Etiket: TÜİK

  • İnşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 65,93 arttı

    İnşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 65,93 arttı

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim ayı İnşaat Maliyet Endeksi’ni açıkladı. Buna göre inşaat maliyet endeksi, 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,20 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 65,93 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 2,43 arttı, işçilik endeksi yüzde 1,67 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 52 arttı, işçilik endeksi yüzde 113,47 arttı.

    Bina inşaatı maliyet endeksi yıllık yüzde 65,02 arttı, aylık yüzde 2,45 arttı

    Bina inşaatı maliyet endeksi, bir önceki aya göre yüzde 2,45 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 65,02 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 2,82 arttı, işçilik endeksi yüzde 1,61 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 50,28 arttı, işçilik endeksi yüzde 113,31 arttı.

    Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 68,88 arttı, aylık yüzde 1,43 arttı

    Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre yüzde 1,43 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 68,88 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi yüzde 1,28 arttı, işçilik endeksi yüzde 1,85 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi yüzde 57,30 arttı, işçilik endeksi yüzde 114,04 arttı.

  • Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerde artış

    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerde artış

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı Yenilik Araştırması’nın sonuçlarını paylaştı. Araştırma sonuçlarına göre çalışan sayısı 10 ve daha fazla olan girişimlerin yüzde 39,8’i, 2020-2022 yıllarını kapsayan üç yıllık dönemde yenilik faaliyetinde bulundu. Bir önceki referans dönemde (2018-2020) bu oran yüzde 38,5 olarak hesaplandı. Çalışan sayısı 10-49 olan girişimlerin yüzde 37,2’si, 50-249 çalışanı olan girişimlerin yüzde 47,4’ü, 250 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin ise yüzde 70,5’i piyasaya yeni ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş bir ürün (mal ya da hizmet) sunmaya veya iş süreci yeniliği uygulamaya yönelik çalışmalarda bulundu. Sanayi sektöründe yenilik faaliyetlerinde bulunan girişimlerin oranı yüzde 42,9 iken; hizmet sektöründe bu oran yüzde 36,0 oldu.

    Ürün yenilikçisi girişimlerin yüzde 75,0’ı ürünlerini rakiplerinden önce pazara sundu

    Girişimlerin yüzde 19,8’i ürün yeniliğinde bulundu. Bir önceki araştırma sonuçlarının açıklandığı 2018-2020 yıllarını kapsayan üç yıllık referans dönemde ürün yeniliği yapan girişimlerin oranı yüzde 19,7 olarak hesaplandı. Ürün yeniliği yapan girişimler arasından mal yeniliği yapanların oranı yüzde 81,4, hizmet yeniliği yapanların oranı ise yüzde 68,1 olarak hesaplandı. Yeni veya önemli ölçüde iyileştirilmiş ürünlerin pazardaki durumu ele alındığında, ürün yeniliklerinin yüzde 96,6’sının girişim için yeni olduğu, yüzde 75,0’ının ise girişimin faaliyet gösterdiği pazar için yeni olduğu gözlemlendi.

    Girişimler en fazla mal üretme veya hizmet sağlama yöntemlerinde yenilik uyguladı

    Girişimlerin yüzde 35,0’ı temel işletmecilik fonksiyonları olarak da adlandırılan iş süreci yeniliğinde bulundu. Bir önceki araştırma sonuçlarında bu oran yüzde 30,2’idi. İş süreçlerinde en fazla yeniliğin uygulandığı alan, yüzde 77,2 ile mal üretme veya hizmet sağlama yöntemleri oldu. Bu kategoriyi yüzde 73,2 ile muhasebe veya diğer idari işlemler ve yüzde 68,9 ile bilgi işlem veya iletişim yöntemleri izledi.

    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 28,7’si finansal destek aldı

    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 28,7’si çeşitli kaynaklardan finansal destek aldı. Bu girişimlerden yüzde 46,5’i merkezi kamu kurum/kuruluşlarından, yüzde 11,0’ı yerel veya bölgesel kamu kuruluşlarından, yüzde 7,0’ı diğer AB kurumlarından ve yüzde 6,4’ü Avrupa Birliği (AB) Horizon 2020 Araştırma ve İnovasyon Programı’ndan aldığı finansal destekleri araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) veya diğer inovasyon faaliyetlerinde kullandığını belirtti.

    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 36,8’i iş birliği yaptı

    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 36,8’i diğer girişim, kişi veya kuruluşlar ile iş birliği yaptı. Bu girişimlerin yüzde 68,9’u Ar-Ge veya diğer yenilik faaliyetlerinde iş birliği yaparken diğer rutin girişimcilik faaliyetlerinde iş birliği yapanların oranı yüzde 70,9 oldu.
    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 24,3’ü yurt içinde, yüzde 5,9’u Avrupa ülkelerinde, yüzde 4,4’ü diğer ülkelerde Ar-Ge/yenilik faaliyetleri için iş birliğine gitti.

    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin stratejilerinde yüksek kaliteye odaklanma öne çıktı

    Girişimlerin ekonomik performansı bakımından izlediği stratejilere göre, yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 72,2’si yüksek kaliteye, yüzde 71,8’i mevcut müşteri gruplarını memnun etmeye, yüzde 64,2’si müşteriye özel çözümlere ve yüzde 63,4’ü yeni müşteri gruplarına ulaşmaya odaklandı.

    Yenilik faaliyetinde bulunan her dört girişimden biri patent başvurusunda bulundu

    Yenilik faaliyetleri ile elde edilen rekabetçi avantajı etkin koruma yöntemlerinin de sorgulandığı araştırmada, yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 48,1’inin ticari marka tescili yaptırdığı tespit edildi. Bunu yüzde 25,4 ile patent başvurusu, yüzde 24,1 ile ticari sır kullanımı, yüzde 15,7 ile faydalı model başvurusu, yüzde 13,4 ile endüstriyel tasarım tescili ve yüzde 12,6 ile telif hakkı başvurusu izledi.
    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 31,3’ü yeni teknolojiye dayalı yatırım yaptı
    Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin yüzde 54,9’u daha önce kullanılan ile aynı veya geliştirilmiş teknolojiye dayalı makine, ekipman veya yazılım satın alırken, yüzde 31,3’ü daha önce kullanılmayan yeni bir teknolojiye dayalı makine, ekipman veya yazılım satın aldı. Bir önceki referans dönemde (2018-2020) bu oranlar sırasıyla yüzde 60,6 ve yüzde 36,6’ydı.

    Enerji, su ve malzemenin maliyeti çevresel yenilik yapmada en önemli faktör oldu

    Araştırma kapsamında girişimlerin ortaya koyduğu yenilik faaliyetlerinde çevreyi koruma katkısının önemli olma durumu analiz edildi.
    Bu durum girişim içinde sağlanan çevresel faydalar bakımından incelendiğinde, girişimlerin yüzde 37,2’si kullandıkları malzemeyi çevreyi daha az kirleten veya çevre için tehlikeli olmayanlar ile değiştirdi, yüzde 35,4’ü birim üretim başına toprak, gürültü, su veya hava kirliliğinin azaltılmasını sağladı. Bu girişimlerin yüzde 34,2’si ise birim üretim başına enerji kullanımını veya toplam karbon ayak izini azalttı, yine aynı oranda girişimde kullanmak ya da satmak amacıyla atık, su ve malzemenin geri dönüşümünü sağladı.
    Nihai kullanıcı tarafından ürünlerin kullanımı süresince ortaya çıkan çevresel faydalara göre, girişimlerin yüzde 42,3’ü daha dayanıklı ürünler sayesinde ürün kullanım süresinin uzamasını, yüzde 38,0’ı kullanım sonrası ürünlerin geri dönüşümünün kolaylaştırılmasını, yüzde 37,9’u ise hava, su, gürültü ve toprak kirliliğinin azaltılmasını sağladı.
    Girişimleri çevresel yenilik yapmaya iten faktörler incelendiğinde, girişimlerin yüzde 42,4’ü enerji, su ve malzemenin yüksek maliyeti nedeniyle, yüzde 39,7’si girişimin itibarını geliştirme amacıyla, yüzde 33,2’si mevcut çevresel vergiler, ücretler ve ödemeler nedeniyle yenilik faaliyetinde bulunduklarını belirtti.

  • Dış ticaret haddi yükseldi

    Dış ticaret haddi yükseldi

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı Ekim ayı Dış Ticaret Endeksleri’ni açıkladı. Buna göre, ihracat birim değer endeksi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 0,1 azaldı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 6,6 azaldı, yakıtlarda yüzde 19,9 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 1,9 arttı.

    İhracat miktar endeksi yüzde 7,2 arttı

    İhracat miktar endeksi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,2 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre gıda, içecek ve tütünde yüzde 19,0 arttı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 3,9 azaldı, yakıtlarda yüzde 46,0 arttı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 0,6 arttı.

    İthalat birim değer endeksi yüzde 12,7 azaldı

    İthalat birim değer endeksi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,7 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 4,4 azaldı, yakıtlarda yüzde 35,5 azaldı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 15,9 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 4,1 azaldı.

    İthalat miktar endeksi yüzde 15,3 arttı

    İthalat miktar endeksi Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 11,4 arttı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 7,1 azaldı, yakıtlarda yüzde 12,0 arttı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 30,5 arttı.

    Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi yüzde 4,1 azaldı

    Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat miktar endeksi; 2023 Eylül ayında 159,2 iken 2023 Ekim ayında yüzde 4,1 oranında azalarak 152,6 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise ihracat miktar endeksi; 2022 yılı Ekim ayında 158,8 iken 2023 yılı Ekim ayında yüzde 3,0 oranında artarak 163,6 oldu.

    Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi yüzde 6,4 arttı

    Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ithalat miktar endeksi; 2023 Eylül ayında 126,6 iken 2023 Ekim ayında yüzde 6,4 oranında artarak 134,7 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise ithalat miktar endeksi; 2022 yılı Ekim ayında 115,2 iken 2023 yılı Ekim ayında yüzde 11,5 oranında artarak 128,4 oldu.

    Dış ticaret haddi 2023 yılı Ekim ayında 86,2 olarak gerçekleşti

    İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2022 yılı Ekim ayında 75,2 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 11,0 puan artarak, 2023 yılı Ekim ayında 86,2 oldu.

  • Sanayi üretimi yüzde 1,1 arttı

    Sanayi üretimi yüzde 1,1 arttı

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim ayı Sanayi Üretim Endeksi’ni açıkladı. Buna göre, sanayi üretimi yıllık yüzde 1,1 arttı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2023 yılı Ekim ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3,7, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 3,5 arttı.

    Sanayi üretimi aylık yüzde 0,4 azaldı

    Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2023 yılı Ekim ayında madencilik ve taş ocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 3,2 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 2,3 azaldı.

  • İşsizlik oranı 0,5 puan azaldı

    İşsizlik oranı 0,5 puan azaldı

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ekim ayı İşgücü İstatistikleri’ni paylaştı. Buna göre, Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 163 bin kişi azalarak 2 milyon 961 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,5 puan azalarak yüzde 8,5 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7 iken kadınlarda yüzde 11,3 olarak tahmin edildi.

    Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı yüzde 48,5 oldu

    İstihdam edilenlerin sayısı 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 246 bin kişi artarak 31 milyon 835 bin kişi, istihdam oranı ise 0,3 puan artarak yüzde 48,5 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 65,8 iken kadınlarda yüzde 31,6 olarak gerçekleşti.

    Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı yüzde 53,1 olarak gerçekleşti

    İşgücü 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 83 bin kişi artarak 34 milyon 796 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,1 puan artarak yüzde 53,1 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 70,8 iken kadınlarda yüzde 35,7 oldu.

    Genç nüfusta mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 16,3 oldu

    15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,4 puan azalarak yüzde 16,3 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 13,8, kadınlarda ise yüzde 21,0 olarak tahmin edildi.

    Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 44,0 saat oldu

    İstihdam edilenlerden referans döneminde işbaşında olanların, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 0,2 saat azalarak 44,0 saat olarak gerçekleşti.

    Mevsim etkisinden arındırılmış atıl işgücü oranı yüzde 21,3 oldu

    Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak yüzde 21,3 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 13,7 iken işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı yüzde 16,6 olarak tahmin edildi.

  • Yabancı girişimlerin ticaretteki payı açıklandı

    Yabancı girişimlerin ticaretteki payı açıklandı

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 yılı Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri’ni açıkladı. Buna göre, yabancı kontrollü girişim istatistiklerine göre, yabancı kontrolündeki girişim sayısı 2020 yılında 6 bin 154 ve 2021 yılında 6 bin 111 oldu. Bu girişimlerin toplam cirodaki payı 2020 yılında yüzde 13,8, 2021 yılında ise yüzde 12,7 oldu.

    Tütün ürünleri imalatı yabancı kontrolünün en yoğun olduğu faaliyet oldu

    Tütün ürünleri imalatı 2021 yılında yabancı kontrollü girişimlerin ciro payının yüzde 91,8 ile en yüksek olduğu faaliyet oldu. Yabancı kontrollü girişimlerin ciro payının en yüksek olduğu ikinci faaliyet ise yüzde 46,2 ile sigorta, reasürans ve emeklilik fonları oldu.

    Yabancı kontrollü girişimlerin ülkelere göre dağılımında sayı ve ciro bakımından en büyük paya sahip ülke Almanya, ikinci en büyük paya sahip ülke ise ABD oldu

    Yabancı kontrollü 6 111 girişimden 1 025 tanesi Almanya tarafından kontrol edildi. Almanya tarafından kontrol edilen girişimlerin 2021 yılında elde ettiği cironun toplam yabancı kontrollü cirodaki payı yüzde 13,1 oldu. ABD kontrolündeki 698 girişimin toplam yabancı kontrollü cirodaki payı ise yüzde 13,1 olarak gerçekleşti.

  • Kasım ayında altın kazandırdı

    Kasım ayında altın kazandırdı

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayı Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları’nı açıkladı. Buna göre, aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 2,47, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde 2 oranlarıyla külçe altında gerçekleşti.

    Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Euro yüzde 2,27 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken; Amerikan Doları yüzde 0,02, mevduat faizi (brüt) yüzde 0,54, BIST 100 endeksi yüzde 4,90 ve Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) yüzde 5,85 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde; Euro yüzde 1,80 oranında yatırımcısına reel getiri sağlarken; Amerikan Doları yüzde 0,47, mevduat faizi (brüt) yüzde 1,00, BIST 100 endeksi yüzde 5,34 ve DİBS yüzde 6,27 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

    Külçe altın, üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 1,14 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlarken; TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 2,06 oranında yatırımcısına kaybettirmiştir. Aynı dönemde DİBS, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 22,36, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 24,82 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

    Altı aylık değerlendirmeye göre BIST 100 endeksi; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 29,31, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 23,12 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken; aynı dönemde DİBS, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 43,43, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 46,13 oranlarında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.

    Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri külçe altında gerçekleşti
    Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde külçe altın; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 25,48, TÜFE ile indirgendiğinde ise yüzde 10,19 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.

    Yıllık değerlendirmede, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından BIST 100 endeksi yüzde 21,16, Euro yüzde 14,64 ve Amerikan Doları yüzde 8,18 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; mevduat faizi (brüt) yüzde 19,37 ve DİBS yüzde 47,49 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde BIST 100 endeksi yüzde 6,40 ve Euro yüzde 0,67 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken; doları yüzde 4,99, mevduat faizi (brüt) yüzde 29,19 ve DİBS yüzde 53,88 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.

  • TGDF dış ticaret verilerini açıkladı

    TGDF dış ticaret verilerini açıkladı

    Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Dış Ticaret Verileri temel alınarak hazırlanan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Dijital Veri Paneli’ne göre, bu yılın ilk 10 ayında tarım, gıda ve içecek sektörü geçen yıl aynı döneme göre yüzde 5,64 artışla 21,29 milyar dolar ihracat ve yüzde 7,43 artışla 18,26 milyar dolar ithalat yaptı. Ocak-Ekim döneminde Dış Ticaret Dengesi 3,03 milyar dolar fazla verdi.

    Özel Ticaret Sistemi (ÖTS) çerçevesinde yayınlanan Dış Ticaret Verileri’ne göre, yılın ilk 10 ayında ihracat geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 5,64, ithalat ise yüzde 7,43 arttı.

    Ekim 2023 itibarıyla aylık temelde ise ihracat geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 14,49 artışla 2,57 milyar dolar olurken, ithalat ise geçen yıl aynı döneme göre yüzde 7,73 azalarak 1,41 milyar dolar oldu. Ekim ayında buğday ithalatı yüzde 14,3 artarken, soya fasulyesi ithalatı yüzde 18,2 düştü.

    Ekim ayında da sığır ithalatında büyük artış

    Temmuz, Ağustos ve Eylül ayından sonra Ekim ayında da en dikkat çekici gelişme sığır ithalatındaki artış oldu. Bu ayda sığır ithalatı yüzde 961 oranında arttı. Yılın ilk 10 ayında toplam 859,6 milyon dolar tutarında sığır ithalatı yapılırken, sadece Ekim ayındaki sığır ithalatının tutarı 154,1 milyon dolar oldu. Ekim ayındaki sığır ithalatında en büyük pay 67,3 milyon dolarla Brezilya’ya ait olurken, bu ülkeyi 34,7 milyon dolarla Uruguay ve 11,5 milyon dolarla Çekya izledi.

    Yılın ilk 10 ayında Dış Ticaret Dengesi 3,03 milyar dolar fazla verdi

    Yılın ilk 10 ayında tarım, gıda ve içecek sektöründe Dış Ticaret Dengesi fazla verdi. Dış Ticaret Dengesi Ocak-Ekim döneminde 3,03 milyar dolar fazla verdi. Geçen yıl Ocak-Ekim döneminde Dış Ticaret Dengesi 3,15 milyar dolar fazla vermişti. Ekim ayı itibarıyla aylık bazda ise Dış Ticaret Dengesi 1,16 milyar dolar fazla verdi.

    Yılın ilk 10 ayında birim ihracat değeri geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 4,6 düşüşle 1.145 dolar/ton oldu. İthalat birim değeri ise geçen yıl aynı dönemle karşılaştırıldığında yüzde 9,4 azalarak 630 dolar/ton oldu.

    Dış ticarette öne çıkan ürünler

    2023 yılının ilk 10 ayında ihracatta öne çıkan ürünlerde ilk sırayı 1 milyar 237,6 milyon dolar ile un aldı. Bu ürünü 800,8 milyon dolar ile rafine ayçiçeği yağı ve 728,2 milyon dolar ile fındık içi izledi. Bu ürünler, Ocak-Ekim dönemi itibarıyla toplam ihracatın yaklaşık yüzde 12,9’unu oluşturdu.

    Aynı dönemde ithalatta ise en fazla ithal edilen ürün 2 milyar 989,9 milyon dolar ile buğday oldu. Buğdayı 1 milyar 521 milyon dolar ile soya fasulyesi ve 1 milyar 173,7 milyon dolar ile ham ayçiçeği yağı takip etti. Bu 3 ürün, Ocak-Ekim dönemi itibarıyla toplam ithalatın yüzde 31,1’ini oluşturdu.

    Ekim ayı itibarıyla ihracat ve ithalatta durum

    Aylık temelde değerlendirildiğinde, ekim ayında ihracatta öne çıkan ürünlerde ilk sırayı 148,5 milyon dolar ile durum buğdayı alırken, bu ürünü 135,2 milyon dolar ile buğday unu ve 130,9 milyon dolar ile mısır danesi izledi.
    Aynı ayda en fazla ithal edilen ürünler ise 157,5 milyon dolar ile buğday, 154,1 milyon dolar ile sığır ve 98,9 milyon dolar ile soya fasulyesi olarak sıralandı.

    İthalatta Rusya ve Ukrayna ilk sıradaki yerini korudu

    Bu yılın ilk 10 ayında yapılan ithalatta ilk sırayı 2 milyar 989,9 milyon dolar ile buğday aldı. Rusya ve Ukrayna, buğdayın en fazla ithal edildiği ilk iki ülke olmayı sürdürdü. Bu dönemde, Rusya’dan 2 milyar 234,8 milyon dolar ve Ukrayna’dan 711,4 milyon dolar tutarında buğday ithalatı yapıldı. Bu iki ülkenin toplam buğday ithalatındaki payı yaklaşık yüzde 98,5 oldu.

    Aylık temelde bakıldığında ise Ekim ayındaki 157,5 milyon dolarlık buğday ithalatının 146 milyon dolarlık kısmı Rusya’dan yapıldı. Rusya’nın ardından Ukrayna’dan 59,2 milyon dolarlık buğday ithalatı yapıldı.

    Yılın ilk 10 ayında buğdaydan sonra 1 milyar 521 milyon dolar tutarında soya fasulyesi ve 1 milyar 173,7 milyon dolar tutarında ham ayçiçeği yağı ithal edildi. Soya fasulyesi ithalinde ilk sırayı 936,6 milyon dolar ile Brezilya alırken, bu ülkeyi Ukrayna (443,2 milyon dolar) ve ABD (116,3 milyon dolar) takip etti. Ayçiçeği yağı ithalatında ise sıralama 760 milyon dolar ile Ukrayna, 393 milyon dolar ile Rusya ve 15,7 milyon dolar ile Bulgaristan oldu.

    Türkiye’nin ithalatında ilk 3 sırada yer alan 3 üründe ithalatın büyük bölümünün Rusya ve Ukrayna’dan yapılmasına devam edildi.

    En fazla ihracat ve ithalat yapan sektörler

    Bu yılın 10 aylık dış ticaret verileri sektörlere göre incelendiğinde; en fazla ihracatın 2 milyar 294 milyon dolar ile şeker ve şekerli mamuller sektöründe yapıldığı görüldü. Bu sektörü sırasıyla bitkisel yağ sektörü (1 milyar 991 milyon dolar), yaş meyve sektörü (1 milyar 797 milyon dolar), sert kabuklu meyveler sektörü (1 milyar 484 milyon dolar) ve makarna sektörü (1 milyar 411 milyon dolar) takip etti.

    Şeker ve şekerli mamuller sektörünün toplam ihracat içindeki payı yüzde 12,56, bitkisel yağ sektörünün yüzde 10,9, yaş meyve sektörünün yüzde 9,84, sert kabuklu meyveler sektörünün yüzde 8,13 ve makarna sektörünün yüzde 7,72 oldu.

    Yine aynı dönemde en fazla ithalat 4 milyar 584 milyon dolar ile hayvan yemi sektöründe yapıldı. Bu sektörün ardından en fazla ithalat yapan sektörler; un (3 milyar 241milyon dolar), bitkisel yağ (2 milyar 46 milyon dolar), canlı hayvan ticareti (883 milyon dolar) ile kakao ve çikolata (645 milyon dolar) sektörleri olarak sıralandı.

    Hayvan yemi sektörünün toplam ithalat içindeki payı yüzde 29,78, un sektörünün yüzde 21,06, bitkisel yağ sektörünün yüzde 19,79, canlı hayvan ticareti sektörünün yüzde 5,73 ile kakao ve çikolata sektörünün yüzde 4,19 oldu.

    İhracatın arttığı ve azaldığı sektörler

    Bu yılın ilk 10 ayında geçen yıl aynı döneme kıyasla ihracatı değer olarak en fazla artan sektörlerin başında 515 milyon dolar ile (yüzde 57,53 artış) makarna sektörü geldi. Bu sektörü 230 milyon dolar ile (yüzde 36,23 artış) hayvan yemi sektörü, 214 milyon dolar ile şeker ve şekerli mamuller sektörü (yüzde 10,27 artış), 213 milyon dolar ile yaş meyve sektörü ve 202 milyon dolar ile sebze sektörü (yüzde 29,99 artış) izledi.

    Söz konusu dönemde ihracatı değer olarak en fazla düşen sektör 250 milyon dolar ile (yüzde 31,8 düşüş) beyaz et sektörü oldu. Ayrıca süt ve süt ürünleri sektörü 234 milyon dolar (yüzde 45,08 düşüş), salça ve konserve sektörü 117 milyon dolar (yüzde 13,56 düşüş), canlı hayvan ticareti sektörü 53 milyon dolar (yüzde 50,74 düşüş) ve ambalajlı su sektörü 40 milyon dolar (yüzde 16,38 düşüş) geriledi.

    Bu yılın ilk 10 ayında geçen yıl aynı döneme göre, ithalatı değer olarak en fazla artan sektör 785 milyon dolar ile (yüzde 805,7 artış) canlı hayvan ticareti sektörü oldu. Bu sektörün ardından pirinç değirmenciliği sektörü 357 milyon dolar (yüzde 972,6 artış), un sektörü 352 milyon dolar (yüzde 12,2 artış), kakao ve çikolata sektörü 138 milyon dolar ile (yüzde 27,3 artış) ve bakliyat sektörü 111 milyon dolar (yüzde 22,6 artış) ile ithalatı değer olarak en fazla artan sektörler olarak sıralandı.

    Bu dönemde ithalatı en çok düşen sektörler ise 343 milyon dolar ile (yüzde 7 düşüş) hayvan yemi sektörü, 314 milyon dolar ile (yüzde 9,3 düşüş) bitkisel yağ sektörü, 142 milyon dolar ile şeker ve şekerli mamuller sektörü (yüzde 21,5 düşüş), 15 milyon dolar ile kuru meyve-sebze sektörü (yüzde 31,3 düşüş) ve 11 milyon dolar ile balıkçılık ve su sektörü (yüzde 4,6 düşüş) oldu.

    Dış ticarette öne çıkan ülkeler

    Bu yılın ilk 10 ayında dış ticaret verileri ülke bazında değerlendirildiğinde; en fazla ihracat yapılan ülke 2 milyar 564 milyon dolar ile Irak oldu. Irak’tan sonra en fazla ihracat, 1 milyar 524 milyon dolar ile Almanya’ya, 1 milyar 424 milyon dolar ile Rusya’ya, 1 milyar 295 milyon dolar ile ABD’ye ve 976 milyon dolar ile İtalya’ya yapıldı. Yılın ilk 9 ayında, bu 5 ülkeye yapılan ihracat toplam ihracatın yüzde 36,55’ini oluşturdu.

    Aynı dönemde ülke bazında ithalat en fazla 4 milyar 365 milyon dolar ile Rusya’dan yapıldı. Bu ülkeyi, 2 milyar 526 milyon dolar ile Ukrayna, 1 milyar 698 milyon dolar ile Brezilya, 832 milyon dolar ile ABD ve 829 milyon dolar ile Malezya izledi. Bu 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 56,13’ünü oluşturdu.

    Türkiye’nin en fazla ithalat yaptığı ilk 2 ülke sıralamasında Rusya ve Ukrayna yerlerini korudu. Bu iki ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 38,73’üne denk düştü.

    Türkiye, yılın ilk 10 ayında en fazla ihracat yaptığı ülkelerden Irak’a un, dondurulmuş tavuk eti, kırmızı mercimek; Almanya’ya ambalajlı fındık, fındık içi, kiraz, Rusya’ya ise alabalık, şeftali ve mandalina ihraç etti.

    Türkiye aynı dönemde en fazla ithalat yaptığı Rusya’dan buğday, dane mısır, ham ayçiçeği; Ukrayna’dan buğday, ham ayçiçeği yağı, soya fasulyesi ve Brezilya’dan ise soya fasulyesi, sığır ve kahve ithal etti.

    Verilen bilgiye göre, TÜİK’in açıkladığı Dış Ticaret Verileri temel alınarak hazırlanan TGDF Dijital Veri Paneli’ndeki hesaplamalara 01 ve 24 fasılları arasındaki tüm Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTIP) kalemleri ile 29’uncu fasıl ve 35’inci fasıldan seçili ürünler dâhil edildi.

  • Enflasyon rakamları açıklandı

    Enflasyon rakamları açıklandı

    Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Kasım ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre, tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) değişim 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 3,28, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 60,09, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 61,98 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 53,40 olarak gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 37,54 ile konut oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 92,86 ile lokanta ve oteller oldu.

    Ana harcama grupları itibarıyla 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde -0,31 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 11,17 ile konut oldu.

    Endekste kapsanan 143 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 5’li Düzey) 2023 yılı Kasım ayı itibarıyla, 23 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 7 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 113 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.

    Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) yıllık yüzde 67,27, aylık yüzde 2,53 oldu

    İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, 2023 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,53, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 64,09, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,27 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 57,56 olarak gerçekleşti.

    Yİ-ÜFE yıllık yüzde 42,25 arttı

    Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) Kasım ayında bir önceki aya göre yüzde 2,81, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 42,59, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 42,25 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 53,15 artış gösterdi.

    Sanayinin dört ana sektöründen imalat endeksi yıllık yüzde 54,11 arttı

    Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 65,49 artış, imalatta yüzde 54,11 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 30,00 azalış ve su temininde yüzde 70,23 artış olarak gerçekleşti.

    Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 46,45 artış, dayanıklı tüketim malında yüzde 61,16 artış, dayanıksız tüketim malında yüzde 68,11 artış, enerjide yüzde 5,91 azalış ve sermaye malında yüzde 65,21 artış olarak gerçekleşti.

    Sanayinin dört ana sektöründen imalat endeksi aylık yüzde 2,26 arttı

    Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 2,68, imalatta yüzde 2,26, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 10,99 ve su temininde yüzde 1,91 artış olarak gerçekleşti.

    Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında yüzde 2,50, dayanıklı tüketim malında yüzde 2,49, dayanıksız tüketim malında yüzde 3,07, enerjide yüzde 3,46 ve sermaye malında yüzde 2,85 artış olarak gerçekleşti.

    Yıllık Yİ-ÜFE’ye göre 5 alt sektör daha düşük, 24 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi

    Yıllık azalış gösteren tek alt sektör yüzde 30,00 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme oldu. Buna karşılık temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 93,70, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri yüzde 84,05, içecekler yüzde 74,00 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

    Aylık Yİ-ÜFE’ye göre 16 alt sektör daha düşük, 13 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi

    Aylık en yüksek azalış; yüzde 3,52 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 0,75 ile ham petrol ve doğal gaz alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme yüzde 10,99, metal cevherleri yüzde 6,15, tütün ürünleri yüzde 6,04 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

  • Kültür harcamaları %88,1 arttı

    Kültür harcamaları %88,1 arttı

    Genel devlet kültür harcamalarının payı %59,9 oldu

    2022 yılında toplam kültür harcamaları içinde genel devlet harcamalarının payı %59,9 oldu. Genel devlet kültür harcamaları önceki yıla göre %115,0 artarak 89 milyar 658 milyon 436 bin TL olurken, harcamaların %70,0’i merkezi devlet bütçesinden gerçekleşti. Genel devlet kültür harcamalarında en yüksek pay %17,5 ile mimarlık alanında oldu.

    Hanehalkı kültür harcamasının %23,5’i diğer kültür hizmetlerine yapıldı

    Hanehalklarının 2022 yılında gerçekleştirdiği kültür harcamalarında; diğer kültür hizmetleri %23,5, televizyon ve ekipmanı %18,6 ve veri işlem ekipmanları %17,8 paya sahip oldu.

    Harcama türlerine göre hanehalkı kültür harcamaları (%), 2022

    Kültürel sektörlerin faktör maliyetiyle katma değeri %100,9 arttı

    Kültürel sektörlerde faaliyet gösteren girişimlerin faktör maliyetiyle katma değeri %100,9 artarak 55 milyar 761 milyon 289 bin TL oldu. Katma değerin %22,1’i kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması, %13,8’i sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri ve %11,9’u mücevher ve benzeri eşyaların imalatı alanında faaliyet gösteren girişimler tarafından üretildi.

    Kültürel mal ihracatı %105,2 artarken, kültürel mal ithalatı %110,9 arttı

    Kültürel mal ihracatı bir önceki yıla göre %105,2 artarak 178 milyar 596 milyon 215 bin TL olurken, kültürel mal ithalatı bir önceki yıla göre %110,9 artarak 79 milyar 774 milyon 071 bin TL oldu. Kültürel mal ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payı 2022 yılında %4,2 olurken, kültürel mal ithalatının toplam mal ithalatı içindeki payı %1,3 oldu.

    Kültürel alanlara göre ihracat ve ithalat, 2022

    Kültürel istihdam %6,2 arttı

    Kültürel istihdam 2022 yılında bir önceki yıla göre %6,2 artarak 682 bin kişi oldu. Kültürel istihdamda olanların %61,0’i 30-54 yaş grubunda, %29,2’si 15-29 yaş grubunda, %9,9’u ise 55 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldı.

    Kültürel istihdamda olanlar, 15+ yaş, 2018-2022

    Kültürel istihdamda olanların %38,3’ünü yükseköğretim mezunları oluşturdu

    Kültürel istihdamda olanların %38,3’ünü yükseköğretim mezunları, %35,9’unu lise altı eğitimliler, %25,8’ini ise lise ve dengi meslek okulu mezunu olanlar oluşturdu.

    Kültürel istihdamın %60,6’sı ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalıştı

    Kültürel istihdamda olanların, %60,6’sı ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken, %39,4’ü işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Kültürel istihdamda olanların %76,6’sı tam zamanlı çalışırken, %23,4’ü yarı zamanlı çalıştı. Kültürel istihdamda yer alan kişilerin haftalık ortalama normal çalışma süresi 38,7 saat oldu.

    El sanatları çalışanlarının payı %40,4 oldu

    Kültürel istihdamın %90,0’ını kültürel meslek alanlarında, %10,0’unu ise kültürel olmayan meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel istihdamda olanların %40,4’ünü el sanatları çalışanları, %19,3’ünü mimar, planlamacı ve tasarımcılar, %9,7’sini yaratıcı sanatçılar ve sahne sanatçıları, %7,4’ünü ise sanat ve kültür ile ilgili yardımcı profesyonel meslek mensupları oluşturdu.

    Kültürel istihdamın mesleki alanlara göre dağılımı (%), 15+ yaş, 2022