Pembe Tek Boynuz

Etiket: HDP

  • HDP iddianamesi kabul edildi

    HDP iddianamesi kabul edildi

    Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) kapatılması istemiyle hazırlanan iddianameyi oy birliğiyle kabul etti.

    AYM, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın HDP’nin kapatılması talebiyle hazırladığı ilk iddianameyi eksiklerin tamamlanması için 31 Mart’ta iade etti. AYM’nin iddianameyi iadesinin ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, yeniden iddianame hazırladı. Başsavcılığın eksikleri tamamlayarak, yeniden gönderdiği iddianamede, daha önce 600’ün üzerinde HDP’li hakkında istenilen siyasi yasak talebi, 451’e indirildi. Yüksek Mahkeme, Anayasa Mahkemesi raportörünün ‘iade gerekçesindeki eksikliklerin giderildiği’ yönündeki tespiti ve iddianamenin kabulü yönündeki raporunu dikkate alarak, bugün toplandı. İlk incelemesini yapan AYM Genel Kurulu, iddianameyi oy birliğiyle kabul etti. Ayrıca, HDP’nin hazine yardımlarının bulunduğu banka hesabına bloke konulması yönündeki tedbir talebinin bu aşamada reddine hükmedildi.

    SAVUNMALAR ALINACAK

    Kabul edilen iddianame, ön savunma için HDP’ye gönderilecek. HDP kendisine tanınan süre içinde ön savunmasını verebilecek ve sürenin uzatılması için başvuru yapabilecek. Süre uzatma talebini AYM tekrar değerlendirmeye alacak. Parti tarafından ön savunmanın verilmesinin ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, esas hakkındakini görüşünü Yüksek Mahkemeye sunacak. Şahin’in görüşü, HDP’ye gönderilecek ve daha sonra Anayasa Mahkemesi tarafından belirlenecek tarihlerde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Şahin sözlü açıklama, HDP yetkilileri de sözlü savunma yapacak. Savunma ve açıklama süreçlerinin ardından AYM raportörü, davaya ilişkin bilgi, belgeleri toplayacak ardından esas hakkındaki raporunu hazırlayacak. Rapor hazırlanma sürecinde, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ile davalı HDP, ek delil veya yazılı ek savunma verebilecek.

    15 ÜYEDEN 10’UNUN OYU İLE KARAR VERİLECEK

    Raportör tarafından hazırlanan raporun AYM üyelerine dağıtılmasının ardından Başkan Zühtü Arslan, toplantı için gün belirleyecek, üyeler belirlenen günde bir araya gelerek kapatma istemini esastan görüşmeye başlayacak. Anayasa’nın 69’uncu maddesinde sayılan hallerden ötürü partinin kapatılmasına veya dava konusu fiillerin ağırlığına göre devlet yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılmasına, toplantıya katılan üyelerin 15’inden 10’unun oyuyla karar verilebilecek. Yüksek Mahkemenin, partinin kapatılması yönünde karar vermesi halinde, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ile ilgili siyasi partiye tebliğ edilecek ve Resmi Gazete’de yayımlanacak.

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından siyasi yasak istenen partililerin beyan ve eylemleriyle partinin kapatılmasına neden olduğuna hükmetmesi halinde bu kişiler, gerekçeli kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından başlayarak 5 yıl süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve deneticisi olamayacak.

  • HDP iddianamesi için kabul istemi

    HDP iddianamesi için kabul istemi

    HDP’nin kapatılması için yapılan başvuruda Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından görevlendirilen raportör ilk incelemeyi tamamladı. Raportör, HDP’nin kapatılması iddianamesinin kabulünü talep etti.

    HDP’ye açılan kapatma davasında hukuki süreç işliyor. AYM raportörü, iddianameyle ilgili incelemesini tamamladı, iddianamenin kabulü yönünde görüş bildirdi.

    Raportör, raponunu Anayasa Mahkemesi’ne sunacak. Ardından mahkemeye heyeti 21 Haziran’da saat 10.00 toplanarak iddianamenin kabul edilip edilmeyeceğine karar verecek.

    Raportörün görüşü, raporun kabul edilmesi yönünde ama son kararı mahkeme heyeti verecek. Bir önceki iddianame eksikler bulunduğu gerekçesiyle iade edilmişti.

    İddianame bu kez kabul edilirse dava süreci başlayacak. İddianame ön savunma için HDP’ye gönderilecek. Ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin esas hakkındaki görüşünü sunacak.

    Savcının sözlü açıklama, HDP’nin de sözlü savunma yapmasından sonra raportör esas hakkındaki raporunu hazırlayacak ve mahkeme kapatma istemini karara bağlayacak.

  • HDP’ye ikinci kapatma davası açıldı

    HDP’ye ikinci kapatma davası açıldı

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP’nin kapatılması istemiyle yeniden dava açtı. İddianame, Anayasa Mahkemesine gönderildi. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının HDP’nin kapatılması istemli yaklaşık 850 sayfalık iddianamesinde, yaklaşık 500 partili hakkında siyasi yasak istendi. Partinin banka hesabına tedbir konulması da talep edildi.

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP’nin kapatılması istemiyle ikinci kez Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) dava açtı.

    Yüksek Mahkeme’ye gönderilen 850 sayfalık​ iddianamede, yaklaşık 500 partili hakkında siyasi yasak istemi bulunuyor. Partinin banka hesabına tedbir konulması da talep edildi.

    İLK İDDİANAME ‘EKSİK’Tİ

    Anayasa Mahkemesi, HDP’nin kapatılması istemiyle açılan davada, eksiklik tespit ettiği iddianameyi Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na iade etmişti.

  • HDP’li vekilin cinsel saldırı davasında karar

    HDP’li vekilin cinsel saldırı davasında karar

    HDP’den ihraç edilen Bağımsız Mardin Milletvekili Tuma Çelik, seçim çalışmaları sırasında tanıştığı kadına cinsel saldırıda bulunduğu suçlamasıyla yargılandığı davada delil yetersizliğinden beraat etti.

    HDP’li Tuma Çelik’in, 31 Mart 2019 yerel seçim çalışmaları sırasında Mardin’in Midyat ilçesinde Süryani derneğinde tanıştığı D.K. isimli kadına cinsel saldırıda bulunduğu iddia edilmişti.

    Olayın ortaya çıkmasının ardından HDP’den ihraç edilen Çelik hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, fezleke düzenledi. TBMM’de dokunulmazlığı kaldırılan Bağımsız Milletvekili Çelik’in dosyası, tekrar Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi. Parlamenter Suçlar Soruşturma Bürosu tarafından yürütülen soruşturma tamamlanarak, Çelik hakkında ‘nitelikli cinsel saldırı’ suçundan 12 yıldan az olmamak üzere hapis istemiyle dava açıldı.

    DELİL YETERSİZLİĞİNDEN BERAAT KARARI

    Ankara 8’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın karar duruşmasına, Tuma Çelik, mağdur D.K. ile taraf avukatları katıldı. Kapalı görülen duruşmada, her iki taraf da tanıklarını dinletti. Tanık beyanlarının ardından D.K., sanığın cezalandırılmasını isterken, suçlamaları kabul etmeyen Çelik, D.K.’nın çelişkili ifadelerinin kendisine yönelik komplo kurulduğunu ispatladığını ileri sürdü. Son sözlerin ardından kararını açıklayan mahkeme, sanık Tuma Çelik’in delil yetersizliğinden beraatına hükmetti.

  • Bahçeli’den AYM’ye HDP tepkisi

    Bahçeli’den AYM’ye HDP tepkisi

    MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) HDP iddianamesini iade etmesine tepki göstererek, “AYM’nin iade kararı milli vicdanda hükümsüzdür, Türkiye’nin var oluş haklarına sadece usul açısından değil, esastan da ileri düzeyde zarar vermiştir” dedi.

    MHP Lideri Bahçeli, yaptığı yazılı açıklamada, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, HDP’nin kapatılması istemiyle hazırlanıp AYM’ye sunulan iddianamenin usul eksikleri gerekçe gösterilerek iade edildiğini anımsattı. HDP’nin bu aşamada usul eksiklikleri bahanesiyle zaman kazandığını belirten Bahçeli, “Anayasa Mahkemesi’nce görevlendirilen bir röportörün kısa süre içinde ekler hariç 608 sayfadan oluşan ve 687 faili bulunan dava dosyasının ana muhtevasını nasıl ve hangi ahlaki, fikri ve hukuki müktesebatla incelediği muhakkak tartışılarak üzerinde durulması gereken bir muammadır. Anlaşılan odur ki, Türkiye’nin terör ve bölücülükle mücadelesine Anayasa Mahkemesi duyarsız, ilgisiz ve açık ara mesafelidir. Bahsi ileri sürülen eksikler veya usulü etkileyen açmazlar şühedaya nasıl anlatılacak, milli beka ve milli güvenlik mülahazalarıyla nasıl bağdaşacaktır? Anayasa Mahkemesi hukukun üstünlüğünden mi yanadır, yoksa bölücülüğün mü şakşakçısıdır? Dağda elde edilen başarıların TBMM’de kaybına tahammülümüz asla olamayacaktır. HDP’nin kapatılması kadar Anayasa Mahkemesi’nin de kapanması artık ertelenemez bir hedef olmalıdır. Nitekim Anayasa Mahkemesi’nin iade kararı milli vicdanda hükümsüzdür, Türkiye’nin var oluş haklarına sadece usul açısından değil, esastan da ileri düzeyde zarar vermiştir” ifadelerini kullandı.

    Bahçeli, HDP’nin suç örgütü, terör maşası ve organize bölücülüğün markası olduğunu belirterek, “Hiçbir usul kaidesi bu gerçeği değiştiremeyecektir. Anayasa Mahkemesi’nin, hazırlanan iddianameyi kabul ve tasdik etmesi için dosya içinde silahlı ve bombalı teröristleri görmesi mi lazımdır? Beklentimiz, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, iddianameyi yeni baştan düzenleyip tekraren HDP’yi kapatma davasını açmasıdır. Süreç kesinlikle uzamamalı, yeni bir hukuk cinayetine fırsat verilmemelidir. Milliyetçi Hareket Partisi gelişmeleri yakından takip edecek, hukuk kılıfı altına saklanmak isteyen, iç ve dış işgal cephesi marifetiyle korumaya alınan bölücülerle, teröristlerle, damgalı hainlerle sonuna kadar mücadele edecektir. Bu mücadele esasen bir hukuk, bir adalet, bir tarih, bir millet hakkının savunma onurudur” diye kaydetti.

  • AYM, HDP iddianamesini iade etti

    AYM, HDP iddianamesini iade etti

    Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, HDP’nin kapatılması istemiyle açılan davada iddianameyi evrak ve usul eksiklikleri nedeniyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına iade etti.

    AYM Genel Kurulu, gündem toplantısında, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca HDP’nin kapatılması istemiyle hazırladığı iddianameye ilişkin ilk incelemesini yaptı. İddianamede HDP’nin terör eylemlerinin odağı olduğu, HDP üyelerinin beyan ve eylemleriyle devletin ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı, ortadan kaldırmayı amaçladığı ileri sürüldü. AYM raportörünün hazırladığı rapor doğrultusunda iddianameyi değerlendiren AYM üyeleri, iddianamedeki usul eksikliklerinin tamamlanması için başvurunun Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na iadesine karar verdi.

    YARGITAY YENİDEN DAVA AÇABİLECEK

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, AYM’nin iade kararının ardından, iddianamede sayılan eksiklikleri gidererek yeniden dava açabilecek. Şahin’in yeniden dava açması halinde Yüksek Mahkeme yeni iddianame için yine bir raportör görevlendirecek ve raportör iddianameyi inceleyecek. Raportörün raporu doğrultusunda AYM Genel Kurulu toplanarak, yeniden inceleme yapacak ve iddianameyi gündeme alıp almayacağına karar verecek.

    TARAFLAR SAVUNMA YAPACAK

    Şahin’in hazırlayacağı ikinci iddianameyi Yüksek Mahkemenin kabul etmesi halinde HDP’ye kapatma davası açılmış olacak. Dava kapsamında, HDP’den 60 gün içinde ön savunma istenecek. HDP, süreyi uzatmak için başvuruda bulunabilecek ve AYM, HDP’nin süre uzatma başvurusunu karara bağlayacak. HDP tarafından yapılacak savunmanın ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin esas hakkındakini görüşünü sunacak. Şahin’in sunduğu görüş, HDP’ye gönderilecek. Ardından Yüksek Mahkeme tarafından belirlenecek tarihte Şahin ve HDP yetkilileri ayrı ayrı sözlü savunma yapacak.

    Tarafların savunma ve görüşlerini vermesinin ardından davaya ilişkin bilgi ve belgeleri toplayacak AYM raportörü, esas hakkındaki raporunu hazırlayacak. Rapor hazırlanması sırasında, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ve davalı taraf HDP, ek delil veya yazılı ek savunma verebilecek.

    Tüm bu süreçlerin ardından hazırlanacak rapor, AYM üyelerine dağıtılacak ve AYM Başkanı Zühtü Arslan toplantı için bir gün belirleyecek. Üyeler belirlenen günde bir araya gelerek kapatma istemini esastan görüşecek.

    10 ÜYENİN OYUYLA KARAR VERİLECEK

    15 kişiden oluşan Anayasa Mahkemesi Heyeti, kapatma davasını esastan görüşmek üzere toplanacak. Anayasa’nın ‘Siyasi Partilerin Uyacakları Esasları’ düzenleyen 69’uncu maddesi uyarınca partinin kapatılmasına veya dava konusu fiillerin ağırlığına göre devlet yardımından kısmen ya da tamamen yoksun bırakılması karara bağlanacak. Yüksek Mahkeme, toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğu ile yani 10 üyenin oyuyla karar verilebilecek. Kapatma davası sonucunda verilen karar, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ile HDP’ye tebliğ edilecek ve Resmi Gazete’de yayımlanacak.

  • AYM’den vekilliği düşürülen Gergerlioğlu kararı

    AYM’den vekilliği düşürülen Gergerlioğlu kararı

    Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesinin iptali istemiyle yapılan başvuruyu yetkisizlik nedeniyle oy birliğiyle reddetti.

    HDP İstanbul Milletvekili Erol Katırcıoğlu, TBMM Genel Kurulunda, hakkında ‘terör propagandası yapmak’ suçundan kesinleşen yargı kararının okunmasıyla milletvekilliği düşürülen HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesi işleminin iptali için AYM’ye başvurdu. Başvuru, Genel Kurulun gündem toplantısında bugün görüşülerek oy birliğiyle reddedildi. Anayasa’nın 84’üncü maddesinin ‘kesin hüküm giyme veya kısıtlanma sebebiyle milletvekilliğinin düşmesi’ni düzenleyen 2’nci fıkrası yönünden Anayasa Mahkemesine müracaat imkanı tanınmadığı, bu nedenle başvurunun yetkisizlik nedeniyle reddedildiği öğrenildi.

  • Nedim Şener’den flaş HDP iddiası: Yedek partileri Demokratik Bölgeler Partisi

    Nedim Şener’den flaş HDP iddiası: Yedek partileri Demokratik Bölgeler Partisi

    Kapatma davası açılan HDP’ye ilgili flaş bir iddia ortaya atıldı. Gazeteci Nedim Şener, HDP’nin yedek partisini çoktan hazırladığını ve bu partinin Meclis’te 1 milletvekili ile temsil edilen Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) olduğunu belirtti.

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı HDP hakkında ‘kapatma’ istemiyle iddianame düzenleyerek Anayasa Mahkemesi’ne gönderdi. Anayasa Mahkemesi iddianameyi inceleyecek ve bunun üzerine bir Yüce Divan sıfatıyla bir yargılama yapılması bekleniyor.

    HDP ve ondan önceki partileri bugünkü köşesine taşıyan Hürriyet gazetesi yazarı Nedim Şener, kapatma davasının önemli bir adım olduğunu belirterek, HDP’nin yedek partisini çoktan hazırladığını iddia etti.

    Bu partinin Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) olduğunu belirterek, Diyarbakır Milletvekili Saliha Aydeniz’in HDP’den istifa ederek DBP’ye geçtiğini ve böylelikle Meclis’te temsil edilmeye bile başlandığını hatırlattı.

    DEMOKRATİK BÖLGELER PARTİSİ NE ZAMAN KURULDU?

    Demokratik Bölgeler Partisi, 11 Temmuz 2014 tarihinde kuruldu. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması “DBP” şeklindedir. Simgesi başağı elinde tutan insan silüeti ve sekiz yıldızdır. Eş genel başkanları Salihe Aydeniz ve Keskin Bayındır’dır.

  • Başsavcılık: “HDP, PKK’nın partisidir”

    Başsavcılık: “HDP, PKK’nın partisidir”

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca HDP’nin kapatılması istemiyle hazırlanan iddianamede, “HDP ile PKK-KCK arasında bir fark yoktur. HDP silahlı terör örgütü PKK-KCK’nın emir ve talimatları doğrultusunda faaliyet yürüten yaptıkları veya yapmadıkları bakımından halka değil terör örgütü PKK-KCK’ya hesap veren, terör örgütünün siyasi görünümlü bir uzantısı, organıdır. Başka bir deyimle HDP; PKK’nın partisidir” tespitlerine yer verildi.

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin tarafından hazırlanan 609 sayfalık iddianamede, HDP ile PKK-KCK silahlı terör örgütü arasında organik bir bağ olduğu ve emir-komuta zinciri şeklinde bir yapılanma bulunduğu vurgulandı. HDP üyeleri hakkında çeşitli mahkemelerdeki iddianameler ve mahkeme kararları, 6-8 Ekim olayları, Hendek operasyonları ile tüm dosya kapsamında ortaya konulan delillerden, HDP’nin daha önce Anayasa Mahkemesince kapatılan partiler gibi tamamen PKK/KCK’nın güdümünde bulunduğu ve PKK’nın legal görünümlü bir yan kuruluşu olduğunun ortaya konulduğuna dikkat çekildi. HDP’nin teşkilat kongreleri ve büyük kongreleri ile tüm gösteri ve toplantılarının Anayasa ve yasalara göre kurulmuş bir siyasi partinin olması gereken parti kongreleri ve toplantıları gibi değil de bölücü terör örgütü PKK ve örgüt elebaşı Abdullah Öcalan lehine sloganlar atılan alanlar haline getirildiği belirtildi. İddianamede, kongre salonlarının örgüt kampları gibi terörist fotoğrafları ve sözde terör örgütü bayrakları ile donatıldığı ifade edilerek, partinin kongrelerinin bir siyasi partinin kongresinden ziyade terör örgütünün propagandasının yapıldığı, ölen teröristlere saygı duruşlarında bulunulduğu, anayasal düzene ve üniter devlet yapısına yönelik açıkça düşmanlığın sergilendiği adeta “PKK kongreleri” şeklinde cereyan ettiği kaydedildi.

    “Terör örgütünün siyasi görünümlü bir uzantısı, organıdır”

    HDP’nin terör örgütü PKK-KCK’yı açıkça desteklemekten öteye geçerek onun bir organı gibi faaliyette bulunduğuna dikkat çekilen iddianamede şunlar kaydedildi:

    “Aslında HDP ile PKK-KCK arasında bir fark yoktur. HDP silahlı terör örgütü PKK-KCK’nın emir ve talimatları doğrultusunda faaliyet yürüten yaptıkları veya yapmadıkları bakımından halka değil terör örgütü PKK-KCK’ya hesap veren, terör örgütünün siyasi görünümlü bir uzantısı, organıdır. Başka bir deyimle HDP; PKK’nın partisidir. Aslında buna şaşırmak gerekir. Çünkü Partinin Eş Genel Başkanlığını yapmış Pervin Buldan ve Selahattin Demirtaş açıkça HDP’nin terör örgütü lideri Öcalan’ın projesi olduğunu, Öcalan’ın HDP fikriyatında büyük emeği olduğunu belirterek açıkça söylemekten çekinmemişlerdir. Bu hususu örgüt elebaşı da kabul etmektedir”.

  • Dışişleri Bakanlığı’ndan HDP açıklaması

    Dışişleri Bakanlığı’ndan HDP açıklaması

    Dışişleri Bakanlığınca, HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun milletvekilliğinin düşürülmesi ve HDP’ye kapatma davası açılmasıyla ilgili bazı ülkelerin açıklamalarına karşı, “İçişlerine müdahaleye yeltenen çevreleri, bağımsız mahkemelerce yürütülen yargı süreçlerine saygı duymaya davet ediyoruz” açıklaması yapıldı.

    Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, bazı ülkelerin TBMM’deki gelişmelere ilişkin açıklamalarının hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmadığı belirtilerek, “Hakkında kesinleşmiş yargı hükmü bulunan Gergerlioğlu’nun milletvekilliği, Anayasa ve TBMM İçtüzüğüyle uyumlu bir şekilde, söz konusu kesinleşmiş mahkeme kararının Genel Kurula bildirilmesiyle düşmüştür. Süreç, başka parlamentolarda da görüldüğü gibi hukuk kurallarının uygulanmasından ibarettir” denildi.

    ‘SAYGI DUYMAYA DAVET EDİYORUZ’

    Kapatma davasıyla ilgili ise, “Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ise, Anayasa ve Siyasi Partiler Kanunu çerçevesinde, beyan ve eylemleriyle demokratik ve evrensel hukuk kurallarının kabul etmeyeceği şekilde davrandıkları, PKK terör örgütü ve bağlı örgütlerle birlikte hareket ettikleri, örgütün uzantısı olarak faaliyetlerde bulundukları gerekçesiyle, HDP’nin kapatılması talebiyle Anayasa Mahkemesine dava açmıştır. Bu süreçte herkes Anayasa Mahkemesinin vereceği kararı beklemek durumundadır. Devam eden hukuk süreciyle ilgili yorum yapmak hukuka müdahaledir. Siyasi partiler, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurlarındandır. Bununla birlikte, faaliyetlerini evrensel ve demokratik hukuk kuralları çerçevesinde barışçıl yollarla gerçekleştirmeleri esastır. Tutarsız ve içişlerine müdahaleye yeltenen çevreleri, bağımsız mahkemelerce yürütülen yargı süreçlerine saygı duymaya davet ediyoruz” ifadeleri kullanıldı.