Etiket: iran cumhurbaşkanı reisi

  • 3 milyon kişi Reisi’yi uğurladı

    3 milyon kişi Reisi’yi uğurladı

    İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 3 gün süren ve Tebriz, Kum, Tahran ve Meşhed kentlerinde gerçekleştirilen cenaze merasimleri sona erdi. Geçtiğimiz pazar günü helikopter kazasında hayatını kaybeden Reisi’nin cenazesi ilk olarak Güney Horasan eyaletindeki memleketi Bircend kentine götürüldü. Burada gerçekleştirilen veda töreninin ardından vasiyeti üzerine toprağa verileceği Meşhed kentindeki İmam Rıza Türbesi’ne doğru yola çıktı. Reisi’yi son yolculuğuna uğurlamak için ülkenin farklı kentlerinden gelen milyonlarca İranlı, kentteki İmam Rıza Türbesi ve etrafındaki meydanlara akın etti. Törende halk, “Kahrolsun ABD” sloganları attı. Kur’an-ı Kerim ve duaların okunduğu törende cenaze aracı kalabalığın arasından ilerledi. Ardından türbeye getirilen Reisi’nin cenazesi türbe içerisinde defnedildi.

    En az 3 milyon kişi katıldı

    Meşhed Belediye Başkanı Galender Şerif, Cumhurbaşkanı Reisi’nin cenaze törenine katılanlara ilişkin rakam paylaştı. Şerif yaptığı açıklamada, Reisi’yi son yolculuğuna uğurlamak için en az 3 milyon kişinin törene katıldığını söyledi.

    İran’ı yasa boğan helikopter kazası

    Geçtiğimiz pazar günü Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Azerbaycan-İran sınırında gerçekleştirilen görüşmenin ardından Reisi ve beraberindeki heyeti taşıyan helikopter, dönüş yolunda İran’ın Doğu Azerbaycan eyaletine bağlı Berazin ile Erdeşiri köyleri arasındaki Dizmar ormanında sert iniş yapmıştı. Gece boyu devam eden enkaz bulma çalışmalarında sabaha karşı Türkiye’ye ait Akıncı İHA’nın belirlediği konuma yönelen İranlı yetkililer, helikoptere ait enkaz ile Cumhurbaşkanı Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Doğu Azerbaycan Valisi Malik Rahmeti, Tebriz Cuma İmamı Ayetullah Ali Haşim, Reisi’nin koruması Seyit Mehdi Musevi, pilotlar Tahir Mustafavi ve Muhsin Deryanuş ile teknik personel Behruz Gadimi’nin cenazelerine ulaşmıştı.

    5 gün ulusal yas ilan edilmişti

    İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, yayımladığı taziye mesajında İran halkına başsağlığı dileyerek, ülkede 5 gün ulusal yas ilan etmişti. Hamaney, Anayasa’nın 131. maddesi uyarınca Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir’e 50 gün süreyle Cumhurbaşkanlığı yetkisinin verildiğini aktarmıştı.

    Reisi kimdir?

    İran’ın Meşhed kentinde din adamı bir ailenin çocuğu olarak 14 Aralık 1960 tarihinde dünyaya gelen İbrahim Reisi, 1981 yılında Kerec Savcılığına atandı. Kerec Savcılığı yaptığı sırada Hemedan Savcısı olarak da atanan Reisi her iki görevi de birlikte yürütürken, 1985’te de Tahran Savcı Yardımcılığı görevini yaptı. Reisi, 1988 yılında İranlı siyasi mahkumların idam edilmesine karışan 4 kişiden biri olarak gösterildi. İbrahim Reisi, 1989-1994 yılları arasında Tahran Başsavcılığı’nda, 1994 yılında ise Devlet Denetleme Kurumu Başkanlığına atanarak 10 yıl boyunca görev yaptı. 2004 yılında Yargı Erki Başkanı Birinci Yardımcılığı görevine atanan Reisi, 2014 yılında İran Genel Başsavcılığı, 2016’da İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney tarafından atanarak Meşhed kentindeki İmam Rıza Türbe ve Külliyesi Vakfı Başkanlığı yaptı. 2019’da İran Yargı Erki Başkanı olarak ülke içerisinde yürüttüğü yolsuzluk ile mücadele ve aldığı kararlar ile gündeme gelen Reisi, 18 Haziran 2021’de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 62 oy alarak İran’ın 8. Cumhurbaşkanı olmuştu.

  • İran Cumhurbaşkanı Reisi hayatını kaybetti

    İran Cumhurbaşkanı Reisi hayatını kaybetti

    İran devlet televizyonu, Cumhurbaşkanı Reisi’yi taşıyan helikopterin dün geçirdiği kazada kurtulan olmadığını duyurdu.

    Helikopterin enkazına 15 saatlik çalışma sonrasında ulaşılırken, Reisi ile Dışişleri Bakanı Abdullahiyan, Tebriz Valisi Malik Rahmeti ve İran lideri Hamaney’in Tebriz Temsilcisi Muhammed Ali Al-i Haşim’in de kazada hayatını kaybedenlerin arasında yer aldığı belirtildi.

    Reisi’nin helikopterinde bulunan Devrim Muhafızları Ordusu mensubu 2 üst düzey askeri yetkili ile 3 mürettebatın da kazada yaşamını yitirdiği kaydedildi.

    Reisi’nin helikopterinin enkazı, Akıncı İHA’nın tespitlerinin ardından bulunmuştu

    Cumhurbaşkanı Reisi, dün helikopterle, İran-Azerbaycan sınırında bir barajın açılış törenine katılmıştı.

    İran devlet televizyonu, Reisi’nin helikopterinin bölgeden dönerken sert iniş yapması suretiyle kaza meydana geldiğini; Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Doğu Azerbaycan Eyalet Valisi Malik Rahmeti ve Tebriz Cuma İmamı Ayetullah Ali Haşim’in de helikopterde bulunduğunu duyurmuştu.

    Arama kurtarma ekipleri, olumsuz hava şartları nedeniyle çalışmaların güçlükle sürdüğünü bildirmiş, İran, Türkiye’den havadan arama çalışması yapmak için insansız hava aracı (İHA) talep etmişti.

    Türkiye’nin, İran Cumhurbaşkanı Reisi ve bazı yetkililerin geçirdiği helikopter kazasına ilişkin arama faaliyetlerinde görevlendirdiği Akıncı İHA, helikopterin enkazı olabileceği düşünülen ısı kaynağını tespit ederek koordinatlarını İran makamlarıyla paylaşmıştı.

    İran devlet televizyonu, Akıncı İHA’nın tespitlerinin ardından bulunan İran Cumhurbaşkanı Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan’ı taşıyan helikopterin enkaz noktasında yaşam belirtisi olmadığını duyurmuştu.

    İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi kimdir?

    Hukukçu din adamı kimliğiyle bilinen Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, 14 Aralık 1960’ta İran’ın Meşhed kentinde doğdu.

    Reisi, 1979’daki devrimin ardından kariyerine 1981’de Kereç Savcısı olarak başladı. Görevinde hızla yükselen Reisi, kısa sürede henüz 25 yaşındayken Tahran Başsavcı Vekilliği makamına oturdu.

    Reisi, İran devrim lideri Humeyni’nin talimatıyla 1988’de hapisteki rejim muhaliflerinin idam kararını veren 4 kişilik komitede yer aldı.

    Humeyni’nin ölümü sonrası Ali Hamaney döneminde devlet makamlarında hızla yükselen Reisi, 1989-1994 yıllarında Tahran Başsavcılığı görevinde bulundu. 1994 yılında Devlet Denetleme Kurumu Başkanlığına atanan Reisi, 10 yıl boyunca bu görevde kaldı.

    Reisi, 2004’te Yargı Erki Başkanı Birinci Yardımcılığı görevine atandı. 2014 yılında İran Genel Başsavcılığına atanan Reisi, 2016’da yine Hamaney tarafından Meşhed kentindeki İmam Rıza Türbe ve Külliyesi Vakfı Başkanlığı’na getirildi.

    Ülkede 19 Mayıs 2017’de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de aday olan Reisi, o dönemdeki Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye karşı seçimleri kaybetti.

    Reisi, kendisinden önceki Yargı Erki Başkanı Ayetullah Amuli Sadık Laricani’nin Hamaney tarafından görevden alınarak Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Başkanlığına atanmasının ardından Mart 2019’da boşalan Yargı Erki Başkanlığı’na getirildi.

    İran’da 18 Haziran 2021’de gerçekleştirilen seçimde Reisi, oyların yüzde 62’sini alarak açık ara farkla kazanıp ülkenin 8. Cumhurbaşkanı oldu. Reisi’nin cumhurbaşkanlığı döneminde özellikle komşularla ilişkilere öncelik veren dış politika izlendi. Bu dönemde Suudi Arabistan ile ilişkiler 7 yıl aradan sonra yeniden kuruldu.
    ABD’nin yaptırım listesindeydi
    Reisi, siyasi tutukluların idam edilmesinde ve 2009’daki sosyal çalkantıların bastırılmasında oynadığı iddia edilen rol nedeniyle Kasım 2019’da ABD tarafından yaptırım listesine alındı.

    İbrahim Reisi’nin ismi, Hamaney sonrasında ülke liderliği makamına oturması muhtemel adayların arasında bulunuyordu.

    İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan kimdir?

    Muhafazakar kimliğiyle tanınan Hüseyin Emir Abdullahiyan, 1964 yılında İran’ın Simnan eyaletine bağlı Damgan kentinde doğdu.

    1991 yılında Tahran Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun olan ve Farsça, Arapça ile İngilizce bilen Abdullahiyan, eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad döneminde bir süre Bahreyn Büyükelçisi olarak görev yaptı.

    Daha sonra Ahmedinejad ve Hasan Ruhani dönemlerinde Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcılığı yapan Abdullahiyan, 3 yıl yardımcılığını da yaptığı eski Dışişleri Bakanı Cevad Zarif sonrası Ağustos 2021’de Dışişleri Bakanı oldu.

    Abdullahiyan, Dışişleri Bakanlığı görevinden önce, son olarak Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf’ın Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Özel Yardımcılığı görevini yürütüyordu.

    Abdullahiyan’ın Dışişleri Bakanlığı döneminde, İran, Tahran ile Riyad arasında yaşanan gerginliğin ardından 7 yıl sonra Suudi Arabistan ile Mart 2023’te diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılması ve büyükelçiliklerin karşılıklı olarak açılması konusunda anlaşma sağlandı.

    Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı geçici olarak görevi devralacak

    İran Anayasası’nın 131’inci maddesi, cumhurbaşkanının ölümü halinde cumhurbaşkanının seçilememesi hallerinde, ülke liderinin (Ali Hamaney) atamasıyla, birinci cumhurbaşkanı yardımcısının cumhurbaşkanının yetki ve sorumluluklarını devralmasını öngörüyor.

    Meclis başkanı, yargı erki başkanı ve birinci cumhurbaşkanı yardımcısından oluşan kurul, yani yasama, yürütme ve yargı başkanları, yeni bir cumhurbaşkanının en fazla 50 gün içerisinde seçilmesi için süreci düzenlemekle yükümlü.

     

    TRT Haber