Kastamonu’nun Cide ilçesinde bir grup vatandaş gezmek için tekne ile denize açıldı. Denizde seyreden teknenin çevresine yunus balıkları geldi. Bir süre tekne ile yarışan yunus balıkları, suyun üzerine çıkarak teknedeki vatandaşlara görsel şölen sundu. Teknede bulunan vatandaşlar ise o anları cep telefonu ile görüntüledi. Yunus balıkları bir süre sonra uzaklaşarak gözden kayboldu.
Aydın’ın Kuşadası ilçesi Karaova Mahallesi Yuvam Sitesi Plajı’nda kıyıya vuran ölü bir yunus olduğu yönünde 112 Acil Çağrı Merkezi’ne yapılan ihbar üzerine Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) ekipleri harekete geçti. Bölgeye intikal eden EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, kıyıya vuran yunusun bilimsel adı Delphinus delphis olan ‘Tırtak’ türü bir yunus olduğunu belirtti.
Yaklaşık 1.87 metre boyundaki yunusun üzerinde yapılan incelemelerde herhangi bir yaralanma izi bulunamadı. Uzun süre denizde kaldığı ve vücudunun şişerek bozulmalar başladığı tespit edilen yunusun kesin ölüm nedeni ise belirlenemedi. Yunusun ağız içi kontrollerinde ise birçok dişinin kayba uğradığı, muhtemelen ağlara takılıp kendini kurtarmaya çalışırken kırıldığı ihtimali üzerinde durulduğu belirtildi.
EKODOSD’un iş birliği yaptığı Deniz Memelileri Araştırma Derneği’nden (DMAD) Dr. Aylin Akkaya, Tırtak yunuslarının Akdeniz’de ciddi bir tehlike altında olduğunu vurguladı. Bir zamanlar ‘common dolphin’ (yaygın yunus) olarak bilinen bu türün, son 60 yılda hızla azalan popülasyonları nedeniyle nesli tükenme riskiyle karşı karşıya kaldığını ifade etti. Ege Denizi’nin, Tırtak yunusları için son sığınaklardan biri olduğunu ve bu türün hayatta kalması için kritik bir rol oynadığını belirten Dr. Akkaya, Dilek Yarımadası’nın bu tür için önemli bir yaşam alanı olduğuna dikkat çekti. Dr. Akkaya, “Bu tür yunusları tanımak oldukça kolaydır. Vücutlarındaki belirgin sarımsı ve beyazımsı iki yarım halka, onları diğer yunus türlerinden ayırır. Ayrıca sırt yüzgeçlerinde yer alan beyaz noktacıklar, her bireyde farklıdır ve belirli bir yaştan sonra sabit kalır, bu da her yunusun ayırt edilmesini sağlar” dedi.
Yunusların bulunduğu bölgelerin denizlerin en zengin alanları olduğuna dikkat çeken Dr. Akkaya, bu nedenle bu bölgelerdeki yunus ölümlerinin dikkatle incelenmesi gerektiğini ifade etti.
Kuşadası sahillerinde artan yunus karaya vurma vakaları, Akdeniz ekosisteminin sağlığı açısından endişe oluşturuyor. Uzmanlar, bu türün korunması için acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
Kastamonu’nun Çatalzeytin ilçesinde denize açılan balıkçıların teknesine yunus balıkları eşlik etti. Dakikalarca balıkçı teknesi ile yarışan yunuslar, adeta tekne önünde dans etti. Gösterileri ile balıkçılara keyifli anlar yaşatan yunuslar, bir süre sonra uzaklaşarak gözden kayboldu.
Balıkçılar, tekne ile yarılan yunusların gösterisini cep telefonları ile görüntüledi. Sosyal medyada paylaşılan görüntüler büyük ilgi gördü.
Tekne ile yarışan yunuslar mest etti pic.twitter.com/oiAVtlb9X8
— Line TV (@linetv) August 18, 2024
Çiftlikköy ilçesi Taşköprü beldesi Altınkum sahilinde vatandaşlar kıyıya vurmuş ölü yunusu buldu. Vatandaşlar durumu yetkililere bildirdi. Yaklaşık 2 metre uzunluğundaki yunusun öldüğü ve vücudunda yara izleri olduğu tespit edildi. İhbar üzerine bölgeye gelen ekipler ölü yunusu bulunduğu yerden kaldırdı.
Tekirdağ Süleymanpaşa ilçesine bağlı Değirmenaltı Mahallesi açıklarında, tekneye eşlik eden yunus, cep telefonu kamerasıyla ile anbean kayıt altına alındı. Tekneyle denize açılan vatandaş, yunusun tekneyi takip ettiğini fark ederek, cep telefonu kamerasıyla o anları kaydetti. Yunus bir süre tekneye eşlik ettikten sonra gözden kaybolurken o anlar renkli görüntülere sahne oldu.
Tekneye eşlik eden yunus kameradahttps://t.co/ZXi8NnBede pic.twitter.com/WG3KBLztze
— Line TV (@linetv) July 8, 2024
Kadınlar Denizi’nde bulunan Seçkin Sitesi plajında bir yunusun karaya vurduğunu gören vatandaşlar durumu Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği’ne (EKODOSD) bildirdi. İhbar üzerine bölgeye giden EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü ve ekibi yaptıkları incelemelerde yunusun genç bir Stenella Coeruleoalba türü olduğunu tespit etti. EKODOSD ekibi yunus üzerinde yaptıkları kontrollerde, kuyruk yüzgecinin her iki tarafının kesildiğini, daha çabuk batmasının sağlanması için alt karın bölgesinin kesici bir aletle iç organları da kapsayacak şekilde açıldığını tespit etti.
Nerede kim yada kimler tarafından bu hale getirildiği bilinmeyen yunus için açıklamalarda bulunan EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, “Denizlerimizin bu hassas canlılarını genelde deniz kirliliği, plastik atıklar, hedef dışı av olarak trol ağlarına takılma gibi nedenlerle kaybetmekteyiz. Ancak bu yunustaki kesikler ve deri yüzeyindeki çiziklerden kasti olarak öldürüldüğünü düşünüyoruz. Yunus dalgalarla birlikte Kuşadası’na gelmiş ancak nerede ve kimler tarafından bu eylemin gerçekleştirildiğini bilmiyoruz. Küresel ölçekte tehlike altında bulunan Yunuslar halk arasında yanlış bir tanımlamayla balık olarak bilinse de denizlerin bu sevimli canlıları bir deniz memelisidir. Aşırı ve bilinçsiz avlanma nedeniyle denizlerimizde azalan balık popülasyonu, yunusları da olumsuz etkilemektedir. Balık bulamayan Yunuslar ihtiyaçlarını kendi yağ dokularından sağlayabilmektedir.
Diğer deniz memeleri olan Akdeniz Foku, Balina türleri gibi Yunuslarında avlanmaları yasaktır. 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu ve ülkemizin de taraf olduğu Barcelona, Bern, CITES gibi uluslararası sözleşmelerle koruma altındadır” dedi.
Kasti olarak yunuslara zarar veren şahıslara en ağır ceza yaptırımı uygulanması gerektiğini belirten Sürücü, “Deniz ekosisteminde besin zincirinin en üst halkalarından birinde olan Yunusların denizlerimizde görülmesi çok önemli olup, bu durum denizel biyoçeşitliliğin ne kadar zengin olduğunu, deniz ekosisteminin ne kadar sağlıklı olduğunun bir göstergesidir. Yunusların insan kaynaklı sorunlardan, bilinçsiz faaliyetlerden ölmemesi için çok dikkat edilmeli, kasti olarak Yunusu öldüren kişiler tespit edildiğinde en ağır ceza yaptırımı uygulanmalıdır” ifadelerini kullandı.
Bursa’nın Kurşunlu sahilinde ağ atan balıkçıların ağına yavru yunus balığı takıldı. Çırpınan yunusu fark eden balıkçılardan biri hemen suya atlayıp, yunus balığını kurtarmak için seferber oldu. Dakikalarca uğraşan balıkçı, yunus balığını ağdan kurtarıp tekrar denize bıraktı. Yunus balığının kurtarılma anı ise kameraya yansıdı.
Kastamonu’nun Cide ilçesinde Denikkonak köyü açıklarında seyreden balıkçı teknesine yunus balıkları eşlik etti. Tekneyle yarışan yunusların o anları cep telefonu kamerasıyla kayıt altına alındı. Yunusların tekneyle birlikte hareket ettiği anlar görsel şölen oluşturdu. Karadeniz’e açılan Emre Yavuz’un kaydettiği görüntülerde, yunus balıkları bir süre tekneye eşlik ettikten sonra gözden kayboldu.
Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Borusan’ın yaptığı dip ve kıyı temizliği programında denizin dibinde ölü bir yunus olduğu fark edildi.
Yetkililer, yunusun deniz yüzeyine çıkarılması için Deniz Polisi’nden yardım istedi. Yaklaşık 3 metre boyunda ve erkek olduğu tahmin edilen yunus, dalgıç polislerin yaptığı çalışmanın ardından kıyıya çıkarıldı.
İskele meydanında ilk incelemeleri yapılan yunus, ölüm sebebinin belirlenmesi için Gemlik Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğüne teslim edildi.
Ünye Yüceler Mahallesi sahilinde ölü yunus balığı kıyıya vurdu. Yaklaşık 1,5 metre uzunluğunda olduğu tahmin edilen yunus balığında yara izleri olduğu gözlendi. Durumun bildirilmesi üzerine olay yerine gelen ekipler yunus balığını buradan kaldırdı.
Yunus balığının kıyıya vurduğunu gören inşaat işçileri, balığın göz kısmında yaraların olduğunu belirterek, “Burada görünce ekiplere haber verdik, onlar da gelip aldılar. Boyu yaklaşık 1,5 metreydi. Bu aralar yunus balıklarının öldüğünü çok duyuyoruz” dediler.
