Tarım ve Orman Bakanlığı’nca kamuoyunda tartışılan Türk Hava Kurumu (THK) uçaklarıyla ilgili, “Kamuoyunda tartışılan uçaklar, THK’ya ait CL-215 tipi eski teknolojiye sahip uçaklardır. Bu eski tip, piston motorlu uçakların kullanmış olduğu yakıttan dolayı sıklıkla ikmal sorunları ile karşılaşılmaktadır. Bu uçaklar yangınlarda etkili ve verimli olarak çalıştırılamadığından yangınlara müdahalede zafiyet oluşturmaktadır” açıklaması yapıldı.
Tarım ve Orman Bakanlığı, orman yangınlarıyla ilgili kamuoyunda tartışılan konulara 12 soruyu cevaplayarak, yanıt verdi.
Bakanlığın soruları yanıtladığı açıklaması şöyle:
Yangınları söndürmek için nasıl bir yöntem izleniyor?
İHA’lardan alınan görüntüler Yangın Yönetim Merkezi’nde değerlendirilerek, kara ve hava ekiplerimiz yangınlara yönlendirilmektedir.
Orman yangınlarında hava araçlarının rolü nedir?
Hava araçları yeni başlamış orman yangınlarına erken ve etkili müdahalede, büyüyen orman yangınlarında ise karadan müdahale eden ekiplerimiz büyük rol oynamaktadır.
THK uçaklarının kullanılmama nedeni nedir?
Bakanlığımızın THK ile herhangi bir sorunu bulunmamaktadır. 2020 yılında 2 uçak, 2021 yılında 3 uçak ve 18 helikopter orman yangınlarıyla mücadelede kullanılmak üzere THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi’nin içinde bulunduğu ortaklıklardan kiralanmıştır. Kamuoyunda tartışılan uçaklar, THK’ya ait CL-215 tipi eski teknolojiye sahip uçaklardır. Bu eski tip, piston motorlu uçakların kullanmış olduğu yakıttan dolayı (piston motorlu uçakların kullanmış olduğu avgas yakıtı havaalanında bulunmamaktadır) sıklıkla ikmal sorunları ile karşılaşılmaktadır. Bu uçaklar yangınlarda etkili ve verimli olarak çalıştırılamadığından dolayı yangınlara müdahalede zafiyet oluşturmaktadır. Bu sebeplerle son yıllarda yangınlara daha etkili şekilde müdahale edilebilen Turboprop veya Turbofan motorlu uçaklar kullanılmaktadır.
Orman yangınlarına müdahale uçakları alınacaktı, neden alınmadı?
Orman yangınlarıyla mücadele çalışmalarında kullanılmak üzere amfibik uçaklardan kiralama usulü ile hizmete alınmıştır. Yangınlarla mücadele kapsamında 3 adet amfibik THK-CMC iş ortaklığı ile kiralanmıştır. Bir saat içerisinde 7 sorti yapabilen bu uçaklar, 12 ton su taşıma kapasitesine sahiptir.
Şu an kullanılan uçakların özellikleri nedir? Bu uçakların Manavgat’taki yangına müdahale etmek için çok büyük olduğu doğru mu?
Şu an kullanılan son teknolojik amfibik uçaklardır. Manavgat yangınında uçaklar etkili şekilde kullanılmıştır. Orman Genel Müdürlüğü, ormanlarımızın ihtiyaçları doğrultusunda 182 yıllık bilgi, birikim ve tecrübesi ile gerekli olan tüm tedbirleri almaktadır. Kullanılan araçlar da gerekli teknolojik donanımlara sahip, Orman Genel Müdürlüğü’nün ihtiyaçları doğrultusunda kiralanmıştır.
Her yer yanıyor. Türkiye’deki THK uçakları ya da özel sektöre ait uçaklar yangına müdahale için kullanılamaz mıydı?
Ülkemizde özel sektörde yangınla mücadelede kullanılabilecek teknik kapasiteye sahip uçak bulunmamaktadır.
Uçak ve helikopterler yeterli ise yangın söndürme neden uzun sürüyor, yangın neden hızla yayılıp geniş alanları etkisi altına alıyor?
Orman yangınları ile mücadele doğaya karşı yapılan ve değişen koşullar içerisinde sürdürülen bir mücadele yöntemidir. Mevcut imkanların yanında değişen koşullar yangına müdahalenin şeklini, yöntemini ve süresini belirlemektedir. Orman Genel Müdürlüğü 182 yıllık tecrübesi ile orman yangınları ile mücadele etmektedir. Bugün 12 dakika gibi rekor bir sürede yangınlara müdahale edilmekte ve kısa sürede bu yangınlar kontrol altına alınmaktadır. Diğer ülkelere baktığımızda, 2020 yılında Avusturalya’da meydana gelen orman yangını 240 gün sürmüş ve yağmurlarla sönmüştür. Bu yangında yaklaşık 11 milyon hektar alan,1 milyar adet hayvan, 3 binin üzerinde ev yanmıştır. 2019 yılında Kaliforniya’da meydana gelen orman yangını 1 ay sürmüştür. Bu yangında 65 bin hektar alan zarar görmüştür ve 14 bin ev yanmıştır. 2019 yılında Amazonlar’da meydana gelen orman yangını aylarca sürmüştür. Bu yangında 4 milyon hektar alan zarar görmüştür.
Şu an için uçak kiralama ihtiyacı var mı? Varsa kaç uçak? Uçak kiralayacak mısınız?
Şu an 3 amfibik uçak ve 39 helikopter ile yangınlara müdahale edilmektedir. İhtiyaca göre yeni araçlar filomuza katılmaktadır.
Komşu ülkelerden uçak konusunda destek açıklamaları geliyor. Bu konuda nasıl ilerleyeceksiniz?
Yangınlara hava ve kara ekiplerimizle birlikte müdahale ediyoruz. Duruma göre değerlendirmelerimizi yapacağız.
Elinizdeki yangın söndürme uçakları kaç ton su alıyor? Helikopterlerin bu konudaki kapasitesi nedir?
Şu an kullanılan amfibik uçakların su taşıma kapasitesi 12 tondur. Kullanılan helikopterin su taşıma kapasitesi 2,5 ton ile 10 ton arasında değişiklik göstermektedir. Coğrafyamıza göre uçak değil helikopterlerin daha faydalı olacağı düşünülmüş ve helikopter sayısı artırılarak, nokta atışı müdahaleler seri hale getirilmiştir. Zamanla filomuza katılan uçaklar, ihtiyaçlar doğrultusunda kullanılmaya devam etmektedir. Esasen havada ne kullandığınız değil, yere ne kadar su attığınız önemlidir.
Türkiye’nin yangın müdahale araçları donanımı bölgelere göre nasıl? Özellikle Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde durum nedir?
Orman alan miktarları ve ormanların yangına hassasiyet durumuna göre araç ve ekip dağılımı yapılmaktadır.
Personel sayısı, araç ve ekipman donanımı konusunda bilgi verir misiniz?
Ülke genelinde 3 amfibik uçak ve 39 yangın söndürme helikopteri yangına hassas ormanların bulunduğu bölgelere dağıtılmıştır. Bin 78 arazöz, 281 su tankeri, 2 bin 270 ilk müdahale aracı, 181 dozer olmak üzere 501 iş makinası ile birlikte toplam 4 bin 311 arazöz ve iş makinası, 10 bin 545 yangın işçisi, 4 bin 110 teknik eleman, 6 bin 435 memur olmak üzere toplam 21 bin 90 personel orman yangınlarında görev almaktadır.”
