Karadeniz Ereğli ilçesinde Yelken Kulübü üyeleri Bozhane Limanı’nda bir martının gagasına misina dolandığını fark etti. Boğulmak üzere olan martı için harekete geçen yelken kulübü üyeleri martıyı zodyak botuna aldı. Burada martının gagasına dolanan misina kısa süreli kurtarma çalışmasının ardında çıkartıldı.
Martının deniz yüzeyinde çırpındığını görünce yardım etmek istediklerini ifade eden kulüp yöneticisi Sezai Çimenoğlu, “Bu bilinçsiz avlanmanın neticesinde biz olmasak bu martılar böyle ölüyor. Bu kaçıncı kurtardığımız martı” diye tepki gösterdi.
Amatör kamera tarafından kaydedilen görüntülerde kurtarılan martı yeniden denizin üzerinden uçarak uzaklaştı.
Etiket: martı
-
Gagasına misina dolanan martıyı yelken kulübü yöneticileri kurtardı
-
Van’da inci kefalinin göçü uzayınca martı ölümleri yaşanmadı
Üreme zamanlarında insanların olmadığı ve kendileri için tehlike oluşturmayan güvenli yerleri tercih eden martılar, Van Gölü’ndeki adaları seçiyor. Van Gölü üzerinde yer alan ve dev martı yuvası olarak bilinen Adır Adası’nda geçtiğimiz yıllarda yaşanan toplu ölümler, bu yıl yaşanmadı. Bu yıl yağışın bol olmasından dolayı inci kefalinin göçünün uzaması ve martıların bol yiyecek bulmasından dolayı yok denecek kadar ölüm yaşandı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Yaban Hayvanları Koruma Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan, “Van Gölü havzasındaki martıların üremesi için insanların olmadığı, tarımın olmadığı yerlere gitmekte. Orada kuluçkaya yatıp yavrularını çıkarmakta. Oradan üredikten sonra tekrar Van Gölü havzasına dağılmakta. Yaban hayvanlarının ve bütün canlılarda olduğu gibi burada dikkat ettikleri iki husus var. Biri gıda, bir diğeri de güvenlik. Van Gölü havzası çevresindeki olan martılar biraz şanslı. Çünkü Van Gölü’nün en büyük adası olan Adır Adası hem tarıma hem insana yasak bir bölge ve burada hiçbir kimse yok. Onlar da üremek için genellikle Adır, Çarpanak ve Akdamar adası gibi insanların az, tarımın olmadığı hayvansal bir besleme olmayan yerleri tercih etmekte. Biyolojik düşmanı da olmadığı için yuvalarını buralarda yapmakta. Martıların üreme dönemi inci kefalinin göç sezonuna denk geliyor. İnci kefalinin 15 Nisan’dan başlayıp Temmuz’un 15’ine kadar bu göçünü devam ettirmekte ve burada da beslendiğinden dolayı gıdasında problem olmadığında güvenliğini de herhangi bir problem olmadığından beslemesi ve üremesine devam ettirmekte” dedi.
“İnci kefalinin göçü uzayınca martılarda ölüm yaşanmadı”
Prof Dr. Aslan, “Geçmiş yıllarda kuraklığa bağlı olarak inci kefali göçünü erken tamamlaması martıların gıda sorunundan dolayı strese bağlı ölümler şekillenmekteydi. Ama bu sene martılar hava şartlarından dolayı kuluçkaya geç yattılar. Bu vesileyle balık göçünün de uzun sürmesi hatta şu günlerde bile Ağustos’ta bile derelerimizden suların akması, derelerimizde balıkların görülmesi martılarda gıda sorunu olmadı. Böylelikle de hem fazlaca ürediler, hem ölümde az oldu. Milyonlarca martının ürediği bir yerde normalde yüzde 1 ve 3 oranında geçmiş yıllarda halkı tedirgin edecek kadar ölümler görünüyordu. Çünkü sahillerin her tarafında beslenememiş strese kapılmış martılar vardı. Bu sene o görüntüler yok. Ama nasıl akşam pazarın temizliği yapılıyorsa, nasıl bir stadyumda maç bittikten sonra stadının temizliği yapılıyorsa, nasıl insanlar gece evlerine gittikten sonra caddeleri temizliyorsa milyonlarca martının ürediği sorunsuz bir şekilde yayıldığı yerlerinde temizliğinin yapılması gerekiyor. Çünkü gelecek nesle ve halka tedirginlik vermeyecek ve çevrenin kirlenmesini önlemek için de martının üreme yerleri olan alanlarda temizliğin yapılması gerekiyor. Bu sene de hem iklim hem de balık ve ekolejik denge bütün hayvanlar için normal seyrinde devam etti. Herhangi bir sürpriz olmadı bir hayvan için. Martılarda bundan faydalandı ve ölüm az görüldü çok sayıda da martı üremesini yaparak yaşam alanlarına döndü” şeklinde konuştu. -
Yaralı bulunan martı tedavi altına alındı
Hamidiye Mahallesi Taşkın Sokağı’nda kanadından yaralandığı için uçamayan martı, çevredeki çocuklar tarafından fark edildi.
Bir süre çocuklar tarafından beslenen martının tedavisi için İnegöl Belediyesi Sahipsiz Hayvan Bakım ve Tedavi Merkezi ekiplerine durum bildirildi.
Bölgeye gelen ekipler, kuşu alarak bakım merkezine götürdü.
Yaralı martının tedavisinin ardından doğaya salınacağı öğrenildi.
-
Tunceli’de ‘Martı’ timleri göreve başladı
Tunceli’de İl Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şube Müdürlüğünce 4 bisikletli polisten oluşan ‘Martı’ timi kentte hizmet vermeye başladı. Konu ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Tunceli Valisi Bülent Tekbıyıkoğlu, huzur ve sükun ortamının Tunceli’ye çok yakıştığını söyledi. Tunceli’nin gelecek 10 yıl içerisinde turizm potansiyelini ortaya çıkaracağını belirten Vali Tekbıyıkoğlu, “Tunceli’nin rengi artık değişmeye başladı ve yeni renkleri çok daha canlı çok daha parlak. Martı timini ilimize, emniyet teşkilatına, ilimizin huzuruna katkıda bulunması için hizmete sokuyoruz. Amirimizle beraber 4 kişilik bir tim olacak. Mesire alanlarımızda, Munzur Vadimizin polis sorumluluk bölgesinde, Pülümür Vadisinde, parklarımızda, yeşil alanlarımızda emniyet hizmetlerimizi göremeye devam edecekler. Tunceli’nin renklerine bir renk daha katmış olacağız. Sadece bisiklet timlerimiz değil, motosiklet kapasitemizi de arttırdık. Emniyetimizi, jandarmamız daha renkli bir hale gelecek. Keza jandarma teşkilatımızda da motosiklet timleri oluşturuyoruz. Motosikletli jandarma birliklerini daha fazla görmüş olacağız. Tunceli’de eskiden emniyetimizin, jandarmamızın görünen yüzü zırhlı araçların içerisindeki bir hizmet vardı, bu da çok doğal, o zamanki güvenlik anlayışı şimdiki güvenlik prosedürümüzden biraz daha sertti, daha tehdide yönelik bir çalışmamız vardı. Şimdi ise bu tehdit ortadan kalktı daha turizme yönelik bir çalışma sergiliyoruz” diye konuştu.
Yazın atlı jandarma timleri de sahada olacak
Yazın Tunceli’de atlı jandarma birliklerinin de hizmet vereceğini kaydeden Vali Tekbıyıkoğlu, ”Bizim plajlarımızın olduğu yerde, mesire alanlarımızın olduğu yerde jandarma da kendi sorumluluk bölgesinde atlı birliklerle ve motosikletli birliklerle hizmet vermeye devam edecek. Tunceli daha da renkleniyor. Bu renk de Tunceli’ye çok ama çok yakışıyor. Tunceli bayram dönemlerinde, tatil dönemlerinde oldukça fazla itibar gören il. Hem şehir dışında yaşayan hemşehrilerimiz, hem de Tunceli’yi görmek isteyenlerin sayısı günbegün artıyor. Tabi biz de kendi çalışma arkadaşlarımızla, emniyetimizle jandarmamızla bu gelecek misafirleri rahat ve huzurlu bir şekilde hem ilimize intikalini hem ilimizde vakit geçirmeleri üzerine tedbirlerimizi aldık. Çok vatandaşımızı sıkmadan ama güvenliği de ihmal etmeden trafik akışını sağlayacak bir şekilde hem trafik ekiplerimiz hem asayiş ekiplerimiz bayramda da her zaman olduğu gibi hizmet vermeye vatandaşımızın hizmetinde olmaya devam edecek” şeklinde konuştu.
Uygulama Doğu Anadolu’da ilk
Uygulamanın Batı illerinde görüldüğünü ifade eden Vali Tekbıyıkoğlu, ”Bu uygulama Batı illerinde Ege sahillerinde, Akdeniz’de gördüğümüz bir uygulamaydı. Doğu Anadolu’da bu uygulamanın ilk olduğunu söylediler arkadaşlar. Doğu Anadolu’nun da en güzel illerinden bir tanesi Tunceli, turizm potansiyeli en yüksek illerden bir tanesi. Bu haliyle bu hizmeti Tunceli’ye getirmekten büyük kıvanç duyuyoruz. Bisikletli polislerimiz martı timlerimiz ilimize çok güzel bir renk katacaklar” dedi.
-
Balık avına martı yakalandı
Trabzon’un Ortahisar ilçesi Beşirli mahallesinde sabah sporu yapmak için sahilde yürüyüşe çıkan İsmail Nebioğlu adlı vatandaş denizde bir martının can çekiştiğini gördükten sonra onu kurtarmak için denize girerek ayağına sahte yem takıldığını gördüğü martıyı kıyıya getirerek hayatını kurtardı.
Yaşadığı olayla ilgili konuşan Nebioğlu, “Biz her sabah sahilde arkadaşlarla beraber koşuyoruz. Bu sabah da koşumuzu bitirirken denizin üzerinde bir martı hareketliliği gördük. Martılara dikkat ederken bir baktık ki denizde bir tane martı, kafası da suyun içerisinde, sadece kanatlarını çırpıyor. Ne olduğunu anlayamadım, belki balıkçıların ağına takılmıştır diye düşündüm. Sonra ona doğru yüzerek gittim. Biraz şüpheli yaklaştım eğer ağ varsa ben de takılabilirim diye. Bir baktım ki sahte yemler ile balık avlayan oltacıların attığı sahte yeme takılmış. Hem gagasından hem de ayağından takıldığını gördüm. Sonrasında martıyı kıyıya götürdüm. Çok fazla acı çektirmeden gagasından ve ayağına geçenleri çıkardım. Çıkardıktan sonra biraz bekledi, muhtemelen acısı vardı. Ardından denize doğru uçarak uzaklaştı. Hayvanları koruyacağız. Bir can bir candır dedik ve elimizden gelen yardımı yapmaya çalıştık” dedi.
-
Martı ile esnafın gülümseten dostluğu
İzmit’te tekel bayisi işleten Erhan Parlak, geçtiğimiz yıl balık tuttuktan sonra geldiği dükkanında martı ile karşılaştı. Parlak, kovasında bulunan balıklarla martıyı besledi. Ertesi gün de dükkana gelen martı, yine Erhan Parlak tarafından balıkla beslendi. Bunu alışkanlık haline getiren martı, o günden sonra düzenli olarak Parlak’ın dükkanına gelmeye başladı. Bu durum çevre sakinlerinin de ilgisini çekti.
Şimdilerde tekel bayisi önündeki elektrik direğinde bekleyen martı, Parlak’ı gördüğünde aşağı inerek, hemen yanına gidiyor. Genellikle istavrit ve ciğer ile beslenen martı, zaman zaman dükkandan çıkan Parlak’ı takip ediyor, o nereye giderse peşinden gidiyor. Erhan Parlak ve martının dostluğu yüzlerde tebessüm oluşturuyor.
“Beni beklediğini gördüm”
Martı ile bağını anlatan Erhan Parlak, “Bir gün balık tutmadan geliyordum. Martının dükkanın önünde dolaştığını gördüm. Çok da tatlıydı. Elimde balık vardı. Kovadan ona birkaç balık verdim. Hoşuna gidince birkaç kez daha balık verdim. Yaklaşık 10-15 balık yedi. Ben bir günlük bir şey sandım. Sonra gitti, ertesi gün onu hiç beklemiyordum. Dükkanı açtım ve beni beklediğini gördüm. Dolapta tuttuğum balıklar vardı. Balıkları yedi. Sonra düzenli olarak gelmeye başladı” dedi.
“İnsanlar kedi, köpek besler ama benim arkamdan martı geliyor”
Zaman zaman martının kendisinin takip ettiğini söyleyen Parlak, “Ben nereye gitsem peşimde geliyor. İnsanlar kedi, köpek besler ama benim arkamdan martı geliyor. Alıverişe giderken de peşimden geliyor, herkes de bakıyor. Her gelişinde bir paket ciğerin yarısını götürüyor” diye konuştu.
-
‘Yalancı veba’ martıları vurdu
Hurşit Kuş Ormanı kıyısı ve bölgedeki martı kuşlarının üreme alanı olan adacıkta binlerce martı telef oldu. Çevredeki vatandaşlar tarafından paniğe neden olan ölümlerin nedeninin halk arasında yalancı veba olarak bilinen Newcastle hastalığı virüsü (NDV) olduğu belirlendi.
“Martı adası ölüm adası olmuş”
Bölge sakinlerinden Salih Genç, “Göl kenarında sahil şeridinde martıların öldüğünü söylediler. Biz de aşağı indik. Böyle bir şeyi bu yaşımıza kadar duymamıştık. Arkamızda duran martı adası var, bu saatlerde martıların şölen yaptığı bir yer olur. Ama şu anda martı adası bomboş ve ölüm adası olmuş durumda. Yaklaşık 15 gün önce yavruları doğdu. Sahil şeridi şu anda kötü bir durumda. Sahil şeridi ölü hayvanlarla dolu” dedi.
Oktay Kılıç ise, “Bütün çocukluğumda bu kıyıda, bu baraj bölgesinde yaşadım, bunun gibi bir şey görmedim, görenlere de şahit olmadım. Biz burada su içtik, çay demledik fakat ne balıklarda ne de herhangi bir canlıda ölüm vakası yaşanmamıştı. Üst üste devam eden göçlerden dolayı özellikle balıklarda ve canlıların sayısında azalmalar meydana geldi. Özellikle kuş türünde. Martılarda böyle toplu ölümleri görünce endişelenmeye başladık” diye konuştu.
İlk değerlendirme ‘Yalancı veba’ üzerine
Öte yandan, Tarım ve Orman Müdürlüğü yetkilileri tarafından 10 farklı noktadan ölü veya ölmeye yakın martılardan numuneler alınarak incelendi. Enstitülerce yapılan ilk değerlendirme neticesinde kuşlarda NDV olduğu tespit edilirken, ileri tetkiklerin devam ettiği bildirildi. Tarım ve Orman İl Müdürlüğünden yapılan açıklamada, “Elazığ ili Ağın ilçesi Hurşit Kuş Ormanı kıyısı ve bölgedeki martı kuşlarının üreme alanı olan adacıkta martı ölümleri görüldüğü ihbarı alınmıştır. İhbar üzerine aynı gün Ağın İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünde görevli veteriner hekimler tarafından gerekli tespitler yapılmış, ihbar yapılan bölgedeki 10 farklı lokasyondan ölü veya ölmeye yakın martı numuneleri alınarak soğuk zincir içerisinde Elazığ Veteriner Kontrol Enstitü Müdürlüğüne teslim edilmiştir. Enstitü Müdürlüğü tarafından aynı gün içerisinde numunelerin analizlerine başlanılmıştır. Elazığ İl Tarım ve Orman Müdürlüğü koordinasyonunda il müdürlüğünden teknik personel martı ölümleri ihbarı yapılan bölgeye görevlendirilmiş ve teknik ekiplerce anılan bölgede tarama ve bilgilendirme çalışması yapılmıştır. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekipleri tarafından bölge içerisinde filyasyon ekipleri vasıtası ile bölgedeki ölü martılar toplanılmış, yönetmelik çerçevesinde tüm tedbirler alınarak riskler bertaraf edilmiştir. Numune sonuçlarının ilgili enstitülerce yapılan ilk değerlendirme neticesinde Newcastle hastalığı (NDV) olduğu tespit edilmiş olup, ileri tetkikler devam etmektedir. Süreç titizlikle takip edilmektedir’’ denildi.
İnsanlara bulaşma riski de var
Türkiye’de yalancı veba hastalığı olarak bilinen hastalık, kanatlı hayvanların vücudunda solunum sorunları ve en önemlisi sinir sistemini hedef alıyor. Nefes darlığı, depresyon ve halsizlik, yumurtlama performansının düşmesi, hızlı solunum, kanatlarının sallanması belirtileri arasında yer alıyor. Hastalığın en önemli belirtisi ise hayvanın kafasının geriye dönük olması ya da sallanması olarak ortaya çıkıyor. Yalancı veba hastalığı insanlarda tedavi edilebilir durumda ve kanatlı hayvanlar kadar etkili değilken belirtileri ise uykusuzluk, gözlerin kızarması ve sulanması ve baş dönmesi olarak gösteriliyor. Bu hastalık insanlara hasta tavuk eti, yumurtası ve hasta tavuğun karkasına temas etme yolu ile bulaşabiliyor.
-
Martı ölümlerinin nedeni ortaya çıktı
Elazığ’ın Ağın ilçesinde yaşanan martı ölümleri vatandaşları tedirgin etmişti. Onlarca martının su kenarında ölü bulunmasının ardından Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekipleri harekete geçmişti. 10 farklı lokasyondan ölü veya ölmeye yakın martılardan numuneler alınarak incelendi. Enstitülerce yapılan ilk değerlendirme neticesinde kuşlarda NDV olduğu tespit edilirken, ileri tetkiklerin devam ettiği bildirildi.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, “20.04.2024 günü Elazığ ili Ağın ilçesi Hurşit Kuş Ormanı kıyısı ve bölgedeki martı kuşlarının üreme alanı olan adacıkta martı ölümleri görüldüğü ihbarı alınmıştır. İhbar üzerine aynı gün Ağın İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünde görevli veteriner hekimler tarafından gerekli tespitler yapılmış, ihbar yapılan bölgedeki 10 farklı lokasyondan ölü veya ölmeye yakın martı numuneleri alınarak soğuk zincir içerisinde Elazığ Veteriner Kontrol Enstitü Müdürlüğüne teslim edilmiştir. Enstitü Müdürlüğü tarafından aynı gün içerisinde numunelerin analizlerine başlanılmıştır” denildi.“İlk değerlendirme neticesinde NDV olduğu tespit edildi”
Açıklamada, “Elazığ İl Tarım ve Orman Müdürlüğü koordinasyonunda İl Müdürlüğünden teknik personeller martı ölümleri ihbarı yapılan bölgeye görevlendirilmiş ve teknik ekiplerce anılan bölgede tarama ve bilgilendirme çalışması yapılmıştır. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekipleri tarafından bölge içerisinde filyasyon ekipleri vasıtası ile bölgedeki ölü martılar toplanılmış, yönetmelik çerçevesinde tüm tedbirler alınarak riskler bertaraf edilmiştir. Numune sonuçlarının ilgili enstitülerce yapılan ilk değerlendirme neticesinde Newcastle hastalığı (NDV) olduğu tespit edilmiş olup, ileri tetkikler devam etmektedir. Süreç titizlikle takip edilmektedir” ifadelerine yer verildi.
-
Yaralı martı tedavi altına alındı
Türkeli ilçesi Gemiyanı Mahallesi Şükrü Gürleyen Caddesi üzerinde bir sağlık çalışanı tarafından yol kenarında yaralı martı bulundu.
Çalılar arasında sıkıştığı düşünülen ancak kanadından yara aldığı için uçamadığı tespit edilen martı için sağlık çalışanı tarafından Türkeli Orman İşletme Müdürlüğüne haber verildi.
Yaralı martıyı teslim alan ekipler, Sinop’taki Sarıkum Yaban Hayatı Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezinde tedavi edilmek üzere Sinop Milli Parklar Bölge Müdürlüğü yetkililerine teslim etti. -
Bursa’da misinaya dolanan martının yardımına ekipler yetişti
Bursa’nın Gemlik ilçesinde balıkçıların sahile bıraktığı misinaya dolanan martıyı fark eden vatandaşlar ihbarda bulundu. Martının yardımına koşan Bursa Büyükşehir Belediyesi Tarım A.Ş. ekipleri yaralı hayvanı takıldığı misinadan kurtardı. Yaralı hayvanın tedavisini yapan ekipler martıyı tekrar doğaya salarken, yetkililer, olta iğneleri ile misinaların hayvanlara büyük zarar verdiğini belirterek, balıkçıları uyardı.