Burhaniye’de çocukluğundan beri koyun yetiştiriciliği yapan 50 yaşındaki Hüseyin Uyar, yetişen kuzularının kesilmesine gönlü razı olmadığı için satmaktan vazgeçti. 30 kuzusuna gözü gibi baktığını anlatan Hüseyin Uyar, “Kuzular Aralık ayı başında doğdu. Kesim zamanı geldi. Ancak, kesilmelerine gönlüm razı olmadı.
Dişi kuzuları damızlık, erkekleri ise kurbanlık yapacağım” dedi.
Tatvan ilçesinde yaşayan Ömer Güntaş adlı vatandaş, işe giderken yolda bir sürüyle karşılaştı. İçlerinde bulunan bir kuzunun sürüden ayrı olduğunu gören Güntaş, çobanın yanına giderek bunun nedenini sordu. Çoban ise anne koyunun yavrusunu kabul etmediğini söyledi. Bunun üzerine Güntaş, kuzuyu çobandan alarak sahiplendi. Evlerinde güzel bir şekilde yıkadıktan sonra altına bez bağlanan kuzu, artık evin maskotu oldu. Tüylerinden dolayı ismini ‘Peynir-Zeytin’ koyduklarını söyleyen Güntaş, kuzuya biberonla süt içirdiklerini ve beraber televizyon izlediklerini söyledi. Apartmanda kaldıkları için komşularının rahatsız olduğunu söyleyen Güntaş, kuzuyu biraz daha besleyip yeniden sahibine teslim edeceklerini dile getirdi.
Kuzuyla birlikte televizyon izlediğini söyleyen Ömer Güntaş, “Bu yavru kuzuyu işe giderken yolun kenarında bir çobanın peşinde koşarken gördüm. Çobana sordum, bu yavrunun annesi yok mu diye. Çoban ise anne koyunun yavrusunu emzirmeyi ret ettiğini söyledi. Ben de acıdım ve çobana bu kuzuyu bana verir misin diye sordum. Sağ olsun kırmadı kuzuyu verdi ve Tatvan’a getirdim. Genel temizliğini yaptık, altını bağladık. Kuzuyu getirdiğimden beri beraber televizyon izliyoruz, balkonda oturuyoruz, süt içiriyorum. Yalnız kalmaya alışkın değil sürekli beni takip ediyor” dedi.
Kuzuya Peynir-Zeytin adını bıraktıklarını söyleyen Ali Güntaş ise “Dün abim bu yavru kuzuyu getirdi. Çocuklarla beraber bayağı sevindik. Bir günde alıştık, hatta binadaki çocuklar da gelip eğlendiler ama binanın geneli memur olduğu için rahatsız olabileceğini düşündük. Kuzuya gösterdiğimiz ilgiden dolayı çocuklarım bayağı kıskandı. Dün küçük oğlum, ‘babam beni sevmiyor artık kuzuyu seviyor’ dedi. Bakımını yaptık, temizledik. Zararsız şirin bir hayvan. Kızım kuzunun ismini tüyünün renginden dolayı ‘Peynir-Zeytin’ koydu. Memnunuz şimdi ama sanki doğasına dönmek istiyor” ifadelerini kullandı.
Deprem bölgesi Malatya’da yaralar sarılmaya devam ederken, tarımda sektöründe de çiftçiler hem Malatya ekonomisi hem de ülke ekonomisine katkıda bulunmak adına çalışıyor.
Deprem sonrası yetiştiricilere çeşitli destekler sağlanırken, bu yılki başlayan kuzu doğumları da yüzleri güldürüyor. Baharın da müjdeleyicisi olarak bilinen kuzu doğumları nedeniyle kentteki birçok ağılda şu sıralar kokusu ve sesi sayesinde yüzlerce koyun arasından annelerini bulmaları görenleri şaşırtıyor.
Henüz sütten kesilmeyen kuzular, belirli bir süre annelerinden ayrı ağıllarda tutuluyor. Emzirmeleri için anneleri ile buluşmak üzere besiciler tarafından ağıllardan çıkarılan kuzular, kısa sürede kokusu ve sesi sayesinde annelerini bularak besleniyorlar.
Malatya Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı İhsan Akın, yetiştiricilerin hayvanlarına adeta bir bebek edasında baktıklarını belirterek, “İkizlik oranı çok yüksek bu yıl bereketli olacak. Üreticilerimize bereketli bir yıl diliyoruz. Üretmeye ihtiyacımız var. Üreten ithal etmez, ihraç eder. O nedenle üretene de sahip çıkmalıyız” ifadelerine yer verdi.
6 Şubat depremi sonrası yetiştiricilerin zor bir süreç geçirdiğini de belirten Akın, o süreçte bazı bölgelere çadırlar dağıtıldığını da ifade etti. Özellikle Yeşilyurt, Doğanşehir ve Akçadağ ilçelerinde yüzlerce ağılın depremde yıkıldığını kaydeden Akın, “Tarım ve Orman Bakanlığı’na desteklerinden dolayı teşekkür ediyoruz. Bazı eksiklerimiz olsa da bakanlığımız hayvan, çadır, yem ve bazı destekler verdi” dedi.
Yetiştiricilerden Ramazan Mutlu’da kuzu doğumlarının bugünlerde başladığını belirterek ikizlik oranının bu yıl yüksek olduğunu söyledi. Yetiştiriciler olarak meşakkatli bir iş yaptıklarını da dile getiren Mutlu, “Allah, inşallah bereketli eder. Geçen seneye göre bu sene ikizlik oranı daha yüksek. 2-3 gündür doğumlar başladı, inşallah arkası da gelir” şeklinde konuştu.
Bu yılki ikiz doğumlardan mutlu olan bir diğer yetiştirici Mehmet Mutlu ise doğumların yeni başladığını ve bereketli bir yıl olacağını söyledi.
14 yaşından bu yana hayvancılıkla uğraştığını dile getiren Elmas Mutlu da “Süt ve süt ürünlerinin her türlüsünü yapıyorum. Ben kadın üreticiler için sosyal güvence olmasını istiyorum ki üretimi bırakmasınlar. Bizden sonrakiler bu işi yapamaz. Sigortaları, güvenceleri olsa yapabilirler” diye konuştu.
Baharın habercisi kuzuların anneleriyle buluşmaya başladığı süt saati renkli anlara sahne oldu. Koyunlar ve sürüye alıştırılan kuzuları beslenme saati geldiğinde birbirlerine koştu. Dronla çekilen görüntüler yürekleri ısıttı.
Bu yıl üçüz doğumları arttı
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) bünyesindeki işletmede bu yılki kuzu doğumları bereketli başladı. Çoklu doğum özelliğine sahip Bafra ırkı koyunların yetiştirildiği işletmede 4 bin kuzudan 600’den fazlası üçüz, 3 bini ise ikiz doğdu. Kuzu sayısının sezon sonunda 6 bin 300 civarında olması bekleniyor.
Doğumun ardından annesinin kuruttuğu kuzular ilk adımlarını yine annelerinin desteğiyle atıyor. Doğum yapan koyun ve yavruları 3 gün özel tekli bölmede tutulmalarının ardından yavaş yavaş sürü sistemine alıştırılıyor. Süt saati geldiğinde anneleriyle buluşan kuzular en lezzetli anın keyfini doyasıya tadıyor. Gün boyu süt emmek için ağılda sabırsızlıkla bekleyen kuzular ile meralarda otlayan anneleri birbirlerinin sesini duymasıyla tatlı bir heyecan yaşıyor. Görünümleri çok benzeyen anneler ile kuzuları ses ve kokuları sayesinde birbirlerine kavuşuyor.
Kuzular 90 günde 22 kilo ağırlığa ulaşıyor
Bu yıl üçüz kuzuların önceki yıllara göre daha fazla olduğunu belirten Gökhöyük Tarım İşletmesi Müdürü Muhammet Altıparmak, “Kuzularımızın 600’den fazlası üçüz. Önceki yıllara göre üçüz sayısı daha fazla. Havaların güneşli gitmesiyle doğumlar daha kolay oluyor. Kuzular daha hızlı gelişiyor. 3 ile 4 kilo arası ağırlıkta olan kuzularımız doğuyor. Anne sütüyle 90 günde 22 kilo ağırlığa ulaşıyorlar. Gelişimleri çok hızlı oluyor” dedi.
Hatay’a bin 950 damızlık koyun gönderilmişti, üreticiler çok memnun
6 Şubat’taki Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayvanları telef olan üreticilere destek olunması amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığının talimatıyla Gökhöyük Tarım İşletmesi’nden Hatay’a bin 950 damızlık koyun gönderilmişti. İşletme Müdürü Altıparmak, koyunlarından çok memnun olan üreticilere teknik bilgi desteği sağlandığını da açıkladı.
Yüzde 75 sakız ırkı ile yüzde 25 karayaka ırkının melezinden elde edilen yerli ve milli Bafra ırkı koyunlar çoklu doğum yapma özelliğine sahip olmalarının yanı sıra et kalitesi ve süt veriminin yüksekliği dolayısıyla da üreticiler tarafından tercih ediliyor.
Bursa’nın Nilüfer ilçesi Görükle Mahallesi’nde ahırdan çıkan bir kuzu su kuyusuna düştü. Kuzunun kuyuya düştüğü gören sahibi çabalasa da mahsur kalan hayvanı bir türlü kurtaramayınca, durumu 112 ekiplerine bildirdi. İhbar üzerine gelen Bursa Büyükşehir Belediyesi itfaiye ekipleri, kuyuda kalan kuzuyu merdiven yardımıyla aşağı inip kurtardı. Mahsur kaldığı yerden çıkarılan kuzu annesinin yanına bırakılırken, hayvanı kurtarılan adam, ekiplere teşekkür etti.
Çemişgezek’in Varlıkonak köyünde Muammer Güzel isimli vatandaşın koyunu doğum yaptı. Dünyaya gelen kuzuyu gören Güzel, gözlerine inanamadı. İki başlı olarak dünyaya gelen kuzu, doğduktan kısa bir süre sonra telef oldu. İlk defa böyle bir doğuma denk geldiğini belirten Güzel, “Hamile koyunumuz vardı. Bugün doğum yaptı. Dünyaya gelen kuzuyu görünce hayrete düştük. Çift başlı olarak dünyaya gelen kuzu, doğduktan kısa bir süre sonra öldü. Bu aynı zamanda köyde yeni yılın ilk kuzusuydu. Çok sık rastlanan bir durum değil görünce çok şaşırdık” dedi.
Kemah ve İliç ilçelerinde kar ve soğukların iyice hissedildiği bugünlerde başlayan koyunların kuzulama dönemi, küçükbaş hayvan yetiştiricilerinin mesaisini artırdı. Yetiştiriciler, kışın başlayan doğumlara dikkat edilmediği zaman birçok kuzunun telef olabileceğini belirtti. Ağıllarda küçükbaş hayvan yetiştiren Şavak aşiretinden küçükbaş hayvan yetiştiricileri, gün boyu yeni doğan kuzulara vakit harcadıklarını belirtti.
Ocak 15 gibi başlayıp mart ayına kadar devam edecek olan kuzu ve oğlak doğumları, besicilerin çetin geçen kış şartlarında mesaisini artırdı. Dondurucu soğuk havanın etkili olduğu Erzincan’da da yeni doğan kuzuların başından bir an ayrılmayan çiftçiler, adeta kendi çocuklarına bakar gibi bakıyor. Geceleri nöbet tutan besiciler, nöbet esnasında gebe hayvanların doğumlarına yardımcı olarak kuzunun sağlıklı dünyaya gelmesini sağlıyor. Ayrıca ikiz doğum yapan kuzulara anne sütü yetmediği için biberon ile destek sütü verilirken, aynı işlem doğumda annesi ölen kuzular için de uygulanıyor.
Geçimini küçükbaş yetiştiriciliğinden sağlayan Mecit Doğan, 7 gün 24 saat hayvanların başında durduğunu belirterek, “Gördüğünüz gibi küçükbaş hayvanla meşgulüz. Geçimimizi bu şekilde sağlamaktayız. Ocak 15’den itibaren kuzu doğumları başladı. Aşağı yukarı Mart 15’e kadar doğumlar tamamlanmış olur. Sabahları saat 6, 6 buçuk gibi işimize başlıyoruz. Kuzu emzirme ve daha sonra üç öğün çeşitli yemlerle hayvanları besliyoruz. Akşam 7-8 gibi paydosumuz var ama bizim doğumlardan kaynaklı gece nöbetlerimiz oluyor. Geceleri doğum takibi yapıyoruz. Yani 7-24 bunun bekçiliğini yapmaktayız” dedi.
Oğlu Yakup Doğan ise kuzuların doğumundan sonra sağlıklı yetişmeleri için bazı tedbirler aldıklarını söyledi. Doğan, geceleri de özellikle güç doğumlara yardımcı olduklarını belirterek, “Geceleri koyun doğurduğu zaman bazı koyunlar zorlanıyorlar ve bizler de saat başı, 2 saatte bir gelip koyunları kontrol edip, eğer öyle bir şey varsa yardımcı oluyoruz ve ayakta tutmaya çalışıyoruz koyunları” diye konuştu.
Öte yandan, Erzincan İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü ekipleri de bu aylarda doğan kuzuların ölümlerindeki oranı en aza indirmek için çalışmalarını sürdürüyo
Hüsamettindere köyünde yıllardır hayvancılıkla uğraşan Tacettin Alptekin’in geçtiğimiz gün koyunlarından biri ikiz yavruladı. Hava sıcaklıklarının eksi derecelere düştüğü köyde, yeni doğan ikiz kuzular üşümesin diye Alptekin kuzuları evine aldı. Yavru kuzular ailenin yeni fertleri oldu.
Evde sevimli hareketler sergileyen ikiz kuzuların görüntüleri yürekleri ısıttı. Tacettin Alptekin, evine aldığı minik yavruları ise biberonla besliyor.
Tacettin Alptekin, “Bu küçük kuzulara evde bir hafta bakıp daha sonra annesinin yanına götüreceğiz.
Evin ortasında oynuyorlar. Mama ile besliyoruz, anne sütü yetmiyor. Bir hafta sonra annelerin yanına bırakacağız ve yem yemeye de bir hafta sonra başlayacaklar” dedi.
Sivas’ın Zara ilçesinde yaşayan Erhan Güler, kuzusu erken doğunca eve alarak bebek gibi bakmaya başladı. Güler, kuzusunu yaşatabilmek için biberonla süt içirdi, yorgan altında uyuttu. Kuzunun ev halini de videoya alan Güler, o anları sosyal medyadan paylaştı.
Paylaşılan görüntülerde, kuzunun biberonla süt içmesi, koltuk üzerinde uyuması ve bebek bezli hali görenlerin yüzünü gülümsetti. Fakat kuzu her şeye rağmen kurtarılamamak hayatını kaybetti.
Karadeniz Bölgesinin sahile en yakın yaylaları arasında yer alan Sis Dağı Yaylası soğuk ve yağışlı hava ile birlikte beyaz örtüyle kaplandı. Deniz seviyesinden 2 bin 182 metre yüksekteki yayla özellikle yaz mevsiminde küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık yapanlar tarafından otlak olarak kullanılırken, yaylaya düşen karla birlikte sürü sahipleri yayladan mezra ve köylerine göç etti.
Giresun’un bağlı Eynesil sakini küçükbaş sürü sahibi Sis Dağı Yaylası Çayır obasında sürülerini otlattığı sırada aniden bastıran kar yağışına yakalanmamak için aceleyle beraber koyun ve keçi sürüsünü karın az yağdığı Hanyanı mevkiinde indi. Sürü sahibi İsmail Dedezade burada hayvanlarını saydığında 2 gün önce dünyaya gelen kuzuyu göremeyince kuzuyu yaylada unuttuğunu hatırladı. Yayla sakinlerinden Nurettin Balta ile birlikte tekrar yaylaya dönen sürü sahibi İsmail Dedezade 50 cm’nin üzerindeki kar içinde uzun süre yürüyerek kuzusunu bulup sürüsünün yanına döndü.
O anlar cep telefonu kameralarına yansıdı.