Olay, geçtiğimiz günlerde Kartal D-100 Karayolu İstanbul istikametinde meydana geldi. Bir sürücü, trafikte aracıyla makas atarak ilerledi.
Hem kendi canını, hem de diğer sürücülerin canını hiçe sayan trafik magandasının makas attığı ve emniyet şeridini ihlal ettiği anlar, aynı yol üzerinde seyir halinde olan başka bir sürücünün cep telefonu kamerasına anbean yansıdı.
British Antarctic Survey’in (BAS) yaptığı ve “Nature Climate Change” isimli dergide yayımlanan araştırmaya göre, rüzgar ve denizdeki uzun süreli değişimler, Güney Okyanusu’nun bir parçası olan Weddell Denizi’ndeki dip suyu üretimini etkiliyor.
Dünyanın en soğuk ve yoğun su kütlesi olan AABW’nin azaldığına ve ısındığına dikkati çeken araştırmacılar, dip suyunda gözlemlenen düşüşün atmosferdeki ısı ve karbonun okyanusta depolanmasına engel olabileceğini kaydetti.
Araştırmaya konu verileri toplamak için gemi ve uydu kullanan uzmanlar, Weddell Denizi‘nin ısı ve tuzluluk seviyesini ölçtü.
Araştırmacılar, dip suların seviyesinin son 30 yılda yüzde 20’den fazla düştüğünü vurgulayarak geri kalan 2 bin metreden daha derin suların diğer okyanuslara oranla 4 kat daha fazla ısındığını kaydetti.
Sulardaki azalmanın deniz buzu oluşumundaki düşüşten kaynaklandığı belirtilirken, normal şartlarda buzun yerini değiştirerek yeni buz oluşumuna imkan veren rüzgarların zayıfladığı, bunun da buz oluşumunu yavaşlattığı aktarıldı.
Araştırmanın başyazarı olan Fiziksel Oşinograf Dr. Shenjie Zhou, bölgenin hassaslığına dikkati çekerek atmosfer ve deniz buzu arasındaki ilişkinin önemini vurguladı.
Derin sulardaki düşüşün ekosistemi etkileyebileceğini dile getiren araştırmacı Dr. Alessandro Silvano ise eskiden derin sulardaki değişimin yüzyıllar sürebileceğini düşündüklerini fakat gözlemlerinde bunun daha kısa zamanda olabileceğini tespit ettiklerini söyledi.
Güney Okyanusu’nun, Sanayi Devrimi’nden bu yana, insan kaynaklı küresel ısınmanın yüzde 90’ını, fazla karbon salınımının ise 3’te 1’ini depoladığı biliniyor.
Araştırma. “Nature Climate Change” dergisinde yayımlandı.
Doğal güzellikleri ve sulak alanlarıyla birçok yaban hayvanına ev sahipliği yapan Aydın’da uzun yıllardır izine rastlanmayan ve nesli tükenme tehlike altında bulunan bir su samuru ölü olarak bulundu. Bozdoğan Nazilli karayolu Akçay mevkiinde yol kenarında bulunan su samurunu gören vatandaşlar durumu Aydın Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’ne bildirdi. DKMP ekipleri tarafından yerinden alınan su samurunun birkaç aracın çarpması sonucu öldüğü öğrenildi.
Su samurlarının uzun yıllardır görülmediğini belirten Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü; “Nesli tehlikeye yakın kategorisinde olan lutra lutra türü su samurlarından biri, Bozdoğan Nazilli yolunda Akçay üzerinde bulunan köprü civarında bir araç tarafından çarpılarak ölmüştür. Gören vatandaşların porsuk sandıkları hayvanın, Alamut köyünden veterinerlik fakültesinde okuyan Mehmet Melih Pehlivan tarafından su samuru olduğu belirlenmiştir. Yapılan ihbarla, Aydın Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü’ne bağlı ekipler tarafından su samuru yerinden alınmıştır. Daha önce yapılan araştırmalarda, geçmiş yıllarda yayın balığı avlamak için kullanılan tuzaklara girdiği ve dolunaylı gecelerde tarlalarda çalışan çiftçiler tarafından azmaklarda görüldüğü söyleniyordu. Ancak o yıllarda henüz cep telefonları olmadığından belgelemek şansı da yoktu.
Uzun yıllar kimse tarafından görülmeyen su samuru, Akçay’dan başka bir sulak alana geçmek için karayolunu kullanmış ve ne yazık ki çarpılarak hayatını kaybetmiş. Bölgede Akçay, Büyük Menderes Nehri ve Aşağı Dip Gölü gibi önemli sulak alanlar bulunmaktadır. Başta kuşlar olmak üzere, sucul birçok canlıyı barındıran havzadaki sulak alanlarda su samurunun da yaşaması bölgenin biyolojik çeşitlilik açısından ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Sulak alanların sadece insanların kullanımı için değil, başka türlerin de bu alanları kullandığını, beslendiğini ve ürediklerini bilmek, bu canlıların yaşam alanlarını korumak ve temiz tutmak zorundayız. Büyük Menderes Nehri’nin çok büyük sorunları var. Aynı sorunları daha temiz akan Akçay gibi nehirler, Aşağı Dip Gölü başta olmak üzere ovadaki azmaklar yaşamamalı ve korunması için her türlü gayret gösterilmelidir. Aydın bölgesinde su samurlarının belgelendiği 2 alan daha bulunmaktadır. Biri Söke Milas karayolunda 3 yıl arka arkaya aynı bölgede bir azmaktan diğer azmağa geçmek için karayolunu kullanmak isterken çarpılan 3 su samuru, diğerleri Kuşadası’nda biri denizde, diğeri Kuşadası Setur Marina içinde bir yatta balık yerken görülen su samurlarıdır” dedi.
Her yıl tüm dünyanın gözünün olduğu Mersin sahillerinde bu yıl yine gelecek güzel haberlere odaklanılırken, Davultepe sahilindeki görüntüler ise görenleri pes dedirtiyor. Kısa bir süre sonra deniz kaplumbağalarının yumurta bırakmak için sahile çıkacak olmasına rağmen kumsalın plastik atık ve çöplerle dolu olması dikkat çekti. Sahile yakın bölgelere açılan eğlence mekanları da bilim insanlarını tedirgin etti.
“Tüm Doğu Akdeniz içerisinde yüzde 50 popülasyon bu kumsallara yuva yapıyor”
Yaşanılan sorunla ilgili konuşan Mersin Üniversitesi (MEÜ) Deniz Kaplumbağaları Uygulama Araştırma Merkezi (DEKUYAM) Müdürü Prof. Dr. Serap Ergene, Mersin’in deniz kaplumbağaları açısından oldukça önemli bir alan olduğunu söyledi.
Türkiye’de deniz kaplumbağalarının 22 üreme alanının olduğunu vurgulayan Ergene, “Bunların 5’i Mersin’de bulunuyor. Batıdan başlayacak olursak Anamur, Göksu Deltası, Alata, Davultepe ve Kazanlı sahillerinde üreme alanı bulunmakta. Özellikle bu üreme alanları içerisinde Mersin’i önemli kılan özelliklerden bir tanesi yeşil deniz kaplumbağasının buralarda ürüyor olması. Yeşil deniz kaplumbağası nesli tehlikede olan bir canlı türü. Caretta caretta yılların vermiş olduğu çalışmalarla birlikte nispeten statüsünü daha iyi konuma getirmiş durumda. Ancak yeşil deniz kaplumbağası için bu problem halen devam ediyor. Çünkü tüm Doğu Akdeniz içerisinde yüzde 50 popülasyon bu kumsallara yuva yapıyor. Mersin bu anlamda çok büyük önem taşıyor. Ana popülasyonlara çok büyük katkısı var” dedi.
“Kumul alanı tahrip ettiğimiz zaman bu canlıların yaşam alanlarını yok etmiş oluyorsunuz”
Türkiye’deki deniz kaplumbağalarının üreme kumsallarında sıkıntılar olduğunu dile getiren Ergene, “Davultepe de bunlardan bir tanesi. Burası bir tabiat parkı. Bu alanda yapılmaması gereken bazı eylemler var. Bunların olmaması gerekiyor. Aslında bütün deniz kaplumbağalarının ürediği kumsallarda bunların yapılmaması gerekiyor. Sadece deniz kaplumbağası da değil. Buralarda kum zambakları da var. Kumul alanın tahrip ettiğiniz zaman bu canlıların yaşam alanlarını yok etmiş oluyorsunuz. Biz ortak yaşamı seçiyoruz. Yani buradan insanlarda yararlansın ama deniz kaplumbağaları, kum zambakları da zarar görmesin istiyoruz. Bunun için kumu tahrip etmeyeceksiniz. Kumsaldaki bitkilere olan alanı temiz tutacaksınız. Bu alanlarda şezlonglar, şemsiyeler, banklar veya eğlenme mekanları alanları olmaması gerekiyor. Eğlence mekanı varsa bile bunların belirli saatlerle sınırlanması ve özellikle ışık, gürültü gibi etkinlikler yapılmaması lazım. İnsanlar buralarda deniz giriyor, kumda uzanıyor. Kumda yattıkları yer belki bir deniz kaplumbağası yuvası olabilir. Buralardan yavru çıkmasını beklememiz mümkün değil. Biz burayla ilgili direkt bir şey yapamıyoruz. Ben burayla ilgili gerekli yerlere bilgileri verdim. Raporlarımız ortada. Ben bir bilim insanıyım. Bilim insanı olarak bu hayvanların ve bitkilerin yaşam alanlarının korunması için elimden geleni yapıyorum” diye konuştu.
“Burada yuva yapan kaplumbağalarının yüzde 99’u nesli tükenme tehlikesi olan yeşil deniz kaplumbağası”
Davultepe’de 300’e varan yuvalar oluştuğunun altını çizen Ergene, “Yani burası küçük bir kumsal ama çok sayıda yuva oluyor. Bu çok önemli bir rakam. Yani yaklaşık 100 yetişkin deniz kaplumbağası giriş ve çıkış yapıyor. Bu yuvalardan da binlerce yavruyu denizle buluşturuyoruz. Burada yuva yapan kaplumbağaların yüzde 99’u yeşil deniz kaplumbağası yani nesli tehlikede olan canlı. Dolayısıyla alan önemli bir alan. Burayı kullananların çok dikkat etmesi gerekiyor. Bu hem insanlık adına önemli hem doğayı korumak adına önemli. Biliyorsunuz dünya küresel ısınma ile mücadele ediyor. Biz bunun dışında kendimizi tutamayız ve buradaki deniz kaplumbağaları da, bu alanlarda doğal olarak bu küresel ısınmadan etkilenecek. Denizler ısınıyor, dünya ısınıyor ve kumullar yavaş yavaş belki denizin altında kalacaklar. Dolayısıyla biz zaten yok edersek kumulu, bur süre sonra hiçbirşey bulamayacağız. Biyolojik çeşitliliğe, doğamıza sahip çıkmak, nesli tükenmekte olan bir canlıyı korumak bizim görevimizdir. Ben bunu kendim için yapmıyorum. Bunu gelecek kuşaklara da miras bırakmak adına küçücük bir parça desteğim olursa diye yapıyorum” ifadelerini kullandı.
Arnavutköy’de gece saatlerinde akan trafikte sosyal medyaya video çekmek uğruna canlarını tehlikeye atan kişiler başka bir araç sürücüsü tarafından böyle görüntülendi. Görüntülerde iki aracın orta şeritten peş peşe ilerlerken bir kişinin otomobilin açık bagajına oturarak sürücüsünün tehlikeli manevralar yaptığı otomobili cep telefonu ile kayda almaya çalıştığı görüldü.
Marmaris Uzunyalı plajında denize giren bir turist kadının boğulma tehlikesi geçirdiğini fark eden plaj çalışanları hemen suya atlayıp kadını karaya çıkarttı.
112 acil ihbar hattını arayan su sporları yetkilisi ve cankurtaran eğitimi olan Cihat Dinç ile arkadaşı, ambulans gelene kadar ilk müdahaleyi yaparak turistin hayatını kurtardı. Olay yerine gelen sağlık ekipleri gerekli müdahale ve muayeneyi yaptıktan sonra kadını ambulans ile hastaneye götürdü.
Meteorolojinin “turuncu kod” uyarısında bulunduğu Kastamonu’nun kuzey kesimlerinde geceden itibaren etkili olan şiddetli yağışlar İnebolu ilçesinin merkezinden geçen İnebolu Çayı’nı taşma noktasına getirdi.
Yaşanabilecek olumsuzluklara karşı ilçeye AFAD ve UMKE ekipleri sevk edildi. İlçedeki tüm okullarda eğitim öğretime 1 gün ara verildi. Kastamonu’nun Bozkurt ilçesinde şiddetli yağış etkili oluyor. İlçedeki tüm okullarda eğitim ve öğretime de bir gün ara verildi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Kastamonu’nun kuzeydoğusu ile Sinop için gök gürültülü sağanak uyarısında bulunuldu. AFAD da Kastamonu için kırmızı kodlu uyarı yayınladı. Genel Müdürlükten yapılan tahmine göre, Kastamonu’nun kuzeydoğusu ile Sinop’ta devam eden yağışlar, bugün öğle saatlerine kadar aralıklı ve yerel olarak çok kuvvetli ve şiddetli görülecek.
Vatandaşlardan yaşanabilecek sel, su baskını, yıldırım, heyelan ve ulaşımda aksamalar gibi olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunması istenirken, bölgede tedbirler de artırıldı.
Kastamonu’nun İnebolu ilçe merkezinden geçen Söke Çayı’nda su seviyesinin yükselmesiyle çayın etrafında bulunan bodrum ve giriş kat ile birinci katta oturanların üst katlara çıkması ya da evlerini boşaltmaları istendi.
İlçede kriz masası ile tüm kurumlar teyakkuza geçirildi.
Adana’da havaların ısınmasıyla birlikte özellikle çocuklar yavaş yavaş, sulama kanalı, Seyhan Nehri, Seyhan Baraj Gölü ve Akdeniz’e girmeye başladı. Özellikle şehrin birçok noktasından geçmekte olan sulama kanalları her yıl olduğu gibi bu yılda çocukların serinlemek için en fazla tercih ettiği yerler oluyor.
11 YILDA 318 KİŞİ ÖLDÜ
Son 11 yılda Adana’da 318 kişi özellikle sulama kanalında serinlemek isterken boğularak can verdi. Sadece geçen yıl 30 kişi, çoğu çocuk hayatını kaybetti, birçok ailenin ocağına ateş düştü.
Bu yıl da aynı felaketlerin yaşanmaması için aileler özellikle sulama kanallarında önlem alınmasını talep ediyor. Yaklaşık 2.5 hafta sonra okulların tatil olması ve havaların iyice ısınmasıyla birlikte çocukların sulama kanallarına akın etmesinden korkuluyor.
“HAYATA BİR KEZ GELİYORSUN”
Çocuklar okulların da kapanmasını beklemeden havaların ısınmasıyla birlikte sulama kanalına girmeye başladı.
Havanın çok sıcak olduğunu söyleyen bir çocuk, muhabirin “11 yılda 318 kişi öldü, sadece geçen yıl 30 kişi öldü, kanala girmeye korkmuyor musun” diye sorması üzerine, “Sıcak yanıyoruz. Allah rahmet eylesin, ben yüzmekten korkmuyorum. Hayata bir kez geliyorsun her şeyi deneyeceksin” diye yanıt verdi.
Malatya’nın Yeşilyurt ilçesi Gündüzbey Mahallesi’ndeki Malatya-Çelikhan Karayolunun Mihrap Sokak mevkiindeki çöküntü bölgedeki vatandaşları tedirgin ediyor. Aynı bölgede içme suyu borusunun da geçtiğini belirten vatandaşlar, çöküntünün devam etmesinin tehlikeye yol açacağını savunuyorlar.
Bölge sakinlerinden Mustafa Erdoğan, 6 Şubat depremlerinde yolun istinat duvarının çöktüğünü söyleyerek, “Buranın altında şebeke suyunda ana boyu geçmektedir. Allah korusun burasının patlaması durumunda Gündüzbey’de ev kalmaz. Çünkü üzerinden de ağır tonajlı birçok araç geçmektedir. Yine devam eden yağmurlarla birlikte de buradaki çöküntüler devam ediyor. Burada bahçeleri olan arkadaşlarında zararı oluyor. Karayollarına gerekli taleplerimizi ilettik. Biran önce buradaki sorunun giderilmesini istiyoruz” diye konuştu.
Batman’da kent merkezinde kaydedilen görüntülerde, otomobil sürücüsü araç bagajının kapanmayacağı bir şekilde yük taşıdı. Trafik kurallarını ihlal edip standardın üzerinde yük taşırken, trafiği tehlikeye soktu. Kimseye aldırış etmeden yolunda ilerleyen araç sürücüsü gören vatandaşları hayrete düşürdü.