Kaza, saat 08.30 sıralarında Çınarlı Mahallesi yakınlarında meydana geldi. Edinilen bilgilere göre, mevsimlik işçileri zeytinliğe götüren kamyonet sürücüsü direksiyon hakimiyetini kaybederek ağaca çarptı.
Kamyonet kasasında bulunan işçiler kazanın şiddetiyle kasadan fırladı. Kazada 54 yaşındaki Gülbeyaz isimli kadın hayatını kaybederken, 7 kişi ise yaralandı. Yaralılar ihbar üzerine olay yerine sevk edilen ambulansla çeşitli hastanelere kaldırıldı. Jandarma olayla ilgili tahkikat başlattı.
Kaza, dün saat 14.00 sıralarında Damlık Mahallesi Alpaslan Caddesi üzerinde meydana geldi. Edinilen bilgiye göre, mevsimlik tarım işçilerini taşıyan traktör eğimli arazide sürücüsünün kontrolünden çıkarak devrildi. Kazanın haber verilmesi üzerine bölgeye çok sayıda ambulans ve polis ekibi sevk edildi.
Devrilen traktörün römorkunda bulunan B.Ş., O.Ç.A., M.A.S., E.N.D., U.A.D., B.D., B.A., A.U., Z.A., B.U., G.D., Y.D. ve Z.D. isimli toplam 13 kişi yaralandı. Adrese ulaşan sağlık ekiplerince ilk müdahaleleri yapılan yaralılar çeşitli hastanelere kaldırılarak tedavi altına alındı. Yaralıların durumlarının iyi olduğu öğrenilirken kazaya ilişkin inceleme başlatıldı.
Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinden yola çıkan mevsimlik tarım işçileri Adıyaman, Sivas, Hatay, Amasya ve Sinop’ta çeşitli ürünlerin hasadı yaptıktan sonra Samsun’un Tekkeköy ilçesine geldi. Ağustos ayının başında Samsun’a gelen mevsimlik işçiler, Balcalı Mahallesi’nde oluşturdukları alanda çadırda yaşarken, yüksek rakımda yetişen fındık tarlalarında gündelikçi olarak çalışmaya devam ediyorlar.
Samsun’a fındık toplamak için gelen ailelerden yetişkinler ve erkekler fındık bahçelerinde çalışırken, kadınlar ve küçük çocuklar ise 20’ye yakın çadırdan oluşan yaşam alanında bekliyorlar. İşçiler, elektrik ve su ihtiyaçlarını bağlattıkları şebekeden sağlarken, tuvalet imkanlarının ise iyileştirilmesi gerektiğini söylediler.
Çadırlarda seyyar olarak yaşamaya alıştıklarını ifade eden Zevih Korkmazoğlu, “Samsun’a, Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinden geldik. Buraya gelmeden önce Adıyaman, Hatay, Amasya ve Sinop’ta konaklayarak tarım arazilerinde çalıştık. Oralarda patates gibi tarım ürünlerinin hasadını yaptık. Tekkeköy’e de fındık toplamaya geldik. Yaklaşık 15 gündür burada kalıyoruz. Birkaç gün daha fındık toplayacağız. Burada çadırda yaşamaya alıştık. Artık bize kolay geliyor. Okullar başlayana kadar burada aileme yardım ediyorum” dedi.
Mevsimlik işçiler, Tekkeköy’deki fındıkları topladıktan sonra Şanlıurfa’ya dönerek pamuk hasadına katılacaklarını belirttiler.
Malatya’nın Hekimhan ilçesinde mevsimlik tarım işçilerine sağlık ve güvenlik konularında bilgilendirilmede bulunuldu. İlçe Tarım Müdürlüğü ekiplerince gerçekleştirilen programda, doğru yük kaldırma, böcek ısırmaları, güneşten korunma ile tarım ilaçları konularında önleyici ve koruyucu bilgiler paylaşıldı.
Programa dair kısa bir açıklamada bulunan Hekimhan İlçe Tarım Müdürü Gökhan Aslan, “Eğitimlerimizin ne kadar faydalı olduğunu gelen geri bildirimlerden anlıyoruz. Tehlikeli madde işaretleri konusu anlatılırken bir katılımcı bunlara hiç dikkat etmediklerini, karşılaşmadıklarını dile getirdi. Okuma yazma bilmeyenler için bu işaretler çok faydalı oldu. Bir katılımcı yük kaldırma konusu konuşulurken bel ağrılarının sebeplerinin yanlış teknikten kaynaklı olduğunu anladığını, bundan sonra doğrusunu yapacağını söyledi. Bu tür eğitimlerle çalışanların bilinçlendiğini görmek hepimizi mutlu etti. İlçemiz teknik personelleri ile ilçe sakinlerini interaktif eğitim modeliyle bilgilendirmeye devam edeceğiz” diye konuştu
Karacabey Kaymakamı Hakan Kafkas ve Belediye Başkanı Fatih Karabatı, beraberinde; İlçe Emniyet Müdürü Ümit Şahin, İlçe Jandarma Komutanı Binbaşı Mahir Yağmur, İlçe Milli Eğitim Müdürü Hacı Ongun, İlçe Tarım ve Orman Müdürü Vekili İrfan Hızlıbaş, İlçe Müftüsü Abdullah Karaca, İlçe Sağlık Müdürü Dr. Volkan Çiğdem ve İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Müdürü Emre Kurtuluş ile birlikte Bakırköy’deki çadırlarda yaşayan mevsimlik tarım işçilerini ziyaret etti. Bakırköy Mahalle Muhtarı Cengiz Kula’nın da hazır bulunduğu ziyarette yetkililer, çadırlarda kalan mevsimlik tarım işçilerinin yaşamlarını kolaylaştırmak amacıyla sorunda yerinde dinledi ve çözüm noktasında yapılması gerekenleri tespit etmeye çalıştı.
“İlçemize hoş geldiniz. Devlet her zaman yanınızda” diyen Karacabey Kaymakamı Hakan Kafkas, yerel yönetimle birlikte mevsimlik tarım işçilerinin yaşamlarını kolaylaştıracak ne varsa yapmaya gayret göstereceklerini söyledi. Kaymakam Kafkas ve Belediye Başkanı Karabatı ayrıca, çadırlarda kalan çocuklara çeşitli hediyeler dağıtarak onlarla sohbet etti.
Öte yandan Bakırköy’deki çadırlarda bu yıl yabancı uyruklu, Şanlıurfa ve Şırnak’tan gelen çocuklarla birlikte 210 mevsimlik tarım işçisinin yaşadığı öğrenildi. Bazı özel sorunları dışında genelde önemli şikayetlerinin olmadığını belirten mevsimlik tarım işçileri, yalnızca eskiyen çadırların yenilenmesi talebinde bulundu. Elektrik, su, wc ve banyo gibi temel ihtiyaçlarının karşılandığı mevsimlik tarım işçilerinin düzenli sağlık taramalarının da yapıldığı vurgulandı.
Karacabey’de çalışmaktan mutlu olduklarını dile getiren işçiler, ilgilerinden dolayı Karacabey Kaymakamı Hakan Kafkas ve Belediye Başkanı Fatih Karabatı ile yetkililere teşekkür etti.
Yıllardan bu yana Karacabey Ovası’na gelerek tarlalarda yevmiye karşılığı çalışan tarım işçileri, Eylül ayında sezonun sona ermesiyle birlikte memleketlerine geri dönüyorlar.
Türkiye’nin en verimli tarım bölgelerinden biri olan Çukurova’da, hasat zamanı mevsimlik işçi bulunamaması nedeniyle çiftçiler büyük bir krizle karşı karşıya. Bu durum, tarım üretiminde ciddi aksamalara ve ekonomik kayıplara yol açıyor.
Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan, Çukurova’nın, yıllardır tarım üretiminde ülkemizin lokomotif bölgelerinden biri olduğuna ancak son yıllarda, hasat döneminde bölgede mevsimlik işçi bulmanın giderek zorlaştığını söyleyerek, ‘’Mevsimlik işçi eksikliği, sadece ürünlerin zamanında hasat edilememesiyle kalmıyor, aynı zamanda üretim maliyetlerini de artırıyor. Çiftçiler, işçi bulabilmek için daha yüksek ücretler ödemek zorunda kalıyor, bu da tarım ürünlerinin maliyetlerinin yükselmesine neden oluyor. Mevsimlik işçi eksikliği, tarım üretiminde büyük kayıplara yol açıyor. Zamanında toplanamayan ürünler tarlada çürüyor, bu da hem çiftçilerin gelir kaybına uğramasına hem de ülke ekonomisinin zarar görmesine neden oluyor. Özellikle ihracata yönelik ürünlerde yaşanan aksaklıklar, Türkiye’nin dış pazardaki rekabet gücünü de olumsuz etkiliyor’’ dedi.
Bu krizin çözümü için bir dizi önlem alınması gerektiğini söyleyen ve çözüm önerilerine değinen Doğan, “Mevsimlik işçilerin tarım bölgelerine göç etmelerini teşvik edici politikalar geliştirilmelidir. Bu kapsamda, konaklama ve çalışma şartlarının iyileştirilmesi, ulaşım desteği sağlanması önemlidir. Çukurova bölgesinde iş gücü potansiyeli olan yerel halkın tarım işçiliği konusunda eğitilmesi, işçi açığını kapatmada etkili olabilir. Tarımda teknolojinin kullanımı artırılmalıdır. Verilecek desteklerle özellikle hasat makinelerinin yaygınlaştırılması, iş gücü ihtiyacını azaltabilir. Çiftçilerin bir araya gelerek oluşturacakları kooperatifler, ortak işçi havuzları oluşturarak iş gücü sorununu hafifletebilir. Hasadı gelen ürün toplanamazsa, üretim planlaması yapmanın faydası da olmaz, çiftçiye ve ülke ekonomisine zarar da verebilir. Üretim planlaması yapılırken mevsimlik işçi sayısı da göz önünde bulundurulmalıdır” ifadelerini kullandı.
Doğan, tarım sektörünün ülke ekonomisinin bel kemiği olduğunu kaydederek, “Bu sorunların çözümü için Tarım Bakanlığımızın ve ilgili tüm kurumların desteği büyük önem taşımaktadır. Çukurova’daki çiftçiler, mevsimlik işçi kriziyle başa çıkabilmek için acil önlemler beklemektedir. Tarım üretiminin sürdürülebilirliği tüm paydaşların iş birliği içinde çalışması gerekir’’ diye konuştu.
Gürsu, İnegöl, Karacabey, Mustafakemalpaşa ve Yenişehir ilçelerinin mera arazilerinde oluşturulan çadır kentlerde yaşayan mevsimlik tarım işçilerine koruyucu sağlık hizmetleri çerçevesinde; sıtma taramaları, bebek, çocuk, gebe, loğusa izlemlerinin yanı sıra çeşitli hastalıklara karşı aşılama faaliyetleri yürütülüyor. Çadır kentte ayrıca kanser başta olmak üzere; üreme sağlığı, pestisit uygulamaları, kuduz, KKKA, ishal, çevre sağlığı, sağlıklı beslenme, obezite, sağlık okur yazarlığı, hijyen gibi çeşitli konularında eğitimler veriliyor. Çocuklara yönelik ise ağız ve diş sağlığı taramaları ve flor vernik uygulaması yapılıyor.
Mevsimlik tarım işçilerine verilen sağlık hizmetleri ile ilgili açıklamalarda bulunan Bursa İl Sağlık Müdürü Dr. Fevzi Yavuzyılmaz, Bursa’nın her yıl 10 bine yakın tarımda çalışan mevsimlik işçi göçü aldığının altını çizdi. Bu nüfusa bütün koruyucu sağlık hizmetlerinin İl Sağlık Müdürlüğü ekipleri tarafından verildiğini dile getiren Dr. Yavuzyılmaz, “Kronik hasta takipleri, aşılama, gebe ve bebek izlem, diğer bulaşıcı hastalıklar takibi, üreme sağlığı hizmetleri, sağlık okuryazarlığı kazanım eğitimleri ve kanser tarama hizmetleri, ekiplerimiz tarafından sağlanmaktadır” dedi.
İşçilerin ihtiyaç durumunda tüm kamu hastanelerinden de ileri sağlık hizmetlerini alabildiğine dikkat çeken Dr. Yavuzyılmaz, çadır kentte yaşayan her bireyin sağlığını önemsediklerini ve çalışmaları titizlikle sürdürdüklerini belirtti.
Çadırları su basan mevsimlik işçilerin eşyaları su içinde kalırken, işçiler çadırların etrafını su girmesin diye toprakla çevirdiler.
Çalışmaya gelen mevsimlik işçilerden Burhan Tüfek, “ Kaç senedir bu bölgeye çalışmaya geliyoruz. Bizim çadırlarımız eksik istiyoruz gelmiyor. Yağmur yağıyor çadırlarımız sular içinde kalıyor. Yataklarımız ıslanıyor.
Millet rezil oluyor. Konteynır olsa bunlar olmayacak.
Yatağımız yok tek tuvalet var. Yardım istiyoruz” diye konuştu.
30 yakın çocuğun 300’e yakında kadın erkek mevsimlik işçinin yaşadığı bölgede kalan Suriyeli vatandaş, “ Eksiklerimiz var. Çadırlarımız eşyalarımız sular altında yardım istiyoruz” dedi.
Depremin ardından Elazığ ve Malatya’da başta olmak üzere Doğu ve Güney Doğu Anadolu’da mevsimlik işçilere ulaşım zorlaştı. Daha önce mevsimlik işçi bulmakta zorluk çekmeyen çiftçiler bu sene kimseye ulaşamaz hale geldi. Baskil ilçesine bağlı Bilaluşağı köyünde tarım yapan çiftçiler de her sene olduğu gibi bu sene de mevsimlik işçi arayışına girdiklerini ancak yeterli sayıda işçi bulamadıklarını ifade etti. Hasat zamanında ürünlerinin zarar görmemesi için mevsimlik işçilere ihtiyaç duyduklarını belirten çiftçiler, depremin etkileri nedeniyle Elazığ ve Malatya’daki mevsimlik işçilere ulaşmadıklarını dile getirdi. Çiftçiler, mevsimlik işçi eksikliği sonucunda hasat zamanında ürünlerin toplanamamasına neden olacağını kaydetti.
“İşçi yok ama idare etmemiz de lazım”
Köyde 30 dönüm üzerinde biber ektiklerini aktaran çiftçilerden Muhlis Aydoğdu, “Şuanda 6-7 kişi günlük geliyor. Depremden ötürü işçi sıkıntısı yaşıyoruz. Gruplar ortalama 30 kişi oluyordu ama bu sene dağıldılar ve toplayamıyoruz. Yani eşim gidip çadırları tek tek geziyor ama işçi bulamıyor. 4-5 kişi geliyor, biz de onlara yardım ediyoruz. İşçi yok ama idare etmemiz de lazım. Çözümü yok, biz bunu bir şekilde idare edeceğiz. Doğu illerinden yatılı işçi getirmemiz gerekecek” dedi.
“15 kişi çalışması gereken tarlada şu anda sadece 5-6 kişi var”
Tarlada çalışan işçi kadınlardan Remziye Değer ise yaklaşık 15 kişi çalışması gereken tarlada şu anda sadece 5-6 kişinin çalışabildiğini belirterek, işçi yokluğundan dolayı zorluk çektiklerini ifade etti.
Mangal kömürü üretimi için Mardin’in Mazıdağı ilçesinden Yozgat’ın Çekerek ilçesine gelen mevsimlik işçilerin zorlu mücadelesi 6-7 ay sürüyor. Beyyurdu ilçesinde ormanlık alanda çadır hayatı yaşayan mangal kömürü işçileri, aileleriyle birlikte ekonomik kazanç elde etmek için mücadele ediyor.
Orman İşletme Müdürlüğünce, orman alanlarında yürütülen gençleştirme çalışmaları doğrultusunda belirlenen alanlarda kesilen meşe odunu, kurulan ocaklarda 15 ila 20 gün arasında bekletiliyor. İşçiler gece gündüz odunların küle dönüşmemesi için nöbet tutuyor. Yüzlerinden kömür karası eksik olmayan işçilere, ateş başında verdikleri zahmetli mücadeleye eş ve çocukları da destek oluyor. Yıllardır doğal yöntemlerle üretim yapan mevsimlik işçiler, ocaktan çıkan kömürleri çuvallara dolduruyor. Toptan olarak Ankara ve İstanbul başta olmak üzere ülkenin birçok şehrindeki alıcılara satılıyor. Hazır hale getirilen mangal kömürünün kilogramı ise 13 liradan satılıyor.
Mardin’in Mazıdağı ilçesinden mangal kömürü üretimi için gelen Vedat Öner, “İlk olarak dağda odunları kesiyoruz, topluyoruz, buduyoruz ve getirip ocaklara döküyoruz. Odun geldikten sonra çadır şeklinde onları diziyoruz. Daha sonra önce saman ardından da ocağın üzerine toprak atıyoruz. Son olarak ocağı ateşliyoruz. 15-20 gün boyunca yanıyor. Gece gündüz ocağın başında nöbet tutuyoruz” dedi.
Mangal kömürü işçilerinden Murat Doğan ise, “Mardin’in Mazıdağı ilçesinden geldik. Çekerek’in Beyyurdu köyünde mangal kömürü yapıyoruz. Burada ailemize katkı olsun diye çalıyoruz. Mangal kömürünün kilosunu 13 liradan satıyoruz” şeklinde konuştu.
Ali Doğan da Türkiye’nin en kaliteli mangal kömürünün Yozgat’ın Çekerek ilçesinde üretildiğini söyleyerek, Çekerek’te üretilen kömürün kalitesiyle kendisini belli ettiğini söyledi.