Resmi Gazete’de 6 Nisan 2022’de yayımlanan Milletvekili Seçimi Kanunu kapsamında görme engelli seçmenlerin, “oyun gizliliği” esasına uygun şekilde oy kullanabilmelerine imkan sağlandı. Bu düzenleme, Cumhurbaşkanı Seçimi ile 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’nde ilk kez uygulandı.
Önceki seçimlerde, akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımıyla oylarını kullanan görme engelliler, artık tek başlarına refakatçi olmadan oy kullanabiliyor.
Alaşehir Yeşilyurt Mahallesi Fatih İlkokulu Müdürü Mustafa Kızıltepe dün gece saat 23.00 sıralarında rahatsızlandı. Eşi Fatma Kızıltepe tarafından Alaşehir Devlet Hastanesi acil servisine kaldırılan Kızıltepe’nin apandisitinin patladığı belirlendi. Acil olarak genel cerrahi servisinde ameliyata alınan ve başarılı bir operasyonun ardından servise çıkarılan Mustafa Kızıltepe öğle saatlerinde vatandaşlık görevini yerine getirmek için tekerlekli sandalye ile oyunu kullanmaya gitti.
Mustafa Kızıltepe oyunu müdürü olduğu ve seçimde de bina sorumlusu olarak görev yapacağı Yeşilyurt Fatih İlkokulu’nda kullandı. Son kattaki sandığına çevredekilerin yardımıyla tekerlekli sandalyesi ile taşınan Kızıltepe oyunu kullanarak tedavisinin devam ettiği Alaşehir Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Servisine geri döndü. Kızıltepe’nin sağlık durumunun iyi olduğu öğrenildi.
Yaşadığı rahatsızlığı anlatan Kızıltepe, “13 Mayıs günü gece rahatsızlandım Alaşehir Devlet Hastanesi acil servisine geldik. Burada yapılan muayene sonucunda apandisitimin patladığı tespit edildi. Acil olarak ameliyata alındım. Şu anda sağlığım yerinde. Vatandaşlık görevimi yerine getirmek için oyumu kullandım. Vatanımıza milletimize hayırlı olsun” dedi.
Bütün Türkiye’de olduğu gibi Eskişehir’de de Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Genel Seçimleri için vatandaşların oy kullanma işlemleri devam ediyor. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) İngilizce Öğretmenliği 3’üncü sınıf öğrencisi Ali Ömer Küçük, dün trafik kazası geçirmesine rağmen oy kullanmak için İstiklal Ortaokulu’na arkadaşının yardımıyla geldi.
Kaza sonucunda sağ ayak bileği kırılan ve sol ayağında zedelenme yaşayan Ali Ömer, sandık başına geçerek ilk oyunu kullandı. 21 yaşındaki genç, oyunu kullanmasının ardından seçimin tüm Türkiye için hayırlı olmasını diledi.
Kahramanmaraş depremlerinin en yıkıcı olduğu kentlerden olan Gaziantep’in İslahiye ilçesinde depremzedeler sabah saat 08.00’den itibaren oy kullanmaya başladı. Toplam 44 bin 37 seçmenin bulunduğu ilçede kurulan 159 sandıkta oy kullanma işlemine başlanırken, bölgede kurulan Kalyon Konteyner kentte ise 3 sandık kuruldu. Evleri yıkılan toplam 900 seçmen için de konteyner kentte kurulan sandıklarda oy verme işlemi sabahın erken saatlerinde başladı.
Konteyner kentte oy kullanan vatandaşlardan Seçkin Dağaslan, “Bu sene çok buruk seçim oluyor. Eski iştahımız yok. Öksüz bir çocuk gibi hissediyoruz. Bilmiyorum” dedi.
Ayşe Dağaslan ise, “Devletimizden, milletimizden Allah razı olsun. Seçimler hayırlı olsun” diye konuştu.
İlçede ve konteyner kentte oy kullanma işlemine vatandaşların yoğun ilgi göstermesi ise dikkat çekti.
Antalya’da vatandaşlar Cumhurbaşkanlığı ve 28’nci Dönem Milletvekilliği Seçimi için sabahın erken saatlerinde oy kullanmaya başladı. İlçelerle birlikte 5 bin 580 sandıkta 1 milyon 904 bin 636 seçmenin sandık başına gittiği kentte oylarını kullanan vatandaşlar, hafta sonundaki sıcak havayı da değerlendirmek istedi. Dünyaca ünlü Konyaaltı Sahili’ne gelen vatandaşlar, denizin ve güneşin tadını çıkardı. Sahildeki turistlerin oluşturduğu yoğunluk, vatandaşların sahile gelmesiyle daha da arttı. Kentte hava sıcaklığı 24 derece olarak ölçülürken, nem oranı ise yüzde 72 oldu.
Gençler tehlikeli davranışlarına devam etti
Sahile gelen vatandaşların Akdeniz’in serin suyunda serinlediği görüldü. Birçok vatandaş denize girerek yüzerken, bazıları da sıcak kumsal üzerinde güneşledi. Gençlerin ise her zaman olduğu gibi deniz içerisinde bulunan kayalıklardan tehlikeli atlamaları ağızları yüreklere getirdi.
Paraşüt tutkunları yasak dinlemiyor
Diğer taraftan ambulans helikopter, Sahil Güvenlik ve polis helikopterlerinin uçuş güzergahı olduğu gerekçesiyle yamaç paraşütü yasaklanan falezlerde vatandaşlar, yasakları dinlemeyerek paraşüt ile uçmaya devam ettiği görüldü.
“Sabah erkenden kalkarak önce oyumu kullandım”
Oyunu kullandıktan sonra denize gelen Mahmut Serin, “Sabah erkenden kalkarak önce oyumu kullandım. Sonra denize geldim, su sıcaklığı güzeli. Yaz kış fark etmeksizin denize girerim” dedim. Ailesi ile birlikte denize gelen Latif Sayar ise, “Oyumu sabah kullandım, iyi güzel mutluyum. Hava güzel ama deniz suyu soğuk, yoğunluk var” dedi.
30 yıl aradan sonra köylerinde oy kullanmanın heyecanını yaşayan Kayalısu sakinleri, terör nedeniyle yıllar önce istemeyerek göç ettikleri köylerine geri dönmenin mutluluğunu yaşıyor. Göç sonrası birçok seçimde farklı noktalarda oy kullanmak zorunda kalan vatandaşlar, 30 yıl aradan sonra ilk defa köylerinde sandık başına gitmenin heyecanını yaşadı.
30 yıl önce terör saldırılarından dolayı köylerini terk ettiklerini ifade eden Kayalısu Köyü Muhtarı Bilal Erez, 30 yıl sonra ilk defa köylerinde oy kullandıklarını belirterek, “16 yaşında bu köyü terk ettik. Terör nedeniyle terk ettiğimiz köyümüze 30 yıl sonra geri döndük. Daha önce taşıma olarak başka köylerde oy kullanıyorduk. 30 yıl aradan sonra ilk defa Kayalısu köyünde oy kullanıyoruz. Devletimizin desteği ile burada konteyner kuruldu. Vatandaşlarımız büyük bir heyecanla oylarını kullandılar. Büyük bir katılım oldu. Allah devletimize zeval vermesin” dedi.
30 yıl sonra köylerinde ilk defa oy kullanan Kayalısı köy sakinlerinden Fehmi Esen ise “1993 yılında köyümüzden göç ettik. 30 yıl sonra köyümüze geri döndük. 30 yıl sonra ilk defa köyümüzde oyumuzu kullandık. Köyümüzde evler yaptık” ifadelerini kullandı.
Köylerinde oy kullandıkları için mutlu oldukları belirten Hasret Erim de, “30 yıl önce vatandaşlar terörden dolayı köylerinden oldu. 30 yıl sonra evler yeniden inşa edildi ve köylüler geri döndü. 30 yıl sonra köyümüzde ilk defa oyumuzu kullandık. Mutluyuz huzurluyuz” şeklinde konuştu.
Yurt içi ve yurt dışındaki bazı etkinliklerde yıllardır “Hacivat” karakterini canlandıran, yaklaşık 7 asırlık geçmişe sahip Karagöz gölge oyununu sahneleyen 64 yaşındaki Akay, oy vermek için Osmangazi ilçesindeki Mihraplı Abdulkadir Can Anadolu İmam Hatip Lisesine sahnede giydiği kostümle geldi. Vatandaşların ilgisiyle karşılaşan Akay, 1194 numaralı sandıkta tercihlerini yaptı.
Bülent Akay, AA muhabirine, 20 yılı aşkın süredir Bursa’nın simgesi “Hacivat ile Karagöz” oyununda Hacivat’ı canlandırdığını söyledi.
Hayali (Karagöz oynatıcısı) olarak gölge oyunu da sahnelediğini belirten Akay, şöyle konuştu:
“Bugün de çok önemli bir gün. Seçim günü, demokrasi günü. Ben de Hacivat olarak dedim ki ‘Hacivat kıyafetlerimle gidip bu vatandaşlık görevimizi yapalım, bir renk katalım seçimimize. Tebessüm ettirelim.’ Duydum ki Nasreddin Hoca, Konya Akşehir’de oy kullanıyormuş. Dedim ki ‘Yahu Nasreddin Hoca, Konya Akşehir’de kullanılırsa ben neden Bursa’mızda kullanmayayım’ diye koşa koşa geldim. Okulumuzda oyumuzu kullandık. Vatanımıza, milletimize hayırlı olsun. Bütün vatandaşlarımızı da oy kullanmaya davet ediyoruz.”
Akay, vatandaşların kendisine ilgi gösterdiğini ve fotoğraf çektirmek isteyenler olduğunu sözlerine ekledi.
Vatandaşlar sabahın erken saatlerinde oy kullanmak için sandık başına gitti.
Yüksek Seçim Kurulunun Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri için Türkiye genelinde olduğu gibi Bitlis’in Adilcevaz ilçesinde de saat 08.00’den itibaren bütün sandıklarda oy verme işlemi başladı.
Adilcevaz’da 74 sandıkta 18 bin 291 seçmenin oy kullanması bekleniyor. Bitlis genelinde toplam 220 bin 618 bin vatandaşsın oy kullanacağı ve 864 sandığın kurulduğu kentte oy kullanma işlemi saat 17.00 itibariyle son bulacak.
Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için Bağcılar’da, vatandaşlar erken saatlerden itibaren sandık başına geldi. Sabah erken saatlerde yoğunluğun yaşandığı oy kullanımında engelli vatandaşların oy kullanmaya geldikleri görüldü.
Oy kullanmaya gidemeyen engelli vatandaşlar, Bağcılar Belediyesi tarafından özel engelli taşıma araçlarıyla evden alınıp oy kullanmaya götürüldü. Oyunu kullanan engelli vatandaşlar belediye ekiplerince tekrar eve bırakıldı.
Evden alınıp oyunu kullanan Emrah Elban isimli engelli vatandaş, “Vatanımıza ve milletimize hayırlı uğurlu olsun, hangisi hayırlıysa o nasip olsun. Biz engellilere seçme ve seçilmede de bir engel olmadığını gördük.
Çok şükür Bağcılar Belediyesinin bana sağladığı imkanlarla evden alınıp, oy kullanacağım okula ulaşımı sağladım. Okul içinde de asansör olduğu için rahat bir şekilde sandığı ulaştım, oyumu kullandım, sandıkta, seçme ve seçilmede herhangi bir engel yok” diye konuştu.
Sabah saat 08.00 itibariyle başlayan oy kullanımı saat 17.00 itibariyle sona erecek.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanlık binasında, oy verme sürecine ilişkin temsili oy verme kabinleri kuruldu. Bugün seçmenler, sadece kayıtlı oldukları sandıklarda, adrese gönderilen seçmen bilgi kağıdında yazan yer ve sandıkta oy verecek.
Seçmene, cumhurbaşkanı seçimi ve milletvekili genel seçimi için iki ayrı oy pusulası verilecek. Tüm oy pusulaları tek zarfa konulacak.
OY PUSULASINA MÜHÜR DIŞINDA İŞARET KOYMAYIN
Seçmenler, birleşik oy pusulalarında tercih ettiği cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti, ittifak veya bağımsız aday için ayrılan bölümden dışarı taşırmadan “TERCİH” veya “EVET” mührünü basarak oyunu kullanacak. Oyun geçerli sayılması için “TERCİH” veya “EVET” mührü dışında oy pusulalarının herhangi bir yerine imza atılmaması, işaret konulmaması gerekecek. Zarfa pusulalar dışında bir şey konulmayacak. Yanlış oy kullandığını düşünen ve yeni pusula isteyen seçmene yenisi verilmeyecek.
MÜHÜR BAŞKA ALANA BULAŞIRSA OY GEÇERSİZ OLUR MU?
Bazı haber kaynaklarında ve sosyal medyada, seçim pusulasında mührü bastıktan sonra, oy pusulasının dışa doğru katlanması gerektiği, aksi takdirde mürekkebin diğer adaya bulaşıp, oyun geçersiz sayılacağı iddiası öne sürüldü.
15 Mart 2023 tarihli ve 2023/129 Sayılı Kararı ve Eki Sandık Kurullarının Oluşumu, Görev ve Yetkilerini Gösterir 135 Sayılı Genelge’sinin 41. maddesinin 1. fıkrasının ç ve d bendlerine göre, “TERCİH” veya “EVET” mührünün alanları ayıran çizgili bölgeye taşmış olması” oy pusulalarını geçersiz kılmaz.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’unun 102. maddesine göre, “Birleşik oy pusulalarında baskıda silinme veya yanlışlık yapılmış olsa bile, hangi siyasi parti veya bağımsız aday lehine kullanılmış olduğu “EVET” mührünün vurulduğu yerden kesin olarak anlaşılan oy pusulaları hesaba katılır.” hükmü kanun ile sabit.