İstanbul’da hava sıcaklığının mevsim normallerinin üzerine çıkmasıyla birlikte vatandaşlar Üsküdar ve Beylerbeyi sahiline akın etti.
Kavurucu sıcaklığın çaresini bazı vatandaşlar denize girerek bulurken, bazı vatandaşlar ise gölgelik alanları tercih etti. Meteoroloji Genel Müdürlüğü saat 11.00 – 16.00 arasında vatandaşların dikkatli olmaları konusunda uyarılarda bulunmuştu.
Meteoroloji’den yapılan açıklamada, “Yapılan son değerlendirmelere göre; Halen bölgemiz genelinde mevsim normallerinin 2 ila 4 derece üzerinde seyreden hava sıcaklıklarının yarından (Salı) itibaren etkisini arttırarak Çarşamba günü mevsim normallerinin 6 ila 10 derece üzerine çıkması bekleniyor. Sıcak hava dalgasının 27.07.2023 Perşembe gününden itibaren etkisini kaybedeceği, bu hafta sonunda hava sıcaklıklarının bölge genelinde mevsim normalleri civarına ineceği tahmin edilmektedir. Sıcak hava dalgası nedeniyle, kronik rahatsızlığı olanlar, yaşlılarımız ve çocuklarımız başta olmak üzere vatandaşlarımızın günün en sıcak saatleri olan 11 ile 16 saatleri arasında dikkatli ve tedbirli olmaları gerekmektedir” denildi.
Avrupa’da 40 dereceyi aşan sıcaklıklar hayatı olumsuz etkilemeye devam ediyor. Termometrelerin 45 dereceye yaklaştığı İspanya’da yazın başından bu yana 3’üncü sıcak hava dalgası etkili olmaya başladı. Meteoroloji servisinden yapılan açıklamada, ülkenin güneyindeki Endülüs Özerk Bölgesi’ne bağlı Andujar kasabasında termometreler 44.8’i, Jaen kentinde ise 44.7’yi gösterdi.
Ülkede aşırı sıcakların etkili olmasıyla başlayan La Palma Adası’ndaki orman yangınlarında 4 bin 500 hektar alan küle döndü, 4 bin 255 kişi ise bölgeden tahliye edildi.
İtalya’da sıcaklık artıyor
Sardinya ve Sicilya adalarında termometrelerin dün 43 dereceyi gördüğü İtalya’da aşırı sıcaklar 10 gün boyunca etkili olacak. Sardinya’da bugün öğlen saatlerinde sıcaklığın 46 dereceye ulaşması bekleniyor.
İtalya Sağlık Bakanlığı, bölgesel hükümetlere devlet hastanelerinin acil servislerinde sıcak havaya bağlı sağlık sorunları bulunanlara hızlı müdahale amacıyla bir kod oluşturmasını önerdi. Bakanlık, gerekli durumlarda doktorların çalışma saatlerinin arttırılabileceğini açıkladı.
Avrupa’da geçtiğimiz yıl rekor sıcaklıklar nedeniyle 61 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti.
Kırklareli’nden İstanbul’a su sağlayan iki baraj kuruma noktasına geldi.
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (İSKİ) tarafından yayınlanan resmi verilere göre, İstanbul’a su sağlayan Alibey, Büyükçekmece, Darlık, Elmalı, Istırancalar, Ömerli, Sazlıdere, Tekos, Pabuçdere ve Kazandere Barajları arasında en düşük su seviyesine sahip iki baraj Pabuçdere ve Kazandere oldu.
Vize ilçesine bağlı Kıyıköy beldesinde, yağışların az olmasından ve küresel ısınma sebebiyle artan hava sıcaklıkları sebebiyle Pabuçdere Terfi Merkezi ve Kazandere Terfi Merkezinde su seviyesi yüzde 10’ların altına geriledi.
Pabuçdere Barajı’nda doluluk oranı yüzde 4,72 olarak ölçülürken, Kazandere Barajı’nda ise bu oran yüzde 6,87 oldu.
ABD’de sıcak hava dalgasının etkisiyle sıcaklık rekoru kırılıyor. Ulusal Hava Durumu Servisi (NWS) tarafından dün yapılan açıklamada, ülkedeki 38 şehirde sıcaklık rekoru kırıldığı açıklandı. Las Vegas’da dün sıcaklık rekoru 47,2 dereceyle kırılırken California’daki Ölüm Vadisi’nde ise sıcaklık 53,9 dereceyi buldu. ABD’nin güneybatı eyaleti Arizona’da ise sıcaklık 17 gün boyunca 43 derecenin altına düşmedi.
Yetkililer, sıcaktan kaynaklanan rahatsızlıklar yaşanabileceğini belirterek çocuk, hamile ve yaşlılar dahil olmak üzere savunmasız kişilerin ciddi risk altında olduğu konusunda uyarılarda bulundu. Ülkede oluşturulan gezici klinikler, üçüncü derece güneş yanığından şikayetçi olan evsizleri tedavi ederken California ve Nevada eyaletlerinin bazı bölgelerindeki kamu binaları, insanların sıcaktan korunabileceği “soğutma merkezlerine” dönüştürüldü.
Sıcaklıkların mevsim normallerinin 5 ila 10 derece üzerinde seyrettiği Antalya’da, Muratpaşa Belediyesi’nin Ermenek Mahallesi’nde bulunan Sokak Hayvanları Geçici Bakımevi ve Rehabilitasyon Merkezi alarm durumuna geçti.
Merkezde bir yandan sokak hayvanlarının tutulduğu bölümlerin detaylı temizliğiyle birlikte parazit ilaçlaması yapılırken, diğer yandan hayvanların sıcaktan etkilenmemesi için önlemler alınıyor.
Veteriner Hekim Umut Uçar, merkezde açık alanda bulunan bölümlerinin gölgeliklerle kapatıldığını söyledi. Bu bölümleri suyla serin tutmaya çalıştıklarını aktaran Uçar, “Yıkamak değil serinletme amacıyla yapıyoruz. Bulaşıcı hastalıklarda, mantar enfeksiyonunda yıkamak hastalığın ilerlemesine neden oluyor. Soğuk sularla etrafın serinlemesini sağlamaya çalışıyoruz” diye konuştu.
Uçar, kedilerin ise sürekli klimaların çalıştığı odalarda tutulduğunu söyledi.
4 Temmuz’da El Nino koşullarının başladığını açıklayan Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), kayıtlardaki “en sıcak haftanın” yaşandığını ve küresel ortalama sıcaklığın El Nino yılı olan 2016’daki 16,94 dereceyi 0,3 derece aşarak 7 Temmuz’da 17,24’ye ulaştığını bildirdi.
Avrupa Birliği Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nden yapılan açıklamada, dünyanın birçok bölgesinde sıcak hava dalgaları yaşanırken, rekor seviyede yüksek deniz yüzeyi sıcaklığının günlük sıcaklık rekorları kırılmasının arkasındaki temel neden olduğu belirtildi.
Copernicus’un bulgularına göre, deniz yüzeyi sıcaklıkları mayısta önceki tüm mayıs aylarına göre yüksek seyretti. Bu durum haziranda daha yüksek sıcaklık anomalisinin görülmesiyle devam etti ve özellikle Kuzey Atlantik’te deniz yüzeyi sıcaklığı, ortalamanın 0,91 derece üzerine çıkarak kayıtlardaki en yüksek derece ölçüldü.
WMO Bölgesel İklim Tahminleri Servisi Birim Başkanı Wilfran Moufouma-Okia, dünyada haziran ayının kayıtlardaki en sıcak haziran olduğunu anımsattı.
Bunun bir uyarı sinyali niteliği taşıdığını ifade eden Moufouma-Okia, “Hatırlamamız gereken nokta şu ki dünyada genelde en sıcak ay temmuzdur ancak haziran istisnai bir şekilde sıcaktı.” dedi.
Moufouma-Okia, hazirandaki sıcaklığın ardından bu ayın ilk haftası görülen rekor sıcaklıklarda El Nino etkisi olup olmadığının araştırılması gerektiğini belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“El Nino, daha önce 2015-2016’da yaşandı ve 2016, şu anda kayıtlardaki en sıcak yıl. Son günlerdeki rekor sıcaklıklar Pasifik’te deniz yüzeyi sıcaklığını artıran El Nino koşullarının ortaya çıktığı dönemde meydana geldi.”
Ancak El Nino etkisi genellikle aralık ayı civarında, yani kış döneminde sıcaklıklarda etkisini göstermeye başlar. Bu nedenle son dönemde görülen rekor sıcaklıklarda El Nino etkisini araştırmak gerekir ama El Nino etkisinin sıcaklıklarda tam olarak görülmesiyle daha sıcak bir yıl sonu yaşanma ihtimali oldukça yüksek.”
Kuzey Atlantik’teki aşırı ısınmaya dikkati çeken Moufouma-Okia, “Atlantik’teki ısınma nedeniyle endişeliyiz. Çünkü bu benzeri görülmemiş bir ısınma ve normalde El Nino döneminde Atlantik’te bu tür bir ısınma görmeyiz. El Nino döneminde Atlantik’te sıcaklıklar normal olur. Atlantik’teki bu ısınma ve El Nino etkisiyle sıcaklıkların dünya çapında daha fazla artacağını görebiliriz.” uyarısında bulundu.
Moufouma-Okia, Atlantik’teki ısınmanın okyanusun güney kısımlarında tropikal siklonları tetikleyebileceğine işaret ederek, “El Nino sırasında normalde bu tür olaylar beklemeyiz, daha az tropikal siklon görürüz ancak mevcut ısınma seviyesinde bunlar yaşanabilir.” dedi.
Atlantik’teki sıcaklık artışının sebeplerinin araştırılması gerektiğini ifade eden Moufouma-Okia, bilim insanlarının muhtemelen birkaç ay sonra bir çalışma yapabileceğini ve bu ısınmanın tam olarak hangi sebeplerden kaynaklandığı, küresel ısınmanın etkisi ve diğer etkenlere ilişkin verileri analiz edeceğini anlattı.
“Bu yıl veya 2024 dünyadaki en sıcak yıl olacak mı net bir şey söyleyemeyiz ama gelecek 5 yıldan biri en sıcak yıl olacak. El Nino etkisi, küresel ısınmayla birleşecek.”
Avrupa’da sıcak hava dalgası rekor kırmaya devam ediyor. İspanya, Fransa, Yunanistan, Hırvatistan ve Türkiye’nin bazı bölgelerinde hava sıcaklıkları 40 dereceyi aşarken, İtalya’daki hava sıcaklığının ise 48,8 dereceye kadar yükseleceği bildirilerek ülkenin başkenti Roma’nın yanı sıra Bologna ve Floransa’nın da aralarında bulunduğu 10 şehir için kırmızı alarm verildi. İtalya’nın kuzeyinde etkili olan sıcak hava dalgası ise bir kişinin ölümüne yol açtı. Lodi kentinde fenalaşan 44 yaşındaki yol bakım çalışması yapan işçi kaldırıldığı hastanede kurtarılamadı.
İtalyan siyasetçi Nicola Fratoianni ise sosyal medyadan yaptığı açıklamasında , “Dayanılmaz bir sıcak hava dalgasıyla karşı karşıyayız. Belki de bugün Lodi’de yaşanan trajedinin benzerlerinden kaçınmak için en sıcak saatlerde çeşitli önlemler alınmıştır” ifadelerini kullandı.
Yetkililer endişeli
İngiltere Ulusal Hava Servisi MET Ofis, sıcaklıkların Cuma günü zirve yapacağını duyurdu. Ayrıca Avrupa’nın güneyinin büyük bir bölümünde sıcaklıkların 40 dereceyi aşacağını belirtildi. Avrupa’da geçen yıl aşırı sıcaklara bağlı 60 bin ölüm gerçekleşirken bu yıl daha fazla ölümün olmasından endişe duyuluyor.
Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi, dünya genelinde Haziran ayının en sıcak ay olduğunu ve sıcaklık rekoru kırıldığını açıklamıştı. Avrupa’da şimdiye kadar ölçülen en yüksek sıcaklık, 2021 yılının Ağustos ayında İtalya’nın güneyindeki Sicilya adasında 48,8 derece olarak kaydedilmişti.
Nöroloji Uzmanı Dr. Gülten Özdemir, “Hormonal bozukluklar ve tiroid hastalıkları aşırı terlemeye neden olabilir. Aşırı terleme teşhisinde tedaviye başlamadan önce duruma yol açan sistemik bir hastalık olup olmadığı araştırılmalıdır” dedi.
Hiperhidroz adı verilen aşırı terleme, kişinin terlemesinin beden ısısını düzenleme görevini aşarak koltuk altı, el ayak tabanları ve hatta tüm vücutta normalden fazla safhaya ulaşması olarak tanımlanıyor. Konuyla ilgili konuşan Nöroloji Uzmanı Dr. Gülten Özdemir, “Aşırı terleme koltuk altlarının terlemesinde kötü kokunun yanı sıra, giysilerin ıslanması giysilerde lekelenmelere neden olabiliyor. Elleri terleyen kişiler basit bir tokalaşmada bile çekingen davranabiliyor. Ayak terlemeleri ise sağlık sorunlarına, hem de koku nedeniyle kişinin psikolojisini olumsuz etkiliyor” ifadelerini kullandı.
“9 ay boyunca engellenebiliyor”
Hormonal bozuklukların ve tiroid hastalıklarının aşırı terlemeye neden olabileceğini belirten Beykent Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Gülten Özdemir, “Aşırı terleme teşhisinde tedaviye başlamadan önce duruma yol açan sistemik bir hastalık olup olmadığı araştırılmalıdır. Botoks tedavisiyle koltuk altına, avuç içine, ayak tabanlarına botoks iğneleri uygulanıyor ve terleme kişiden kişiye değişecek ölçüde 9 ay boyunca engellenebiliyor. Botoks tedavisi hastane ortamında yapılmalıdır. Kolay ve basit bir uygulamadır. Bu yöntem ömür boyu sonuç vermese de kişinin uzun süre rahat etmesine neden olmaktadır” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin bir süredir El Nino hava sisteminin etkisi altında olmasından dolayı adeta mevsimler iç içe geçmiş durumda. Hava sıcaklığının önümüzdeki günlerde mevsim normallerinin 4 ila 6 derece üzerine çıkması ve termometrelerin 40 dereceyi göstermesi bekleniyor. Hava sıcaklıklarını n artacağı iller arasında Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ’da yer alıyor. Yapılan tahmine göre Edirne’nin 41 derecenin üzerine çıkması bekleniyor.
Yaşanan sağlık sorunlarının başında aşırı sıvı ve mineral kaybı geldiğini aktaran Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Galip Ekuklu, bu kayıplardan en kolay etkilenen risk gruplarının ise bebekler, çocuklar, hamileler ve yaşlılar olduğunu belirterek bu grupların daha dikkatli davranması gerektiğini söyledi.
“Sıcak çarpmasına dikkat”
Sıcak hava ve nemle birlikte sıcak çarpması, kas krampları, bulantı-kusma, kalp ritim bozuklukları, şuur kaybı, beyin ödemi, gıda zehirlenmeleri ve cilt yanıkları görülebileceğinin altını çizen Prof. Dr. Ekuklu, “Aşırı sıcaklar insanların yaşamını tehdit edici boyuta gelebiliyor. Avrupa’da bu dönemlerde yaşanan aşırı sıcaklara bağlı olarak binlerce insan hayatını kaybetti. Aynısı bizim için de geçerli” dedi.
Aşırı ısı artışının neden olduğu bu tabloda kişide aşırı terleme, halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi, bulantı, kusma, kas krampları, sinirlilik, belirtilerinin şuur kaybına kadar da gidebildiğini belirten Prof. Dr. Ekuklu, böyle durumlarda kişinin hemen bir uzmana başvurması gerektiğini aktardı.
Sıcak çarpması yaşayan kişinin hemen serin bir yere alınması gerektiğine değinen Ekuklu, eğer şuur kaybı gibi ağızdan beslenmeyi engelleyen bir durum yoksa sıvı-elektrolit kaybının giderilmesi amacıyla 1 litre suya 1 çay kaşığı tuz ve 1 çay kaşığı karbonat karıştırılarak kişiye içirilebildiğini ifade etti.
Yaz ayları ve sıcak havaların olduğu dönemde sıvı alımının artırılması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Ekuklu, Kronik hastalığı olanların sıcak havalarda güneş altında durmaması ve ilaçlarını düzenli kullanması gerektiğini belirtti.
“Beslenme, sıvı tüketimi ve kıyafet seçimine dikkat!”
Özellikle aşırı sıcaklarda özel bir engel yoksa günde 2 ya da iki buçuk litre sıvı tüketilmesinin önerildiğini aktaran Ekuklu, şapka, gözlük gibi birtakım koruyucularla güneşe maruz kalmanın azaltılabileceği gibi açık renkli ve bol kıyafetler giymenin de çok önemli olduğunu söyledi.
Beslenmeye dikkat edilmesi gerektiğine de değinen Prof. Dr. Ekuklu, özellikle yaz aylarında mayonez ve yumurta türü kolayca bozulabilecek besinlerden uzak durulması gerektiğine dikkat çekti.
Sıcak çarpması gibi sorunlarla karşılaşıldığında, özellikle de şuur kaybı gibi ciddi durumlarda sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Ekuklu, özellikle belli yaş grubunun üzerindeki vatandaşların bunu dikkate almasını ve kronik rahatsızlığı olanların da ilaçlarını aksatmadan içmesi gerektiğini vurguladı.
Güneş ışınlarının en dik geldiği zamanlarda gölgede oturmak gerektiğini belirten Prof. Dr. Ekuklu, doğrudan güneşe maruz kalmanın cilt kanserine kadar götürebileceğini söyledi.
Sıcak havadan şapka, gözlük ve şemsiye ile korunmaya çalışan vatandaşlar ise mecbur olmadıkça 11.00 ile 16.00 saatleri arasında dışarı çıkılmaması gerektiğine değindi.
Vatandaşlardan Ebru Yılmaz, zorunlu olmadıkça dışarı çıkılmaması ve bol sıvı tüketilmesi gerektiğini belirtti.
Antalya’dan Edirne’ye gezmeye gelen Cemal ve Eylem Ünal çifti; şemsiye, gözlük, şapka, güneş kremi ve su ile sıcaktan korunmaya çalıştıklarını söyledi.
Edirne’nin tarihi ve turistik noktalarını gezmek için Kocaeli’nden gelen Elif Aslan Yıldız, sıcak hava dolayısıyla çeşmede elini yüzünü yıkayarak ferahlamaya çalıştığını ifade etti.