Van Valiliğinden yapılan açıklamada, İl Jandarma Komutanlığınca “Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti” faaliyetlerinin önlenmesine yönelik sürdürülen çalışmaların devam ettiği belirtildi.
Açıklamada, “15 -21 Nisan 2024 tarihleri arasında Van Cumhuriyet Başsavcılığı koordinesinde; göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti ile mücadele kapsamında yürütülen çalışmalar neticesinde toplam 63 olayda 204 düzensiz göçmen şahıs yakalanmış, 45 organizatör hakkında yasal işlem yapılmıştır” denildi.
İpekyolu ilçesine bağlı Emin Paşa Mahallesi’nde ikamet eden felçli Şadiye Abukan (69) isimli vatandaşın komşusu, sosyal medya üzerinden Vanlı Amcan Yardımlaşma ve Dayanışma Derneğine seslenerek, otomatik hasta yatağı istedi. Vücudu yara içinde olan Şadiye Abukan için yapılan çağrıya sessiz kalmayan dernek üyeleri, aldıkları otomatik hasta yatağını hastaya teslim etti.
Hasta yatağına kavuşan Şadiye Abukan, çağrısına duyarsız kalmayan dernek yetkililerine teşekkür etti.
Ermenilerin Van’da yaptığı katliamlarda hayatını kaybedenlerin anısına yapılan Zeve Şehitliğini ziyaret eden Küresünniler Tarih ve Kültür Araştırma Derneği ve Oğuz Çepni Federasyonu Doğu Anadolu Bölge Başkanlığı üyeleri, daha sonra dernekte açıklama yaptı.
Burada kalabalık adına açıklamayı okuyan Küresünniler Tarih ve Kültür Araştırma Derneği Başkan Yardımcısı Selim Kenan, bir dönem ‘Sadıkayi Milli’ unvanıyla anılan ama daha sonrasında katliamları ile tanınan Ermeni topluluğunun sözde Ermeni soykırımını anarak her yıl 24 Nisan’da anma programları gerçekleştirdiğini hatırlattı. Kenan, “Topraklarımızda yaşadıkları dönemde silahlı ve örgütlü bir şekilde halkı kin ve nefrete sürükleyerek yaptıkları katliamları unutmadık, unutmayacağız. Ayrıca Hınçak ve Taşnak gibi hain örgüt yapılanmaları yetmezmiş gibi topraklarımızda iç karışıklık çıkarmak adına diğer etnik grupları da Osmanlıya karşı kışkırtmalarını tarih kara harflerle yazmıştır” dedi.
Ermenilerin emperyalist güçlerin desteklerini alarak bölgede bir devlet kurma hayaliyle yıllarca komşuluk ve akrabalık ilişkileri geliştirdiği insanları hiç acımadan katlettiğini aktaran Kenan, “Bu topluluk karşısında, onlar gibi katliamcı olmayan ecdadımız, tehcir kararına mecbur kalarak, bu topluluğu tarih ve gelenek anlayışımıza yakışır şekilde sürgün etmiştir. Buna rağmen hakkına razı gelmeyen bu topluluk, bugün hala 24 Nisan tarihlerinde sözde Ermeni soykırımı yalanını tüm dünyaya anlatmaya devam etmektedir. Oysa katledilen binlerce şehidimizin acısı henüz yüreğimizdeyken, elleri kanlı bu topluluk yakın tarihimizde dahi Azerbaycan’da, Hocalı’da, Karabağ’da, Gence’de birçok şehidimizin kanına girmeye devam etmiştir. Bugünlerde dahi devam eden kazı çalışmalarında Ermenilerce katledilen şehitlerimizin cenazeleri bulunmakta iken, arşivler ve tarih gerçeklerinden kaçamayacak olan bu topluluk, kendi uydurdukları yalanlara kimseyi inandıramayacaktır. Biz Küresünniler olarak, bölgemizde ve Azerbaycan’da yapılan katliamları unutmadık, unutturmayacağız. Hangi dine ve ırka mensup olursa olsun zalimce katledilen her mazlumun yanında olacağımızı buradan haykırmak istiyoruz. Bütün zalimleri ve zalimliklerini lanetliyor ve ‘Zalimler için yaşasın cehennem’ diyor, bu vesileyle geçmişten günümüze kadar şehadete yürümüş tüm şehitlerimizi minnet ve rahmetle yad ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Kışın çetin geçtiği Van’ın Bahçesaray ilçesinde Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü ekipleri, kış mevsiminin büyük bölümünde olumsuz hava koşulları nedeniyle ulaşıma kapanan 3 bin rakımlı Van-Bahçesaray kara yolunu açmak için büyük uğraş veriyor. Birçok çığ yatağının bulunduğu yolda kapalı bölümün açılması için 1 haftadan bu yana kontrollü olarak çalışmalarını sürdüren Karayolları 11. Bölge Müdürlüğü 111. Şube Şefliği’ne bağlı Görentaş Şantiyesi’nde görevli 8 personel, 5 iş makinesiyle yüksek dağların yamaçlarından geçen yolu açmaya çalışıyor. Ekipler, kar kalınlığının yer yer 5 metreyi geçtiği bölgede adeta kardan tüneller oluşturarak ilerliyor. Kar kalınlığının yer yer 5 metreyi bulduğu bölgede, çığ tehlikesi nedeniyle çalışmalarını kontrollü sürdüren ekipler, yolun kapalı olan 51 kilometrelik bölümünün 41 kilometresini açarken, geri kalan 10 kilometre için çalışmalarını aralıksız sürdürüyor.
Van-Bahçesaray kara yolunun yoğun kar yağışı ve tipi nedeniyle kış mevsiminde ulaşıma kapandığı dönemde Bahçesaray’a ulaşım, Bitlis`in Hizan ilçesi güzergahından sağlanıyor.
Bahçesaray Devlet Hastanesine göğüs ağrısı şikayetiyle tedavi olan hastanın ileri tetkik ve tedavisine karar verildi. Kara yoluyla ulaşımın problemli olması nedeniyle bölgeye ambulans helikopter istendi. 53 yaşındaki hasta, hastane yakınına inen ambulans helikopterle Van Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edildi.
Osmanlı Devleti’nin yöreye hakimiyetini gösteren sembol bir yapı olan Van Kalesi’nin zirvesindeki Süleyman Han Camii’nin restorasyon çalışmaları tamamlandı. Dünyadaki sayılı eski yapılardan biri olan Van Kalesi, aradan geçen 2 bin 700 yıla rağmen bugün büyük kısmıyla hala tüm görkemiyle ayakta duruyor. Urartu Kralı 1. Sarduri tarafından milattan önce 840-825 yıllarında Van Gölü kıyısına inşa edilen kalenin zirvesinde ise Süleyman Han Camii yer alıyor. Van Kalesi’nin siluetini etkileyen önemli kalıntılardan biri olan cami; Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Van Valiliği tarafından restore edildi. Restorasyon çalışmaları tamamlanan cami, bugün Van İl Müftüsü Dr. Mehmet Sırrı Şık’ın kıldırdığı Cuma namazıyla birlikte ibadete açıldı.
Kılınan namaz sonrası açıklamalarda bulunan Van Valisi Ozan Balcı, şehrin imar ve inşa edilmesi anlamında büyük gayretlerin olduğunu belirtti. Bu çalışmaların vatandaşın huzuru, refahı ve esenliği için yapıldığını ifade eden Vali Balcı, “Burada valilik başta olmak üzere; siyasetçilerimiz, milletvekillerimiz, iş dünyamız, çiftçilerimiz, işçilerimiz, basınımız, bürokrasimiz, üniversitemiz toplumun bütün kesimleriyle beraber birbirimizi severek kaynaşarak gelecek kuşaklara hazırlamaya çalışıyoruz. Burada güzel işler oluyor. Bu işleri de inşallah artırarak devam edeceğiz” dedi.
“Camimizi bugün ibadete açtık”
Görkemli Van Kalesi’nde fetih hatırası olarak Osmanlı Cihan Devleti tarafından bir cami inşa edildiğini hatırlatan Balcı, “Bu cami tarihin değişik döneminde restore edilmişti. Daha sonra biz de yeniden restore ettirdik. Restorasyonu biten camimizi bugün ibadete açtık. Güzel bir eser oldu. Emeği geçen herkese yürekten teşekkür ediyorum. Bizler sadece bu caminin restorasyonu değil, eski Van şehrinde yer alan 700 yıllık Ulu Cami, Kızıl Minareli Cami ve Horhor Cami’nin de ihalesini yaparak restorasyonlarını başlattık. Eski Van şehrini de ayağa kaldırdığımız zaman kentin kültür ve turizmine çok büyük değer katmış olacağız” diye konuştu.
Dünyanın sodalı en büyük gölü olan Van Gölü, 2019-2023 yılları arasında küresel iklim değişikliğinin etkisiyle büyük ölçüde su kaybı yaşadı. Bu yılın ilk 4 ayında yağışların yoğun miktarda düşmesi ise Van Gölü’nün seviye kaybı için umut oldu. Son 30 yılın en bereketli yılını yaşayan havza, ihtiyaç duyduğu suya kavuşmuş oldu. Nisan ayıyla birlikte dağlardaki karın eriyerek akarsularla buluşması ve yağışların yağmur şeklinde düşmeye devam etmesi Van Gölü’nün su seviyesinin yükselmeye başlamasını sağladı.
“İhtiyaç duyduğu yağışın önemli bir kısmını kazanmış oldu”
Van YYÜ Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü ‘nün 90’lı yıllarda düşen yağışlarla ciddi bir iyileşmeye gittiğini, 2000’li yıllarda da seviyenin yavaş yavaş düştüğünü ve son 5 yılda da önemli ölçüde alan kaybettiğini hatırlattı. Ancak 2024 yılı ile birlikte şubat ve nisan aylarında yağışların zirve yapmasının havzaya pozitif bir katkı sunduğunu ifade eden Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Düşen yağışların önemli bir kısmı özellikle mart ayında kar şeklinde gerçekleşti. Nisanda ise bu yağışlar yağmur şeklinde gerçekleşti. Dolayısıyla havza 2024 yılı için ihtiyaç duyduğu yağışın önemli bir kısmını kazanmış oldu. Bu bize şunu gösteriyor; düşen yağışlar özellikle Van Gölü’nde bir iyileşmeye neden olacak. Bu iyileşme de Haziran ve Temmuz aylarına kadar da devam edecek” dedi.
“Havzada bir su yönetimine ihtiyaç var”
Bu yıl yağış miktarı açısından iyi olduğunu ancak bir sonraki yılların kurak geçme ihtimaline karşı havza için bir su yönetimine ihtiyaç olduğunun altını çizen Alaeddinoğlu, “Yani bu yağışlar bundan sonraki süreçte de devam edecek anlamına gelmiyor. Evet, bu yağışlar pozitif anlamda bir katkı sunabilir. Ancak geleceğe ilişkin iklim değişikliğinde herhangi bir değişiklik yok. Dünya her geçen yıl ve her geçen ay daha fazla ısınıyor. Havza bundan nasibini alacak. 2024-2025 yılı için öngörülerimiz pozitif anlamda havzanın lehine gerçekleşebilir. Ancak 2026-2028 yılları belki yaz ayları boyunca yaşanacak bir sıcaklıktaki artış ve şiddetli buharlaşma bu düşen yağışların belli ölçüde kaybolmasına neden olabilir. Dolayısıyla biz Van Gölü Havzası’ndaki bütün taraflar olarak havzanın suyunu yönetmek zorundayız” diye konuştu.
“Devam edecek yağışlar sel ve taşkınlara neden olabilir”
İleri dönemlerde yaşanması muhtemel sel ve taşkın konusunda da uyarıda bulunan Alaeddinoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Havzaya düşen yağışlar hakikaten son yıllarda kaydedilmiş son 30 yılın en yüksek değerleridir. Tabii diğer taraftan yüksek dağlık kesimlere düşen karların erimesiyle birlikte önümüzdeki günlerde muhtemel sağanak yağışların aslında başka türlü sonuçlar doğurması mümkün olabilir. Özellikle bu geçiş mevsiminde havaların ısınmasıyla birlikte atmosferin daha fazla su tutma kapasitesine sahip olduğunu düşünürsek, sellerin ve taşkınların ortaya çıkacağı bir tablo da ortaya koyabilir. Dolayısıyla sadece havzaya düşen yağışın içme, kullanma ve sulama suyu açısından düşünmemek lazım. Muhtemel yüksek düzeyde gerçekleşecek olan yağışların da bir şekilde yönetilmesi, yani o yağışların muhtemelen etkileyeceği alanların doğru tespit edilmesi ve önceden o alanların bilgilendirilmesi ya da gerekiyorsa birtakım adımların atılması gerekiyor.
Her mevsimi ile ayrı bir güzelliğe sahip olan Van, Nisan ayının ortalarında 2 mevsimi bir arada yaşıyor. Van’ın yüksek kesimleri metrelerce kar kütleleri ile birlikte vatandaşlar, ilkbahar ve kış mevsimini bir arada yaşatıyor.
Van merkezde ilkbaharın yeşil tonları hakimken olurken, 100 kilometre uzaklıktaki Bahçesaray’da yolu üzerindeki 3 bin rakımlı Karabet Geçidi’nde metrelerce kar kütleleri kış mevsimini andırıyor. Van-Bahçesaray karayolu üzerinde kardelenler, Gevaş ilçesinde baharın müjdecisi ters laleler ve Tuşba ilçesinde ise badem ağaçları çiçek açarken, Van-Bahçesaray yolu üzerindeki 3 bin rakımlı Karabet Geçidi’nde ise metrelerce kar kütleleri kış mevsimini andırıyor.
Vatandaşlar ise kar ve açan çiçeklerle hatıra fotoğrafları çekmeyi ihmal etmiyor.
Geçtiğimiz yıl kurumaya yüz tutan Bendi Mahi Çayı, bu yıl yağışların bol olması ve karların erimesiyle beraber eski cazibesine kavuştu. Geçmiş yıllara nazaran bu yıl hem karın hem de yağmurların fazla yağmasıyla Bendi Mahi Çayı, yatağını doldurarak akıyor. Bu yağışların derelerin ve çayların sularını yükselttiği gibi derelerden ve çaylardan gelen sularla da Van Gölü’nün su seviyesini yükselttiği belirtildi.
Bendi Mahi Çayı’nı görmeye gelen Cihat Öztunç, Bendi Mahi Çayı’nın geçen sene kurumak üzere olduğunu hatırlatarak, “Bu sene baharla birlikte doldu, hatta taşmak üzeredir. Yaklaşık bir ay gibi kısa bir süre sonra balıkların buradan suyu akışının tersine yüzdüğünü ve ufak ufak taklalar attığını hep birlikte keyifle seyredebileceğiz” dedi.
Van Gölü Havzası’nda yaklaşık 15 bin kişinin ekmek kapısı olan inci kefali balıkları, üremek için tatlı sulara göç yolculuğuna hazırlanıyor. Tatlı sularda akıntının tersine yüzerek akarsulara akın eden inci kefalleri, göç sırasında boylarını aşan engelleri adeta uçarcasına aşıyor. Bu sırada izleyene görsel şölen sunan inci kefalinin korunması için Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, jandarma, emniyet, sahil güvenlik ve zabıta ekipleri, 7 gün 24 saat esaslı nöbet tutuyor. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Balıkçılık ve Su Ürünleri Şube Müdürü Muhammet Demir öncülüğündeki ekipler, Van Gölü’ne dökülen Engil Çayı suyunun sıcaklık ve oksijen miktarını ölçtü. Suyun debisi ve oksijen miktarının yeterli olduğu akarsuda, su sıcaklığı ise 10.9 santigrat derece olarak ölçüldü. Göçün sağlıklı bir şekilde başlaması için su sıcaklığının 13-14 derece civarında olması gerektiği belirtildi.
“Geçtiğimiz av yasağında 1 milyon 200 bin lira idari para cezası uyguladı”
Balıkçılık ve Su Ürünleri Şube Müdürü Muhammet Demir, inci kefalinin üremek için 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri arasında Van Gölü ve Erçek Gölü’ne dökülen tatlı sulara göç ettiğini hatırlattı. İnci kefali balıklarının bu döneminde kaçak avcıların yoğun bir şekilde hedefi haline geldiğini ve bunun için de önemler aldıklarını ifade eden Şube Müdürü Demir, “Bakanlığımızdan gelen bütçe doğrultusunda kiraladığımız araçları, yasak dönemde kaçak avcılarla mücadele etmek için kolluk kuvvelerine ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine teslim edilecektir. 2023 yılında inci kefali av yasağı dönemi boyunca, İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğümüz ekipleri, Jandarma, Sahil Güvenlik, Deniz Polisi, Emniyet, personelleri ile birlikte 7/24 denetimler yaparak kaçak avlanan 169 şahsa yaklaşık 1 milyon 200 bin lira idari para cezası uyguladı. Ayrıca 9 bin metre uzunluğunda manyat ve misina ağı ile 50 ton canlı ve 40 ton ölü balığa el konuldu. Canlı olan balıklar tekrardan suya bırakıldı. İnci kefali av yasağında her yıl olduğu gibi bu yılda İl, İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ekiplerimiz, kolluk kuvvetleri ile birlikte 7 gün 24 saat esaslı sahada görev alarak, inci kefali kaçak avcılığına müsaade etmeyecektir” dedi.
“İnci kefalini korumak hepimizin görevidir”
İnci kefali göçünün başladığı 15 Nisan tarihinden itibaren göçün gerçekleşeceği su kaynaklarında incelemeler yaptıklarını dile getiren Demir, “Bu incelemeler kapsamında şu an Edremit İlçesinde bulunan inci kefali balığının göç alanlarından biri olan Engil Çayı’ndayız. Yaptığımız incelemelerde, bu yıl yağışların bol olmasından dolayı Engil Çayı’nın su debisinin göç için yeterli seviyeye ulaştığını söyleyebiliriz. Ayrıca çayda yaptığımız su analizinde suyun sıcaklığının; 10.9 santigrat derece, çözünmüş oksijen miktarının ise 9,18 mg/L olduğu görüldü. Oksijen miktarının göç için yeterli seviyede olduğu, su sıcaklığı ise 13-14 dereceye ulaştığında göç yolculuğunun başlayacağını söyleyebiliriz. İnci kefalini korumak sadece Tarım ve Orman Müdürlüğü ile kolluk kuvvetlerinin görevi değil, inci kefalini korumak hepimizin görevidir. İlimizin ekonomisine ve turizmine büyük katkı sağlayan ve endemik bir tür olan inci kefalini korumak ve gelecek nesillere devamlılığını sağlamak için üreme döneminde avlamıyoruz, satmıyoruz ve satın alınmasına müsaade etmiyoruz” diye konuştu.