin ilgisi daha fazla oldu. Gençlerin daha ağırlıklı geldiğini görüyoruz” sözlerine yer verdi.
“Özellikle pet şişelere çok sık rastlıyoruz”
Su altı kirliliğinin önüne geçilmesi için vatandaşlara da seslenen Başaran, “Bizlere çok görev düşüyor. Bu güzelliklerin devam etmesi için denizlerimizi temiz tutmamız gerekir. Özellikle pet şişelere çok sık rastlıyoruz. Bölgemize her yıl daha fazla insanın dalış yapmak için geldiğini görüyoruz. Bize başvuran kişiler 2 saatlik bir eğitimin ardından ilk dalışını gerçekleştirebilir. Bunlar tanıtım dalışlarıdır, turistlerimiz su altının görüntülenmesini de yaparak bizlerin bir bakıma turizm elçisi oluyorlar” açıklamasında bulundu.
İnternetten görerek çok beğendikleri Gümüşhane’nin tarihi ve doğal güzellikleri görmek için İzmir’den kente gelen 17 doğaseverden oluşan grup Torul ilçesi sınırlarında bulunan ve Türkiye’nin doğal güzellikleri listesine adını yazdıran Artabel Gölleri Tabiat Parkına hayran kaldı.
Yaz mevsiminin son günlerine gelinmesine rağmen yeşil örtünün hakim olduğu alanda kristal berraklığındaki sularıyla ünlü irili ufaklı 22 göle ev sahipliği yapan Artabel Gölleri Tabiat Parkını gezen grup hemen hemen her gölde yüzerek serinleyip günün yorgunluğunu attı.
‘Işıkla suyun buluştuğu zirve’ ve ‘Yüksek zirvelerin cenneti’ olarak adlandırılan Artabel Gölleri Tabiat Parkının kendini insandan sakınan yüksek bir coğrafyasına hayran kalan doğaseverler Gümüşhane Dağcılık, Doğa Sporları ve Gençlik Derneği (GÜDAK) Başkanı Mustafa Akbulut ve Metin Aydın rehberliğinde Gülaçar köyü yaylasından yürüyüşe başladı ve 2 bin 890 metre rakımdaki Adalı Göle ulaştı.
Yalçın dorukların çevrelediği buzul gölleri, endemik bitki ve canlıları, eski göç yolları, siperleri, şehitlikleriyle özellikle yaz aylarında ziyaretçilerine büyüleyici güzellikler sunan bölgeden zorlu bir yatay geçişle Osmanlı-Rus harbi sırasında askerlerin boğularak şehit olması nedeniyle adı “Ahtabur” olan ve zirvelerinde şehitlikler, siperler, karargah yıkıntıları bulunan 2 bin 980 metre rakımdaki göle varan sporcular burada da yüzerek serinledi.
Bu noktadan sonra tarihi topçu yolunu takip ederek 2 bin 720 metre rakımdaki Büyük Göle iniş yapan sporcular berrak gölleri ve büyüleyici manzaralarıyla insanları kendine hayran bırakan bir doğa harikası olan Artabel Gölleri Tabiat Parkında yürüyüş boyunca irili ufaklı 10 gölü, çeşitli çiçekleri ve endemik bitkileri görme fırsatı buldu.
“İzmir’in plajlarını sanki buraya getirmiş gibi hissettik. Buralar gizli cennet”
İzmir’den yaklaşık bin 500 metre uzaklıkta 40 dereceyi aşan sıcaklıklardan geceleri 15 derecelere düşen sıcaklığın olduğu Gümüşhane’yi gezen doğaseverlerden Neşe Balkanlı, “Biz şu anda 2 bin 500 metrelerde Artabel Göllerindeyiz. Sırf burası için İzmir’den kalktık 17 kişilik arkadaş grubuyla buraya geldik. Gümüşhane’de kalıyoruz. GÜDAK Başkanı Mustafa Akbulut ve Metin Aydın bize rehberlik ediyorlar. Biraz yorucu ama değdi, çok değdi hem de. Çünkü bu güzelliği başka bir türlü yaşamazdık. Biraz da İzmir’in plajlarını sanki buraya getirmiş gibi hissettik kendimizi. Her gölde atlayıp yüzdü arkadaşlar. Doya doya yaşadık burayı. Buraları gizli cennet diyebilirim. Vatanımızın her bir köşesi güzel. Biz gezen bir grubuz, çok geziyoruz, çok yerlere gidiyoruz. Ama burasının Kaçkar dağları gibi ayrı bir güzelliği var. Çok güzel” dedi. Grup üyelerinden Müşerref Çevik de “Bu geziye çıkmamıza sebep olan Neşe Hanımdır. Çünkü Gümüşhane’yi çok merak ettiğini söyledi. Onun üzerine işte biraz araştırma yaptım. Bugün de bu parkura getirdi bizi. Muhteşemdi. Artabeli internette sürekli görsellerini gördük ve buraya gelmek için büyük bir heyecan yaşadık grup olarak. Grupla birlikte bugün bu güzel muhteşem doğayı gezdik, gölleri gördük. Gerçekten doğa muhteşem. Gümüşhane çok güzel. Gümüşhane’nin neresini gezeceksiniz diyenlere duyurum: Gümüşhane çok güzel, çıkın çıkın gelin” diye konuştu.
“Hayatımda ilk kez 3 bin metrede yüzdüm”
Gümüşhane’ye gelmeden önce biraz yadırgadıklarını ifade eden Mümtaz Saygı ise “Çünkü Tunceli deyince ters laleler, Munzur dağı vesaire geliyor ama Gümüşhane hakkında çok fazla bir şey duymadım. Nasıl olsa bizimkiler düzenliyor mutlaka görülecek yerleri vardır diye bu seyahate katıldım. Artabel Göllerini görmek benim için büyük mutluluk oldu. Hayatımda ilk kez 3 bin metrede yüzme şerefine nail oldum. Tertemiz suyu var” ifadelerini kullandı.
“Ege kıyılarında giremediğim yerlere burada girebilme şansı buldum”
Göllerde yüzerek serinleyen sporculardan Naciye Kurtulmuş Erboğa da “Güzel bir grupla, çok sevdiğim arkadaşlarımla beraber Gümüşhane’ye geldik. Tadına doyulmaz bir geziydi. Çok güzel göllerini gezdik. Çok güzel bir gölde ege kıyılarında giremediğim yerlere burada girebilme şansı buldum. Kıyılarımız artık çok kalabalıklaştı. Biz de fırsatını bulup buraya geldik. Çok güzel bir şekilde gölde yüzdük. Çok güzel bir yer, çok teşekkürler. Çok çok güzel vakit geçirdik” dedi.
Prof Dr. Ramazan İnci’nin dağların ihtişamına dayanamayarak şiir okuduğu etkinlikle ilgili duygu ve düşüncelerini aktaran Hatice Erge ise “Artabel Gölleri bizim için ilk defa geldiğimiz yerlerden birisi. Gümüşhane’nin saklı cenneti diyelim. İzmir’den geldik. İzmir’de sıcaktan yanmıştık. Çok güzel buralar” diye konuştu.
Merkeze bağlı Dumanlı Köyü sınırları içerisinde 17. yüzyılda Rumlar tarafından kurulduğu bilinen ve 7 mahalleden oluşan Santa Harabeleri, her bir mahallesinde dönemin özelliklerini yansıtan tek ve iki katlı evleri, kiliseleri, okulları, şelaleleri ve çeşmeleriyle döneminin kendine özgü sivil mimari özelliklerini sergiliyor.
Doğu Karadeniz’in önemli kültürel miraslarından birisi ve geçmişin izleriyle dolu olan Santa Harabeleri, tarihi ihtişamı ve doğal güzellikleriyle ziyaretçilerine enfes manzaralar sunuyor.
Doğa ve tarih tutkunlarının adresi olmasının yanında son dönemde bölgedeki Arap turistlerin de akınına uğrayan Santa Harabeleri, Binatlı, Terzili, Zurnacili, Piştovlu, İşhanlı, Çinganli ve Çakallı olmak üzere 7 mahalleden oluşuyor. İki sıradağın oluşturduğu dar ve derin bir vadi içinde yer alan Santa, kaybolmaya yüz tutmuş önemli bir değer olarak biliniyor. Arkeolojik ve doğal sit alanı olan Santa Harabeleri geçtiğimiz yıllarda kesin korunacak hassas alan olarak ilan edilmişti.
Tarihi eserler yönünden oldukça zengin olan, bazı mahallelerinde kiremit fabrikası ve kireç ocaklarının da bulunduğu Santa Harabeleri, Yanbolu deresinin doğduğu üç ayrı yamaçta denizden ortalama bin 500 metre yükseklikte yer alıyor.
Fransa’da yaşayan ve yaz tatili için Santa Harabelerindeki Zurnacılı Mahallesine gelen Taha Sarıtaş, “Burası çok güzel bir yer. Özellikle Sakız ağaçları çok güzel. Burada ağaçlar, doğa, tarihi yapılar çok etkileyici. Ben herkesi buraya bekliyorum. Gelsinler çok güzel bir yer” dedi.
“Burası Ayder’den çok daha güzel bir yer”
Kıbrıs’ta yaşayan ve yaz tatili için babasının doğduğu yere gelen Kağan Bilaloğlu da “Bir ay oldu ben buraya geldi. Babam burada büyüdüğü için okul bitince yaz tatilinde buraya geliyorum. Burası çok güzel bir yer. Kiliseler, doğa, köprüler, eski yapılar başta olmak üzere görülecek çok şey var. Kesinlikle gelinmesi gereken bir yer. Ben Ayder’e de gittim ama burası Ayder’den çok daha güzel bir yer” diye konuştu.
Yüzlerce yıllık taş binaları, kiliseleri, tarihi okulları, çeşmeleriyle büyüleyici bir atmosfere sahip olan Santa Harabelerinde geceyi kamp yaparak geçirip ertesi gün mahallelerinde doğa yürüyüşü gerçekleştiren Gümüşhane Dağcılık, Doğa Sporları ve Gençlik Derneği (GÜDAK) üyesi sporcular da Gümüşhane’nin muhteşem güzelliklerle dolu “Vadideki Cennet”i Santa Harabelerini doya doya gezdi.
Her yıl binlerce yerli ve yabancı turistin ilgisini çekmeye devam eden bölgeye şahsi araçlarıyla ulaştıktan sonra kamp yapıp geceyi burada geçiren sporcular ertesi gün Gümüşhane’den minibüsle gelen sporcularla buluşarak toplam 41 kişiyle doğa yürüyüşü gerçekleştirdi.
Piştovlu mahallesinde bulunan tarihi köprüyle başlayan doğa yürüyüşünde sporcular Çakallı, Binatlı, Terzili ve Zurnacılı Mahallelerini yürüyerek etkinliği tamamladı.
Etkinliğe katılan sporculardan Bilgehan Yüce, “Yıllardır görmek istediğim ve çok merak ettiğim bir yerdi Santa Harabeleri. Ben kültürel gezileri çok seviyorum. Çok bekledim ve beklediğime değdi. Hemen hemen bütün mahalleleri gezdik. Herksin gelmesi gereken bir yer olduğunu düşünüyorum. Bütün yapıların aynı özellikte olması beni çok etkiledi. Dolu dolu gezmek isteyen bir gün yetmeyebilir burada” ifadelerini kullandı.