Nobel Ekonomi Ödülü’nü kadın emeğinin rolü üzerine çalışan ABD’li Claudia Goldin kazandı. Claudia Goldin, Harvard Üniversitesinde ekonomi tarihi ve emek ekonomisi üzerine çalışıyor.
Goldin, ABD Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu Ekonomi Çalışma Grubu’nda eş direktör. Daha çok kadın emeği üzerine yaptığı çalışmalarla biliniyor.
Goldin yaklaşık 1 milyon dolarlık ödülün sahibi olacak.
Ödül töreni 10 Aralık’ta düzenlenecek.
Oslo merkezli Norveç Nobel Komitesi, adaylık başvurularının sonlandığı 1 Şubat itibarıyla ödüle aday gösterilenlerin sayısının 305 olduğunu, böylece 2019 yılından bu yana en düşük aday sayısının kaydedildiğini açıkladı.
Son 8 yıldır ödüle aday gösterilenlerin sayısı 300’ün üzerinde seyrederken, 376 ile 2016 en çok aday gösterilen yıl oldu.
Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilenlerin isimleri ve adaylık bilgileri 50 yıl boyunca komite tarafından gizli tutulurken, ödüle aday gösterme yetkisine sahip kişi ve kuruluşlar aday gösterdikleri isimleri kamuoyu ile paylaşabiliyor.
Örneğin, Norveç’in Yeşiller Partisi milletvekili Lan Marie Nguyen Berg, iklim aktivistlerinden Greta Thunberg ve Vanessa Nakate’yi 2023 Nobel Barış Ödülü için aday gösterdiklerini açıklamıştı.
Aralarında devlet başkanları, siyasiler, üniversite profesörleri, dış ilişkiler kuruluşlarının yöneticilerinin de bulunduğu bir grup ödüle aday gösterebiliyor.
Nobel Ödülü’nü kazananlara birer diploma, Nobel madalyası ve yaklaşık 1 milyon dolar para ödülü veriliyor.
Ödül, Norveç’in başkenti Oslo’da 10 Aralık’ta yapılan törenle sahiplerini buluyor.
2022 Nobel Barış Ödülünü Belarus’tan insan hakları savunucusu Ales Bialiatski ile Rusya ve Ukrayna’dan insan hakları örgütleri Memorial ve Center for Civil Liberties, 2021 Nobel Barış Ödülü’nü ise Filipinler ve Rusya’da ifade özgürlüğü için mücadele eden gazeteciler Maria Ressa ve Dmitry Muratov kazanmıştı.
Covid-19 salgını nedeniyle ödül törenleri, 2020 ve 2021’de yapılamamıştı.
Geçtiğimiz yıl Rusya’da ifade özgürlüğünü savunduğu için Nobel Barış Ödülü’ne Maria Ressa ile birlikte layık görülen Novaya Gazeta’nın Genel Yayın Yönetmeni Dmitry Muratov’un madalyası, ABD merkezli müzayede evi Heritage Auctions tarafından açık arttırmaya çıkarıldı.
Rus gazeteci Muratov’un madalyası, New York’ta Dünya Mülteciler Günü’nde gerçekleştirilen açık artırmada 103.5 milyon dolarla rekor fiyata satıldı. Madalyanın kim tarafından satın alındığı bilinmezken, satıştan elde edilen gelirin Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu’nun (UNICEF), Ukrayna’daki savaş nedeniyle yerinden edilen çocuklara yönelik yardım faaliyetlerinde kullanılacağı belirtildi.
Muratov, “Bugünün en önemli mesajı, insanların bir savaşın devam ettiğini ve en çok acı çeken insanlara yardım etmemiz gerektiğini anlamalarıdır” ifadelerini kullandı.
Muratov 2021 yılında, Filipinler’deki haber sitesi Rappler’ın kurucularından gazeteci Maria Ressa ile birlikte Nobel Barış Ödülü’nü kazanmıştı.
Novaya Gazeta, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarından kısa bir süre sonra, Mart ayında faaliyetlerini askıya almıştı. Gazetenin kararı, Moskova yönetiminin Rusya’nın Ukrayna’daki eylemlerini “savaş” olarak nitelendiren herkesin ağır para cezaları veya kapatmalarla karşı karşıya kalacağı yönündeki uyarısının ardından gelmişti. Muratov, Nisan ayında Moskova’dan Samarra’ya gitmek üzere bindiği trende de kırmızı boyayla saldırıya uğramıştı.
Muratov 1993 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Novaya Gazeta’yı kuran bir grup gazeteci arasında bulunuyor. 2000 yılından bu yana araştırmacı gazeteci Anna Politkovskaya da dahil olmak üzere gazeteden 6 isim öldürülmüştü.
Daha önce bir Nobel Ödülü madalyası için ödenen en yüksek meblağ, 4.76 milyon dolar olmuştu. DNA’nın yapısına yönelik keşfiyle 1962’de ödülü kazanan James Watson, madalyasını 2014 yılında 4,76 milyon dolara satmıştı.
Nobel Vakfı’ndan yapılan açıklamada Nobel Ödülü’nün miktarının 1 milyon İsveç kronu (SEK) artırılacağı belirtildi. Ödülün kazananlarının bu yıl fazladan 1 milyon kron alacağı ifade edildi.
Nobel Ödülleri kazananları bu yıl fazladan 1 milyon kron daha alacak. Nobel Vakfı tarafından yapılan yazılı açıklamada, vakfın mali durumunu güçlendirmek için son yıllarda yapılan çalışmaların ödülün miktarını artırmayı mümkün kıldığı belirtilerek, “Nobel Vakfı Yönetim Kurulu, 2020 Nobel Ödülü’nün ödül kategorisi başına 10 milyon SEK tutarında olacağına karar verdi.
Bu, önceki yıllara kıyasla ödül kategorisi başına 1 milyon SEK artış anlamına geliyor” ifadelerine yer verildi. Nobel Akademisi Başkanı Lars Heikensten, akademinin maliyet ve sermayesi arasında bu yıl istikrarlı bir ilişki olduğu için kararı aldıklarını duyurdu. Heikensten ayrıca, vakfın amacının gelecekte Nobel Ödülü’nün miktarının toplumdaki reel gelir eğilimini takip etmesini sağlamak olduğunu belirtti. Ayrıca yapılan açıklamada, Nobel Ödülü’nün miktarının 2011’de 10’dan 8 milyon SEK’e düşürüldüğü ve aynı zamanda vakfın mali durumunu güçlendirmek için geniş bir strateji programının başlatıldığı ifade edildi. 2017’de ödül miktarının 8’den 9 milyon SEK’e çıkarıldığı ve bu yıl da vakfın yönetim kurulunun miktarı her kategoride 10 milyon SEK’e çıkarmaya karar verdiği belirtildi. Öte yandan, 1 İsveç kronu, 24 Eylül 2020 12:30 itibariyle 0,85 TL’den işlem görüyor.