Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Koordinasyon toplantımızın ardından Tarım ve Orman Bakanımız Sayın Vahit Kirişci ile birlikte kesintisiz bir şekilde devam eden saha çalışmalarını yerinde takip ettik.
Tüm ekiplerimiz sahada teyakkuz halindedir.
Gayemiz, bu afetin neden olduğu olumsuzlukları en kısa sürede bertaraf etmektir. Tüm vatandaşlarımıza geçmiş olsun” ifadelerini kullandı.
Deprem bölgesi Malatya’da temaslarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 1. Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) iş dünyasıyla bir araya geldi. Burada konuşan Bakan Nebati, “6 Şubat’ta meydana gelerek bilhassa Malatya, Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman olmak üzere 11 illimizde yıkıcı etkileri olan depremler ve artçı sarsıntılar tüm milletimizi yasa boğmuş, hepimizi derinden etkilemiştir. Depremde hayatını kaybeden kardeşlerimize bir kez daha Allah’tan rahmet, yakınlarına ve tüm milletimize baş sağlığı, yaralanan kardeşlerimize de acil şifalar diliyorum. Rabbim, böyle bir deprem felaketini bizlere bir daha yaşatmasın. Çok geniş bir coğrafyayı etkileyen ve dünya tarihinde adeta eşi benzeri bulunmayan bu felaket karşısında devletimiz ve milletimiz tüm kurumları, insan kaynağı ve imkanlarıyla seferber olmuştur. Bu elim felaket nedeniyle yitirdiğimiz tüm canlar hepimizi derinden etkilemiştir. Mekanları cennet olsun inşallah. Ancak depremzede vatandaşlarımızın yaralarını hızla sarmak, maddi kayıplarını çok daha iyileriyle telafi etmek için canla başla çalışmaya devam ediyoruz. Battal Gazi destanının yazıldığı kadim şehrimiz Malatya’mızı, depremden etkilenen diğer illerimizle birlikte, devlet, millet el ele vererek inşallah en kısa sürede ayağa kaldıracağız.
Sayın Cumhurbaşkanımız liderliğinde nasıl ki bugüne kadar milletçe karşılaştığımız bütün afetleri ve bütün zorlukları, birlik içinde aşmayı bildiysek; milletimizin iradesi, inancı ve dayanışmasıyla bunu bir kez daha başaracağız. Gece gündüz yorulmadan çalışarak yıkılan tüm evleri, kısa bir süre içerisinde, çok daha güvenli olacak şekilde vatandaşlarımıza teslim edeceğiz. Yatay mimariye uygun olarak tasarladığımız yeni yerleşim yerleri altyapısıyla, okuluyla, sağlık merkeziyle, camisiyle, çarşısıyla, parkıyla vatandaşlarımızın tüm ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılayan yaşam alanları olacaktır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile yeni konut inşasına ve kentsel dönüşüme yönelik çalışmalarımızı hızla sürdürüyoruz ve bu kapsamda gerekli finansmanı Hazine olarak sağlayacağız.” dedi
Bakanlık olarak depremin ilk anından itibaren tüm kamu kurum ve kuruluşlarının acil nakit taleplerini hızla karşılamak için ilk etapta 100 milyar liralık kaynak ayırdıklarını belirten Bakan Nebati, “Depremzede vatandaşlarımıza ve hayatını kaybeden kardeşlerimizin yakınlarına da nakdi yardımlarda bulunuyoruz. Konteyner kentler dışında barınacak olan vatandaşlarımıza taşınma ve kira yardımı sağlıyoruz. Hepimizi sarsan bu büyük felaketin, yüreğimizi dağlayan can kayıplarına yol açmasının yanı sıra, bütçemize de ek bir maliyet getireceği malumunuzdur. Ancak attığımız adımlar sayesinde, ekonomimiz bu felaketin üstesinden gelecek güce sahiptir. Türkiye, 2022 yılında elde ettiğimiz yüzde 5,6’lık büyüme oranıyla, dünyada en yüksek büyüme gerçekleştirmeyi başaran ülkelerden biri konumundadır. Bu güçlü büyüme performansımızın oluşturduğu mali imkânlar sayesinde, vatandaşlarımıza daha önce sözünü verdiğimiz EYT’yi uygulamaya koyduk. Tüm emeklilerimize tekrar hayırlı olsun.
Deprem felaketinden kaynaklanan hasarları da telafi edecek güçlü bir mali yapıya sahibiz. EYT’nin iş dünyası üzerindeki yükünü hafifletmek için daha önce açıkladığımız Hazine destekli KGF paketinin de EYT kapsamındaki kıdem tazminatı kefalet hacmini 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkarıyoruz. Bu dönemde dahi EYT’yi uygulamaya koymamız; hükümet olarak, verdiğimiz sözlerin her daim arkasında durduğumuzun en güncel örneklerinden biridir. Bütçe imkânlarımıza ilave olarak, şehirlerimizi hızla ayağa kaldırmak amacıyla afet yeniden imar fonunu kuruyoruz. Bu fon ile şehirlerimizin yeniden imarına yönelik kaynakları artıracak ve depremin ekonomimiz üzerindeki negatif etkilerini en asgari düzeyde tutacağız. Depremler nedeniyle bu yılın ilk çeyreğinde büyümemizin sınırlı miktarda olumsuz etkilenme ihtimali olsa da yılın kalanında kademeli olarak toparlanmasını bekliyoruz. Devreye alacağımız ek önlemlerle, depremin 2023 yılı GSYH büyümesindeki olumsuz etkilerini de telafi edeceğiz. Ülkemizin yaralarını hızla sarıp, güçlenerek yolumuza devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı
Hükümet olarak depremde etkilenen her kesimi her bakımdan desteklemeyi sürdürdüklerini aktaran Nebati, ”Deprem nedeniyle ürünleri, işleri veya işletmesi zarar gören tarımsal üreticimizin kullandığı Hazine faiz destekli 39 milyar liralık kredi ödemelerini 1 yıllığına vade farkı olmaksızın erteledik. Deprem bölgesindeki çiftçilerimize mazot ve gübre desteklerini önceki uygulamalardan farklı olarak, ayni yerine nakdi şekilde yapıyoruz. Ek olarak, çiftçilerimize her bir büyükbaş hayvanı için 500 lira, her bir küçükbaş hayvanı için de 50 lira yem desteği verdik. Ayrıca; büyükbaş, küçükbaş, arılı kovan ve kanatlı hayvanları zarar gören yetiştiricilerimize canlı hayvan ve besleme amaçlı şeker yardımı yapılmasına ilişkin çalışmalarımızı sürdürüyoruz. İlaveten, tarım sigortası bulunan çiftçilerimize 18,9 milyon lira hasar ödemesi yapılmıştır.
Çiftçilerimizin olası afetlerin olumsuz etkilerinden kendilerini korumak için tarım sigortası yaptırmalarını tavsiye ediyorum. Konut tarafındaki sigortacılıkta ise bildiğiniz gibi depremlerin ardından sigortalılarımızın ihbarını dahi beklemeden ilk 24 saatte başlayarak yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı binaların tazminat ödemelerini gerçekleştirmeye başladık. Bu kapsamdaki ödemelerimiz, tarım sigortacılığına göre kat ve kat daha fazla olup, mevcut durum itibarıyla 3 milyar liradır. Şimdi ise, tarafımıza gelen ihbarların yaklaşık yüzde 80’inini oluşturan hafif hasarlı konutlarımızın ödemelerini hızlandırmak için DASK tarihinde bir ilk olarak yeni uygulama başlatıyoruz. Bu uygulamayla e-devlet üzerinden kolayca alabilecekleri hasar belgelerini DASK’a web sitesi üzerinden ileten sigortalılarımıza 72 saat içinde hasar ödemeleri gerçekleştirilecektir.” dedi
İşgücü piyasasına yönelik kredi düzenlemeleri ve diğer desteklere yönelik açıklamalarda da bulunan Nebati, ”Deprem sürecinde iş kaybına uğrayan vatandaşlarımızın da haklarını gözetiyoruz. Sigortalılarımızın çalışma hayatından uzak kalabileceği bu geçici dönemde, bölgesel kriz sebepli Kısa Çalışma Ödeneği başvurularının kabulüne başladık ve iş akdi feshini yasakladık. Ayrıca olağanüstü hâl ilan edilen illerde Kısa Çalışma Ödeneği şartlarını sağlayamayan kişilere ise Nakdi Ücret Desteği vereceğiz. Esnafımızı bugüne kadar nasıl her daim desteklediysek, afet sonrasında da yanlarında olmaya devam ediyoruz. İşyerleri veya işletmeleri zarar gören 156 bin esnaf ve sanatkârımızın Halk Bankası tarafından kullandırılan toplam 23,6 milyar liralık Hazine faiz destekli kredi ödemelerini 6 aylığına faizsiz şekilde ertelemiş bulunuyoruz.
Daha önce açıkladığımız 250 milyar liralık kredi hacmine sahip KGF Paketlerinde 100 milyar lira ilave artışa gittik. Toplamda 20 milyar kefalet bedeli olan 2 yeni paketi de hemen devreye aldık. Ayrıca, esnaf ve sanatkârlarımızın kullanımı için Halkbank tarafından kullandırılacak deprem destek kredisini de sunduk. Kredi faiz oranının yüzde 50’lik kısmını Bakanlığımız tarafından karşılanacak olup, esnafa yansıyacak faiz oranı yıllık yüzde 7,5’tir. Kredi, 12 aya kadar ödemesiz dönemle birlikte 60 aya kadar vade imkanıyla sunulacaktır. Tüm bunlara ek olarak, deprem felaketinden etkilenen bölgelerimizdeki kadın kooperatiflerine yönelik Can Suyu Kredi Destek Paketini de hayata geçirdik. Böylece, depremlerden etkilenen illerimizde faaliyet gösteren kadın kooperatiflerimize, Halkbank aracılıyla bir yılı geri ödemesiz şekilde, vade farkı alınmaksızın 50 bin lira limit ve 36 ay vadeyle kredi imkanı oluşturduk. Diğer taraftan, organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinin yeniden faaliyete geçmesi; ticaret ve sanayinin canlanması için Bakanlık olarak gerekli tüm desteği sağlayarak işverenlerimizin yanında olmayı sürdüreceğiz.” ifadelerini kullandı
Çavuşoğlu: “Arkadaşlarımız gece gündüz sahada çalışıyorlar”
Fırsat buldukça deprem bölgelerine ziyaretler düzenlediklerini aktaran Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise “Arkadaşlarımız gece gündüz sahada çalışıyorlar. Bizde özellikle yurt dışından gelen yardım ve desteklerin koordinasyonu ve dayanışma diplomasisinden fırsat buldukça sahada arkadaşlarımızı desteklemek için deprem bölgesine ziyaretler gerçekleştiriyoruz. Bu ziyaretlerimizde konteyner kentlerin ve konteynırlara yerleşen insan sayısının attığını gördük. Depremzede kardeşlerimizin artık konteynırlarda bulunan eksiklilerden televizyon, buzdolabı gibi ihtiyaçlarında giderilmesi için yoğun bir çalışma içerindeyiz. Cumhurbaşkanımızın milletimize söz verdiği gibi bir içerinde yapılacak konutların inşaatlarını da farklı ilçelerde başladığını gördük. Aynı şekilde sosyal donatıların en iyi şekilde olması gerekiyor.” dedi. Sahra hastaneleri, aşevleri , sosyal marketleri daha çok geliştirmek için tüm kurumların yoğun bir şekilde çalıştığını belirten Çavuşoğlu, ”Yurt dışından gelen yardımların koordinasyonlarını yapabilmek için hem Ankara’da hem sahada hem de yurt dışında yoğun çaba sarf ediyoruz. Türkiye yıllarca nerde bir afet varsa ve nerede ihtiyaca muhtaç bir ülke varsa ilk yardıma koşan ülke oldu.
Bu anlamda herkes Türkiye’ye destek vermeye çalışıyor. Yurt dışından ülkemize arama kurma ekibi olarak 90 ülkeden 11 bin 320 kişi gelmişti tabu şu anda ihtiyaç kalmadığı için çalışmalarını tamamladıktan sonra tamamı ülkelerine geri döndü. En son kalan ülke ise Azerbaycan kalmıştı. Onlarda çalışmalarını tamamlayıp döndüler. Sahra hastanesi için gelenlerden ise bir kısmı gitti. Şu anda tanesi aktif bir şekilde Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Buna ilaveten yeni sahra hastanesi kurmaya çalışan Almanya gibi ülkelerde var. Depremde diğer illere giden depremzedelerin memleketlerine geri gelmeleriyle tabi şu anda çadır ihtiyaçları da artıyor.
Dolayısıyla içerde üretim yapılırken dışarıdan da çadır ve konteynırların gelmesi için yoğun çaba sarf ediyoruz. Şu ana kadar yurt dışından 211 bine yakın çadır 4 bin 160 konteyner geldi. 4 bin civarında konteyner de gemilerde geliyor. Tabi bunun yanında ülkelerin finans taahhütleri var onların gelmesi için çalışıyoruz. Farklı ülkelerde sivil toplum örgütlerinin, iş insanlarının ve taahhütleri var. Şu ana kadar 1 milyar 585 milyon civarında bir taahhüt var. Birleşmiş Milletleri’nde 1 milyar dolar vaadi var. Bu kaynakların hangi projelere aktarılması gerektiği konusunda da Maliye ve diğer bakanlıklarımızla koordinasyonunu sağlıyoruz. Dünya Bankası da Türkiye için 1 milyar 780 bin dolar verme taahhütlünde bulundu. Yapacağımız çalışmaların koordinasyonunu yapıyoruz” şeklinde konuştu.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati sosyal medya hesabı üzerinden, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun deprem bölgesinde vergisel tedbirler alınması gerektiğine dair yaptığı açıklamayı hedef alan bir paylaşım yaptı.
Bakan Nebati, paylaşımında şu ifadelere yer verdi:
“Gözüken o ki bir süredir tamamen farklı gündemlere odaklanmış olmanızdan dolayı, Bakanlığımızın bu süreçte ardı ardına attığı onlarca adımı takip edememişsiniz. Bilgi almakta zorlanıyorsanız, size yaptıklarımızı anlatması için iyi bir danışman bulmanızı tavsiye ederim. Bizler depremin ilk anından bu yana deprem bölgesindeyiz. Tek odağımız da vatandaşlarımızın tüm yaralarını bir an evvel sarmak, insanımızı her bakımdan rahat ettirmektir.”
Nebati, Kılıçdaroğlu’na, attıkları adımları, Hazine ve Maliye Bakanlığının internet sitesinde yer alan deprem sonra devreye alınan destekler ve tedbirleri içeren 28 sayfalık kitapçıktan takip edebileceğini söyledi.
Bakan Nebati’nin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Her zaman dayanışma içinde fedakârca çalışan ve üreten, ülkemizin kalkınma yolunda inançla ilerlerken ortak değerlerimizi yarınlara taşıyan kadınlarımızın her daim yanındayız. Yaşadığımız deprem felaketinden etkilenen kadın girişimcilerimizin yaralarını sarabilmek için adımlarımızı ivedilikle atıyoruz ve yenilerini atmaya da kararlılıkla devam edeceğiz” ifadelerine yer verildi.
“Kadın girişimciler bir yılı geri ödemesiz krediden yararlanabilecek”
Yapılan paylaşımda, deprem bölgesinde faaliyet gösteren kadın kooperatiflerine, sıfır faizle, işletme harcamalarında kullanılmak üzere, üst limiti 50 bin TL olan kredi imkanı sunulacağı belirtilerek, “Kadın Girişimci Kredi Destek Paketiyle, bugüne kadar, 172 binden fazla kadın girişimcimize ulaşmayı başaran Halkbank tarafından, deprem felaketinden etkilenen kadın kooperatiflerine yönelik Can Suyu Kredi Destek Paketi oluşturulmuştur. Bölgede faaliyet gösteren toplam 143 kadın kooperatifinin istifade edebileceği bu krediler, bir yıl geri ödemesiz dönem olmak üzere toplam 36 ay vadeyle kullandırılacaktır. Kadın Kooperatifleri Can Suyu Kredisi’nin yanı sıra Kredi Garanti Fonu (KGF) Teminatlı Kadın Girişimci Destek Kredisi’ni de hayata geçiriyoruz. KGF Teminatlı Kadın Girişimci Destek Kredisi paketi çerçevesinde kadın girişimcilerimiz bir yılı geri ödemesiz toplam 36 ay vadeli işletme kredisinden ve toplam 60 ay vadeli yatırım kredisinden de yararlanabilecektir.,
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati düzenlenen Türkiye Yüzyılı Zirvesi ve Para Sohbetleri programına katıldı. Bakan Nebati; programda enflasyon, GSYH gibi konuları ele aldı. Enflasyonda Türkiye’nin dünyadan ayrıştığına vurgu yapan Nebati, “Yüksek bir enflasyon yaşadık. Şu anda tek hedefimiz var, enflasyonu düşüreceğiz. Nasıl düşüreceğimizi ilan ediyoruz ve bunu adım adım gerçekleştiriyoruz. İncitmeden, kırmadan, dökmeden yapıyoruz. Büyümeden taviz vermeden yapıyoruz. İnsanlar işini kaybetmeden yapıyoruz” dedi.
“Ekonomi beklentilerdir dediğimiz zaman, rakamlar nerede diye seslendiler”
Türkiye Yüzyılı Zirvesi ve Para Sohbetleri programında konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “16 Ocak’ta bütçe gerçekleşmelerini kamuoyuyla paylaştık. Ses bekliyorum. Ne oldu ya ifadelerini kullanarak muhalefete sesleniyorum. Ağustos’ta devrilecekler, Eylül geldi gidecekler, Kasım geldi bunların altında kalacaklar dediler. Ocak 16’da, 2022 gerçekleşmelerini ilan ettik. Neredesiniz efendim, ekonomi beklentilerdir dediğimiz zaman, rakamlar nerede diye seslendiler, sesleri yükseldi. Ekonomi güvendir, ekonomi istikrardır, ekonomi geleceği görmektir, doğru karar vermektir, uzun vadede düşünmektir dediğimiz zaman soyut işlerle uğraşıyorsun. Ekonomi gözlerinizdeki ışıktır ferdir dediğimizde, ‘Bu nereden çıktı dediler. Tamam, hepsini bir tarafa koydum. Hala arkasında duruyorum sözlerimin. Buyur şimdi somut şeyler istemiyor muydunuz, alın somut şeyler. Bütçe gerçekleşmelerini veriyorum. Bütçe içerisinde faize ayrılan oranı söylüyorum. Bütçe açığımı söylüyorum. Faiz dışı fazlayı söylüyorum. EYT’nin bak hesabı kitabı hazır diyorum. Çık, rakamlarla ilgili konuş, yok” şeklinde konuştu.
“Şu anda tek hedefimiz var, enflasyonu düşüreceğiz”
Enflasyonda Türkiye’nin dünyadan ayrıştığına vurgu yapan Nebati, “Yüksek bir enflasyon yaşadık. Şu anda tek hedefimiz var, enflasyonu düşüreceğiz. Nasıl düşüreceğimizi ilan ediyoruz ve bunu adım adım gerçekleştiriyoruz. İncitmeden, kırmadan, dökmeden yapıyoruz. Büyümeden taviz vermeden yapıyoruz. İnsanlar işini kaybetmeden yapıyoruz. Dükkanlar kapanmadan, fabrikalar kapanmadan, atölyeler kapanmadan yapıyoruz. Enflasyonu engelleyeceğiz, iki yılda çözeceğiz diyorsun. Bana enstrümanını söyle. Faizi manşet enflasyonun neresine getireceksin. Bak iş dünyası merak ediyor değil mi? Enflasyonu düşüreceksin değil mi? O zaman faizi nereye getireceksin. Çık ilan et. Faizi arttıracak mısın. Ne kadar arttıracaksın. Beklentin ne. Çıtan ne. Çık ilan et. Hani geçen yıl bu işleri biz Türkiye Ekonomi Modeline girdiğimizde bu işler faiz artırmadan olmaz diyenler, sesleniyorum. Bak faiz düşük, Merkez Bankası faiz oranı 9. Sen ne yapacaksın. Niye susuyorsun. Açık açık toplumla paylaşın, ben faizleri manşet enflasyonunun şurasına getireceğim diye cesaretin varsa açık açık konuş. Hangi uluslararası kuruluşla ne anlaşması yapacaksın. Nasıl getireceksin. Rakam değil mi. Buyur. Her şeyi ortaya koyuyoruz. Şeffaf değil mi çıkın tartışalım” diye konuştu.
“Güçlü yarınlara daha dikkatli bir şekilde hazırlanacağız”
Nebati, “Duymaz, görmez, konuşmazlar. Hiç kusura bakmayın, coşkumuzu, 2023 yılına çok farklı gireceğiz diyerek açık bir şekilde belli ettik. Şimdi rakamların ardına sığınarak ukalalık yapmıyoruz. Ne diyoruz biliyor musunuz. Şu anda bizim en mütevazı olmamız gereken yerdeyiz. Çünkü rakamlarımız çok düşük, sağlamız. Sağlam duruyor, yere sağlam basıyoruz. Şimdi her zorluktan sonra gelen bir kolaylığın olduğu yerde miyiz. Daha rahat mücadele ediyor muyuz. İşte şimdi daha dikkatli geleceğe doğru odaklanan hareket planını netleştiren, adım adım dışsal ve içsel fayda maliyet hesaplarını yapıp bunları bütüncül bir şekilde bir araya getiren ve dünyanın biz yapıyoruz ama siz yapmayın şu yönde gidin dediklerini değil, doğru olan bu ülkenin ulusal çıkarlarına uygun olan adımları atmaya devam ediyoruz. Çünkü biz biliyoruz. Güçlüyüz, güçlü yarınlara daha dikkatli bir şekilde hazırlanacağız. Biz biliyoruz, altyapı yatırımlarını tamamlamış makro ekonomik göstergeleri dünyanın birçok ülkesinden daha iyi olan bir ülkede biz gelen tüm sıkıntıları, konjonktürel ya da yerel olsun üstesinden gelecek iradeye sahibiz” dedi.
“Bütçemiz son 20 yılın en iyi performanslarından birine ulaşmış”
GSYH konusuna da değinen Nebati, “Yatırımlarımızın GSYH’ye oranı, 2002 yılındaki yüzde 17,1 seviyesinden 2021 yılında yüzde 25,2 seviyesine çıkmıştır. Biz bu gelişmeleri dikkate alarak, milli gelirimiz artık faize değil, yatırıma gidiyor diyoruz; birileri çıkmış bütçenin yatırım ve faiz harcamasını karşılaştırıyor. Onu da gidip yanlış hesaplıyor. Bütçedeki yatırım harcamasının, sermaye giderleri ve sermaye transferlerinden oluştuğunu bilmeden sadece sermaye giderlerine bakıyor. Bütçedeki faiz giderlerinin payını 2002 yılındaki yüzde 43’lerden bugün yüzde 10’lara kadar indirmemiz sayesinde eğitime, sağlığa, ulaşıma çok daha fazla kaynak ayırdığımızdan hiç ama hiç bahsetmiyorlar. Bütçedeki yatırım harcamasının bir kısmının faiz giderinden daha düşük olduğunu gündeme getirmeye çalışıyorlar. Bunlar, biz finansal istikrarı güçlendirmek için Kur Korumalı Mevduat ve Katılım Hesaplarını uygulamaya aldığımızda da “Hazine’nin altına dinamit koydunuz, mali disiplin yok olacak” deyip durmuşlardı. Şimdi dönüp 1 yılın muhasebesine bakıyoruz; Elhamdülillah bütçemiz son 20 yılın en iyi performanslarından birine ulaşmış. Biz uyguladığımız politikalarla faizin, milli gelirimizin de bütçemizin de içindeki payını daha da azaltacağız. Biz, düşük faiz ortamında vatandaşımızın birikimleri yatırıma gitsin, ülkemizin refahı daha da artsın diyoruz; muhalefet faiz lobilerinin sözcülüğünü yapar gibi davranmaya devam ediyor. İşte bizimle muhalefet arasındaki asıl fark budur” diyerek sözlerini tamamladı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ‘Akşam Future & Trends Summit 2023’ programına katıldı. Bakan Nebati, Türkiye’nin; büyümede, sanayi üretiminde, istihdamda, ihracatta ve turizm gelirlerinde Cumhuriyet tarihinin rekorlarına imza attığının altını çizerek, dünyadan oldukça pozitif yönde ayrışmayı başardığını kaydetti. Bakan Nebati, “Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, 20 yıldan bu yana dirayetle uyguladığımız politikalar olduğu gibi, yaklaşık 1 sene evvel yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı Türkiye Ekonomi Modelini devreye almamızın da büyük katkısı vardır” ifadelerini kullandı.
Bakan Nebati, Türkiye’nin, 2022 yılını neredeyse tüm makroekonomik göstergeler bakımından dünyanın geri kalanından çok daha iyi bir noktada tamamladığını belirterek, “Güçlü ilerleyişini yeni zirvelere taşıdı” şeklinde konuştu.
“2022 yılı başlangıç bütçesinde yüzde 13,7 olarak öngörülen faiz giderlerinin bütçe içindeki payını, yüzde 10,6’ya düşürdük”
Bakan Nebati, “Kur Korumalı Mevduat ve Katılma Hesaplarıyla Hazine’ye büyük bir dinamit koyduğumuzu iddia edip duranlar vardı. Biz, dün son 20 yılın, en güçlü bütçe sonuçlarından birini açıkladıktan sonra bu kesimin şimdi sesleri çıkmaz oldu. Bazıları da bütçede faiz harcamalarının arttığını söylüyor. Ancak bu eleştirileri yapanlar da çok iyi bilirler ki, sadece faiz harcamalarındaki nominal artışa bakmak doğru bir yaklaşım değildir. Çünkü faiz harcamaları artarken bütçe gider ve gelirlerimiz de artmaktadır. Bu nedenle objektif bir değerlendirme yapmak için faiz harcamalarının bütçe içindeki payına bakmak gerekir. 2022 yılı başlangıç bütçesinde yüzde 13,7 olarak öngörülen faiz giderlerinin bütçe içindeki payını, yüzde 10,6’ya düşürdük. 2002 yılında bu oran yüzde 43 idi” dedi.
“Enflasyon son iki aydır düşüş eğiliminde, düşüş eğilimi devam edecektir”
Türkiye Ekonomi Modeli’ni devreye alan Türkiye’nin, güçlü bir üretim ekonomisi olma yolunda emin adımlarla ilerleyişinde kesin kararlı olduğunun altını çizen Bakan Nebati, “Tek problemimiz var, enflasyon. O da son iki aydır düşüş eğiliminde, ve bu düşüş eğilimi devam edecektir. Küresel emtia ve enerji fiyatlarında normalleşme başladı. Kurlardaki volatilite azaldı. Üretici fiyatlarının tüketici enflasyonu üzerindeki artırıcı etkisi azaldı. Beklentilerde iyileşme başladı. Ayrıca iş dünyamız da enflasyonla mücadelemize fiyat sabitleme kararlarıyla destek oluyor. Sizleri ve tüm iş dünyamızı da fiyat sabitleme kampanyamıza destek vermeye davet ediyorum” açıklamalarında bulundu.
Bakan Nebati, “Yeni dönemde otomotiv sektörünün de çehresinin değişeceğini öngörerek yerli ve milli aracımız TOGG’u tamamen elektrikli şekilde tasarladık. İnşallah yakında yollarımızda da görmeye başlayacağız. Özel Tüketim Vergisi oranı yüzde 10 olan elektrikli otomobillerin kapsamını genişlettik. Elektrikli araç altyapısını kurmak üzere Elektrikli Araç Şarj İstasyonları Destek Programını başlattık” ifadelerini kullandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ‘Finansın Geleceği Zirvesi’ programına katıldı. Bakan Nebati programda yaptığı konuşmada kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının finansal istikrara katkısı, selektif kredi politikası, dijitalleşme ve yeşil dönüşüm konularında açıklamalarda bulundu.
Program kapsamında açıklamalarda bulunan Bakan Nebati, “Son 20 yıllık süreçte finansal sistemin geliştirilmesi ve ürün çeşitliliğinin artırılması hususunda gerçekleştirdiğimiz devrim niteliğindeki adımlar, ülkemizin gerek yasal altyapı gerek denetim ve gözetim çerçevesiyle dünyada parmakla gösterilen bir finansal sisteme kavuşmasını sağladı. Hayata geçirdiğimiz yapısal reformlar ve attığımız proaktif adımlarla güçlenen finansal sektörümüz, son yıllarda dünyada yaşanan zorlu süreçlerde ekonomimizin en önemli direnç unsurlarından birisi olarak ön plana çıktı” dedi.
Finansal mimari ve altyapının geliştirilmesi için ilgili olan tüm kurumlar ile yoğun bir şekilde çalıştıklarını söyleyen Nebati, ‘’Bu kapsamda atacağımız yeni adımları yakın zamanda kamuoyu ile paylaşacağız. Bu yeni adımlarımız da Kur Korumalı Mevduat (KKM) gibi finansal istikrara katkı sağlayacaktır. Hepinizin bildiği gibi KKM uygulamaya girmeden önce döviz kurlarında ortaya çıkan yüksek oynaklık, uygulama sonrasında dengelenmiştir. Ayrıca, önümüzdeki dönemde ülkemizde girişimcilik ekosisteminin yaygınlaştırılmasını teminen yeni finansal iş modelleri de geliştireceğiz’’ ifadelerini kullandı.
Dijitalleşme ve yeşil dönüşüm alanında yapılan çalışmalardan bahseden Nebati, ‘’Dijital Bankacılık lisanslamalarına başladık. Şu ana kadar üç tanesi katılım bankası olmak üzere toplamda dört dijital bankanın kuruluşu için BDDK tarafından onay verilmiştir. Dijitalleşmenin yanı sıra çağımızın bir diğer önemli trendi olan yeşil dönüşüm alanında da finansal sektörümüzün etkin rol almasını sağlamak amacıyla gerekli adımları atıyoruz. Nitekim, BDDK tarafından hazırlanan “Sürdürülebilir Bankacılık Strateji Belgesi” geçtiğimiz yıl yayımlandı’’ diye konuştu.
Yerli ödeme sistemi TROY ile ilgili de konuşan Nebati, ‘’Kartlı ödeme sistemleri alanında ülkemizin markası olan “TROY”un kurumsal yapısını güçlendirerek kullanım yaygınlığını artırmayı hedefliyoruz. Bankacılık ve banka dışı finans sektörüne ilişkin adımların yanı sıra sermaye piyasaları, katılım finans ve fintek alanlarında hayata geçireceğimiz reform ve politika adımları ile finansal sektörün bir bütün olarak sağlıklı şekilde gelişmesini hedefliyoruz’’ dedi.
Selektif kredi politikasının istikrarlı bir şekilde uygulandığını söyleyen Bakan Nebati, ‘’Uyguladığımız politikalar neticesinde, ekonomimiz son sekiz çeyrektir büyümesini kesintisiz sürdürürken vatandaşlarımıza yeni iş imkanları sunmaya da devam ediyor. Ekonomimizin daha fazla katma değerli üretim potansiyeline ulaşabilmesi amacıyla Türkiye Ekonomi Modelimizin sac ayaklarından biri olan selektif kredi politikasını istikrarlı şekilde uyguluyoruz. Böylece, reel sektörün finansmana kesintisiz erişimini sağlarken kredilerin de tüketimden ziyade üretken alanlara yönlendirilmesini sağlıyoruz. 21 Ekim itibarıyla toplam kredi hacmi yıl sonuna kıyasla 2 trilyon lira artarak 6,9 trilyon liraya ulaştı. Bu artışın yaklaşık yüzde 83’lük kısmının reel sektörümüze açılan ticari kredilerden kaynaklanıyor olması oldukça önemlidir. Ticari kredilerde ihracat, işletme ve yatırım kredilerindeki artışlar ile imalat sanayine kullandırılan kredilerin payının yüksek seyretmesi de son derece olumlu bir göstergedir. Bunlara ek olarak, KOBİ kredilerinin tarihsel ortalamasının üç katından fazla büyümesini ekonomimizin geleceği ve sağlığı açısından çok önemli buluyoruz.
2022 yılında, selektif kredi anlayışıyla, Hazine Destekli KGF Kefalet Sistemi’nde 111,3 milyar liralık kredi hacmi oluşturmuş durumdayız’’ şeklinde konuştu.
Bakan Nebati, sosyal medya hesabından esnaf ve sanatkarların finansman ihtiyacını karşılamak için 60 ay vade imkanı ve yüzde 7,5’lik faiz oranıyla kullandırılacak 100 milyar TL tutarındaki Hazine Faiz Destekli Kredi Paketi’nin Cumhurbaşkanı Kararı’yla yürürlüğe girdiğini açıkladı. Bakan Nebati paylaşımında şu ifadelere yer verdi:
“Böylelikle genç girişimcilerimiz için sıfır faizli kredi limiti 100 bin TL’den 300 bin TL’ye, yaş sınırı ise 30’dan 35’e çıkartılmıştır. Ayrıca T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri aracılığıyla üretici ve çiftçilerimize kullandırılan geleneksel (yaygın) bitkisel üretime yönelik yüzde 100 faiz indirimi uygulanacak işletme ve yatırım kredisinin üst limiti de 200 bin TL’ye çıkarılmıştır. Esnafımıza, çiftçimize, gençlerimize ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum.”
Bakan Nebati Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Bireysel tasarrufların özendirilmesi, günümüzde tüm ülkelerde, sosyal güvenlik ihtiyacının artması, nüfus ve aile yapısının değişimi ile çok daha önemli bir hal aldı.
Orta vadede kayda değer bir reel getiri imkânı sunan Bireysel Emeklilik Sistemi, katılımcıların tasarruflarını artırarak geleceklerini garanti altına almalarını sağlıyor.
18 yaş altı çocuklarımızın ve gençlerimizin birikim yapabilmesini sağlayan yeni düzenleme ile BES, büyük bir talep gördü ve 1 yıl gibi kısa bir sürede yaklaşık 500 bin çocuk ve gencimiz sisteme dahil oldu; 2 milyar TL’lik fon birikimine ulaşıldı.
Sayın Cumhurbaşkanımızın müjdesiyle, bu yılın Ocak ayında yüzde 25’ten yüzde 30’a yükseltilen devlet katkısı oranı ile BES, dünyadaki benzer emeklilik sistemleri ile kıyaslandığında devlet olarak sağlanan en cömert teşviklerden biri haline geldi.
18 yaş altı çocuk ve gençlerimize BES’e giriş imkânı getirilmesi, devlet katkısı oranının artırılması ve sistemin sağladığı reel getiri sonucunda, vatandaşlarımızın Bireysel Emeklilik Sistemi’ne olan ilgisi artarak sürüyor.
17 Ekim 2022 tarihi itibarıyla, BES’te yaklaşık 14,3 milyon katılımcıya ve 362 milyar TL’lik fon büyüklüğüne ulaşıldı.
Gençlerimiz ve tüm vatandaşlarımızın gelecek kaygılarını azaltmak ve birikimlerini doğru alanlarda değerlendirmelerini sağlamak amacıyla kurmuş olduğumuz BES sistemi, tüm katılımcılar için güvenilir bir yatırım ortamı sağlamakta.
Önümüzdeki dönemde, sistemde yeni düzenlemeleri ve teşvikleri de hayata geçirerek, ülke olarak birikimlerimizi daha da yüksek seviyelere taşıyacağız.”
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK), açıkladığı Ağustos ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini değerlendiren Hazine ve Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli ile sağladıklarını söylediği yüksek büyüme ve istihdam artışı sayesinde, Türkiye’nin dünya ekonomilerinden pozitif yönde ayrışmaya devam ettiğini belirtti.
İşsizlik oranını tek haneli seviyelere indirdiklerini dile getiren Bakan Nebati, “2022 Ağustos ayı itibarıyla, yaklaşık 1,9 milyon kişi son bir yılda olmak üzere, sağladığımız istihdam artışı son iki yılda 3,8 milyon kişiyi aşmış durumdadır. Bu suretle, işsizlik oranı ağustos ayında bir önceki aya göre 0,4 puan azalarak yüzde 9,6’ya gerilemiş ve 2014 Mart ayından bu yana en düşük seviyesine inmiştir” değerlendirmesini yaptı.
Nebati, şöyle devam etti:
“Tarihi yüksek seviyelere ulaşan istihdam artış eğilimini uygulamaya koyacağımız politikalarla sürdürmekte kararlıyız. Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat hedeflerimize bir bir ulaşarak vatandaşlarımızın refah seviyesini yükselteceğiz.”